به گزارش خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا، بنیانگذار انقلاب اسلامی علاوه بر سخنرانی های متعددی که در این زمینه داشتند در وصیتنامه خود نیز به مواردی تاکید کرده اند. ایشان نگارش وصیتنامه سیاسی الهی خود را که خلاصه همه وصایا و پیام‌های زندگی پربرکتشان است، در روز ۲۶ بهمن ماه سال ۱۳۶۱ به پایان رسانده و نسخه‌ای از آن را طی پیامی به تاریخ ۲۲ تیرماه ۱۳۶۲ به صورت لاک و مهر شده نزد خبرگان اولین دوره مجلس خبرگان رهبری به امانت سپردند.
امام خمینی در سال های بعد، وصیتنامه را مورد بازبینی قرار داده و با انجام تغییراتی در آن، دو نسخه از متن اصلاحی را که روی پاکت‌های آنها به خط خودشان نوشته بودند: «متن وصیتنامه سیاسی الهی اینجانب جهت نگهداری در مجلس خبرگان و آستان قدس رضوی» برای تحویل به مراکز مذکور به نمایندگان خویش سپردند. تحویل نسخ وصیتنامه در حضور جمعی از مسوولان نظام در تاریخ ۱۹ آذر ۱۳۶۶ انجام و مراسم آن از طریق سیمای جمهوری اسلامی ایران برای عموم مردم پخش شد.
وصیتنامه امام شامل بخش های مختلفی است و در آن توصیه های موکدی برای دانشگاهیان دارند. این وصیتنامه تاکنون به بیش از ۱۴ زبان زنده دنیا ترجمه شده و در دانشگاه های کشور نیز فرازهایی از آن تدریس می شود.
امام پیش‌بینی های زیادی از آینده انقلاب داشته اند به طوری که ما در طول عمر چهل و چهار ساله انقلاب، شاهد تحقق برخی از این پیش بینی ها و همچنین فراز و نشیب‌هایی بوده‌ایم که پشت سر گذاشته‌ایم. در این رهگذر دانشگاه ها نیز دست‌خوش تحولات و مسائلی بوده اند. موضوعی که ایشان در بخش‌هایی از وصیتنامه خود بارها بر آن تاکید کرده اند، بیداری و هوشیاری دانشجویان و دانشگاهها نسبت به نفوذ دشمن به دانشگاهها است و از دانشگاه ها، دبیرستان ها و دانشسراها خواسته‌اند که در مقابل انحرافات قیام کنند تا استقلال، آزادی خود، ملت و کشورشان مصون بماند.
در ادامه فرازهایی از توصیه‌های امام به دانشگاهیان را مرور می‌کنیم.
_ تاکید امام بر خودباوری جوانان و دانشجویان: «این گمشدۀ خودتان را پیدا کنید. گمشدۀ شما خودتان هستید. شرق خودش را گم کرده و شرق باید خودش را پیدا بکند. آنها در صددند که با هر ترتیب شده است خودشان را به ما تحمیل کنند، و شما باید مقاومت کنید. شمایی که می خواهید مستقل باشید، می خواهید آزاد باشید، می خواهید خودتان سرپای خودتان ایستاده باشید، باید همۀ قشرها در این مملکت، همۀ قشرها بنای بر این بگذارند که خودشانباشند.»
_ درخواست امام از جوانان برای جدیت در تحصیل و علم آموزی: «این زمزمۀ بسیار ناراحت کننده که اخیراً بین بعضی جوانان شایع شده که درس خواندن چه فایده ای دارد، مطلبی است انحرافی و مطمئناً یا از روی جهالت و بیخبری است و یا با سوءنیت و از القائات طاغوتی شیطانی است که می خواهند طلاب علوم دینی را از علوم اسلامی بازدارند که احکام اسلام به طاق نسیان سپرده شود و محو آثار دیانت به دست خودمان تحقق پیدا کند و جوانان دانشگاهی ما را انگل و متکی به قشرهای استعماری بار بیاورند که همه کس چون همه چیز وارداتی باشد و احتیاج به اجنبی در تمام ابعاد و رشته های علمی هر چه بیشتر روزافزون شود و این خطر بزرگی است که کشور را هر چه بیشتر به عقب می راند.»
