به گزارش خبرنگار کتاب ایرنا، کتاب تمدن آزتک (Aztec Civilization) هشتادوهفتمین عنوان از مجموعه تاریخ جهان است که انتشارات ققنوس ترجمه و منتشر کرده است. نسخه اصلی این کتاب سال ۱۹۹۵ توسط انتشارات لوسنت بوکز منتشر شده است.
به مدت ۲۰۰ سال تا آمدن اسپانیاییها آزتکها در دره مکزیک و فراتر از آن رشد و پیشرفت داشتند و با جنگ و داد و ستد توانسته بودند امپراتوریای غنی و قدرتمند تشکیل دهند. اما اسپانیاییها شهر آزتک را با خاک یکسان کردند و با الگو گرفتن از شهرهای اسپانیایی آنها را از نو ساختند و زبان، فرهنگ و دین خود را به ازتکهای در اسارت تحمیل کردند. هدف فاتحان از میان برداشتن همه نشانههای تمدن آزتک از سرزمین بود که آن را «اسپانیای نو» نامیدند.
اما اسپانیاییها موفق نشدند. با وجود سالها خفقان بیرحمانه، آزتکها توانستند از بسیاری جنبهها آنچنان تاب آورند که سنتهای آهنها با فرهنگ و دین مکزیک امروز کاملاً گره خورده است. ناهوآتل زبان آزتکها هنوز بین میلیونها نفر از مردم مکزیک رواج دارد. خیابانهای مکزیکوسیتی پر از مردمانی به چهرههایی است که به نظر میرسد از خیابانهای تنوچتیتلان آمدهاند. و در دهکده جدا افتاده بازماندگان نژاده آزتکها هستند که مانند نیاکان ۵۰۰ سال قبلشان زندگی میکنند.
مکزیکِ امروزی اسپانیایی نیست، ترکیبی از فرهنگ اسپانیایی و فرهنگ بومی است که پیش از فتوحات اسپانیاییها شکوفا بود. بانفوذترین فرهنگ بومی متعلق به آزتکهاست که پیش از آمدن اسپانیاییها قدرت را در دست داشتند. مکزیک بسیار مدیون آزتکهاست که حتی شامل نام کشور نیز میشود. مردمانی که امروزه آزتک نامیده میشوند خود را مکزیکا میخواندند.
نام آزتکها یادآور ماسکهای پوشیده از گوهر، گاهشماریهای سنگی عظیم و سرآذینهای درهمبافته از پَر است. این نام بازتاب افسانههایی است درباره کاخهای مجلل پر از طلا، امپراتوری پهناور و پیوسته در حال جنگ، و خدایان تشنه خون که خواهان قربانی کردن انسانها بودند. اما گاهی حقیقت شگفتانگیزتر از افسانه است و تمدن آزتکها از جمله چنین حقایقی در تاریخ است.
قسمتی از متن کتاب
هنرهای درمانی
طب آزتکها ترکیب عجیبی از منطق و مهمل بود. ساگون در جلد دهم از مجموعه کتابهای تاریخیاش چند نوع درمان را گزارش میکند.
اگر پای کسی بشکند اینگونه معالجه میشود: ریشۀ گل کوکب با ریشۀ گیاه نپال با هم پودر میشود. پودر روی شکستگی استخوان گذاشته میشود و پس از آن پا باندپیچی میشود و چهار آتل در چهار طرف شکستگی گذاشته و محکم بسته میشود. هنگامی که که محکم بسته میشود خون در جاهای متورم جمع میشود. سپس بین انگشت بزرگ پا و انگشت دوم، جایی که رگها به هم میپیوندند، نیشتر زده میشود تا با خونریزی جلوی بیشتر شدن ورم گرفته شود و زخم عفونت نکند. پس از بیست روز آتل باز میشود و روی جای شکستگی ضمادی از عنبر سائل و پودر ریشه کاکتوسِ خنجری داغ میشود. پس از آن هنگامی که پا قوی شد و شکستگی جوش خورد حمام داغ میگیرند...
اگر سر کسی زخم شد، ابتدا بیدرنگ خون را با ادرار داغ میشویند. پس از شستشو، شیرۀ کاکتوس خنجری داغ میشود و وری زخم ریخته میشود. سپس مرهمی از شیره همان کاکتوس و گیاهی به نام متلاکوئیل و دودۀ سیاه و نمک درست میشود و روی زخم گذاشته میشود و پس از آن سریعاً جای زخم بسته میشود تا هوا نکشد و اینگونه بهبود یابد. و اگر جای زخم متورم بود این مرهم دو یا سه بار به کار گرفته میشود. اما اگر ورمی نباشد فقط یکبار روی زخم گذاشته میشود. و پس از بسته شدن زخم روی آن ضماد میگذاشتند. (صفحه ۹۴)
کتاب مصور تمدن آزتک نوشته لوئیس واربرتون (Lois Warburton) و ترجمه سیما مولایی با ۱۴۳ صفحه، شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه و قیمت ۷۵ هزار تومان در سال ۱۴۰۱ منتشر شد.