به گزارش خبرنگار پارلمانی ایرنا، در نشست علنی امروز مجلس شورای اسلامی گزارش کمیسیون اقتصادی در مورد لایحه اجازه مشارکت جمهوری اسلامی ایران در افزایش سهام سرمایه دور ششم بانک توسعه اسلامی مورد بررسی قرار گرفت و نمایندگان با ۱۶۷ رای موافق، پنج رای مخالف و پنج رای ممتنع از مجموع آرای ۲۰۶ رای با کلیات این لایحه موافقت کردند.
مهدی طغیانی سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس در تشریح این لایحه گفت: جمهوری اسلامی همانند دیگر کشورهای اسلامی در بانک توسعه اسلامی سرمایه دارد که براساس توافقاتی که در بانک انجام شده و با حضور کشورهای عضو باید سهم سرمایه ایران در این بانک افزایش پیدا کند.
نماینده مردم اصفهان در مجلس بیان داشت: افزایش سرمایه در بانک توسعه اسلامی باعث می شود که این بانک قدرت پرداخت تسهیلات بیشتری به ایران دهد و ما می توانیم از این تسهیلات و منابع به میزان بیشتری استفاده کنیم کما اینکه در این شرایط تحریمی حدود ۶ میلیارد دلار از تسهیلات بانک توسعه اسلامی بهرمند بودیم.
باید گزارشی از میزان استفاده ایران از بانک توسعه اسلامی ارائه می شد
ابراهیم نجفی نماینده مردم آستانه اشرفیه در مجلس در مخالف با کلیات این لایحه اظهار داشت: انتظار داشتیم کمیسیون مربوطه از زمانی که ایران جزء بانک توسعه اسلامی بوده و در آنجا سرمایه‌گذاری کرده، گزارش دهد که کشورمان تاکنون چه میزان از ظرفیت این بانک استفاده کرده است.
وی تصریح کرد: قرار بود توسط وزارت نیرو، تصفیه‌خانه صنعتی فاضلاب به خصوص برای استان‌های شمالی با استفاده از ظرفیت این بانک ایجاد شود اما متأسفانه اقدامی در این زمینه انجام نشده است.
به گفته نجفی قرار بود بر اساس توافق با این بانک، تسهیلاتی به وزارت نیرو و شرکت‌های آب و فاضلاب استانی اختصاص داده شود تا این تصفیه‌خانه به مرحله بهره‌برداری برسد که تاکنون اقدامی نشده و این در شرایطی است که در قانون بودجه، تهاتر نفت با شرکت خاتم را داریم اما هیچ گزارش عملکردی در صحن در این رابطه ارائه نشده است.
نحوه همکاری با بانک توسعه اسلامی تشریح شود
محسن زنگنه عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس به عنوان دیگر نماینده مخالف با کلیات این لایحه افزود: در مورد بانک توسعه اسلامی اصل این است که ما در این بانک عضویت داشته باشیم اما از کمیسیون اقتصادی انتظار می رود گزارش کاملی از نحوه همکاری با این بانک را به صحن مجلس ارائه دهد تا مشخص شود تاکنون در قبال مبلغی که آنجا سرمایه‌گذاری شده و به میزان سهم خود در این بانک به نسبت سایر کشورها چه استفاده‌هایی از آن کرده‌ایم.
وی اظهار داشت: متأسفانه به لحاظ برخی مسائلی که بین ایران و برخی کشورهای اسلامی نتوانستیم استفاده مطلوبی ازاین بانک داشته باشیم.
وی تصریح کرد: وقتی قرار است در مورد چنین مسئله‌ای تصمیم گیری شود، در ابتدا باید گزارش کاملی از پروژه‌هایی که تاکنون برای اجرای آنها از ظرفیت بانک توسعه اسلامی استفاده شده و منافعی که سرمایه‌گذاری در این بانک با توجه به شرایط تحریم‌ها برای کشور به همراه داشته است، ارائه شود.
سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه برنامه هفتم توسعه یادآور شد: هم اکنون این سوال مهم وجود دارد که در شرایط تحریم سرمایه‌گذاری در یک بانک خارجی چه منافعی برای کشور به همراه دارد.
