به گزارش ایرنا، گلستان در دهه‌های گذشته شاهد کشت پنبه در صدها هزار هکتار، اشتغال ده‌ها هزار نفر و فعالیت چندین کارخانه پنبه‌پاک‌کنی و واحدهای تولیدی وابسته بود که طی سال‌ها و به دلایل گوناگون، کشت این محصول به چند هزار هکتار کاهش یافت.
بالابودن هزینه تولید و دوره طولانی رشد گیاه و برداشت محصول (حدود هشت ماه)، خشکسالی، پایین بودن قیمت خرید، حمایت ضعیف از این محصول راهبردی، جایگزین کردن کشت های مقرون به صرفه و واردات بی رویه وش، توسعه کشت پنبه را در گلستان محدود کرد و از آن روزهای طلایی فقط نام و نشانی محو و کم رنگ باقی ماند.
سطح بالای زیرکشت پنبه در گلستان باعث شده بود کارخانه‌های پنبه‌پاکنی و روغن‌کشی زیادی در منطقه راه‌اندازی شود و زمینه اشتغال هزاران نفر را به‌طور مستقیم و غیرمستقیم فراهم کند.
سطح زیر کشت پنبه این گلستان در دهه‌های گذشته بین ۱۸۰ تا ۲۰۰ هزار هکتار بود اما استمرار مشکلات و کمبودهای مطرح‌شده این مقدار را به مقدار زیادی کاهش داد.
در سال‌های اخیر دولت با ارائه بسته حمایتی و مشوق‌های گوناگون برای رونق دوباره کشت این محصول استراتژیک گام برداشت که نتیجه آن رشد اراضی زیر کشت و تلاش برای احداث کارخانه ریسندگی در علی‌آبادکتول ، حمایت از کارخانجات پنبه پاک کنی موجود و کمک به نوسازی ادوات این صنعت و رونق دوباره کشت طلای سفید در گلستان است.
در تایید روند رو به رشد زراعت پنبه در گلستان آمار منتشره سازمان جهادکشاورزی حاکیست که زراعت این محصول در منطقه طی سال زراعی۹۷ حدود ۱۰ هزار و ۶۲۱ هکتار با تولید ۱۵ هزار و ۳۰۰ تن وش و سال زراعی ۹۸ حدود ۱۷ هزار و ۱۰۰ هکتار با تولید ۳۳ هزار تن وش بود و برای سال زراعی ۹۹ هم با سطح زیر کشت ۲۱ هزار هکتار با تولید حدود ۴۲ هزار تن وش پنبه بود و این روند رو به رشد همچنان ادامه دارد.
رییس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی گرگان گفت: توانمند سازی و رونق در کشت پنبه مشروط به خرید تضمینی است.
سیدهامان هاشمی اظهار کرد: با هدف رونق دوباره پنبه گلستان به دنبال اصلاح الگوی کشت هستیم تا بتوانیم برنامه‌های متنوعی برای رشد و توسعه استان انجام دهیم.
رییس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی گرگان گفت: نخریدن محصول از کشاورز، بزرگترین مشکل تولید پنبه و کاهش میل و رغبت کشاورزان برای کشت آن است.
مدیرعامل کارخانجات پنبه پاکنی گلستان هم گفت: کشاورزان انگیزه کشت پنبه را ندارند و ترجیح می‌دهند به سمت و سوی تولیدات دیگر مانند گندم، جو و کلزا بروند.
اسدالله پاک‌سرشت بیان کرد: استفاده از تخم پنبه به عنوان علوفه برای دام‌ها نیز سبب شد که از حدود ۲۰ سال پیش تاکنون، دیگر تخم پنبه به سمت کارخانجات روغن‌کشی نرود و دانه‌های روغنی کلزا برای تولید روغن مورد استفاده بیشتری قرار بگیرد.
وی تاکید کرد: واردات بی‌رویه این محصول و توجه نداشتن به نابودی زمین‌های زیر کشت پنبه و تعطیلی واحدها و صنایع وابسته، سبب شکستن کمر کشاورزان پنبه‌کار گلستان شد.
پاک‌سرشت افزود: از بین رفتن شبکه مراقبت، سه مرحله‌ای بودن سمپاشی، هزینه فراوان سموم، کمبود آب برای کشت پنبه و نبود ماشین‌آلات مورد استفاده برای این محصول همچون کمباین ویژه برداشت پنبه سبب کاهش سطح زیر کشت این محصول شد.
وی یادآور شد: در نظر گرفتن تعرفه واردات محصولات کشاورزی همچون پنبه از سوی دولت، نقش مهمی در نجات جان این محصول استراتژیک و سایر محصولات کشاورزی دارد.
