به گزارش روز دوشنبه ایرنا، اردوغان در کنفرانس مطبوعاتی قبل از عزیمت به ویلنیوس پایتخت لیتوانی برای شرکت در اجلاس سران پیمان آتلانتیک شمالی(ناتو) افزود: ترکیه بیش از ۵۰ سال است که پشت درهای اتحادیه اروپا منتظر عضویت مانده است و راه عضویت ما در این اتحادیه نیز باید مانند درخواست پیگیری عضویت سوئد از سوی کشورهای عضو اتحادیه اروپا هموار شود.
وی اضافه کرد: در حال حاضر تقریباً تمامی کشورهای اروپایی عضو ناتو، عضو اتحادیه اروپا هم هستند و من خطاب به کشورهایی که بیش از ۵۰ سال ترکیه را در پشت دروازه های اتحادیه اروپا منتظر نگه داشته‌اند، فریاد می زنم که راه عضویت ما را باز کنید.
اردوغان تاکید کرد: ملت ترکیه توقعاتی دارد و امیدوارم در جلسات دوجانبه با سران ناتو در لیتوانی، درباره توقع ملت ترکیه در خصوص پذیرش عضویت در اتحادیه اروپا گام مثبتی برداشته شود.
وی پیشرفت روند عضویت سوئد در ناتو را منوط به تحقق موارد ثبت شده در توافقنامه سه جانبه مادرید عنوان کرد و گفت: نقشه راه توافق سه جانبه امضا شده در مادرید در سال گذشته باید عملیاتی شود و در این خصوص، فنلاند طبق تعهدات خود در ماه آوریل به طور رسمی به عضویت ناتو درآمد.
رییس جمهور ترکیه با اشاره به بررسی روند درخواست عضویت سوئد بر اساس نقشه راه توافقنامه مادرید اضافه کرد: نهادهای مربوطه در ترکیه با همتایان سوئدی خود با رویکردی شفاف و حسن نیت در تماس هستند و عصر امروز نیز من یک نشست سه جانبه با دبیرکل ناتو و نخست وزیر سوئد برگزار خواهم کرد.
وی با بیان اینکه ترکیه بدون تبعیض با سازمان های تروریستی و گسترش آنها مبارزه می کند، گفت: هیچ کس نباید انتظار داشته باشد در شرایطی که سربازان، پلیس و شهروندان غیرنظامی ترکیه به دست تروریست ها، کشته می شوند، به هواداران و حامیان آنها امتیاز داده و تفاهم نشان دهیم.
اردوغان موضع ترکیه در اجرای توافق سه جانبه با سوئد را دائمی و غیرقابل تغییر خواند و تاکید کرد: ما می خواهیم همه وعده‌های داده شده برای پذیرش درخواست عضویت سوئد در ناتو عملی شود.
وی با بیان اینکه ترکیه به‌عنوان یکی از پنج متحد اصلی، بیشترین مشارکت را در مأموریت‌ها و عملیات‌های ناتو داشته است، اظهار کرد: ترکیه بیش از اندازه سهم خود، تعهد در قبال ناتو انجام داده و با بهره گیری از فناوری پیشرفته در زمین، دریا و هوا، قدرت و قابلیت جدی خود را در مبارزه با تروریسم در مناطق مختلف به کار گرفته است.
رییس جمهور ترکیه همچنین گسترش ناتو را یکی از موارد دستور کار در اجلاس سران ناتو ذکر کرد و ادامه داد: ترکیه همواره از سیاست درهای باز ناتو حمایت کرده است.
وی با بیان اینکه مقدونیه شمالی ۱۶ سال است که فقط به خاطر مساله نام کشور خود پشت در ناتو منتظر عضویت مانده است، اظهار کرد: ترکیه در هر فرصتی، حمایت خود را از سیاست پذیرش اعضای جدید در ناتو اعلام کرده است.
اردوغان همچنین نشست سران ناتو در لیتوانی را حساس خواند و گفت: این نشست در زمانی برگزار می‌شود که تبعات و اثرات منفی جنگ روسیه و اوکراین بر ثبات و امنیت جهانی افزایش یافته و در این زمان حساس، تصمیمات مهمی برای تبادل نظر در مورد دفاع و امنیت جغرافیای ناتو باید اتخاذ شود.
وی تقویت ساختار بازدارندگی و دفاعی ائتلاف و حمایت از شرکای ناتو به ویژه اوکراین را از جمله رئوس برنامه نشست ویلنیوس عنوان کرد و اظهار داشت: اولین نشست شورای ناتو را که به نشانه حمایت پیمان اتلانتیک شمالی و متحدانش از اوکراین خواهد بود را برگزار خواهیم کرد.
رییس جمهور ترکیه پایان دادن به جنگ با صلح عادلانه و پایدار در اسرع وقت را موجب تسهیل روند عضویت اوکراین در ناتو دانست و اضافه کرد: در اجلاس ویلنیوس، کار انجام شده برای ورود به مرحله جدید تلاش ناتو برای مبارزه با تروریسم ارزیابی خواهد شد.