باید تضمینی برای همکاری مطلوب بانک توسعه اسلامی وجود داشته باشد
حجت الاسلام علیرضا سلیمی عضو هیات رییسه مجلس نیز به عنوان دیگر نماینده مخالف کلیات با لایحه مذکور اظهار داشت: اصل افزایش سرمایه به خودی خود اشکالی ندارد اما متأسفانه بانک توسعه اسلامی بعضی پروژه‌ها را در گذشته به بهانه تحریم عملیاتی نکرد و تسهیلات لازم برای اجرای آنها را در اختیار جمهوری اسلامی ایران قرار نداد، به طور مثال پروژه‌های فاضلاب که مصوبه مجلس بود، به دلیل کوتاهی و ضعف عملکرد دولت قبل اجرایی و عملیاتی نشد.
وی تصریح کرد: هرچند دولت کنونی ریل دیپلماسی را فعال کرده است اما باز هم باید تضمینی برای همکاری مطلوب بانک توسعه اسلامی با ایران وجود داشته باشد که اگر شرایط تغییر کرد، دولت بتواند ابزاری داشته باشد که این بانک را وادار کند تا به تعهداتش عمل کند.
سلیمی یادآور شد: البته پروژه‌های جدیدی که قرار است برای اجرای آنها در بانک توسعه اسلامی سرمایه‌گذاری شود، باید مشخص باشد، همچنین قرار بود کمیسیون اقتصادی در این زمینه به مجلس گزارش دهد که محقق نشده است.
عضو هیأت رئیسه مجلس بیان داشت: وقتی قرار است نزدیک به ۶۰۰ میلیون دلار در مدت ۱۴ سال یعنی در ۲۸ قسط افزایش سرمایه داشته باشیم، باید مشخص شود که از منابع خارجی یا داخلی تأمین خواهد شد.
وی افزود: افزایش سرمایه قطعاً باعث قدرت چانه زنی ایران می‌شود اما لازم است ابهامات رفع شده و سازوکاری اندیشیده شود که بهانه از این بانک گرفته شود تا به تعهداتش عمل کند.
موقعیت ایران در بانک توسعه اسلامی تقویت شود
سید شمس الدین حسینی نماینده مردم تنکابن در مجلس در موافقت با کلیات لایحه افزایش سهام سرمایه دوره ششم بانک توسعه اسلامی گفت: به طور کلی بانک توسعه اسلامی به نوعی مهمترین نهاد بانکداری و مالی اسلامی در دنیا است و طبعاً جمهوری اسلامی ایران و ما به عنوان رکنی از این حاکمیت باید به دنبال تقویت این نهاد باشیم.
وی با اشاره به اینکه یکی از روش ها و رویکردهای تقویت این نهادها، افزایش سرمایه آنهاست، بیان کرد: بانک توسعه اسلامی به نوعی یکی از محکم ترین و قوی ترین نهادهای مالی است که بر مبنای عقود اسلامی فعالیت می کند، بنابراین پشتیبانی و حمایت از آن همواره در دستور کار جمهوری اسلامی ایران بوده و خواهد بود.
نماینده مردم تنکابن در مجلس یازدهم با تاکید بر موقعیت ایران در بانک توسعه اسلامی گفت: ایران جزو سهامداران اصلی بانک توسعه اسلامی است و طبعاً ما باید موقعیت خود را در این بانک حفظ کنیم، لذا اگر ما در این افزایش سرمایه ها شرکت نکنیم، باید بدانیم که دیگر کشورها جایگزین ما خواهند شد و موقعیت ما در این نهاد تضعیف خواهد شد، بنابراین باید از این فرصت افزایش سرمایه استفاده کنیم و موقعیت مان را در بانک توسعه اسلامی به عنوان یک سهامدار اصلی حفظ کنیم.
حسینی تاکید کرد: در باب عملکرد بانک توسعه اسلامی مواردی مطرح شد که من از نماینده دولت درخواست دارم با تفسیر بیشتری به این موضوع بپردازند.
وی افزود: به هیچ وجه چنین چیزی مطرح نیست که ما نتوانیم از ظرفیت این بانک استفاده کنیم، لذا ما پروژه های بزرگ و مهم کشور را با تامین مالی این بانک اعم از پروژه های بیمارستانی ، سد سازی و جمع آوری شبکه فاضلاب را انجام داده ایم. هم اکنون هم پروژه های بسیار بزرگ و مهمی را در دستور کار است که اگر این افزایش سرمایه صورت گیرد نمایندگان می توانند در بانک توسعه اسلامی با قوت بیشتری صحبت کنند.