«باید کوشش در راه علم و به دست آوردن تخصص در رشتههای مختلفه اساس فعالیت دانشجویان عزیز باشد؛ که نیازمندیهای میهن به دست خود آنها برآورده و کشور ما با کوشش شما خودکفا شود. معالأسف در دوران گذشته اساس بر آن بود که ما را در هر چیز وابسته کنند؛ و با ملت ما آن کنند که دستش برای هر چیز پیش دیگران دراز باشد. شما عزیزان کوشش کنید که از این وابستگی بیرون آیید و احتیاجات کشور خودتان را برآورید. و از نیروی انسانی و ایمانی خودتان غافل نباشید، و از اتّکال به اجانب بپرهیزید؛ و استقلال خود را در تمام ابعاد بیمه کنید. و از هیاهوی غرب و غربزدگان نهراسید که خداوند متعال با شماست.»
_ تاکید ایشان بر حفظ اعتقادات دینی و فرهنگ خودی: «شما دانشگاهی ها، شما دانشجوها، همه تان مساجد را بروید پر کنید. سنگر است اینجا. سنگرها را باید پر کرد.»
«اسلام دین مستند به برهان و متکی به منطق است؛ و از آزادی بیان و قلم نمیهراسد، و از طرح مکتبهای دیگر، که انحراف آنها در محیط خود آن مکتبها ثابت و در پیش دانشمندان خودشان شکست خورده هستند، باکی ندارد. شما دانشجویان محترم! نباید با پیروان مکتبهای دیگر با خشونت و شدت، رفتار و درگیری و هیاهو راه بیندازید. خود با آنان به بحث و گفتگو برخیزید، و از دانشمندان اسلامی دعوت کنید با آنان در بحث بنشینند، تا تهی بودن دست آنان ثابت شود. و اگر آنان با جنجال و هیاهو با شما مواجه شدند، از آنان اعراض کنید؛ و با خونسردی بگذرید که یکی از نقشه های آنها آن است که شما را به درگیری بکشند و از آن استفادۀ غیرمشروع کنند. ما با آزادی و منطق موافق، ولی اگر توطئه و خرابکاری باشد، تکلیف دیگری داریم.»
«در دانشگاه نقشه آن است که جوانان را از فرهنگ و ادب و ارزشهای خودی منحرف کنند و به سوی شرق یا غرب بکشانند و دولتمردان را از بین اینان انتخاب و بر سرنوشت کشورها حکومت دهند تا به دست آنها هرچه می‌خواهند انجام دهند. اینان کشور را به غارت‌زدگی و غرب‌زدگی بکشانند و قشر روحانی با انزوا و منفوریت و شکست قادر بر جلوگیری نباشد و این بهترین راه است برای عقب نگهداشتن و غارت کردن کشورهای تحت سلطه، زیرا برای ابرقدرت‌ها بی‌زحمت و بی‌خرج و در جوامع ملی بی سر و صدا، هرچه هست به جیب آنان می‌ریزد.»
_ توصیه امام برای حفظ دانشگاهها از شرق‌زدگی و غرب‌زدگی: «اینجانب به همه نوجوانان و جوانان در مرحله اول، و پدران و مادران و دوستان آنها در مرحله دوم، و به دولتمردان و روشنفکران دلسوز برای کشور در مرحله بعد وصیت می‌کنم که در این امر مهم که کشورتان را از آسیب نگه می‌دارد، با جان و دل کوشش کنید و دانشگاهها را به نسل بعد بسپرید و به همه نسل‌های مسلسل توصیه می‌کنم که برای نجات خود و کشور عزیز و اسلامِ آدم ساز، دانشگاهها را از انحراف و غرب و شرق زدگی حفظ و پاسداری کنید، و با این عمل انسانی ـ اسلامی خود دست قدرت‌های بزرگ را از کشور قطع و آنان را ناامید نمایید.»
