تهران - ایرنا - سفرهای استانی در کمتر از دو سال که رئیس‌جمهور با ۴۷ بار سفر به اقصی‌نقاط کشور رکورددار آن شده، از مهمترین برنامه‌هایی است که بی‌وقفه و با برنامه‌ریزی مشخص و هدفمند پیگیری شده و مروری بر ابعاد کمی و کیفی آن نشان می‌دهد چرا از این برنامه مستمر به‌عنوان نقاط درخشان عملکرد دو سال نخست دولت یاد کنیم.

به گزارش خبرنگار حوزه دولت ایرنا؛ شعار مردمی بودن یک دولت برای تبدیل شدن به واقعیت آن هـــم درحدی کـــه جامعه دولـــت مردمی را وجه تســـمیه مناســـبی برای آن بداند؛ هدفی نیســـت که به آســـانی تحقق یابـــد. در میان مـــردم بودن، همراه کـــردن مردم با خـــود، بازآفرینی اعتمـــاد اجتماعی و مهمتر از همه احصای مســـائل کشـــور از نمای نزدیک و چاره اندیشـــی برای آنها به عنوان بخشـــی از مقدمات نیاز بـــه صرف وقت و ضـــروری تحقق این هدف آن هم در شـــرایط مواجهه کشـــور بـــا جنگ ترکیبـــی و تحریم اقتصـــادی طبیعتا انرژی دوچندان رئیس جمهور و معاونان و وزرای کابینه اش دارد.

رکوردداریِ دولتِ سیزدهم در سفر استانی

ســـفر اســـتانی اگرچه در ســـه دهه گذشـــته بخشـــی از برنامـــه کاری رؤســـای جمهـــور بـــوده اســـت، اما در دولت ســـیزدهم ایـــن برنامه توســـعه معنـــای کمی و کیفی یافت. چنانکه بر اســـاس آمار آیت الله رئیســـی تنها در ســـال نخست ریاســـت جمهوری اش با انجام حداقل یک ســـفر به همه ۳۱ اســـتان کشـــور رکوردی را کـــه تـــا پیش از او با آمار ۲۰ ســـفر در ســـال نخســـت دراختیـــار محمود احمدی نژاد بود تغییـــر داد.

این در حالی بود که ســـیدابراهیم رئیســـی در ســـال نخست بـــه برخی اســـتان ها از جمله خوزســـتان به تناســـب مســـائل و مشکلات مبتلابه اســـتان بیش از یک بار ســـفر کرد و بر این اســـاس آماری رقم خورد که نشـــان می داد مـــردم در ســـال نخســـت دولت ســـیزدهم به طور متوســـط هر۱۲ روز یک بار با رئیس جمهورشـــان دیـــدار کرده انـــد. این آمار در ســـال دوم و دســـت کم تـــا ســـفر ۱۹ خـــرداد بـــه اســـتان آذربایجان شـــرقی با احتســـاب مجموع ســـفرهای استانی و ســـفرهایی که بـــرای افتتـــاح طرح های به ثمر نشســـته انجام شـــده، ۱۶ ســـفر( هم همچنان روی متوسط اســـت )مجموعا هـــر ۱۲ روز یک بـــار باقی ماند.

این در حالی اســـت که در دولت گذشـــته مردم اســـتان ها به طور متوســـط هـــر۶۳ روز یک بـــار رئیس جمهـــور وقـــت را میزبانی کردند زیرا با گذشـــت عمر آن دولـــت و ناکارآمدی که خود را در افزایش مشـــکلات اقتصادی نشان داد رفته رفتـــه از حضور در اســـتان ها اجتناب شـــد. رویکردی که خود را در کاهش اعتماد مـــردم در روزهای منتهی بـــه انتخابـــات ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ نشـــان داده بـــود. رئیســـی اما با اعتقاد به بازســـازی اعتماد آســـیب دیـــده از قبـــال عمـــل به وعـــده هـــا تاکنون نشـــان داده اســـت کـــه در عمل بـــه یکی از وعده هـــای اصلی خـــود یعنی حضـــور در بین مردم، شـــنیدن حرف ها و دغدغه هـــای آنها و پیگیری مســـائل مربوط به جامعه قشـــر محروم ثابت قدم بوده اســـت. خاصه خصوصا آنکه دراین ســـفرها دیدار چهره به چهره و گفت و گوی زانو بـــه زانوی مردمـــان کم برخوردارترین نقاط کشـــور با مســـئول اول اجرایی کشـــور ایده آل تریـــن تصویر از کم شـــدن فاصله بیـــن مردم و مســـئوالن را به نمایش گذاشته است.

