به گزارش روز جمعه ایرنا، کشور پاکستان یک اقتصاد مبتنی بر کشاورزی است که این صنعت ۲۳ درصد به تولید ناخالص داخلی کمک می‌کند و تقریباً ۳۷.۴ درصد از نیروی کار پاکستان نیز به این حوزه اختصاص دارد.
میزان تولیدات زراعی پاکستان تا پایان سال ۲۰۲۱ عبارت‌اند از ۶۷.۱ میلیون تن نیشکر (پنجمین تولیدکننده بزرگ جهانی، پس از برزیل، هند، چین و تایلند)، ۲۵ میلیون تن گندم (هفتمین تولیدکننده بزرگ) و ۱۰.۸ میلیون تن برنج (دهمین تولیدکننده بزرگ).
به گفته کارشناسان پاکستانی، این کشور علیرغم پتانسیل بسیار زیاد، همچنان با مشکلات اقتصادی مواجه است. درحالی که امروز، تأثیر انباشته شدن بحران‌ها در حوزه اقتصادی و چالش‌های مرتبط با حوزه کشاورزی، احیای اقتصادی را به یک مسئله بقا برای پاکستان تبدیل کرده است.
با نگاهی به تاریخ پاکستان، اولین انقلاب سبز در این کشور در اواسط دهه ۶۰ میلادی آغاز شد. با معرفی فناوری جدید و استفاده به موقع از دانه‌های پرمحصول (HYV)، کودهای شیمیایی و آبیاری، تولید غلات و دیگر محصولات زراعی را تا سه برابر افزایش داد.
پاکستان در آن زمان از کشورهای آسیای جنوبی که تولید گندم ۷۹ درصد از ۳.۷ میلیون تن به ۶.۸ میلیون تن افزایش یافت، برتری داشت. تبدیل پاکستان از واردکننده گندم به صادرکننده آن، با تأثیر مثبت بر تولید ناخالص داخلی و تضمین امنیت غذایی همراه شد.
اما با مقایسه وضعیت فعلی در پاکستان، سطح کشت کاهش یافته، شکاف تولید-جمعیت در حال افزایش است و واردات مربوط به کشاورزی به مرز ۱۰ میلیارد دلار می‌رسد که باعث تعمیق مشکلات اقتصادی کشور شده است.
بر اساس آمار برنامه جهانی غذا، ۳۶.۹ درصد از پاکستانی‌ها از ناامنی غذایی رنج می‌برند و ۱۸.۳ درصد آن‌ها با بحران شدید غذایی مواجه هستند. بحران گندم در این کشور با رسیدن کل تقاضای گندم به ۳۰.۸ میلیون تن در حال افزایش است. در حال حاضر میزان تولید گندم در پاکستان ۲۶.۴ میلیون تن است. تولید پنبه پاکستان نیز با افت ۴۰ درصدی از ۱۴.۸ میلیون عدل به حدود ۵ میلیون عدل در ۱۰ سال گذشته کاهش یافته است. پنبه به عنوان یک محصول نقدی عمده پاکستان، ستون فقرات اقتصاد این کشور محسوب می‌شود و حدود ۰.۸ درصد به تولید ناخالص داخلی و ۴.۱ درصد از کل ارزش افزوده در کشاورزی کمک می‌کند.
دولت پاکستان با هدف تقویت کشاورزی و مدرنیزه‌سازی این صنعت بیش از ۹ میلیون هکتار از زمین‌های باطله و غیرقابل کشت را در جدیدترین برنامه راهبردی خود قرار داده و قرار است با جذب بیش از ۳ میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی، روزنه‌ای جدید در توانمندسازی کشاورزان، بهره برداری موثر از زمین‌های زراعی و تضمین امنیت غذایی بگشاید.
در این راستا ستاد اطلاعات و مدیریت اراضی LIMS پاکستان زیر نظر مدیرکل پروژه‌های راهبردی ارتش این کشور با مشارکت وزارت کشاورزی و نهادهای ناظر بر امنیت غذایی در اسلام‌آباد و بهره گیری از تخصص، منابع و فناوری نهادهای مختلف همراه با سیستم‌های آبیاری مدرن، در تکاپو برای مدرنیزه‌سازی صنعت کشاورزی و جذب سرمایه گذاری خارجی به ارزش ۳ میلیارد دلار از چین و چند کشور حوزه خاورمیانه جهت افزایش تولیدات زراعی و صادرات آن است.
دولت پاکستان همچنین اخیرا با تشکیل شورای ویژه تسهیل سرمایه گذاری (SIC) در راستا احیای اقتصاد این کشور و روان‌سازی مشارکت شرکت‌های خارجی در حوزه تامین اعتبار و سرمایه گذاری، تلاش دارد تا روند تحول در حوزه کشاورزی و افزایش صادرات محصولات زراعی را سرعت ببخشد.
براساس این گزارش، کشور پاکستان با جمعیت ۲۴۰ میلیون نفری تا قبل از سال ۲۰۱۹ اقدام به صادرات گندم مازاد تولید خود می‌کرد اما این روند در سراشیبی تند کاهش قرار گرفت تا جایی که دولتمردان این کشور همسایه شرقی ایران برای تامین مصرف داخلی گندم مجبور به واردات آن از بیرون شدند.
گندم مهمترین محصول کشاورزی پاکستان است. این گیاه توسط ۸۰ درصد کشاورزان کشت می‌شود و در حدود ۲۲ میلیون هکتار کاشته می‌شود که تقریباً ۴۰ درصد از کل زمین‌های زیرکشت پاکستان است. ایالت پنجاب با تخصیص ۱۶ میلیون هکتار (۷۱.۵ درصد) نقش عمده‌ای در تولید گندم دارد و پس از آن استان‌های سِند، خیبر پختونخوا و بلوچستان با روندهای تقریبا مشابه در تولید در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
گندم به عنوان غذای اصلی، ۷۲ درصد به سبد غذایی مردم پاکستان کمک می‌کند. افزایش قابل توجهی در تولید گندم در پاکستان طی ۴ دهه گذشته مشاهده شده است، یعنی از ۱۱ میلیون تن، در سال ۱۹۸۰ به ۲۵ میلیون تن در سال ۲۰۲۰، در حالی که در این مدت، سطح زیر کشت گندم از ۱۷.۲ میلیون هکتار به ۲۱.۸ میلیون هکتار افزایش یافته است.
پاکستان تا سال ۲۰۲۰ در تولید گندم جایگاه هفتم در جهان را به خود اختصاص داده است. در عین حال این کشور سال ۲۰۲۱، ۸۰ درصد گندم وارداتی خود را از روسیه و اوکراین تامین کرده بود.