به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، گفت وگوی ویژه خبری شبکه خبر که به موضوع نحوه نظارت و تنظیم گری ساترا بر نمایش خانگی اختصاص داشت شنبه شب، سوم تیرماه با حضور سعید مقیسه رئیس سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر (ساترا) و سیدمحمد هاشمی معاون حقوقی، امور مجلس و استان های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد. همچنین دو نفر از اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس و شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز به صورت تلفنی مهمان این بخش خبری بودند.
مقیسه، رئیس ساترا در ابتدای این گفت وگو با اعلام این خبر که تا الان ۳۸۸ سکو از ساترا مجوز فعالیت گرفتند گفت: ۱۸ عنوان سریال شامل ۴۲۳ قسمت محتوا در این مدت منتشر شده است. هفت عنوان شامل ۱۲۳ قسمت به زودی در هفته های آتی منتشر می شود. همچنین بر ۹۲ هزار دقیقه برنامه های خارجی نظارت شده است.
وی با اشاره به مصوبه اخیر شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار داشت: نظارت بر رسانه های کاربرمحور، ناشرمحور، شبکه های نمایش خانگی و محتوای سریال و برنامه تلویزیونی، تبلیغات و آگهی و برنامه‌های زنده جزو ماموریت های ساترا است که به نمایندگی از صداوسیما بر این ماموریت را اجرا می‌کند.
این موضوع ماموریتی نیست که اخیرا داده شده باشد
مقیسه درباره روند نظارت بر سریال‌ها و ساز و کار آن توضیح داد: در ابتدا طرح و فیلمنامه اثر ارائه می شود و پس از دریافت مجوز تولید و مجوز انتشار اجازه عرضه صادر می شود. سال هاست که ساترا همین وظیفه را دارد انجام می دهد. نظارت ساترا در ادامه ماموریت های سازمان صداوسیماست. از ابتدا سازمان صداوسیما موظف بوده بر رسانه های صوت و تصویر فراگیر نظارت کند و پس از آن نظارت در فضای مجازی تعمیم داده شده است. این موضوع ماموریتی نیست که اخیرا داده شده باشد.
وی مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی را مقوم و تایید کننده خواند و اظهار داشت: با این مصوبه بستری برای ایجاد یک فضای مجازی پاک و سالم و ایمن و قابل اعتماد و جلوگیری از ولنگاری فضای مجازی ایجاد شده است. این گونه مصوبه‌ها اتحاد و انسجامی بین نهادهای مرتبط به خصوص وزارت فرهنگ و صداوسیما ایجاد می کند.
تفکیک روشنی از وظایف مشخص شده است
هاشمی، معاون حقوقی، امور مجلس و استان های وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه این نشست درباره مصوبه اخیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: مصوبه ای که در شورا طرح و تصویب شده است، تفکیک وظیفه ای در حوزه صوت و تصویر فراگیر بین مجموعه وزارت فرهنگ و سازمان صداوسیما است. ما باید به عقب برگردیم و سابقه این کار را بررسی کنیم. مجموعه وزارت فرهنگ با توجه به قوانین مصرح خودش در اهداف و امور سمعی و بصری وظایف مشخصی در حوزه صوت و تصویر داشته است. با تعریفی که صداوسیما از صوت و تصویر فراگیر ارائه داد، یک مقداری در ماموریت‌ها و تکالیف اختلاف قرائت‌هایی ایجاد شد.
وی افزود: از حدود ۴ سال پیش وزارت فرهنگ به دلایل مختلف خیلی در حوزه صوت و تصویر فراگیر ورود روشن و مشخصی نداشت. در دولت جدید درخواست شد که یک بازتعریف نقشی داشته باشیم و مشخص کنیم در حوزه صوت و تصویر فراگیر چه وظایفی داریم. یکی از نکاتی که سبب نامعلومی ها شده بود این بود که تعریف فنی و دقیقی از صوت و تصویر فراگیر ارائه نکرده بودیم و این نکته کار را پیچیده می کرد. در مصوبه پیش روی ما کمیته ای طراحی شده که سیاست ها و ظوابط حاکم بر صوت و تصویر فراگیر را تعیین کند.
هاشمی تاکید کرد: اگر بتوانیم تعریف مشخص و آینده‌نگرانه‌ای از صوت و تصویر فراگیر داشته باشیم و در این کمیته به جمع بندی برسیم، خیلی از مسائل حل خواهد شد. مرکز ملی فضای مجازی و شورای عالی فضای مجازی هم خیلی می توانند در این زمینه به ما کمک کنند.
وی با تاکید بر این که فعلا تفکیک روشنی از وظایف در حوزه صوت و تصویر فراگیر بین دو دستگاه مشخص شده است توضیح داد: همه بندهای مصوبه به صورت مشارکتی است و نیت و اراده هر دو مجموعه بر این است که این کار را همدلانه اجرایی کنند.
از تضعیف جایگاه دین جلوگیری کردیم
مقیسه در ادامه این نشست درباره تاثیر مصوبه بر آینده صوت و تصویر فراگیر گفت: لازم است توضیح دهم ما در ساترا به مواردی ایراد می گرفتیم و چه مواردی را مجوز می دادیم. ما در این مدت از محتوایی که باعث تضعیف جایگاه دین شود جلوگیری کردیم. البته از بسیاری از موارد جلوگیری شده و بسیاری موارد منتشر شده و تخلفی صورت گرفته است. امیدواریم در آینده از رفتارهای مجرمانه جلوگیری شود.
