به گزارش خبرنگار ایرنا، از آن جایی که شمار زیادی از کشاورزان بخش حوضه آبریز هراز واقع در شهرستان های آمل، بابل، بابلسر، محمود آباد و فریدونکنار برای مقابله با استرس کم آبی و تنش خشکسالی حدود یک ماه زودتر نسبت به سال زراعی گذشته نشاکاری را شروع کرده اند، نخستین برداشت غیر رسمی شالی امسال در روستای قادی کلا از بخش لاله آباد بابل انجام شد.
همزمان با شروع زودهنگام برداشت شالی، در شرایطی برنج جدید مازندران در راه بازار کشور قرار گرفته است که عرضه و قیمت برنج این خطه شمالی یکی از نگرانی ها و دغدغه های جدی شالیکاران است، چراکه که امسال قیمت انواع نهاده های کشاورزی از جمله کود و سم، قطعات یدکی تیلر و تراکتور، کارمزد تراکتور برای شخم و شیار و آب تخت کردن، تعمیر وسایل کشاورزی و دستمزد نشاکار به نسبت سال گذشته افزایش قابل توجهی داشت، به همین دلیل کشاورزان شالیکار نسبت به هرگونه سیگنال دادن در باره بی سامان کردن بازار برنج داخلی در فصل برداشت دچار اضطراب و نگرانی جدی می شوند.
از طرفی دیگر، برداشت محصول شالی و ورود زودهنگام برنج جدید به بازار در حالی است که طبق اظهارات صاحبان شالیکوبی های مازندران هنوز حدود ۲۵ درصد از برنج تولیدی سال گذشته، یعنی برابر با حدود ۱۹۰ هزار تن در انبارها موجود و آماده عرضه به صورت عمده در شالیکوبی های استان با قیمت بسیار مناسب است.
با توجه به شرایط فعلی بازار به خصوص وجود برنج های باقی مانده از سال گذشته ، عرضه زیاد در فصل برداشت و از طرفی دیگر نیاز کشاورزان به پول برای تامین هزینه های زندگی سبب خواهد شد تا کشاورزان امسال بیش از پیش دغدغه فروش و قیمت محصولشان را داشته باشند.
بررسی میدانی از بازار برنج مازندران نشان می دهد که درحال حاضر قیمت هر کیلو برنج طارم محلی و هاشمی درجه یک در عمده فروشی ۶۰ تا ۶۵ هزار تومان است که در این وضعیت هم مشتری وجود ندارد.
کاهش ۳۵ تا ۴۰ هزار تومانی قیمت عمده فروشی برنج طارم محلی و هاشمی نسبت به مهر ماه سال گذشته در حالی است که همچنان بازار برنج در رکود به سر می برد و شالیکاران به شدت نسبت به این موضوع دغدغه دارند.
پایین بودن قیمت برنج تولیدی در بازار عمده فروشی مازندران در حالی است که همین برنج یعنی طارم هاشمی در بسته بندی های ۱۰ کیلویی با تخفیف ۱۵ درصدی یک میلیون و ۱۱۱هزار تومان در فروشگاه های زنجیره ای قیمت خورده است.
بررسی نشان می دهد که اکنون اختلاف قیمت برنج کیفی مازندران با برنج های وارداتی هندی و پاکستانی به نزدیکترین عدد رسیده است، اکنون هر کیلو برنج وارداتی ۴۵ تا ۴۸هزار تومان در فروشگاه های زنجیره ای عرضه می شود که با قیمت برنج های کیفی تولیدی داخلی فاصله حدود ۱۵هزار تومانی دارد.
وضعیت متفاوت از تولید تا بازار برنج مازندران از این باب است که به نظر می رسد علاوه بر پایین بودن قیمت، رکود بازار و برنج های باقی مانده روی دست کشاورزان، کاهش حدود ۶ هزار هکتاری سطح کشت و ۴۰ هزار هکتاری ارقام پرمحصول برنج درسال زراعی جاری مزید بر علت شدت گرفتن نگرانی کشاورزان نسبت به سوء استفاده واسطه ها و دلالان شده است.
طبق آمار رسمی امسال فقط ۲۵هزار و ۴۰۰ هکتار از زمین های شالیزاری زیر کشت ارقم پرمحصول نظیر شیرودی، ندا و فجر رفته است که نسبت به سال گذشته که حدود ۶۸هزار هکتار بوده، ۶۰ درصد کاهش نشان می دهد.
بررسی های نسبی از آمار تولید برنج در سال زراعی جاری نشان می دهد که با در نظر گرفتن کاهش ۶هزار هکتاری سطح کشت ارقام محلی، یعنی امسال ۱۸ هزار تن برنج کیفی محلی به ویژه طارم در مازندران کمتر تولید می شود، از طرفی کاهش ۴۰ هزار هکتار سطح کشت ارقام پرمحصول نیز برابر با کم شدن تولید ۱۶۰ هزار تنی برنج به ویژه رقم فجر، ندا، روشن و شهریار است.
