به گزارش ایرنا، در شرایط کنونی با توجه به گسترش جمعیت شهرنشینی و در پی آن بروز انواع بیماری های روانی نظیر اضطراب و افسردگی بررسی ها و علوم روانشناسی نشان داده که ارتباط معناداری میان دسترسی به طبیعت و سطوح پایین افسردگی، اضطراب و استرس همراه با آرامش و رفاه وجود دارد به عبارتی رابطه طبیعت گردی با روانشناسی موضوعی است که امروزه می توان از آن به عنوان اکو درمانی هم یاد کرد.
اکو درمانی یا به اصطلاح دیگر سبز درمانی به معنای بازگشت با دامان طبیعت و بهره گیری از مزیت های بی شمار آن است در زمان حاضر بسیاری از کشورهای توسعه یافته به منظور رهایی از هجمه های استرس، اضطراب و بروز انواع بیماری ها ناشی از زندگی شهر نشینی و مشغله های زندگی به این سمت و سو روی آورده اند.
جنگل درمانی یا طبیعت درمانی در واقع همان طبیعت با پوشش گیاهی است صخره نوردی، شن نوردی و دریانوردی همه این ها در قالب طبیعت درمانی گنجانده شده و تعریف جامع تری که از جنگل درمانی شده به مفهوم پوشش گیاهی زنده است گرایش یافتن به این سمت و سو همان بازگشت به اصل خویش است چرا که بررسی ها نشان داده خودمان اصل تمام وجودمان از طبیعت بوده است و انسان ها از آنجا برای کسب و کار به سمت صنعت گرایش پیدا کرده اند.
امروزه در بیشتر کشورهای دنیا گستره ای از جنگل ها را در انحصار گرفته اند و در یک فرآیندی زندگی ۲۰۰ ساله گذشته را بازسازی نموده اند البته این به معنای تغییر در طبیعت نبوده بلکه پناهگاه هایی از چوب ساخته و با یک سبک و سیاق خاصی حیوانات وحشی هدایت شده، اهلی، نیمه اهلی و کشاورزی در جنگل چنین فعالیت هایی دارند.
هم اکنون در بیشتر کشورهای دنیا از جمله در آمریکا، بخشی از جنگل ها را گرفتند زندگی ۳۰۰ سال گذشته را بازسازی کردند و تغییر در طبیعت ندادند پناهگاه ها از چوب استفاده می کنند، حیوانات وحشی هدایت شده اهلی و نیمه اهلی و کشاورزی ها محدود در جنگل در ۲۰۰ سال بوده است.
با نگاهی به ادوار گذشته در مازندران هم از قرن ها پیش به ویژه ۲ قرن گذشته گستره زیادی از عرصه های آن جنگل بوده و آنگاه پس از سال ها این نقاط تبدیل به اراضی کشاورزی و امروز هم بخش زیادی از این اراضی تخریب و تبدیل به ویلاسازی شده است.
یافته های پزشکی هم نشان داده افرادی که فعالیت هایی خارج از منزل مانند پیاده روی در طبیعت دارند از حافظه قوی تر و تمرکز بیشتری بهره مند هستند چرا که ارتباطات محیطی قوی با عملکرد بهتر، افزایش تمرکز و کاهش احتمال ابتلا به اختلال کمبود مرتبط است.
بررسی هایی که در مراکز علمی و دانشگاهی انجام گرفته نشان داده گذراندن زمان بیشتر در خارج از منزل و صرف زمان کمتر با دستگاه های الکترونیکی می تواند مهارت های حل مساله را افزایش دهد و توانایی های خلاق را هم بهبود ببخشد.
بنا به گفته کارشناسان، طبیعت درمانی بر پایه این اعتقاد استوار است که بدن انسان، قدرت بالقوه خود درمانی دارد. اگر بدن در محیطی سالم قرار بگیرد و دچار عدم تعادل در انرژی های درونی شود، خود را درمان خواهد کرد. باغ درمانی، دریا درمانی، جنگل درمانی، آب درمانی به عنوان شاخه هایی از طبیعت درمانی محسوب می شوند.
بسیاری از کشورها از پوشش گیاهی برای درمان بیماری ها بهره گرفتند
در این پیوند، عضو هیات علمی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری گفت : طبیعت زیرشاخه اکوتوریسم در طبیعت درمانی است یا به عبارتی جنگل درمانی طبیعتی که با پوشش گیاه طبیعی است صخره نوردی، شن نوردی و دریانوردی همان طبیعت درمانی یا جنگل درمانی گفته می شود.