سفر به وقت ضرورت

اگرچـــه درگام نخســـت ســـفرهای اســـتانی کســـب شـــناخت واقعی از وضعیت کشـــور به عنـــوان مبنای ریل گـــذاری درســـت بـــرای تصمیم گیری هـــای خرد و کلان در حـــوزه اجرایی هدف بـــود و در ترکیب این هدف با شـــعار اصلـــی دولـــت یعنی عدالـــت محوری و مـــردم گرایـــی ســـفرهای اســـتانی از اســـتان‌هـــای کمتـــر برخـــوردار آغاز شـــد و خوزســـتان، سیســـتان و بلوچســـتان، خراســـان جنوبـــی، ایـــلام کهگیلویه و بویراحمـــد و بوشـــهر بـــه عنـــوان ۶ مقصد نخســـت انتخاب شـــدند و درهمین ســـفرها هـــم مقصد اصلی ۹ مرکز اســـتان کـــه مناطق حاشـــیه‌ای تعیین شـــد، امـــا ســـفرهای آیت‌الله رئیســـی به اقصی نقاط کشـــور ویژگـــی دیگری هم داشـــته اســـت. از ویژگی‌هـــای مهم حاکـــم بر رویـــه رئیس جمهور در سفر به اســـتان‌ها و شـــهرهای مختلف، سفر به وقت برنامه‌های ضرورت اســـت. بر این اســـاس، این صرفـــاً رئیس‌جمهور نیســـت که تعییـــن می کند او چه زمانی به کدام اســـتان ســـفر کند، بلکه گاه ایـــن ضرورت‌ها و فوریت‌هـــای پیش آمده اســـت که ســـبب می شـــود بالاترین مقـــام اجرایی کشـــور خود را ملـــزم به حضور در صحنـــه و احصای مســـائل و صدور دســـتورات الزم برای حل ســـریع‌تر مشـــکلات پیش آمـــده می بیند. بـــه همین دلیل رئیس‌جمهور که ســـفرهای اســـتانی خود را در شـــهریور ۱۴۰۰ از اســـتان خوزســـتان شروع کـــرده بـــود، پـــس از وقـــوع زلزلـــه در اندیـــکا در آبان همان ســـال و بعـــد در پی حادثه ســـاختمان متروپل آبـــادان در خرداد ۱۴۰۱ به خوزســـتان رفت.

همچنان‌که بهمـــن ۱۴۰۰ بعد از پایان ســـفر به روســـیه، کرملین را به مقصـــد تهران ترک کـــرد و بلافاصله و بدون فوت وقت به کرمان ســـفر کرد تا در کنار ســـیل زدگان جنوب ایـــن اســـتان قـــرار بگیـــرد و این چنـــد ماهـــی قبل از برنامـــه پیش بینـــی شـــده برای ســـفر اســـتانی رئیس‌جمهور به اســـتان کرمان بود. همانطـــور که در پیش بودن برنامه ســـفر به اســـتان آذربایجـــان غربی برای حضور در آیین افتتاح ســـامانه انتقـــال آب به دریاچه ارومیـــه دلیلی نشـــد تـــا آیت‌الله رئیســـی ســـرزدن به مـــردم زلزله زده شهرســـتان خوی و روســـتای بدلان را به تعویـــق بیندازد.

تعهد دولت به اتمام پروژه‌های نیمه‌تمام

ســـفرهای اســـتانی بویژه از زمـــان دولت هـــای نهم و دهـــم کـــه برگزاری نشســـت مشـــترک دولتمـــردان با شـــورای اداری اســـتان پایه گذاری شـــد بـــا انتقاداتی مواجـــه بـــود. اساســـی‌ترین ایـــن انتقـــادات تصویب تعداد زیـــاد مصوبات به‌ویـــژه در حوزه عمرانـــی بود که گاه بـــدون پیش‌زمینه‌های کارشناســـی و بدون درنظرگرفتن امکانـــات بودجه‌ای برای تخصیص اعتبار برای آن انجام می شـــد. این وضعیت تا زمان روی کار آمدن دولت ســـیزدهم انباشـــتی از پـــروژه های نیمـــه تمام را در جـــای جای کشـــور روی دســـت دولت گذاشـــته بـــود. پروژه‌هایـــی کـــه اغلـــب در هنـــگام کلنگ‌زنـــی موجـــی از امیـــد را در دل مردم ایجاد کـــرده بودند اما حالا تماشـــای ســـازه‌های نیمه‌کاره مانـــده و وعده‌های عمل نشـــده تنها حســـی از ناامیـــدی و بطالـــت را به آنهـــا منتقـــل می کردنـــد. ایـــن وضعیتی بود کـــه باید تغییـــر می یافـــت و به همیـــن دلیل آیت‌الله رئیســـی از همـــان اولین ســـفر تأکید کرد هیچ پـــروژه جدیدی افتتاح نمی شـــود و مســـأله اصلی پیگیـــری پروژه‌های نیمه‌تمام اســـت.