عملکرد ارقام شیرودی، فجر، تیسا و روشن به عنوان ارقام برنج کیفی پر محصول ۶ تا هفت تن شلتوک در هر هکتار است که نسبت به ارقام محلی طارم هاشمی حدود ۲ تن بیشتر است.
لزوم حذف دلالان و ساماندهی واردات برنج های خارجی
این که هنوز انبارهای شالیکوبی های مازندران در آستانه ورود شالی جدید مملو از برنج سفید سال گذشته باشد، برای کشاورزان رنج آور است، موضوعی که رییس اتحادیه شالیکوبی داران نسبت به تداوم کشت و کار و حفظ زمین های کشاورزی استان هشدار داده است.
محمد باقر ابراهیمی روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا تداوم رکود نسبی بازار برنج مازندران به مدت ۹ ماه را بی سابقه توصیف کرد و افزود: این که با ورود برنج جدید، هنوز حدود ۲۵درصد محصول سال گذشته در انبارهای شالیکوبی ها آماده فروش باقی مانده باشد، به نظرم فاجعه در تولید مهمترین محصول کشاورزی استان و امنیت غذایی است.
وی با تاکید بر این نکته که باید با نگاه ریشه ای برای حل مشکلات بازار برنج داشته باشیم، گفت : نتیجه چنین وضعیت بازار برنج مازندران ، منجر به بی توجهی بهره برداران به حفظ زمین های کشاورزی استان می شود.
ابراهیمی واردات بی رویه برنج خارجی و دلالی واسطه ها را از دلایل کسادی بازار برنج مازندران عنوان کرد و توضیح داد: همین فروشگاه های زنجیره ای که امروز وارد بازار برنج به صورت خرید توافقی شدند، انبارهایشان مملو از برنج های خارجی نیز است.
وی تصریح کرد: به نظر می رسد با توجه به شرایط فعلی قیمت برنج در بازار عمده فروشی برای شالیکاران رنج آور خواهد بود که هم نتواند محصول خود را بفروشد و هم از واسطه ها و دلالان برنج برای فروش محصول خواهش و تمنا کند.
وی طرح خرید برنج از سوی فروشگاه های زنجیره ای را شکسته خورده توصیف کرد و گفت: این که برنج مرغوب و کیفی را به کمترین قیمت خریداری شود و در بازار با قیمت بالا عرضه شود، منجر به رونق بازار نخواهد شد.
این کارشناس بازار برنج مازندران گفت :بررسی ها از روال تقاضای برنج از سوی تاجران استان های کشور نشان می دهد که هر ساله شاهد کاهش تقاضا به خاطر پایین بودن قدرت خرید مردم، از سوی استان های مرکزی کشور هستیم، این یعنی مردم مصرف برنج روزانه را به هفته ای یکبار کاهش دادند، بنابراین واردات برنج خارجی را باید به مراتب کم کنیم، در واقع سرانه مصرف باید مطابق با شرایط جدید تعریف و کم شود.
ابراهیمی تصریح کرد: یعنی اگر سرانه مصرف بر اساس نیاز واقعی جامعه و پیش بینی تولید تعریف شود، مسایل نوسانات قیمت و بی رونقی بازار نیز حل و فصل می شود، کشاورزان هموار به حداقل سود منطقی راضی هستند.
آیین رسمی کشت نشاء مکانیزه شالی امسال بیستم اردیبهشت در زمین حدود ۲ هکتاری روستای " خاریک" بخش مرکزی شهرستان ساری با حضور استاندار مازندران و معاون وزیر جهاد کشاورزی برگزار شد و معمولا زمان برداشت این محصول نیز حدود ۹۰ روز پس از انجام نشا کاری است، بنابراین آیین برداشت رسمی شالی طبق برنامه جهاد کشاورزی اسان تا ۱۰ روز آینده برگزار خواهد شد.
برنجکاری یکی از مهم ترین فعالیت کشاورزی در مازندران و منبع مهم درآمد کشاورزان استان است و با تولید بیش از یک میلیون تن، ۴۲ درصد برنج مورد نیاز کشور از این استان تامین می‌شود.
استان مازندران تولید کننده ۷۲ نوع محصول زراعی و باغی است که در تولید ۱۵ محصول رتبه اول تا سوم را دارد. این استان با برخورداری از تنها ۲ و نیم درصد زمین کشاورزی کشور، سالانه هفت درصد از تولیدات کشاورزی و ۱۱ درصد از ارزش اقتصادی محصولات کشاورزی کشور را در اختیار دارد.