به گزارش ایرنا، حق آزادی پنجم براساس پیمان شیکاگو (معاهده هوانوردی غیرنظامی بین‌المللی ۱۹۴۷)، امتیازی است که شرکت‌های هواپیمایی بر اساس آن حق سوار کردن و جابه‌جایی مسافر، بار و محموله‌های پستی بر سر راه کشور مقصد و وطن، خط هوایی را پیدا می‌کنند،مثلا اگر قرار باشد مسافر ایرانی با پرواز شرکت هواپیمایی خارجی به یک کشور اروپایی سفر کند، آن ایرلاین براساس آزادی پنجم، حق این را دارد که مسافر کشوری که بر سر راه قرار دارد را هم سوار کند. یا مثلا هواپیمایی کشور امارات درحالی‌که از استانبول عازم پکن است، اگر حق آزادی پنجم از ایران داشته باشد، می‌تواند در تهران توقف و مسافران ایرانی عازم چین را هم سوار کند. ایران هم عضو این پیمان و متعهد و ملزم به اجرای بندهای این موافقت‌نامه بین‌المللی است.
به ۵۰۰ هواپیما نیاز داریم اما شاید ۱۵۰ فروند داشته باشیم
حرمت‌الله رفیعی در گفت‌وگو با خبرنگار گردشگری ایرنا درباره راهکارهای کاهش قیمت بلیت هواپیما گفت: ما حق آزادی پنجم را به عنوان یک راهکار پیشنهاد کردیم، اعطای این حق به شرکت‌های هواپیمایی خارجی می‌تواند علاوه بر افزایش ظرفیت ناوگان هواپیمایی ایران، منجر به عقب‌نشینی و ریزش قیمت بلیت هواپیمای شرکت‌های داخلی شود.
رییس هیات مدیره انجمن صنفی خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی اظهار داشت: اول باید بپذیریم که ما مشکل ناوگان هوایی داریم، با این ظرفیت مسافر و تقاضا برای سفر هوایی باید ۵۰۰ هواپیما داشته باشیم، اما متاسفانه در بهترین حالت ما شاید ۱۵۰ فروند هواپیما داشته باشیم. آزادی پنجم این امکان را فراهم می‌کند هواپیماهای عبوری از آسمان ایران، در مسیر اصلی در یکی از فرودگاه‌های ما توقف کند، اجازه دارد مسافران را در فرودگاه سوار کند و مجدد به مسیر خود ادامه دهد.
«حق آزادی پنجم به مسافران ایرانی که مثلا آمریکا و کانادا می‌خواهند سفر کنند این فرصت را می‌دهد به جای آنکه کشورهای همسایه به دبی، دوحه یا استانبول بروند، در تهران سوار هواپیماهایی شوند که در زمان عبور از آسمان ایران، در فرودگاه تهران توقف می‌کنند؛ مثلا هواپیمایی ترکیه که در مسیر استرالیا از آسمان ایران عبور می‌کند با حق آزادی پنجم می‌تواند در تهران توقف کند مسافران ایرانی سوار کندو به سیدنی و ملبورن ببرد»
با «آزادی پنجم» مخالفند زیرا منافعشان به خطر می‌افتد
رفیعی گفت: به طور کلی شرکت‌های هواپیمایی داخلی ما تابع قواعد ابلاغی نیستند، تمکین نمی‌کنند که هیچ، گاهی گردن‌کشی و تمرد هم می‌کنند همه اینها باعث می‌شود مردم، مسافران، گردشگران متضرر شوند و در نهایت صنعت گردشگری آسیب می‌بیند.
دولت اگر آزادی پنجم را عملیاتی کند، ایرلاین‌ها متوجه می‌شوند که دولت بر سر منافع مردم شوخی نداردرییس هیات مدیره انجمن صنفی خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی بیان کرد: متاسفانه برخی با این پیشنهاد مخالفت می‌کنند زیرا منافعشان به خطر می‌افتد و از بین می‌رود، مانع ایجاد می‌کنند و می‌گویند «حکم حکومتی لازم دارد»، موانع را خودشان ایجاد می‌کنند تا منافعشان به خطر نیفتد. اجرای آزادی پنجم نیازمند چنین حکمی نیست، دولت اگر چنین طرح‌هایی را عملیاتی کند، ایرلاین‌های ما متوجه می‌شوند که دولت بر سر منافع مردم شوخی ندارد.
