به گزارش خبرنگار ایرنا، فرار مالیاتی یکی از معضلات بزرگی است که دولت با آن دست و پنجه نرم میکند. سالانه هزاران میلیارد از کسری بودجه شامل فرارهای مالیاتی میشود؛ اقدامی خلاف قانون که با هدف پرداخت نکردن مالیات انجام و در نهایت منجر به اقتصاد زیرزمینی، رانت خواری، قاچاق و گسترش فساد مالی و حتی اداری در کشور میشود.
اهتمام دولت سیزدهم برای جلوگیری از فرار مالیاتی
هرچند در سالهای اخیر اقدامات مؤثری برای اصلاح نظام مالیاتی و افزایش سهم مالیات از تولید ناخالص داخلی و هزینههای دولت، از طریق شناسایی و مبارزه با فرار مالیاتی و در عین حال حمایت از بخش تولید صورت گرفته است، بهنحوی که درآمدهای وصولشده در ۲سال اخیر با به جای گذاشتن حد نصابهای جدید، رشد بیش از ۵۰درصدی داشته و همچنین کل درآمدهای مالیاتی وصول شده در کشور مجموع مالیاتهای مستقیم و کالا و خدمات، گمرک و عوارض با میانگین رشد سالانه حدود ۶۵درصد در ۲سال اخیر به مبلغ ۶.۵۵۸هزار میلیارد ریال در سال ۱۴۰۱افزایش یافته است.
میتوان گفت یکی از اهداف دولت سیزدهم جلوگیری از فرار مالیاتی است. این دولت در امر مالیاتستانی، ضمن کاهش مالیات بر تولید، تأکید بسیاری بر اخذ مالیات بر فعالیتهای سوداگرانه داشته است.
از سوی دیگر کاهش فشار بر صاحبان مشاغل، اصناف و کسبه خرد و کوچک و تمرکز بر اشخاص حقیقی و حقوقی دانهدرشتی که احتمال فرار مالیاتی دارند از دیگر برنامههای محوری و دارای اولویت سازمان امور مالیاتی کشور در سال پیش رو خواهد بود. در واقع دولت سیزدهم عزم خود را جزم کرده تا چتر مالیاتیاش را بهگونهای پهن کند که تبعیض مالیاتی کاهش یابد و دانهدرشتها در این تور گرفتار شوند.
۴۰ درصد اقتصاد ایران مالیات نمیدهد
به گفته معاون وزیر اقتصاد بیش از ۴۰ درصد اقتصاد ایران یا مشمول مالیات نیست و یا معاف از مالیات است. این در حالیست که نبض مالیاتی قرار است به نفع تولید و علیه سوداگران بزند.
استاندار فارس نیز همواره بر ضرورت اتخاذ راهکارهایی برای جلوگیری از فرار مالیاتی تأکید کرده و در خصوص گزارشهای مربوط به فرار مالیاتی برخی از اقشار جامعه معتقد است مجموعه دانشگاه و دیگر نهادهای مربوطه باید نظارتها در زمینه کشف تخلفات را بیشتر کنند تا با شفاف سازی دوباره، اعتماد از دست رفته را به جامعه بازگردانند.
تلاشها برای کاهش فرار مالیاتی در استان فارس
مدیرکل امور مالیاتی استان فارس هم روز دوشنبه در نشست خبری در این باره گفت: نمیتوان آمار دقیقی از فرار مالیاتی ارائه داد. البته اقدامات خوبی برای جلوگیری از فرار مالیاتی صورت گرفته و حتی یک اداره برای بررسی فرار مالیاتی راهاندازی شده است.
حمیدرضا محمد ابراهیمی ادامه داد: در حال حاضر بازدیدهای حضوری با همراهی دادگستری فارس انجام و اسناد و مدارک فعالانی که مشکوک به فرار مالیاتی هستند اخذ و بررسی و مالیاتهای واقعی از آنها مطالبه میشود.
وی گفت: اداره کل امور مالیاتی فارس تمام اهتمام خود را برای وصول مالیات حقه طبق منویات قانون قرار داده است. بنابراین میتوان اطمینان داد که هیچ نهاد و بنیادی درصورت قرارگرفتن در شمول مالیات، از حکم قانون استثنا نمیشود.