ایـــن حکم البتـــه در مـــورد معدود مســـائل بحرانی اســـتان‌ها و نیز در اجـــرای مصوبات مجلس شـــورای اسلامی با اســـتثناهایی همراه بود. اما در مجموع اکثریت مصوبات دور نخست سفرهای اســـتانی بر تخصیص اعتبـــار برای تکمیـــل پروژه‌های نیمه‌تمـــام و تعیین زمـــان و ضرب‌الاجل برای تکمیل آنها اختصاص داشـــت.

بر همین اســـاس ســـفرهای رئیـــس‌جمهور در ســـال دوم ازعمـــر دولتـــش با برگـــزاری آیین هـــای افتتاح و برای بهره‌بـــرداری پروژه‌هایـــی همـــراه بـــود که بعضـــاً بیـــش از یک دهه وقفـــه و بلاتکلیفی مواجـــه بودند و از مهمتریـــن آنهـــا می توان بـــه این موارد اشـــاره کرد:

افتتاح رســـمی طرح عظیم آب‌رسانی غدیر دزفول، افتتـــاح رســـمی نیروگاه‌هـــای جدیـــد برق حرارتی با مجمـــوع ظرفیت ۱۰۲۶ مگاوات به‌طور همزمان در ۵ استان در کشور در جریان ســـفر رئیسی به اســـتان زنجان، بهره‌برداری رســـمی از پروژه انتقال آب سد آزاد به تصفیه‌خانه سنندج، بهره‌بـــرداری از واحـــد احیـــای مســـتقیم مجتمـــع فـــولاد قائنـــات بـــا ظرفیـــت تولید ســـالیانه ۸۰۰ هـــزار تُـــن آهن اســـفنجی، افتتـــاح مـــدول دوم تصفیه‌خانـــه شـــهر بیرجنـــد، افتتـــاح واحد احیای مســـتقیم و خـــط تولیـــد کالف مجتمـــع فـــولاد بافق، افتتـــاح همزمان ۱۱۰۰ مدرســـه با بیش از ۵ هزار کالس درس توســـط رئیـــس‌جمهور در جریان ســـفر به شهرری، افتتـــاح ســـامانه انتقـــال آب بـــه دریاچـــه ارومیه و اتصال ســـومین واحد بخار نیروگاه ارومیـــه به شـــبکه سراســـری برق، افتتاح فاز ۱۴ پالایشـــگاه پـــارس جنوبی و افزایش روزانه ۵۰ میلیـــون متر مکعب گاز به ظرفیت تولید گاز کشـــور، راه‌انـــدازی فـــاز یک شـــرکت پالایـــش گاز هویـــزه خلیـــج فارس، افتتـــاح ۷۰ کیلومتر از پـــروژه ریلی دوخطه‌ســـازی محور اهواز - اندیمشک، بهره‌برداری از بخش گازی نیروگاه ســـیکل ترکیبی دوکوهه. افتتـــاح پروژه‌هـــای راهبـــردی توســـعه ســـواحل مکـــران، افتتـــاح تصفیه‌خانـــه و خـــط آب‌رســـانی شهرســـتان میانه و پایان دادن به مشکلات ۲۰ســـاله آب شـــرب مـــردم این شـــهر و افتتـــاح راه‌آهـــن بســـتان آباد - خاوران در آذربایجـــان شـــرقی پـــس از ۲۲ ســـال وقفه.

احیای کارخانه‌ها در سال تولید

بخـــش مهمـــی از تمرکـــز دولـــت در اســـتان‌هـــای مختلـــف کار روی واحدهـــای تولیـــدی و صنعتـــی بود که در ســـال های اخیر از قبـــال تحریم های خارجی و مانع‌تراشـــی‌های داخلـــی دچار رکود و بعضـــاً تعطیلی شـــده بودند؛ بر همیـــن اســـاس در همـــه ســـفرهای اســـتانی این‌که شـــخص رئیس‌جمهـــور یـــا اعضـــای هیـــأت دولت با حضـــور در ایـــن‌دســـت از کارخانجـــات و در گفت‌وگو با کارگـــران و کارآفرینـــان به دنبال احصای مشـــکلات و جســـت‌وجـــوی راه‌حل‌هـــای ممکـــن بـــرای احیای کارخانجـــات باشـــند، برنامـــه لایتغیـــر بود. ایـــن رویه به‌ویـــژه در ســـالی که از ســـوی مقـــام معظم رهبـــری با عنوان ســـال «تولیـــد، دانش بنیان و اشـــتغال آفرین» نامگـــذاری شـــده بود، بـــه قـــوت پیگیری شـــد.