_ تاکید بر مقابله با قلدری استعمارگران و جلوگیری از وطن‌فروشی: «دانشجویان با استبداد مخالفند؛ با حکومتهای دست نشانده و استعماری مخالفند؛ با قلدری و غارت اموال عمومی مخالفند؛ با حرامخوری و دروغ پردازی مخالفند. با اسلامی که طرز حکومت اجتماعی و تعالیم دارد، هیچ دانشگاه و دانشجویی مخالفت ندارد.»
«باید آنهایی که به این کشور علاقه دارند، آنهایی که به این ملت علاقه دارند آنهایی که خودشان وابسته نیستند و خدمت‌گذار ابرقدرت‌ها نیستند، آنها همت کنند به اینکه دانشگاه را یک مرکزی درست کنند که مرکز علم و تهذیت باشد که همه تخصص‌ها در خدمت خود کشور باشد نه اینکه متخصص بشود و با آن تخصصش ما را به دامن آمریکا بکشد.»
_ وصیت امام بر مقابله با مکتبهای انحرافی: «اکنون بحمداللّه تعالی دانشگاه از چنگال جنایتکاران خارج شده. و بر ملت و دولت جمهوری اسلامی است در همه اعصار، که نگذارند عناصر فاسد دارای مکتب های انحرافی یا گرایش به غرب و شرق در دانش سراها و دانشگاهها و سایر مراکز تعلیم و تربیت نفوذ کنند و از قدم اول جلوگیری نمایند تا مشکلی پیش نیاید و اختیار از دست نرود.»
«وصیت اینجانب به جوانان عزیز دانشسراها و دبیرستان‌ها و دانشگاهها آن است که خودشان شجاعانه در مقابل انحرافات قیام نمایند تا استقلال و آزادی خود و کشور و ملت خودشان مصون باشد. همچنین دانشگاهها خودکفا و مستقل باشند تا نیاز به غرب نداشته باشیم. جوانان ما، دانشمندان ما، اساتید دانشگاههای ما از غرب نترسند، اراده کنند در مقابل غرب قیام کنند و نترسند. اگر دانشگاه را ما سست بگیریم و از دست ما برود، همه چیزمان از دستمان رفته است.»
«برای همیشه نگذاریم دانشگاهها به انحراف کشیده شود. پس اکنون که دانشگاه ها و دانشسراها در دست اصلاح و پاکسازی است، بر همه ما لازم است با متصدیان کمک کنیم و برای همیشه نگذاریم دانشگاهها به انحراف کشیده شود؛ و هرجا انحرافی به چشم خورد با اقدام سریع به رفع آن کوشیم. و این امر حیاتی باید در مرحله اول با دست پر توان خود جوانان دانشگاهها و دانشسراها انجام گیرد که نجات دانشگاه از انحراف، نجات کشور و ملت است.»
_ دانشجویان و جوانان تداوم دهنده راه انقلاب: «باید این راهی را که فرا راه شما گذاشته شده است به آخر برسانید. و این نهضتی را که در راه او آن همه جانفشانی شده است، ادامه بدهید. و این صراط مستقیمی را که انبیا جلو راه بشر گذاشتند و نبی اکرم آخرین انبیا و اشرف همه، آن راه را جلو مردم گذاشتند، و مردم را دعوت به این صراط مستقیم کردند و هدایت کردند به راه انسانیت و خروج از همۀ انحای کفر و الحاد و خروج از همه ظلمات به نور مطلق، باید شما جوان ها همان راه را ادامه دهید تا اینکه پیرو رسول اکرم و در مکتب حضرت صادق پیروانی شایسته باشید.»
_ توصیه به اساتید برای جلوگیری از وابستگی‌های فکری: «بزرگترین فاجعه برای ملت ما این وابستگی فکری است که گمان می کنند همه چیز از غرب [است]، و ما در همۀ ابعاد فقیر هستیم، و باید از خارج وارد کنیم. شما استادان و فرهنگیان و دانشجویان دانشگاه ها و دانشسراها، و نویسندگان و روشنفکران و دانشمندان معظّم باید کوشش کنید، و مغزها را از این وابستگی فکری شستشو دهید. و با این خدمتِ بزرگ و ارزنده، ملت و کشور خود را نجات دهید.»