او اضافه کرد: نمیتوان به اطلاعاتی که گاهی منتشر میشود و مبنا قرار میگیرد اکتفا کرد. وقتی بررسی میشود به آمار و اطلاعاتی بالغ بر همین مبلغ ۴۰ درصد خواهیم رسید.
آمار بالای فرار مالیاتی پزشکان
مدیرکل امور مالیاتی استان فارس با بیان اینکه بیشتر موارد تخلف مربوط به شکایات فرار مالیاتی در فارس مربوط به پزشکان بوده است،گفت: از ابتدای فروردین ماه ۱۴۰۲ تاکنون ۱۷۹ مورد گزارش و شکایت مردمی از فرار مالیاتی در سامانه سوت زنی ثبت شده که بازدید و رسیدگی از ۶۵ مورد از این تخلفات انجام و در دستور کار قرار گرفته است.
ابراهیمی اعلام کرد: ۱۰۰ مورد گزارش فرار مالیاتی هم از مرکز اطلاعات مردمی یعنی سامانه ۱۵۲۶ دریافت شده ست. در چقع تعداد پروندههای فرار مالیاتی تشکیل شده در فارس در ۹۰ فقره و ارزش آن را ۹۰۰ میلیارد تومان است که با اضافه شدن پروندههای سوری، این رقم به عدد ۱۵۰۰ میلیارد تومان میرسد.
او با اعتقاد به اینکه فرار مالیاتی بزرگترین جرم محسوب میشود، افزود: کسب اطلاعات در زمینه فرار مالیاتی و تشخیص درآمدهای کتمان شده بسیار دشوار است و اگر همکاری و نظارت سایر دستگاهها نباشد سازمان امور مالیاتی نمیتواند به تنهایی از عهده این کار برآید.
ابراهیمی به تخلف برخی شرکتها با مدیرت سوری برای پرداخت مالیات اشاره کرد و گفت: جلوگیری از فرار مالیاتی در این شرکتها با همکاری دادگستری فارس در دستور کار قرار دارد.
شرایط استفاده فعالان اقتصادی از تبصره ۱۰۰
وی در بخش دیگری از سخنان خود به شرایط استفاده فعالان اقتصادی از تبصره ماده ۱۰۰ اشاره کرد و گفت: بخش عمده ای از فعالان اقتصادی شرایط استفاده برای تبصره ماده ۱۰۰ را دارند و درآمد آنها به گونهای است که میتوانند از این تبصره بهره ببرند. در واقع حداکثر درآمد مشمولین برای استفاده از این تبصره با در نظر گرفتن مجموع فروش کالا و خدمات به مبلغ ۶میلیارد و ۷۲۰ میلیون تومان است.
مدیرکل امور مالیاتی استان فارس ادامه داد: این مبلغ هر سال به استناد قانون بودجه تعیین میشود. امسال هم همین اتفاق افتاده و به استناد قانون بودجه میران ثبت فروش کالا و خدمات تعیین شده است.
ابراهیمی اضافه کرد: سازمان امور مالیاتی هم با لحاظ قرار دادن این شرایط و با استفاده از اطلاعاتی که از تمامی دستگاهها از جمله بانک مرکزی و بانکهای اطلاعاتی سایر دستگاهها از سوابق مالیاتی فعال اقتصادی وجود داشته شرایط را سنجیده که چه شخصی میتواند شامل تبصره ماده ۱۰۰ شود. فعالان اقتصادی میتوانند از طریق پیامک و مراجعه به سایت سازمان امور مالیاتی اطلاعات لازم را برای بهرهگیری از مزایای تبصره ۱۰۰ کسب کنند.
مدیر کل امور مالیاتی استان فارس گفت: بخش زیادی از فعالان اقتصادی که درآمد آنها سقف پایینی داشته توسط سامانه از پرداخت مالیات معاف شدند؛ سامانه این شرط را براساس مبلغ فروش کالا و خدمات که فعال اقتصادی داشته برای او گذاشته است. اگر فعالان اقتصادی دستورالعملها را رعایت نکنند و فروشی را کتمان کنند بر اساس دستورالعمل صادره از سازمان از آنها مالیات متعلقه مطالبه میشود.
او بیان کرد: با توجه به آخرین زمان ارایه اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقوقی و اعلام شرایط استفاده برخی از مشاغل از تبصره ماده ۱۰۰،مشمولان این تبصره مهلت دارند تا پایان خردادماه ۱۴۰۲ نسبت به این امر اقدام کنند.
