محسن جانجان روز پنجشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: مرمت کاروانسرای حسین خانی و کاروانسرای گلشن با همت اداره کل میراث فرهنگی به اتمام رسیده و مرمت کاروانسرای قبله و جلی هم در حال انجام است.
وی گفت: آغاز مرمت اضطراری کلیسای گریگوری، ساماندهی مرکز اداری هگمتانه، ساماندهی مسیرهای گردشگری در محوطه هگمتانه و ساماندهی ویترین های موزه سنگ از اقدامات انجام شده اثربخش این اداره کل است.
مدیر روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان گفت: کاروانسراهای متروکه که سال ها رها شدند هم اکنون کف سازی شده و صاحبان آنها برای ساختن کاروانسراها مشارکت دارند.
جانجان تصریح کرد: با توجه به اهمیت موضوع ثبت جهانی هگمتانه و تاکید استاندار همدان که در بازدیدهایی که از محوطه تاریخی هگمتانه انجام داد دستگاه های مربوطه را پای کار آورد.
او گفت: همه دستگاه ها با تمام توان پای کار هستند به خصوص شهرداری همدان که بخش بیشتری از اقدامات لازم الاجرا تا زمان حضور ارزیابان را انجام داده است و بخشی از آن نیز در حال انجام است.
وی ادامه داد: ساماندهی و حذف الحاقات بازار هر شب توسط شهرداری در حال انجام و پیگیری است، آسفالت محور دباغخانه انجام شد و همچنین اقدامات لازم توسط شهرداری برای حذف سواره رو نیز هم اینک با قوت در حال پیگیری است.
مدیر روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان گفت: دستگاه های خدمات رسان از جمله آب، برق، گاز و تلفن در ساماندهی و اصلاح علمک های گاز، کابل ها و تابلو های برق، سیم های تلفن پای کار هستند.
جانجان افزود: محدوده ای که قرار است ثبت جهانی شود ۷۵ هکتار است که ۳۲ هکتار آن تپه هگمتانه و ۴۳ هکتار آن محدوده شهری، بازار همدان، میدان امام خمینی(ره)، میدان بوعلی است.
جانجان افزود: محدوده ای که قرار است ثبت جهانی شود ۷۵ هکتار است که ۳۲ هکتار آن تپه هگمتانه و ۴۳ هکتار آن محدوده شهری، بازار همدان، میدان امام خمینی(ره)، میدان بوعلی است.
وی یادآور شد: شهرداری در ۲ ماه گذشته در خصوص ساماندهی و حذف زوائد و الحاقات اقدامات چشمگیر و انقلابی انجام داده است و بعد از تذکر به کسبه، شبانه اقدامات لازم برای مانع زدایی را انجام می دهد.
مدیر روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان گفت: برای اصلاح و ساماندهی بازار در راستای ثبت جهانی هگمتانه نیازمند بهره گیری از ظرفیت رسانه ها و فضای مجازی در راستای تبیین اقدامات انجام شده، اقناع افکار عمومی و مزایای ثبت جهانی این اثر هستیم.
جانجان افزود: هدف ثبت جهانی حفاظت از محدوده هگمتانه است که رونق اقتصادی را در پی دارد.
وی ادامه داد: با استفاده از ظرفیت ثبت جهانی هگمتانه و رونق گردشگری وضعیت بازار، اقتصاد و معیشت کسبه این منطقه بهبود می یابد.
این مقام مسئول با بیان اینکه زمان زیادی تا حضور ارزیابان باقی نمانده است ابراز امیدواری کرد که مرکز تاریخی همدان به عنوان بیست و هفتمین اثر تاریخی از ایران در فهرست آثار تاریخی جهان ثبت شود.
جانجان با اشاره به شتاب گرفتن رفع موانع برای پیگیری پرونده ثبت جهانی هگمتانه اظهار داشت: اقداماتی که باید تا زمان ورود ارزیابان پرونده ثبت جهانی“ هگمتانه و مرکز تاریخی همدان” در استان به انجام برسد با برنامه‌ریزی و زمان بندی در حال انجام است.
براساس اعلام وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، پرونده ثبت جهانی هگمتانه به یونسکو ارسال شده و در بین آثار تاریخی و فرهنگی ایران برای ثبت جهانی در یونسکو، تنها اثری است که به یونسکو ارسال شده است.
«هگمتانه و مرکز تاریخی همدان» حدود ۱۰۰ هکتار درنظر گرفته شده که شامل تپه هگمتانه، بازار، بافت و ۱۴۰ اثر تاریخی است و با ثبت جهانی این اثر، انتظار می‌رود بافت تاریخی، بازار سنتی، مسجد جامع و پیاده راه‌های شهر همدان حفظ شود.
سایت تاریخی هگمتانه با ۴۰ هکتار وسعت در انتهای خیابان اکباتان همدان قرار دارد، این تپه تاریخی به دوره مادها منسوب بوده و نام خود را از هگمتانه پایتخت دولت مادها اقتباس کرده است.
بر اساس کاوش های بدست آمده از سوی عده ای از باستان شناسان، آثار مکشوفه در این شهر تاریخی مربوط به دوره اشکانیان و دوره های پس از آن است البته آثاری از دوره هخامنشیان نیز از این سایت تاریخی کشف شده که بیانگر استقرار سیاسی دولت هخامنشیان در همدان است.
هگمتانه به معنای" محل تجمع" بوده و از ۲ واژه پارسی باستان "هگمتا" به معنای گردآمدن و پسوند اسم مکان "نا" تشکیل شده است.
زمان استقرار حکومت ماد از ۷۲۸ ق.م تا ۵۵۰ ق.م است و اگر چه این مکان به محل و پایتخت استقرار مادها معروف شده است ولی تاکنون شواهد محکمی دال از این دوره به دست نیامده است.
با کشف سیستم معماری موجود که متعلق به دوره اشکانیان است قدمت این شهر به دوره اشکانی و پس از آن منصوب شده است.
از مجموعه ساختمان های مکشوفه که در عمق ۲ تا پنج متری از سطح تپه قرار دارد بناهایی با ابعاد ۵/۱۷ *۵/۱۷ متر کشف شد.
مجموعه بناهای موجود در ۲ ردیف موازی به صورت قرینه و پشت به یکدیگر ساخته شده اند و بین هر ۲ ردیف بنای موجود معبری به عرض۵/۳ متر در جهت شمال شرقی –جنوب غربی ایجاد شده است.
بخش هایی از حصار عظیم شهر به قطر تقریبی ۹ متر و ارتفاع باقی مانده هشت تا ۱۲ متر نیز کشف شده که در فواصل معین دارای برج های عظیمی بوده است.
در شرق سایت، موزه هگمتانه قرار دارد که آثار بسیار ارزشمندی از دوره های قبل و پس از اسلام را در خود جای داده است.
هگمتانه پذیرای ۲ اثر تاریخی دیگر شامل کلیسای "مریم مقدس" و کلیسای "گرگوری استپانوس" است.
تپه تاریخی هگمتانه به شماره ۲۸ در تاریخ ۲۴/۰۶/۱۳۱۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.