«این مغزهایی که پُر شده است از اینکه مغز شرقی را برداشتند، جایش مغز غربی گذاشتند، شستشو کنید. به آنها حالی کنید که شما خودتان مفاخر داشتید، خودتان فرهنگ دارید.»
«ما اگر خودمان یک امر ناقص هم داشته باشیم، بهتر از این است که [پیش] دشمن مان دست دراز کنیم و یک امر کامل از آنها بگیریم. من متأسفم از اینکه ما پیش دشمن هامان باید برویم و اظهار احتیاج بکنیم.»
_ توصیه امام بر مشارکت اساتید در تربیت نسل آینده دانشجویان: «اساتید دانشگاه، اگر واقعاً علاقه مندند که این کشور دوباره برنگردد به اوضاع سابق، باید مواظب باشند، دانشگاهی ها، اساتید مواظب خودشان باشند در تربیت و مواظب بچه ها و جوان ها باشند در کارهایی که می کنند. باید نگه دارند دانشگاه را به یک صورتی که، به یک واقعیتی که آن واقعیت همین تحولی است که در ایران پیدا شده است. دانشگاه باید متحول باشد و البته شده است، لکن بیشتر مواظبت می خواهد.»
_ تاکید امام بر وحدت حوزه و دانشگاه: «مراکز علمی و فرهنگی قدیم و جدید و روحانیون و دانشمندان فرهنگی و طلاب علوم دینیه و دانشجویان دانشگاهها و دانشسراها دو قطب حساس و دو مغز متفکر جامعه هستند. و از نقشه های اجانب کوشش در جدایی این دو قطب و تفرقهاندازی بین این دو مرکز حساس آدمساز بوده و هست. جدا کردن این دو مرکز، و در مقابل یکدیگر قرار دادن آنها، و در نتیجه خنثی کردن فعالیت آنها در مقابل استعمار و استثمارگران، از بزرگترین فاجعه های عصر حاضر است. فاجعه ای که ما و کشور ما را تا آخر به تباهی، و نسل جوان ما را ـ که از زمرۀ زنده ترین مخازن کشور است ـ به فساد میکشد. این توطئه شیطانی طاغوتی را، که اکنون قشرهای ملت و خصوصاً دانشمندان بیدار بدان توجه کردهاند، باید با به کار بردن تمام تدبیر و توان خنثی کرد؛ و راه تفاهم و اتحاد را هرچه سریعتر و سریعتر باز نمود. با وحدت این دو قطب متفکر کشور عزیز به رشد واقعی و ترقی و تعالی حقیقی میرسد. علما و دانشمندان این دو مرکز لازم است کوشش کنند در پیوند دادن این دو قشر عزیز. و باید بدانند که نه دانشگاهی بدون روحانی میتواند به استقلال برسد؛ و نه روحانی بدون دانشگاهی.»
بنیانگذار جمهوری اسلامی در پایان وصیتنامه خود نیز بار دیگر بر تلاش برای اعتلای اسلام و ایرانی اسلامی تاکید کرده و آورده اند:
عزیزان من! اگر اسلام را میخواهید و کشور را، به فرمان خدای متعال گوش فرادهید و اطاعت کنید که میفرماید: وَ أَطِیعُوااللّهَ وَ رَسُولَهُ وَ لاَ تَنَازَعُوا فَتَفشَلُوا وَ تَذْهَبَ ریحُکُمْ[۱]اختلاف و نزاع، شما را به شکست میکشد و قدرت را از شما سلب می‌کند، و رنگ و بوی شما را در جوامع بشری میبرد.
وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِاللّهِ جَمِیعاً وَلاَ تَفَرَّقُوا. از خداوند تعالی توفیق همگان را در به ثمر رساندن جمهوری اسلامی و بپاداشتن عدل و قسط خواستارم. والسلام علیکم و رحمةاللّه و برکاته.