رییس اداره پنبه و دانه‌های روغنی جهادکشاورزی گلستان هم گفت: پایین بودن قیمت پنبه در مقایسه با محصولاتی همچون شالی، گندم، جو و کلزا برخی محصولات دیگر و غیرقابل رقابت بودن قیمت آن، کمبود کارگر به دلیل سختی کار به ویژه در هنگام برداشت، سنتی برداشت شدن این محصول به جای استفاده از ماشین‌آلات پیشرفته و مدرن که این مساله ناشی از گران بودن قیمت آن است و کمبود منابع آبی از جمله دلایل کاهش سطح زیر کشت پنبه این استان است.
علی موسی‌خانی اظهار کرد: خسارت آفات و هزینه سموم، اقتصادی نبودن زراعت پنبه در اراضی درجه ۲ و ۳ شمال استان، کمبود وسیله نقلیه و شبکه مراقبت با اعتبارات اندک از دیگر دلایل و مشکلات کاهش شدید کشت پنبه در گلستان به شمار می‌رود.
وی با اشاره به این که حدود ۶۰ درصد کشت پنبه در بخش جنوبی گلستان انجام می‌شود، بیان کرد: با توجه به میزان برداشت این محصول در هکتار که مناطق جنوبی استان بیشتر از سایر مناطق است، بنا داریم روند کشت پنبه را در این مناطق افزایش دهیم.
وی تصریح کرد: توسعه کشت پنبه مانند دیگر کشورها و محصولات دیگر کشاورزی، نیازمند تخصیص یارانه برای رغبت کشاورزان به کشت این محصول فقط است.
رییس اداره پنبه و دانه‌های روغنی جهادکشاورزی گلستان گفت: دولت می‌تواند برای حمایت از کشاورزان و تشویق و ترغیب برای کشت پنبه، تسهیلات کم‌بهره و آب بهای رایگان برای کشاورزان در نظر بگیرد.
موسی‌خانی افزود: خرید دانه‌های روغنی پنبه، حمایت از تعاونی‌های بزرگ و شرکت‌های فعال، نقش مهمی در تشویق کشاورزان برای کشت پنبه و توسعه کشت این محصول دارد.
رییس جهاد کشاورزی گلستان هم گفت: کشت پنبه در اراضی یکپارچه به صرفه‌تر از اراضی خرد است.
محمد برزعلی اظهار کرد: برای احیای پنبه در گلستان که زمانی یکی از قطب‌های تولید این محصول در کشور بود، «کارگروه احیای پنبه» تشکیل شد.
رییس سازمان جهاد کشاورزی گلستان گفت: برای ایجاد انگیزه در کشاورز باید برای اطمینان از خرید محصول را در او ایجاد کنیم که انجام کشاورزی قراردادی یکی از این اقدامات است.
برزعلی افزود: منابع پایدار در حوزه کشاورزی باید حفظ شود تا کشاورز بتواند محصول خود را با قیمت مناسب به فروش برساند.
وی یادآور شد: داشتن تعاونی‌های غنی‌تر در موضوع نهاده‌ها و خرید محصولات از مهم‌ترین عوامل توسعه کشاورزی است و اگر تعاونی‌ها قوی باشند ماشین آلات مورد نیاز کشاورزان را نیز می‌توانند، وارد کنند.
مدیر کل پنبه و دانه‌های روغنی و محصولات صنعتی وزارت جهاد کشاورزی هم گفت: کشت پنبه و توسعه آن نیازمند اجرای راه‌های تشویقی است که دولت با جدیت بیشتر در حال پیگیری ایجاد این راه‌ها است.
ابراهیم هزارجریبی ادامه داد: تلاش داریم با روش‌های فنی و حمایت و پشتیبانی‌های دولت، با افزایش سطح زیرکشت، به خودکفایی در این محصول برسیم.
وی یادآور شد: با افزایش بهره‌وری، جایگزین کردن زراعت‌های آب با پنبه، انتقال کشت صیفی‌جات به گلخانه می‌توانیم در کشت این محصول خودکفا شویم.
اقلیم متنوع، زمین های زراعی مستعد، وجود مرکز تخصصی تحقیقات پنبه کشور، استقرار کارخانه های پنبه پاک کنی و روغن کشی، واحد ریسندگی و بافندگی علی آباد از جمله ظرفیت های سرمایه گذاری برای احیای زراعت پنبه در گلستان است.
کشت پنبه در گلستان هر ساله با مساعد بودن شرایط آب و هوایی از اردیبهشت ماه با ریختن بذر آغاز و با برداشت محصول از مهر تا اواخر دی ماه به پایان می رسد.
گلستان در گذشته به دلیل زمین های فراوان زیر کشت پنبه و تولید زیاد این محصول به سرزمین طلای سفید مشهور بود که پس از چند سال وقفه بار دیگر کشت آن در حال رونق گرفتن است.
استان مرزی گلستان دارای ۶۶۷ هزار هکتار زمین زراعی حاصلخیز است که هر ساله به زیر کشت محصولات زراعی مختلف از جمله پنبه می‌رود.