به گزارش روز یکشنبه ایرنا، به باور کارشناسان روابط بین الملل، این اقدام آمریکا در ارائه بمب های خوشه ای در قالب بسته نظامی جدید علاوه بر دمیدن بر شعله های آتش جنگ میان روسیه و اوکراین، می تواند موجبات آغاز جنگ جهانی سوم را در جهان فراهم آورد.
اگر چه آمریکا مدعی شده است پیش از ارائه بمب های خوشه ای به اوکراین، از نزدیک با متحدان خود مشورت کرده است، اما واکنش کشورهای مختلف روی دیگری از این سکه را نمایان می کند.
به استناد گزارشی که در سال ۲۰۲۱ از سوی ائتلاف مخالفان بمب های خوشه ای منتشر شده است، هزاران بمب خوشه ای در سراسر جهان در سال ۲۰۲۰ مدت ها پس از توقف جنگ، در مرگ و جراحت غیرنظامیان نقش داشتند. اکنون سوالی که در این گزارش مطرح می شود این است که آمریکا با ارسال بمبهای خوشه ای به اوکراین چه اهدافی را دنبال می کند؟
خبرگزاری آسوشیتدپرس روز جمعه (۱۶ تیرماه) به نقل از منابع آگاه نوشته است انتظار میرود پنتاگون هزاران بمب خوشهای را به عنوان بخشی از بسته کمک نظامی جدید ۸۰۰ میلیون دلاری، به اوکراین ارسال کند. به نوشته رسانه های آمریکایی، بسته تسلیحاتی جدید آمریکا برای اوکراین احتمالا شامل بمب های خوشه ای خواهد بود که استفاده از آن از سوی بیش از ۱۲۰ کشور ممنوع شده است.
به باور کارشناسان، جنگ اوکراین که روز ۲۱ فوریه ۲۰۲۲ (دوم اسفند ۱۴۰۰) به دلیل بیتوجهی غرب به نگرانیهای فزاینده امنیتی مسکو جرقه اولیه آن شکل گرفت و تاکنون خسارات مالی و جانی فراوانی را به دنبال داشته است با این اقدام جدید آمریکا در ارسال مهمات خوشه ای به اوکراین نتیجه ای به جز قربانی کردن بیشتر غیرنظامیان به دنبال نخواهد داشت.
به اذعان کالین کال معاون امور سیاسی وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون)، این تصمیم آمریکا در شرایطی اتخاذ شده است که ضدحملات ادعایی اوکراین علیه مواضع روسیه به کندی پیش می رود، بنابراین واشنگتن تصمیم گرفته است با تغییر شرایط به نفع کی یف، مدرن ترین بمب های خوشه ای خود را به اوکراین دهد تا بتواند از این بمب های به گفته آنها با «ضریب اشتباه بسیار پایین» و کمتر از ۲.۵ درصد در برابر ضریب خطای بمب های خوشه ای روسیه که به ادعای آمریکا ۴۰ درصد است، مسکو را به زانو در آورد.
معاون وزیر دفاع آمریکا در امور سیاسی در توجیه ارسال بمب های خوشه ای به اوکراین مدعی شد: تصمیم برای ارائه بمب های خوشه ای اوکراین به دلیل "فوریت زمان حال" و نیاز به کمک به حفظ نیروهای اوکراینی در میدان نبرد انجام شده است.
این مقام آمریکایی در عین حال اذعان کرد: ضدحمله با دشواری پیش می رود زیرا روسها ۶ ماه فرصت داشتند تا مواضع خود را تحکیم کنند. بدترین امر برای همه در اوکراین پیروزی روسیه در جنگ است."
بمب های خوشه ای می توانند از هواپیما یا سکوهای پرتاب موشکی پرتاب شوند که در بیش از ۱۲۰ کشور - در چارچوب کنوانسیون مهمات خوشهای- ممنوع شدهاند، به هنگام انفجار شمار زیادی بمبهای کوچکتر را در محیط وسیعی پخش میکنند. این بمبهای کوچکتر در صورت انفجار جان شهروندان بیشتری را تهدید میکنند و درصورت منفجر نشدن هم به صورت مین عمل کرده و میتوانند خطرات جانی و معلولیت برای غیر نظامیان به همراه داشته باشند.
دیدهبان حقوق بشر با اعلام اینکه روسیه و اوکراین از بمبهای خوشهای استفاده میکنند، از آمریکا خواست این تسلیحات را در اختیار اوکراین قرار ندهد.
مخالفت های جهانی
در پی اعلام ارسال بمب های خوشه ای از سوی آمریکا به اوکراین از سوی رسانه های آمریکایی، فرحان حق معاون سخنگوی سازمان ملل اعلام کرد، دبیر کل سازمان ملل با استفاده از بمب های خوشه ای در میدان جنگ بشدت مخالف است.
فرحان حق تصریح کرد دبیرکل سازمان ملل از کنوانسیون بمب های خوشه ای که حدود ۱۵ سال پیش به تصویب رسید حمایت می کند و او می خواهد کشورها از اصول این کنوانسیون پیروی کنند.
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه به تازگی در بیانیهای اعلام کرده است که غرب و اوکراین بر متحدان روسیه در سازمان پیمان امنیت جمعی، بریکس، کشورهای مشترک المنافع و سازمان همکاری شانگهای فشار وارد میکنند تا به کی یف سلاح ارسال کنند.