جعفر اولادی قادیکلائی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : جنگل درمانی به مفهوم پوشش گیاهی زنده درمانی زیرشاخه ای از طبیعت گردی هم محسوب می شود و با نگاهی به گذشته های دور پی می بریم اصل وجودمان از طبیعت بوده و از جنگل به سمت و سوی صنعت روی آورده ایم و ذات و جنس انسان ها از طبیعت بوده است.
این نویسنده کتاب " مقدمه برای طبیعت گردی، ارزیابی و اولویت بندی تفرجگاه ها معیارها و شاخص ها" خاطرنشان کرد : در بسیاری از کشورهای دنیا به ویژه افراد طبیعت گرد امروز از پوشش گیاهی برای درمان دردهای روحی و روانی بهره می برند معنای واقعی و هدفدار طبیعت درمانی همین است.
به گفته وی کشورهایی مانند آمریکا سعی کرده زندگی ۳۰۰ ساله در داخل جنگل را بازسازی نماید البته این به معنای تغییر در طبیعت نبوده بلکه پناهگاهایی از چوب ایجاد کردند و در کنار آن حیوانات وحشی هدایت شده اهلی، نیمه اهلی و کشاورزی های محدود را در جنگل به راه انداخته اند که در ۲۰۰ سال گذشته این گونه بوده است.
رفتن انسان به دامان طبیعت اجتناب ناپذیر است
وی اظهار کرد : با نگاهی به سوابق ادور گذشته در مازندران هم چنین بوده گستره زیادی از نقاط این استان را جنگل در برگرفته بود و با گذر زمان و جنگل تراشی تبدیل به زمین کشاورزی و در نهایت امروز عمده این اراضی تبدیل ساخت و ساز و ویلاسازی شده است.
عضو بازنشسته هیات علمی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری گفت : در بسیاری از کشورهای دنیا پیش از بردن انسان ها به دامان طبیعت آنان را از لحاظ سلامتی جسمی، روحی و روانی سنجش می کنند به عبارتی روی این افراد آزمایش هایی نظیر قند، چربی و فشار خون می گیرند یعنی مصرف آن مواد خوراکی که برای انسان مضر است اندازه گیری می کنند و آنگاه او را روان جنگل می کنند.
اولادی قادیکلایی افزود : این افراد مدت ۶ ماه در جنگل زندگی و همانند انسان های عصر گذشته زندگی می کنند این افراد تحت درمان طبیعت درمانی از کمترین امکانات اولیه بهره مند بوده و نکته مهم تر برای دست یابی به امکاناتی نظیر آتش زن یا کبریت به فناوری های مسیر یابی مجهز می شوند.
دستیابی به نشاط و شادابی
وی ادامه داد : این افراد براساس نتایج آزمایش ها نشان داده که از یک رشد سلامتی برخوردار شدند و بدون استثنا از لحاظ روحی و روانی شادب و با نشاط هستند درحالی که نتایج آزمایش های پیش از رفتن به دامان طبیعت مبتلا به خیلی از امراض بودند و در این مدت زندگی در جنگل به طور کامل درمان شده اند.
وی گفت : در بسیاری از کشورها مانند آمریکای شمالی، نیمکره جنوبی و آفریقای جنوبی، مالزی، سنگاپور و استرالیا همه این کشورها به طبیعت باز گشته اند بدون آنکه آسیبی به طبیعت وارد کنند به عبارتی در طبیعت خانه های ساده سازگار با محیط ساخته اند به گونه ای که در این خانه ها امکان زندگی و امرار معاش وجود دارد.
این استاد بازنشسته دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری گفت : امروز انسان ها از زندگی شهر نشینی خسته شدند و برای تقویت روحی، روانی و بهبود وضعیت جسمی آنان نیاز به سرسبزی و طبیعت دارند متاسفانه در گذشته طرحی به عنوان طرح خروج دام از جنگل اجرایی شد و از طبیعت جدا کردند در حالی که واژه تکامل جنگل از وجود انسان و دام شکل پیدا می کند متاسفانه بدون مطالعه و برنامه ریزی این گونه تصمیم های شتاب زده گرفته شد.
اولادی قادیکلایی توضیح داد : کشورهایی نظیر سوئد و نروژ دام و دامداران را از جنگل بیرون کردند بعد از مدتی براثر رویش گیاه و چمن برف و بهمن می آید وو از این ظرفیت نهایت بهره را می برند و ما در جنگل های شمال باید چنین راهبردی را داشته باشیم.
به گفته وی امروز حدود ۸۰ درصد سرمایه گذاری گردشگری در ایران به ویژه خطه شمال و مازندران مجانی است چرا مواهبی است که خداوند در اختیار بشر قرار داده گستره زیادی از نوار سبز محدوده جنوبی این استان را جنگل های سرسبز هیرکانی در برگرفته که متاسفانه از این ظرفیت بی بهره ایم و اگر چنین ظرفیتی در در دیگر استان ها بود به یقین بهره کافی و وافی می بردند.