وی افزود: ترویج استفاده از مشروبات الکلی، استعمال دخانیات و مواد مخدر، برهنگی، بی حجابی، موسیقی مبتذل و رقص و خشونت بیش از حد دیگر مواردی بوده که جلویش را گرفته‌ایم. سبک زندگی غیراسلامی، استفاده از الفاظ نامناسب، ترویج خرافه پرستی، یاس پراکنی، سیاهنمایی در محتوای شبکه نمایش خانگی نباید باشد. ما محتوایی را سالم می‌دانیم که شامل این موارد نباشد. اجرای ضوابط محتوایی در ادامه در دستور کار ساترا خواهد بود که این موضوع با رویکرد وزارت فرهنگ نزدیک است.
مقیسه با یادآوری این نکته که ضوابط را در سایت ساترا گذاشتیم بیان کرد: رسانه ای که می خواهد مجوز بگیرد در یک دوره آموزشی این ضوابط برایش تدریس می شود. ما می‌خواهیم در حوزه فرهنگ از بخش خصوصی کمک بگیریم و برای این امر باید افراد ذی صلاح باشند که حقوق مردم و همکاران را بشناسند.
هاشمی در ادامه نشست با بیان این که در برخی رسانه‌ها به این مصوبه نگاه یک جانبه‌ای شده بود گفت: در همین مصوبه آمده آن چیزی که در حیطه فعالیت‌های قانونی وزارت ارشاد است، بعد صوت و تصویر فراگیرش هم همچنان با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. مثل خبرگزاری‌ها و رسانه‌های خبری، موسیقی، سینما، بازی‌های رایانه ای، کتاب و تبلیغات که در مصوبه مسئولیتش با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. این ها دایره وسیعی را شامل می شود و دایره محدودی نیست.
وی افزود: این مصوبه یک تقسیم کار همدلانه در حوزه صوت و تصویر فراگیر است. اگر ما صوت و تصویر فراگیر را تعریف فنی کنیم خیلی مسائل حل می شود. الان بر روی این تعریف توافق داریم که هر چیزی غیر از متن و عکس در فضای مجازی شامل صوت و تصویر فراگیر می‌شود. در این مصوبه تقسیم کار کردیم که هر کسی وظایفش را بداند. در حوزه سریال های خانگی و پلتفرم‌ها یا سکوهای نمایش خانگی دوباره تقسیم کار وجود دارد. در شورای تولید و نمایش شبکه خانگی دو نفر از وزارت فرهنگ عضو هستند. برخی از حوزه‌ها مثل سینما هم به صورت تخصصی با وزارت فرهنگ است و دوستان ممیزی مجددی نمی کنند.
نیازمند یک قانون دائم هستیم
احسان قاضی زاده هاشمی عضو کمیسیون فرهنگی مجلس در ادامه مهمان تلفنی برنامه بود.
وی گفت: در لایحه هفتم توسعه که دولت به مجلس ارائه کرده در مواد ۷۶ و ۷۷ راجع به صوت و تصویر فراگیر و نظارت بر آن تقسیم بندی هایی صورت گرفته و در دو ماده مورد اشاره مسئولیت‌ها تفکیک شده است.
قاضی زاده هاشمی با یادآوری این که شورای عالی انقلاب فرهنگی سیاستگذاری کلان را انجام می دهد اظهار داشت: در زمینه نحوه رسیدگی به تخلفات و تعیین میزان جرایم صوت و تصویر خلا داریم. در محاکم قضایی چون قانونی مصرحی وجود ندارد، اختلافات منجر به نتیجه نمی شود. در این زمینه نیازمند یک قانون دائم هستیم. چون قوانین بودجه دائم نیست.
محمدحسین ساعی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز با یادآوری این نکته که مذاکرات بین صداوسیما و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صورت گرفته و خود دوستان برای تقسیم کار به یک اجماع رسیدند گفت: در کمیسیون‌های شورا بحث و بررسی از ۵ ماه پیش اتفاق افتاد و همان اجماع به دست آمده دو دستگاه مصوب شد.
وی افزود: در حال حاضر در کشور اگر سینما و صنعت خانگی و اقتصاد هنر داریم به دلیل ظرفیت‌های قانونی و تنظیم گری تولیدات بومی است. برخی فکر می‌کنند اگر فضا بدون قانون باشد و حصار تنظیم گری شکسته شود و فضای جهانی‌سازی حاکم شود پیروز می‌شوند. این تصور غلط است چون باعث می‌شود، تولیدات بومی را از بین ببریم. در درازمدت از این مصوبه اولین نفع را دوستانی خواهند برد که دارند در این حوزه کار می کنند.
رئیس ساترا، در ادامه این برنامه تلویزیونی با معرفی مجمع رصتا گفت: مجمع رصتا یک مجمع مشورتی از همه سکوهایی است که مجوز فعالیت از ساترا دریافت کرده اند. این مجمع ۳۸۸ عضو دارد. آنها یک شورای راهبری انتخاب کردند و این شورای راهبری به همه شوراهای تصمیم گیری ساترا یک نماینده معرفی می کند تا نظرات بخش خصوصی را داشته باشیم.
هاشمی نیز در بخش پایانی صحبت‌هایش تاکید کرد: برای آنکه بتوانیم نظارت دقیقی بر صوت و تصویر فراگیر داشته باشیم، مدل هیات نظارت بر مطبوعات مدل قابل گفتگویی است. شاید این طور تلقی بشود که صفر تا صد مطبوعات با وزارت ارشاداست. اما ابتکار عمل با هیات نظارتی است که فقط دبیرخانه‌اش در وزارت ارشاد است و شش عضو دیگر آن از دستگاه های دیگر هستند. این مدل می‌تواند به ما کمک کند.