به گزارش روز شنبه ایرنا، سیومارا کاسترو رئیس‌جمهوری هندوراس در ۱۴ مارس (۲۳ اسفند) به ادواردو رینا (Eduardo Reina) وزیر امور خارجه خود دستور داد تا در راستای برقراری روابط رسمی با جمهوری خلق چین گام بردارد. تنها ۱۱ روز بعد، هندوراس از قطع روابط با تایوان (که از سال ۱۹۴۱ ایجاد شده بود) خبر داد و اصل چین واحد را به رسمیت شناخت.
وزارت امور خارجه هندوراس در بیانیه‌ای اعلام کرد: تایوان بخشی جدایی‌ناپذیر از قلمرو چین است و از این تاریخ، دولت هندوراس، قطع روابط دیپلماتیک را به تایوان اطلاع داد و متعهد شد که دیگر هیچ گونه ارتباط رسمی با تایوان نداشته باشد.
در پنجم ژوئن سال جاری میلادی (۱۵ خرداد)، دولت چین سفارت خود را در تگوسیگالپا (پایتخت هندوراس) و در یازدهم همان ماه (۲۱ خرداد)، دولت هندوراس نیز سفارت خود در پکن را افتتاح کرد. به عنوان بخشی از این تحولات در روابط میان دو کشور، رئیس‌جمهوری هندوراس از ۹ تا ۱۴ ژوئن (۱۹ تا ۲۴ خرداد) به پکن سفر و با شی جین پینگ همتای چینی خود و سایر مقام‌های این کشور آسیایی دیدار کرد.
ادواردو تزیلی آپانگو (Eduardo Tzili-Apango) عضو گروه مطالعات اوراسیا (GESE) در گفت‌وگو با اسپوتنیک تاکید کرد: برقراری روابط دیپلماتیک میان چین و هندوراس، نمونه‌ای از اقدامات استراتژیک برای حرکت به سمت شیوه‌های جدید درک جهان است.
وی اهمیت سفر رئیس‌جمهوری هندوراس به چین را از دو منظر ارزیابی کرد؛ برای هندوراس، برقراری روابط دیپلماتیک یک هدف استراتژیک را دنبال می‌کند چرا که به این کشور امکان می‌دهد به منابع مالی بیشتر، بازار بزرگ‌تر و احتمالا شرایط همکاری بهتری نسبت به آنچه با تایپه داشت، دسترسی پیدا کند.
در توضیح این مسئله باید به بازدید سیومارا کاسترو از بانک توسعه جدید بریکس (بلوک اقتصادهای نوظهور جهان متشکل از برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی) اشاره کرد که هندوراس پیشتر برای عضویت در آن درخواست داده بود.
این سفر برای چین نیز استراتژیک است زیرا تعهد هندوراس به ادامه جدایی از دولت تسای اینگ ون در تایوان را تایید می‌کند. باید یادآور شد که پکن و تایپه بین سال‌های ۲۰۰۸ و ۲۰۱۶ یک آتش‌بس دیپلماتیک را تجربه کردند، اما این روابط قطع شد و از سال ۲۰۱۶ حداقل ۹ کشور که پنج کشور از آمریکای لاتین هستند، روابط خود را با تایپه قطع کردند.
نکات قابل تامل
به عقیده این کارشناس مسائل چین، یکی از جنبه‌های اصلی سفر سیومارا کاسترو به چین، ایجاد مسیری برای دستیابی به توافقنامه تجارت آزاد بین دو کشور است؛ وضعیتی که شی جین پینگ از آن استقبال کرد و حتی اظهار داشت که مذاکرات در مورد آن خیلی زود شروع شود.
تزیلی آپانگو می افزاید: علاوه بر این، تگوسیگالپا (اشاره به دولت هندوراس) برای حل‌وفصل مشکلات بدهی خود از پکن کمک می‌خواهد.
«بی‌برنامگی آمریکا در قابل آمریکای لاتین، هندوراس را به سمت چین سوق داد».به گفته این کارشناس، از جمله پیامدهایی که این رابطه جدید و پایان روابط با تایوان می‌تواند به دنبال داشته باشد، اعتراض تایوان به این گسست ناگهانی و دیگری، واکنش ایالات متحده است.
چگونه می‌توان نزدیکی هندوراس و چین را تفسیر کرد؟
چنان که این عضو گروه مطالعات اوراسیا تصریح می‌کند، موقعیت چین در سراسر جهان و به طور خاص در آمریکای لاتین و دریای کارائیب ماهیت اقتصادی و تجاری دارد.
«با وجود تنش‌های تجاری چین و آمریکا، تلاش دیپلماتیک تمام عیار پکن برای نزدیکی بیشتر به آمریکای لاتین و علیه منافع ایالات متحده هنوز قابل تشخیص نیست. در واقع، این غفلت و بی علاقگی ایالات متحده بوده که افزایش حضور چین در این کشور را موجب شده است». آپانگو خاطرنشان کرد: با وجود اعتراض‌های آمریکا، هیچ طرح یا پروژه مشخصی وجود ندارد که واشنگتن بخواهد از طریق آن با پکن رقابت کند.
وی افزود: ظاهرا ایالات متحده این انتظار را دارد که کشورهای آمریکای لاتین و کارائیب صرفاً به دلیل ایدئولوژی به چین نزدیک نشوند.
تزیلی آپانگو معتقد است: در نهایت، این احتمال وجود دارد که به رسمیت شناختن دیپلماتیک هندوراس، کشورهای دیگر مانند پاراگوئه را تشویق کند تا تاریخ قطع روابط با تایوان و برقراری آن با چین را تعیین کنند.
پیش از برگزاری انتخابات اخیر ریاست جمهوری پاراگوئه این پرسش مطرح بود که آیا پاراگوئه به عنوان پایگاه ایالات متحده در قلب آمریکای جنوبی باقی خواهد ماند یا به شریک مناسبی برای کشورهایی تبدیل خواهد شد که به سمت ادغام آمریکای جنوبی به رهبری برزیل در حرکت هستند. روبن رامیرز لزکانو (Rubén Ramírez Lezcano) وزیر امور خارجه دولت جدید پاراگوئه به تازگی از آمادگی دولت آتی این کشور برای برقراری روابط دیپلماتیک با چین بدون قید و شرط خبر داد. وی گفت: ما مایل به گفتگو با چین هستیم و اعلام می کنیم که در چارچوب سیاست خارجی، رابطه ثابت با تایوان را حفظ خواهیم کرد. با این حال، ما آماده گفت‌وگو با چین و برقراری روابط دیپلماتیک، کنسولی و تجاری بدون قید و شرط هستیم.
پاراگوئه تنها کشور آمریکای جنوبی است که روابط با تایوان را حفظ کرده است.
تارنمای فارن پالیسی (foreignpolicy) نیز در گزارشی با عنوان «آنچه تایوان می‌تواند از چرخش هندوراس به چین بیاموزد»، آورده است: تایوان هنوز روابط خود را با یک پنجم کشورهای قاره آمریکا حفظ کرده است. هفت مورد از ۱۳ متحد دیپلماتیک باقیمانده تایوان در این منطقه هستند و این بدان معناست که آمریکای لاتین احتمالا در کانون رقابت چین و تایوان باقی خواهد ماند.