ابراهیمی به بیان شرایط مودیانی که مکلف به تسلیم اظهارنامه و پرداخت مالیات متعلقه هستند، پرداخت و گفت: همان مودیانی که میزان فروش کالا و ارایه خدمات آنها در سال ۱۴۰۱ بیش از ۶میلیارد و ۷۲۰ میلیون تومان بوده است و همچنین صاحبان مشاغلی که مکلف به استفاده از پایانه فروشگاهی بوده و با توجه با اطلاعات دریافتی و یا بر اساس اطلاعات واصله از سامانه سوت زنی نسبت به تصب آن اقدام نکردهاند.
او اضافه کرد: در پروندههای مشارکت، مدنی چنانچه سهم درآمد یا فروش حداقل یکی از شرکا بیش از حد نصاب این دستورالعمل و یا مجموع درآمد مشارکت بیش از ۱۵۰میلیارد ریال باشد، مکلف به ارائه اظهار نامه هستند.
ابراهیمی افزود: صاحبان مشاغلی که برای آنها فرم موضوع تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیاتهای مستقیم در درگاه خدمات الکترونیکی سازمان امورمالیاتی کشور قرار داده نشده است هم بایستی اظهارنامه خود را ارسال کنند.
وی عنوان کرد: مالیات مقطوع مودیان مشمول این دستورالعمل با توجه به اطلاعات موجود در پایگاههای اطلاعاتی سازمان و سوابق مودی تعیین و طی فرمی در my tax.gov.ir بارگذاری میشود.
ضرورت درج میزان فروش واقعی در سامانه
ابراهیمی بر ضرورت درج میزان فروش واقعی در سامانه توسط مودی تأکید کرد و گفت: در صورت عدم قبول مالیات تعیین شده مودی از شرایط دستورالعمل خارج و مکلف به تسلیم اظهارنامه مالیاتی حداکثر تا ۳۱ خرداد ماه ۱۴۰۲ است.
وی اضافه کرد: مهلت پرداخت مالیات مقطوع تعیین شده تا پایان خردادماه ۱۴۰۲ بوده و حداکثر تا چهار ماه بصورت مساوی تقسیط میشود.
وی با اعتقاد به اینکه عدم تسلیم اظهارنامه در موعد مقرر مشمول جریمه موضوع ماده ۱۹۲ قانون مالیاتهای مستقیم میشود، گفت: در صورتی که مودی متقاضی اعمال مقررات مفاد مواد ۱۳۷، ۱۴۵ و ۱۷۲ قانون مالیات ها در خصوص عملکرد سال ۱۴۰۱ باشد مکلف به تسلیم اظهارنامه مالیاتی است.
ابراهیمی افزود: میزان مالیات مقطوع پزشکانی که در عملکرد ۱۴۰۱ مشمول حکم جز (۱) بند (ز) تبصره ۶ قانون بودجه ۱۴۰۱ بودهاند معادل مالیات تعیین شده مطابق با این دستورالعمل یا مالیات مکسوره آنان هرکدام که بیشتر باشد تعیین میشود.
او گفت: هرگاه پس از صدور اوراق قطعی پذیرش مالیات مقطوع بر اساس اسناد و مدارک مثبته مشخص شود که فروش کالا و درآمد بیش از ۶۷ میلیارد و ۲۰۰ میلیون ریال بوده مودی مشمول تبصره ماده ۱۰۰ نبوده و افزون بر مطالبه مالیات مشمول جرایم متعلقه و عدم استفاده از معافیتها و نرخ صفر خواهد شد.
وی افزود: در صورتی که فروش و درآمد تا ۶میلیارد و ۷۲۰ میلیون تومان و مبلغ مابه التفاوت نیز بیش از ۱۵ درصد باشد مالیات مابه التفاوت بدون جریمه ماده ۱۹۲ قانون مالیات ها مطالبه خواهد شد.
مدیر کل امور مالیاتی استان فارس اظهار کرد: در سطح کشور مالیات عملکرد ۴/۲ میلیون نفر یعنی بالغ بر ۵۸درصد از مودیان مالیاتی صفر شده است. مالیات ۶ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر از مشمولان تبصره ۱۰۰ هم کمتر از ۱۵ میلیون تومان است. در واقع ۴درصد از مودیان مشمولان مالیات مازاد میشوند.