تأکید رئیـــس‌جمهـــور براینکه به هیچ وجه چـــرخ تولید کارخانه‌هـــا نباید کند شـــود، خود را در احیای هزاران واحـــد صنعتی راکد و برگزاری جشـــن‌های احیـــا در جریان حضـــور رئیس‌جمهور در اســـتان‌هـــای مختلف نشـــان داد.

از پروژه‌های استانی تا ابرپروژه‌های ملی

مجموعـــه دســـتاوردهای ملمـــوس ۴۷ ســـفری که از شـــهریور ۱۴۰۰ تـــا ۱۹ خرداد ۱۴۰۲ انجام شـــده در قالب فهرســـت کوتـــاه قابـــل تجمیع نیســـت. با ایـــن حال مشـــخص اســـت که جز احیـــای واحدهـــای صنعتی و تولیـــد می تـــوان در رتبه هـــای بعدی حوزه هـــای مورد توجـــه دولت بـــه پیگیری نهضت ســـاخت مســـکن و طرح هـــای بزرگ آب و بـــرق و راه اعم از جاده ســـازی و ریـــل گـــذاری بـــه عنـــوان زیرســـاخت های ضروری توســـعه کشـــور اشـــاره کرد که فهرســـت بلندبالایی از پروژه هـــا را به خود اختصـــاص داده اند. بـــا این حال در دور دوم ســـفرهای اســـتانی تعدادی ابرپـــروژه نیز بـــه عنـــوان اقدامات آغازشـــان جز بـــا اتکا بـــه روحیه انقلابی و جهادی از آن جنس که در دولت ســـیزدهم تبلـــور یافتـــه، ممکـــن نبـــوده اســـت.

از ایـــن میـــان بایـــد به طـــرح انتقـــال آب بـــه فـــالت مرکزی انتقال آب خلیـــج فـــارس به اســـتان های یـــزد و کرمـــان و آغازعملیـــات لوله گـــذاری انتقال آب دریـــای عمان به شـــرق کشـــور اشـــاره کرد. ابرپـــروژه هایی کـــه رئیس جمهور در جریان آغازشـــان تأکید کـــرد در اجرای آنها اگرچه ســـرعت مهم اســـت اما کیفیت فدای ســـرعت نخواهد شـــد.

ســـفرهای اســـتانی براســـاس اعـلام صریـــح رئیـــس جمهـــور تا رفع مشــکلات دراســـتان ها ادامـــه خواهدیافت و یقینا اســـتان هـــای که بـــا مشـــکلات بیشـــتر مقصدهـــای پرتکرار خواهند بود. زیـــرا آنچه از مواضع آیـــت‌الله ئیســـی برمی‌آیـــد این اســـت کـــه دولت با وجـــود تلاش بـــرای انتخـــاب نیروهـــای کارآمـــد برای حضـــور در بدنـــه اجرایی خود بنـــا نـــدارد کار پیگیری مصوبات و پروژه‌ها را بـــدون حضور میدانی و پیگیری مســـتقیم خود رهـــا کند.

در این میـــان اگرچـــه مســـئولیت مســـتقیم پیگیری امـــور بر عهـــده معاونت اجرایـــی رئیس‌جمهـــور قرار گرفته اســـت اما رویکرد شـــخص آیت‌الله رئیســـی را در اجـــرای عهدی کـــه با مردم داشـــته، می توان در ایـــن جملـــه‌ی او در جریـــان هفتمیـــن ســـفرش بـــه اســـتان خوزســـتان درک کـــرد؛ آنجا که گفـــت: برای حل مشـــکالت خوزستان اگر لازم باشـــد ۷۰ بار به این اســـتان ســـفر می کنم. موضعی که بی‌شـــک مختص و محـــدود به خوزســـتان نبـــود و باید آن را بـــه رویکرد دولت نســـبت به مشـــکلات پیش روی مردم در جای جـــای ایـــران از هر قوم و بـــا هرمذهبـــی تعمیم داد.