به گزارش ایرنا، "فاطمه داوری" روز شنبه در نشست تبادل نظر درباره ظرفیت های میراث‌فرهنگی و گردشگری محوطه ازبکی که با حضور "مصطفی ده‌پهلوان" رییس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری و "مهرداد ملک زاده" عضو انجمن علمی باستان‌شناسی ایران در کرج برگزار شد، افزود: در این محوطه، سایت موزه نیز با رویکردی نو در حفاظت و معرفی می‌تواند در کنار یک پارک علم و فناوری حوزه باستان‌شناسی فعال و محل استقرار برترین الگوهای این حوزه باشد.
به گفته این مسوول موقعیت و چشم‌اندازهای البرز، نزدیکی به تهران، ویژگی‌ها و موقعیت تاریخی فرهنگی محوطه ازبکی باعث شده تا یکی از نقاطی باشد که در ۲ سال آینده به صورت جدی در برنامه‌ای متمرکز به آن پرداخته شود.
وی تمرکز گرایی در حوزه میراث‌فرهنگی را ضروری عنوان کرد و گفت: نگاه به تپه ازبکی هم از این نوع است که تمرکز برای انجام کار اصولی در این منطقه وجود داشته باشد.
رییس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری وزارت میراث‌فرهنگی گفت: از نقش محوطه‌های باستانی چون ازبکی در گردشگری غافل بوده ایم.
مصطفی ده‌پهلوان با توجه به اهمیت و پیشینه محوطه ازبکی از لحاظ باستان‌شناسی گفت: این موضوع در کنار موقعیت خاص، نزدیکی به شاهراه‌های ارتباطی و تهران ارزش این محوطه را دوچندان می‌کند که باید به آن توجه شود.
رییس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری با اشاره به اینکه یکی از موضوعاتی که می‌تواند میراث‌فرهنگی را حفظ کند، گردشگری است، افزود: از نقش محوطه‌های باستانی مانند ازبکی در گردشگری غافل بوده‌ایم.
وی نزدیکی تپه ازبکی به تهران را از نقاط مثبت برای اقدامات در این محوطه دانست و بیان کرد: این محوطه می‌تواند پایلوتی برای مهارت آموزی دانشجویان رشته‌های مرمت، باستان‌شناسی و امثال آن باشد.
مهرداد ملک‌زاده عضو انجمن علمی باستان‌شناسی ایران نیز در این نشست گفت: با توجه محوطه ازبکی در یک موقعیت خاص و مهم قرار گرفته است، پاسخ بسیاری از پرسش‌های باستان شناسان در مورد ری باستان به عنوان مهمترین شهر فلات مرکزی ایران را می‌توان در ازبکی یافت.
این باستان‌شناس با اشاره به اینکه نزدیکی به پایتخت در برنامه‌ریزی برای این محوطه تأثیر زیادی دارد، گفت: افزون بر این موقعیت جغرافیای تاریخی ازبکی هم از اهمیت زیادی برخوردار است.
ملک زاده افزود: یک شریان تاریخی مهم که غرب آسیا را به آسیای مرکزی متصل می‌کرده شاهراه خراسان بزرگ است که از غرب و این ناحیه به "ری باستان" پیوند می‌خورده و علاوه بر تجارت محل گذر اندیشه‌ها، افکار، باورها و آیین‌های مردم بوده یکی از مهمترین مراکز این جاده ری باستان است.
وی ادامه داد: "ری باستان" مهمترین شهر فلات ایران محسوب می‌شده است. اکنون گسترش لجام گسیخته شهر در پایتخت باعث شده لایه‌های باستان شناسی ری را از دست بدهیم. از لحاظ اقتصاد باستان شناسی هم تملک اراضی برای کاوش‌ها در محدوده تهران بسیارهزینه‌بر است.
عضو هیأت علمی انجمن باستان‌شناسی ایران با اشاره به ارزش‌های باستان‌شناسی ازبکی افزود: حسن محوطه ازبکی این است که آنچه در ری از دست داده ایم در ازبکی داریم و لایه‌های جدید، ازبکی را نبلعیده و می‌توان چند منزل آن سوتر از محدوده ری باستان که لایه‌های باستان‌شناسی آن از بین رفته، کاوش‌ها را در این محوطه ادامه داد.
ملک‌زاده افزود: افزون بر وجود کهن دژ بر فراز ازبکی، بافت معماری هم دوره در اطراف ازبکی وجود دارد و می‌توانیم تاریخ فرهنگی این بخش از ایران را با مرکزیت این ناحیه از شمال فلات مرکزی ایران بازسازی کنیم و ازبکی به عنوان نقطه پژوهشی آن باشد. در واقع پاسخ بسیاری از پرسش‌های باستان شناسان در مورد ری باستان را می‌توان در ازبکی یافت.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی البرز در این نشست هویت‌یابی استان البرز را از طریق محوطه ازبکی ممکن دانست بر اقدامات عملی برای ساماندهی به شرایط این محوطه تأکید کرد.
رحیم خاکی افزود: طی سال‌های گذشته مرمت‌هایی در بخش دیوارهای خشت و گلی تپه ازبکی انجام شده بود ولی تاکنون برنامه جامعی نداشته و اکنون اقدامات برای ثبت جهانی آن در حال انجام است.
وی بررسی و مرمت اصولی سازه‌های محوطه، ایجاد زیر ساخت‌های گردشگری و بهداشتی ، تسریع در تشکیل و تجهیز محوطه به عنوان پایگاه ملی، تملک مابقی عرصه و حریم محوطه، تولید محتوای چند رسانه‌ای حرفه‌ای برای معرفی این محوطه و استمرار کاوش‌های باستان‌شناسی در این منطقه را برخی از اقدامات حائز اهمیت در مورد محوطه ازبکی عنوان کرد.
خاکی ، انجام هرچه سریع تر مطالعات امکان‌سنجی برای بررسی ظرفیت‌های محوطه ازبکی را ضروری دانست .
معاون گردشگری اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی البرز نیز در این نشست بیان کرد: نیاز است پیوست‌های گردشگری در مطالعات محوطه ازبکی لحاظ شود زیرا یک محوطه تاریخی بدون خدمات جانبی نمی‌تواند نقش موثری در جذب گردشگر داشته باشد.
شهرام علی‌محمدی ادامه داد: دارا بودن آثار و محوطه های تاریخی مانند محوطه ازبکی، می‌تواند به جذب گردشگران به ویژه گردشگران خارجی کمک کند.
معاون گردشگری البرز نزدیکی به تهران را نکته‌ای مثبت در جذب گردشگر به البرز دانست و افزود: البرز می‌تواند مرکز تعطیلات تهرانی‌ها باشد و برای این موضوع باید به خوبی به معرفی ظرفیت‌های استان و ایجاد زیر ساخت‌ها بپردازیم.
تپه تاریخی ازبکی واقع در شهرستان نظرآباد استان البرز نمونه خشت ۹ هزار ساله آن در سازمان ملل متحد نگهداری می شود.