وی با اشاره به حضور خود به همراه وزیر اقتصاد و دارایی در مجمع بانک توسعه اسلامی طی یک ماه گذشته بیان کرد: ما در این سفر پیگیر تصویب پروژه ها در بانک توسعه اسلامی بودیم اما آنها یک بحث فنی را مطرح کردند و آن این بود که در شرایطی که دیگر کشورها در افزایش سرمایه شرکت کرده و افزایش سرمایه خود را انجام داده اند، ما چگونه به فرض شما را در این تقاضاها در اولویت قراردهیم. بنابراین باید اجازه دهیم اکنون که دولت خودش لایحه افزایش سرمایه را به مجلس آورده، بگذاریم این موقعیت تحکیم یابد.
حسینی ادامه داد: همچنین پیرو این افزایش سرمایه، همکاران ما در وزارت امور اقتصادی و دارایی و مدیران زیرمجموعه مجمع فوق می توانند در این مجمع محکم صحبت کنند.
نیازمند افزایش سرمایه در بانک توسعه اسلامی هستیم
جعفر قادری نماینده مردم شیراز در مجلس نیز در موافقت با کلیات لایحه مذکور گفت: بانک توسعه اسلامی یکی از بانک های توسعه ای است که در سال های مختلف این امکان و فرصت را برای کشور ما فراهم کرده تا بتواند بخشی از طرح ها و پروژه ها را تامین مالی کند.
وی افزود: در طول سال هایی که ما با کشورهای اسلامی و همچنین کشور عربستان مشکلاتی داشتیم، نتوانستیم از ظرفیت این بانک به خوبی استفاده کنیم، بنابراین با توجه به فضای ایجاد شده نیاز است تا سرمایه خود را در این بانک افزایش داده و از منابع آن استفاده کنیم.
نماینده مردم شیراز در مجلس یازدهم تصریح کرد: همچنین بسیاری از طرح ها و پروژه هایی که در زمان حاضر در شهرها و در زمینه تصفیه پساب ها انجام می شود از محل اعتبارات بانک توسعه اسلامی است، البته ممکن است منابع این بانک در جاهایی مورد استفاده قرار نگرفته باشد که این مساله به مشکلات داخلی وزارتخانه ها باز می گردد، با این حال این موضوع جزو تعهدات و وظایف ما است که در جاهای مختلف بین المللی نه تنها سرمایه مان را کاهش ندهیم، بلکه بتوانیم سهم خود را افزایش دهیم.
تقویت جایگاه ایران در بانک توسعه اسلامی امری ضروری است
محمدرضا پورابراهیمی نماینده مردم کرمان و راور در مجلس نیز در موافقت با کلیات لایحه افزایش سهام سرمایه دوره ششم بانک توسعه اسلامی گفت: جایگاه ما در مراکز منطقه ای و بین المللی به دلیل شرایطی که آمریکایی ها علیه ایران ایجاد کرده اند، امری ضروری است، بنابراین اهمیت پرداختن به این مجموعه های بین المللی نسبت به گذشته دوچندان شده است.
وی افزود: ما هر گاه این مجموعه ها را تقویت کنیم و ساختارهای اقتصادی کشور از ظرفیت های این مجموعه ها استفاده کند، مفهومش این است که ما واژه تحریم را پشت سر گذاشته ایم و این موضوعات را به شکل جداگانه ای در ارتباط با تعامل با مراکز منطقه ای و بین المللی پیگیری می کنیم.
نماینده مردم کرمان و راور در مجلس یازدهم با بیان اینکه بانک توسعه اسلامی در طول سال های اخیر بیش از ۶ میلیارد دلار منابع برای پروژه ها در جمهوری اسلامی ایران در نظر گرفته است، بیان کرد: البته برخی از همکاران موضوعاتی را مطرح کردند که شاید نیاز باشد در اجرای موضوعات دقت بیشتری صورت گیرد که حتماً این مساله را از دولت مطالبه می کنیم. پورابراهیمی با بیان اینکه اصل افزایش سرمایه بانک توسعه اسلامی می تواند جایگاه ایران را تقویت کند، ادامه داد: به واقع ما برای پروژه های جدید هم می توانیم از لحاظ تامین مالی از این ظرفیت استفاده کنیم.