وی گفت: مشکل وزارت راه این است که فقط از یک زاویه به موضوع ناوگان هوایی نگاه می‌کند و فقط حرف آنها را شنیده است، کاش حرف منتقدان را هم گوش کنند. وزارت راه به ۲۰ تا ۲۵ شرکت هوایی مجوز داده است، چندین بار با آنها جلسه داشته‌اند، اما بیش از ۳ هزار آژانس هواپیمایی مجوز دارند یک بار هم با آنها جلسه نگذاشته‌اند. اگر جلسه بگذارند راهکارهای دلسوزانه داریم که اگر دولت حمایت کند گره از کار باز می‌شود.
ناوگان هوایی موجود کفاف نمی‌دهد
رفیعی درباره آثار اعطای آزادی پنجم بر صنعت هوایی و صنعت گردشگری گفت: ظرفیت ناوگان هوایی ما حتی کفاف نیاز پروازهای داخلی را نمی‌دهد، و همین ظرفیت کم باعث شده ایرلاین‌های داخلی هر قیمتی که می‌خواهند تعیین می‌کنند، اعطای حق آزادی پنجم به ایرلاین‌های خارجی به صنعت هوایی ایران آسیب وارد نمی‌کند، بلکه علاوه بر منافع برای کشور و مردم فرصت برای نوسازی و توسعه ناوگان هوایی ایجاد می کند.
رییس هیات مدیره انجمن صنفی خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی افزود: فرض بر این باشد ایرلاین‌های ما محترم و منضبط هستند و اصلا زیاده‌خواه نیستند، اما باید بپذیریم ناوگان هوایی ما ضعف دارد و با این تعداد هواپیما کفاف تقاضای مسافر ایرانی را نمی‌دهد، اعطای حق آزادی پنجم به شرکت‌های هواپیمایی خارجی که از آسمان ایران عبور می کنند، اولا سفر و پرواز را برای مسافران ایرانی آسان‌تر می‌کند، ثانیا دیگر نیاز نیست مسافران به کشورهای همسایه بروند و از آنجا به مقصد نهایی پرواز کنند، سوم اینکه این اتفاق به منافع مالی برای کشور دارد قیمت‌ها ریزش پیدا می‌کند، مردم هم منتفع می‌شود و در نهایت فرصت مناسب برای نوسازی و ترمیم ناوگان هوایی کشور است، اتفاقا با امنیت و منافع ملی هم تعارضی ندارد.
تشکیل اتحادیه صنفی بین المللی گردشگری در تهران
رفیعی درباره برنامه‌های پیشرو برای توسعه روابط گردشگری بین‌المللی منطقه گفت: به دنبال شکل‌دهی یک پبمان و یک اتحادیه بین المللی با حضور کشورهای گردشگرفرست و گردشگری‌پذیر منطقه که سهم به سزایی (حدود ۵۰ درصد) در صنعت گردشگری در منطقه و جهان دارند هستیم، کشورهایی مانند چین، روسیه، هند،ترکیه و عراق، کشورهای آسیای‌میانه و حاشیه خلیج‌فارس، قصد داریم حدود ۱۵ کشور را با محوریت تهران دور یک میز گرد هم بیاوریم و این اتحادیه را تشکیل دهیم.
رییس هیات مدیره انجمن صنفی خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی افزود: اگر این رویداد شکل بگیرد شاهد رشد چشم‌گیر گردشگر ورودی به ایران خواهیم بود. برای توسعه گردشگری همکاری نزدیک با کشورهای همسایه ضروری است، با بیشتر کشورهای همسایه گفت‌وگو کردیم و به زودی متولیان حوزه گردشگری اعم از خصوصی و دولتی به تهران می‌آیند تا بتوانیم این تشکل صنفی بین‌المللی را پایه‌گذاری کنیم.