به گفته زاخاراوا، وزارت امور خارجه روسیه به خوبی از فشار بیوقفه و بیسابقه «مدیران غربی» زلنسکی و «تیم» جنایتکار او بر کشورهایی که قبلاً برای نیازهای دفاعی خود سلاح و مهمات خریداری کردهاند، آگاه است.
کارشناسان می گویند کشورهای غربی بحران اوکراین و تشدید آن را بیشتر به عنوان فرصتی برای صدور تسلیحات و جنگافزارهای خود به ارزش دهها میلیارد دلار میدانند و حمایت از اوکراین بهانه ای بیش نیست.
آلمان و اتریش نیز به جمع کشورهای مخالف با ارسال بمبهای خوشهای به اوکراین پیوسته اند و نسبت به تبعات آن برای غیرنظامیان هشدار داده اند.
بوریس پیستوریوس وزیر دفاع آلمان می گوید: برلین کنوانسیون منع مهمات خوشهای را امضا کرده و ارسال چنین مهماتی به اوکراین جزو گزینههای ما نیست.
آنالنا بائربوک وزیر خارجه آلمان همچنین اعلام کرده است این کشور به معاهده منع بمبهای خوشهای پایبند است و این نوع سلاح را در اختیار اوکراین قرار نخواهد داد.
الکساندر شالنبرگ وزیر خارجه اتریش نیز در مخالفت با ارسال بمبهای خوشهای به اوکراین گفت که این مهمات تهدیدهای طولانی مدت برای غیرنظامیان ایجاد میکند.
وی اظهار کرد: مهمات خوشهای ممکن است سالها در محیط باقی بمانند. ما این وضع را در خاورمیانه شاهد بودهایم. این بمبها حتی سالها بعد از اتمام مناقشهها میتوانند به جمعیت غیرنظامی لطمه بزنند.
شالنبرگ با بیان اینکه وی از ارائه کمک به اوکراین حمایت میکند، گفت: کشورهای غربی باید «نوع درستی از حمایت» را در اختیار این کشور قرار دهند.
پاتریک ویکن، عضو گروه پژوهشگر عفو بینالملل در مسائل نظامی، امنیتی و پلیسی نیز اعلام کرده است که تصمیم آمریکا برای ارسال بمبهای خوشهای به اوکراین برای غیرنظامیان بسیار زیانبار و خطرناک است.
ویکن در واکنش به خبرها مبنی بر تصمیم آمریکا برای ارسال بمب خوشهای به اوکراین گفت: عفو بینالملل همیشه تاکید کرده است که بمبهای خوشهای ذاتاً سلاحهایی هستند که حتی سالها پس از پایان جنگ، به غیرنظامیان در سراسر جهان آسیبهای بیشماری وارد میکنند.
وی افزود: جنگ تجاوزکارانه روسیه رنج عمیقی را برای مردم اوکراین به ارمغان آورده است. این ملاحظات بشردوستانه و نگرانی برای غیرنظامیان در کشورهای درگیر جنگ و پیامدهای آن بود که ۱۱۱ کشور از جمله بسیاری از متحدان اوکراین را به تصویب کنوانسیون مربوط به مهمات خوشهای و ممنوعیت استفاده، تولید، انتقال و انباشت آن سوق داد.
یکی از نقاط در خور توجه این است که ینس استولتنبرگ دبیر کل سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) که سازمان مطبوعش در دمیدن آتش جنگ میان روسیه و اوکراین بی تاثیر نبوده، می گوید ناتو موضعی درباره ارسال بمبهای خوشهای به اوکراین ندارد زیرا برخی از اعضا، معاهده منع استفاده از این نوع بمب را امضا و برخی دیگر امضا نکردهاند و این دولتهای این کشورها هستند که در این مورد باید تصمیم بگیرند.
معاهده منع استفاده از بمبهای خوشهای در سال ۲۰۰۸ امضا شد. تاکنون ۱۱۱ کشور به این معاهده پیوستهاند و ۱۲ کشور نیز اسناد آن را امضا اما هنوز آن را تصویب نکردهاند. علت منع بمبهای خوشهای خطر این نوع بمبها برای جان غیرنظامیان است.
بدون شک طرح آمریکا برای انتقال مهمات خوشهای به اوکراین، پیشرفتهای قابل توجه جامعه بین المللی را در زمینه محافظت از غیرنظامیان در برابر چنین خطراتی چه در زمان جنگ و چه پس از پایان آن، به چالش خواهد کشید.
بدون شک اکنون تندروها در غرب دریافتهاند که ضد حملات نیروهای مسلح اوکراین به درستی پیش نرفته است، در نتیجه آنها می کوشند به هر قیمتی روحی تازه در تن زخمی اوکراین بدمند.
اکنون کاسبان مرگ در نظام سرمایهداری به دنبال حفظ و ادامه گسترش ناتو، جنگافروزی و فروش تسلیحات هستند و آنها بیش از آنکه به این جنگ به عنوان یک بحران نگاه کنند، آن را یک فرصت مغتنم برای کسب سود میدانند.
بنابراین نه تنها بحران اوکراین، بلکه هر جنگی یک وضعیت ایدهآل برای سازندگان سلاح و کارخانههای تجهیزات نظامی است.
در پایان می توان گفت یکی از دلایل ارسال این مهمات مرگبار این است که اوکراین در ضدحملاتش علیه روسیه ناکام بوده و این اقدام واشنگتن بیش از پیش استیصال غرب را در برابر روسیه نشان می دهد.