این نماینده مجلس با اشاره به امکان همکاری ایران در پروژه هایی که بانک توسعه اسلامی در کشورهای دیگر انجام می دهد، ادامه داد: از این رو این ظرفیت امکان حضور ما در عملیات خدمات فنی و مهندسی در کشورها را افزایش داده و طبیعتاً در این راستا یک ظرفیت مهم برای توسعه همکاری های اقتصادی از طریق صدور خدمات فنی و مهندسی فراهم می شود.
وی با بیان اینکه ما باید از این ظرفیت برای همکاری های اقتصادی با کشورهای عضو بانک توسعه اسلامی استفاده کنیم، تاکید کرد: مجموعه منابعی که ما در سال های گذشته برای این موضوع اختصاص دادیم، حدود ۶۳۰ میلیون یورو بوده که ارزش فعلی این منابعی که ما در بانک توسعه اسلامی قرار دادیم، در زمان حاضر بیش از پنج میلیارد دلار است، یعنی این موضوع یک نوع ظرفیت سازی برای اقتصاد کشور قلمداد می شود.
پورابراهیمی تصریح کرد: همه این موارد موید این است که ما بتوانیم با حضور فعال در بانک توسعه اسلامی، پروژه های تامین مالی، حفظ ارزش سرمایه گذاری و پروژه های جدید را مدنظر قرار دهیم که این خود به نوعی یک مواجهه با تحریم آمریکایی ها محسوب می شود.
وی افزود: مجموع کل منابعی که ما باید به این بانک بدهیم حدود ۵۸۴ میلیون آن هم برای بازه زمانی چندین ساله است که این امر می تواند آثار مثبت اقتصادی برای ما داشته باشد.
کلیات لایحه اجازه مشارکت جمهوری اسلامی ایران در افزایش سهام سرمایه دور ششم بانک توسعه اسلامی که در نشست علنی امروز - پنجم تیرماه - مجلس شورای اسلامی تصویب شد، بدین شرح است: به دولت اجازه داده می‌شود سرمایه جمهوری اسلامی ایران در بانک توسعه اسلامی را از مبلغ چهار میلیارد و یکصد و هفتاد و چهار میلیون و ششصد و سی هزار ( ۰۰۰ر۶۳۰ر.۱۷۴ر.۴) دینار اسلامی فعلی به مبلغ چهار میلیارد و ششصد و سی و یک میلیون و چهارصد و شصت هزار (۰۰۰ر۴۶۰ر۶۳۱ر۴) دینار اسلامی افزایش دهد و نسبت به پرداخت این افزایش سرمایه به ارزش کل چهارصد و پنجاه و شش میلیون و هشتصد و سی هزار (۰۰۰ر۸۳۰ر۴۵۶) دینار اسلامی مطابق با مقررات و جداول زمانی سررسید اقساط مربوط اقدام کند.
اقساط این افزایش سرمایه در یک بازه زمانی (۱۴) ساله و طی (۲۸) قسط شش ماهه از سال ۱۴۰۱ (۲۰۲۳ میلادی) لغایت سال ۱۴۱۵ (۲۰۳۶ میلادی) قابل پرداخت است. مبلغ هر قسط (یکم تا بیست و هفتم) برابر با شانزده میلیون و سیصد و پانزده هزار و سیصد و پنجاه و هفت (۳۵۷ر۳۱۵ر۱۶) دینار اسلامی و قسط آخر (بیست و هشتم) برابر با شانزده میلیون و سیصد و پانزده هزار و سیصد و شصت و یک (۳۶۱ر۳۱۵ر۱۶) دینار اسلامی است.
تبصره ۱- بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف است از محل منابع خود نسبت به پرداخت اقساط مربوط به پذیره‌نویسی سهام سرمایه دولت در بانک مزبور در مواعد مقرر اقدام کرده و مبالغ پرداختی را در دفاتر قانونی خود به حساب سهمیه سهام دولت جمهوری اسلامی ایران در مؤسسات بین‌المللی منظور کند.
تبصره ۲- وزارت امور اقتصادی و دارایی مکلف به ارایه سفته معادل ریالی اقساط پرداختی سهام پذیره‌نویسی شده در بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران است.