یوسف غفارزاده روز شنبه در گفت و گو با ایرنا، با بیان اینکه سه حوضه آبریز اصلی و ۲۵ آبخوان در استان وجود دارد، افزود: ۲۰ آبخوان در حوضه دریاچه ارومیه، سه آبخوان در حوضه رود ارس و ۲ آبخوان در حوضه آبریز سفیدرود بزرگ واقع شده اند که سال آبی آغاز اندازه گیری این آبخوان ها در سال های ۱۳۶۱ تا ۱۳۸۹ شروع شده است.
وی اضافه کرد: مساحت این آبخوان ها بیش از سه هزار و ۸۰۰ کیلومتر مربع است که تراز آبی و حجم ۲۱ آبخوان در سال آبی گذشته منفی و تنها چهار آبخوان ترکمانچای، ملکان، بستان آباد و مهربان به ترتیب مثبت ۱۰۳، ۱۶، ۱۵ و ۲۱ سانتیمتر بود.
تراز آبی و حجم ۲۱ آبخوان استان در سال آبی گذشته منفی و تنها چهار آبخوان ترکمانچای، ملکان، بستان آباد و مهربان به ترتیب مثبت ۱۰۳، ۱۶، ۱۵ و ۲۱ سانتیمتر بود.
غفارزاده گفت: بیشترین افت تراز آبی مربوط به آبخوان سرای در شهرستان مرند با منفی ۲۸۱ سانتیمتر است و آبخوان های شیرامین آذرشهر، دوزدوزان و تسوج به ترتیب با منفی ۱۷۲، ۱۶۵ و ۱۵۰ سانتیمتر در رده های بعدی قرار گرفته اند.
وی خاطرنشان کرد: بیشتر کاهش حجم آب زیرزمینی نیز در آبخوان مرند اتفاق افتاده و حجم آب در این آبخوان ۳۰.۳۵ میلیون متر مکعب کاهش یافته است و آبخوان های شبستر - صوفیان و تبریز نیز به ترتیب با ۱۵.۷۶ و ۹.۴۷ میلیون مترمکعب در رده های بعدی کاهش حجم آب های زیرزمینی قرار دارند.
غفارزاده افزود: آبخوان هایی که در سال آبی گذشته حجم آبی آنها مثبت بوده ترکمانچای با ۹ دهم، ملکان ۴۴ صدم، بستان آباد ۶۲ صدم و مهربان ۵۲ صدم بود و در ۲۵ آبخوان موجود در استان، حجم آب در مجموع ۸۷.۷۱ میلیون مترمکعب کمتر شده که نتیجه اضافه برداشت و افزایش چاه های عمیق و عدم تغذیه آب های زیرزمینی در میانگین بلند مدت است و همین امر موجب نشست زمین در مناطق مختلف استان شده است.
وی متوسط سالانه تغییرات در حجم آبی آبخوان های استان را منفی ۳۸.۲۴ میلیون مترمکعب اعلام کرد و گفت: در متوسط سالانه نیز آبخوان مرند با ۱۴.۹۱ میلیون مترمکعب بیشترین افت را داشته و آبخوان های هادی شهر، سرای و شیرامین در متوسط سالانه، مثبت بوده اند.
غفارزاده افزود: در متوسط سالانه تغییرات تراز آبی نیز، آبخوان های دوزدوزان منفی ۵۹، مرند منفی ۴۹ و ترکمانچای منفی ۲۴ و آبخوان های هادی شهر، سرای و شیرامین به ترتیب مثبت یک، سه و هفت سانتیمتر بوده است.
تغییرات تراز و حجم ذخیره آب های زیرزمینی در سال آبی جاری نیز منفی است
مدیرعامل شرکت آب منطقه آذربایجان شرقی از منفی بودن و کاهش تراز و حجم آب های زیرزمینی استان در سال آبی جاری خبرداد و گفت: حجم آب فعلی سفره های زیرزمینی استان در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۹۸.۱۲ میلیون مترمکعب کمتر شده و نسبت به سال آغاز اندازه گیری (۱۳۶۱ تا ۱۳۸۹) بیش از ۱۴۰۰ میلیون متر مکعب کمتر شده است.
غفارزاده بیان کرد: البته حجم ذخیره آبهای زیرزمینی فعلی استان در مقایسه با اول سال آبی جاری (مهر ماه ۱۴۰۱) ۶۵.۷۲ میلیون مترمکعب بیشتر شده که نتیجه بارندگی بهار است.
کاهش ۱۴ درصدی بارش ها در مقایسه با دراز مدت
غفارزاده با بیان اینکه میزان بازندگی سال آبی جاری تا پایان خردادماه ۲۳۹.۷ میلیمتر بود، گفت: این میزان بارندگی در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۱.۵ درصد بیشتر و در مقایسه با دراز مدت حدود ۱۴ درصد کمتر شده است.
وی ادامه داد: بیشترین بارش در سال آبی جاری در ایستگاه ترکمن با ۳۱۲.۷ میلیمتر و کمترین بارش در اسکو با کمتر از ۱۶۰ میلیمتر ثبت شده است.
بیشترین افزایش در ایستگاه سراب با ۱۴.۴ درصد و بیشترین کاهش دراسکو با ۳۵.۸ درصد نسبت به درازمدت اتفاق افتاده است.
وی بیان کرد: بیشترین افزایش بارندگی در ایستگاه سراب با ۱۴.۴ درصد و بیشترین کاهش دراسکو با ۳۵.۸ درصد نسبت به درازمدت اتفاق افتاده است.
وضعیت بارش ها در حوضه های آبریز آذربایجان شرقی منفی است
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای آذربایجان شرقی با بیان اینکه میزان بارش ها در سه حوضه آبریز دریاچه ارومیه، ارس و قزل اوزن در مقایسه با دراز مدت کاهشی است، گفت: جمع بارش ها تا پایان خردادماه سالجاری در حوضه دریاچه ارس در سال ۱۴۰۲ حدود ۲۲۵ میلیمتر بود که این رقم در سال قبل ۲۵۹ و در دراز مدت ۲۷۹ میلیمتر ثبت شده که ۱۳ درصد نسبت به سال قبل و ۱۹ درصد نسبت به دراز مدت کمتر شده است.
غفارزاده بیان کرد: در حوضه دریاچه ارومیه نیز میزان بارندگی در سالجاری ۲۲۶ میلیمتر، در سال گذشته ۲۲۰ و در دراز مدت ۲۶۵ میلیمتر بود که در مقایسه با سال قبل ۲.۵ درصد بیشتر شده اما در مقایسه با دراز مدت ۱۴.۶ درصد کاهش یافته است.
وی ادامه داد: در حوضه قزل اوزن نیز میزان بارندگی در مقایسه با سال قبل ۱۶.۶ درصد بیشتر شده و نسبت به دراز مدت ۹.۶ درصد کمتر شده است و تا پایان خردادماه جاری، ۲۷۰ میلمتر بارندگی در این حوضه روی داده که ۳۸ میلیمتر از سال قبل بیشتر و ۲۸ میلیمتر از میانگین دراز مدت کمتر بوده است.