گروه جامعه ایرنا- آلودگی پلاستیکی به سرعت در حال رشد است و تأثیرات مخربی بر روی کره زمین می گذارد. تخمین زده می شود، بیش از ۸.۳ میلیارد تن پلاستیک از دهه ۱۹۵۰ تولید شده که بیشتر این زباله های پلاستیکی در طبیعت رها می شوند و درصد کمی به محل های دفن زباله می‌روند. آلودگی پلاستیک تهدید قابل توجهی برای جانوران دریایی است، به طوری که تقریباً ۷۰۰ گونه از زیستمندان دریایی را تحت تأثیر قرار داده، گونه های دریایی از طریق بلعیدن پلاستیک یا گیرکردن در زباله های پلاستیکی از بین می روند. علاوه بر این، زباله‌های پلاستیکی در اقیانوس‌ها نیز باعث رشد و شکوفه‌های مضر جلبکی شده، که تأثیر منفی بر اکوسیستم‌های دریایی می گذارد.
تاثیر آلودگی پلاستیک به محیط های دریایی محدود نمی شود. زباله های پلاستیکی همچنین می توانند تأثیر منفی بر سایر اکوسیستم‌ها نیز داشته باشند، زیرا زباله های پلاستیکی در آلودگی خاک و آب نیز نقش دارند. دفع نامناسب این زباله‌ها باعث تکثیر حشرات و جوندگان می‌شود و تأثیر منفی بر سلامت عمومی دارد. علاوه بر این، سوزاندن محصولات پلاستیکی مقادیر قابل توجهی دی اکسید کربن را در جو آزاد می کند و باعث افزایش انتشار گازهای گلخانه ای می شود.
گستره آلودگی پلاستیک حیرت آور است، میکروپلاستیک ها در همه چیز از آب آشامیدنی گرفته تا هوایی که تنفس می‌کنیم یافت می شود. میکروپلاستیک ها ذرات پلاستیکی کوچکی هستند که اندازه آنها کمتر از ۵ میلی متر است و در محصولات مختلفی از جمله لوازم آرایشی، پوشاک و حتی چای کیسه ای یافت می‌شوند. این میکروپلاستیک‌ها تأثیر منفی بر سلامت انسان دارند.
از دهه ۱۹۵۰ تاکنون بیش از ۸.۳ میلیارد تن پلاستیک تولید شده که بیشتر آنها در طبیعت و بخشی هم در دریاها رها شده اند، تقریبا ۷۰۰ گونه از زیستمندان دریایی تحت تاثیر زباله های پلاستیکی قرار گرفته اند که حیاتشان به خطر افتاده است
آموزش و آگاهی در کاهش آلودگی‌های پلاستیکی بسیار مهم است. با افزایش دانش عمومی و درک تأثیرات منفی زباله‌های پلاستیکی، افراد تصمیمات آگاهانه تری می‌گیرند و گام هایی برای کاهش مصرف پلاستیک و پسماند خود برمی‌دارند. آموزش و آگاهی باعت ایجاد تغییر رفتار در افراد می شود، تغییراتی مانند، به همراه داشتن کیسه‌های پارچه ای در فروشگاه ها تا تغییرات مهم تر مانند استفاده از محصولات سبز و حمایت از سیاست‌هایی که اقتصاد بازیافت را ترویج می‌کنند.
آموزش و آگاهی همچنین نقش کلیدی در تشویق مشاغل و صنایع به اتخاذ شیوه‌های پایدارتر دارد. با افزایش آگاهی در مورد اثرات زیست محیطی و بهداشتی آلودگی پلاستیکی، مصرف کنندگان شرکت ها را تحت تاثیر قرار می‌دهند تا تغییراتی در زنجیره تولید و عرضه خود ایجاد کنند. این تغییرات شامل کاهش بسته بندی های پلاستیکی، تحقیق درباره جایگزین نمودن مواد دوست‌دار محیط زیست بجای پلاستیک و اجرای شیوه های مدیریت پسماندهای پلاستیکی است.
علاوه بر این، آموزش و آگاهی رسانی به ایجاد حمایت عمومی از سیاست ها و ابتکارات دولت در کاهش آلودگی پلاستیکی کمک می‌کند. با آموزش افراد در مورد نیاز به اقدام و آگاهی از مزایای بالقوه کاهش زباله های پلاستیکی، حمایت عمومی از سیاست گذاران افزایش می‌یابد و فضای مساعدی را برای تغییر قوانین ایجاد می‌کند. این سیاست‌ها شامل اجرای قوانین ممنوعیت کیسه‌های پلاستیکی، افزایش مسئولیت تولیدکنندگان نسبت به پلاستیک های تولیدی، و مشوق‌هایی برای کسب‌وکارهایی که در اتخاذ شیوه‌های پایدارتر پیش قدم هستند، است.
علاوه بر الهام بخشیدن به تغییر رفتار و ایجاد حمایت عمومی، آموزش و آگاهی همچنین نوآوری و همکاری در توسعه راه حل های پایدار را تقویت می‌کند. با افزایش آگاهی در مورد نیاز به جایگزین‌های پایدار برای پلاستیک، کارآفرینان و شرکت های دانش بنیان تشویق می شوند تا محصولات و فناوری های جدیدی را توسعه دهند که سازگارتر با محیط زیست هستند. این فناوری ها شامل پلاستیک های زیستی، مواد قابل بازیافت و بسته بندی جایگزین پلاستیک است.
کمپین‌های آموزش و آگاهی همچنین همکاری بین کسب‌وکارها، دولت‌ها و سازمان‌های مردم نهاد را تقویت می‌کند و به راه‌حل‌های مؤثرتری برای کاهش آلودگی پلاستیک منجر می شود.
بنابراین، باید آموزش و افزایش آگاهی محیط زیستی به وسیله برنامه‌های آموزشی مداوم، رسانه‌های اجتماعی و شبکه‌های مجازی، کمپین‌های محیط‌زیستی و ایجاد فضاهای آموزشی محیط زیستی در مدارس و دانشگاه‌ها به عنوان راهکارهای مؤثر برای افزایش آگاهی و دانش در مورد مسائل محیط زیستی در جامعه مورد استفاده قرار گیرد. همچنین، دولت‌ها و سازمان‌های مردم نهاد نیز با برگزاری برنامه‌های آموزشی درباره مسائل محیط زیستی و ایجاد زیرساخت‌های لازم برای افزایش آگاهی، نقش مهمی در تحقق این هدف ایفا می کنند.
به طور کلی، آموزش و افزایش آگاهی محیط زیستی، یک راهکار بسیار مؤثر در جهت حفاظت و مراقبت از محیط زیست و بهبود کیفیت زندگی بشریت است. در نتیجه، تلاش برای توسعه و اجرای برنامه‌های آموزشی و آموزشی مؤثر و منظم در این زمینه، برای همه افراد و نهادهای مرتبط، بسیار حیاتی و ضروری است.
روز گذشته ۵ ژوئن مصادف با ۱۵ خرداد روز جهانی محیط زیست بود که در ایران یک هفته به نام محیط زیست تعیین شده است.