باید طرح کریدور جنگل درمانی را جدی گرفت
وی تصریح کرد : باید طرح کریدور جنگل درمانی را جدی گرفت و در این بخش برنامه ریزی هدفمند داشته باشیم و بدون برنامه ریزی نتیجه اش آن خواهد شد که در آینده یعنی ۵۰ سال آینده آمار ماشین خواب و کارتن خواب ها بیشتر خواهد شدو هرکسی از هر نقطه ای به این استان بیاید وارد جنگل می شود بدون آنکه عایداتی برای این رویشگاه ارزشمند ۴۰ میلیون ساله داشته باشد بلکه آن را تخریب هم می کند.
اولادی قادیکلایی افزود : نکته مهم تر آنکه امروز انسان ها در پی جاذبه هایی هستند که باز تولید داشته باشند به عنوان نمونه برج ایفل در پاریس شاید برای یکبار دیدن هر فردی شگفت زده و لذت ببرد اما برای بار دوم از این جاذبه شوقی ندارد در حالی که دیدن جنگل و درخت هر اندازه به آن بنگری هر لحظه اش لذت بخش تر و پرجاذبه تر است.
ظرفیتی مغفول در شمال
در همین پیوند، استاد رشته گردشگری دانشگاه های مازندران و گیلان گفت : جنگل درمانی یکی از ظرفیت های مهم در شمال کشور است که باید برای تحقق این مهم در بخش گردشگری سلامت تدابیر ویژه ای اتخاذ شود.
محمدرضا اورمزدی در گفت و گو با ایرنا افزود: هم اکنون خیلی از کشورهای همسایه ایران اسلامی درآمدهای بیشماری از سرفصل های گردشگری دارند مثل آب درمانی، آبگرم درمانی، لجن درمانی و مه درمانی و نظیر این پدیده های طبیعی که ما در شمال کشور از جمله مازندران بویژه در غرب مازندران بیشمار داریم.
وی تصریح کرد : در غرب مازندران ظرفیت های جنگلی متعددی داریم که مقصد طبیعت گردان هستند که از این ظرفیت نهایت بهره را ببریم.
این استاد گردشگری یادآور شد: خیلی از کشورهای جهان از این ظرفیت های طبیعی بهره وافر می برند و مسوولان امر باید برای شکوفایی این ظرفیت ها باید بستر سرمایه گذاری ویژه را فراهم کنند و ستادی نیز برای این مهم تشکیل بشود.
اورمزدی اضافه کرد : جنگل های شمال با تحقق این راهبرد و با جذب گردشگران داخلی و خارجی درآمد اقتصادی و ارزش خوبی داشته باشد و توسعه پایدار ایجاد کند.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران گفت: در تعطیلات نوروز امسال ۲۰ میلیون و ۳۳۱ هزار و ۹۹۰ نفر شب اقامت مسافران در دیار علویان ثبت شده است.
مهران حسنی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: مسافران و گردشگران در هتل ها، اقامتگاه های سنتی، مهمانپذیر، هتل آپارتمان، اقامتگاه بومگردی، هتل بیمارستان ها، هتل بوتیک سنتی، متل ها، خانه مسافر، اقامتگاه های موقت، تاسیسات اقامتی وابسته به وزارت آموزش و پرورش و سایر مراکز اقامتی اسکان یافتند.
جنگل های هیرکانی به عنوان دومین میراث طبیعی ایران، بر اساس معیار ۹ گانه به شماره ۱۵۸۴ در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد تا این میراث باستانی یگانه به نام ایران و برای جهانیان تا ابد باقی بماند.
این عرصه با پیشینه تکامل ۲۵ تا ۵۰ میلیون ساله، مانند نواری سبز محدوده ای حدود ۸۵۰ کیلومتر کناره های جنوبی دریای کاسپین را پوشانده اند. تغییرات بارشی و ارتفاعی زیاد، تنوع در شرایط اکولوژیکی از خاور تا باختر، تنوع بی مانند در گونه های گیاهی و جانوری از ویژگی های برجسته جنگل های هیرکانی است.
از این جنگل ها به عنوان "فسیل زنده" یا "موزه طبیعی" و مادر جنگل های جوان اروپا و شمال آمریکا یاد می شود؛ زیرا خاستگاه و یکی از مهمترین پناهگاه های باختر اوراسیا برای گونه های گیاهی باقیمانده از دوران سوم زمین شناسی، گونه های نادر و در معرض خطر گیاهی و جانوری و گونه های بومی محلی و منطقه ای و جهانی یگانه به شمار می روند.