وی تمدید تخصیص حداقل ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی کشورهای عضو ناتو برای هزینه‌های دفاعی که اکنون به ۱.۳ درصد کاهش یافته، از جمله رئوس مذاکرات سران ناتو در ویلنیوس ذکر کرد و گفت: در این اجلاس، من درخواست خود از متحدانی که ترکیه را تحریم و محدود می‌کنند، تکرار می‌کنم تا به سرعت از این کار اشتباه دور شوند.
به گزارش ایرنا، اردوغان همراه با جودت یلماز معاون اول، هاکان فیدان وزیر امور خارجه، یاشار گولر وزیر دفاع ملی، ابراهیم کالین رئیس سازمان اطلاعات و امنیت و فخرالدین آلتون مدیر ارتباطات ریاست جمهوری برای حضور در اجلاس دو روزه سران ناتو در لیتوانی عازم ویلنیوس پایتخت این کشور شد.
امروز قرار است که برای بررسی درخواست عضویت سوئد در پیمان آتلانتیک شمالی(ناتو) نشست سه جانبه ای با حضور ینس استولتنبرگ دبیرکل ناتو، رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و اولف کریسترسون نخست وزیر سوئد در لیتوانی برگزار شود.
شبکه خبری ان. تی. وی روز گذشته، عضویت سوئد در ناتو را مهمترین موضوع اجلاس سران ناتو در نشست ۱۱ و ۱۲ جولای ۲۰۲۳(۲۰ و ۲۱ تیرماه ۱۴۰۲) سران ناتو در ویلنیوس پایتخت کشور لیتوانی اعلام کرد و گزارش داد که بررسی نحوه حمایت از اوکراین و هزینه های دفاعی کشورهای عضو از جمله موضوعات مهم مورد بحث سران ناتو در این اجلاس خواهد بود.
بنا به اعلام این رسانه، دیدار اردوغان با جو بایدن رئیس جمهور آمریکا و مذاکره درباره خریدهای نظامی ترکیه از این کشور، بررسی تشکیل نیروی واکنش سریع ناتو و سازماندهی سه مرحله‌ای نیروهای نظامی و نیز اعزام گروه نظامی ۱۰۰ هزار نفری نیروهای ناتو در مدت ۱۰ روز به منطقه عملیاتی از جمله دستور کار اجلاس سران ناتو در لیتوانی تعیین شده است.
دبیرکل پیمان آتلانتیک شمالی(ناتو) و مقامات کشورهای عضو این پیمان با وجود تلاش چند ماهه اخیر نتوانسته‌اند رضایت ترکیه را برای تایید درخواست عضویت کشور سوئد کسب کنند و وضعیت این درخواست در آستانه برگزاری نشست سران ناتو همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
مقامات آمریکا و ناتو خواستار تایید درخواست عضویت سوئد پیش از نشست سران ناتو در پایتخت کشور لیتوانی هستند ولی مقامات آنکارا با اشاره به اجرا نشدن شروط اعلام شده از سوی ترکیه، تایید درخواست سوئد را ناممکن می دانند.
فنلاند و سوئد سه ماه پس از آغاز جنگ در اوکراین، موضع بی‌طرفی را کنار گذاشته و خواستار پیوستن به پیمان نظامی ناتو شدند که این درخواست عضویت باید به تایید تمام ۳۰ عضو این پیمان نظامی برسد.
ترکیه ابتدا به دلیل حمایت این کشورها از حزب کارگران کردستان(پ. ک. ک) با عضویت آنها در ناتو مخالفت کرد، اما اردوغان در ژوئن ۲۰۲۲ در دیداری که در مادرید با رهبران سوئد و فنلاند داشت، یادداشت تفاهمی را امضا کرد و مخالفت با عضویت آنها در ناتو را کنار گذاشت.
پس از امضای این تفاهمنامه که حاوی شروط ترکیه برای تایید عضویت این کشور در ناتو بود، فنلاند شروط ترکیه را اجرا کرد و حدود ۱.۵ ماه پیش فنلاند به طور کامل به عضویت ناتو در آمد ولی به علت خودداری سوئد در اجرای شروط ترکیه، عضویت این کشور تاکنون محقق نشده است.
برای بررسی پرونده درخواست عضویت سوئد در ناتو، تاکنون چهار جلسه مشترک برگزار شده ولی طرفین به تفاهم نرسیده اند و مقامات ترکیه مدعی هستند که کشور سوئد به مخالفان دولت ترکیه از جمله گروه‌های کُرد و حامیان پ. ک. ک در کشور پناه داده و از آنها میزبانی و حمایت کرده و افراد مظنون به اقدامات تروریستی را به ترکیه تحویل نمی‌دهد.
آنکارا خواستار تحویل ۱۳۰ نفر از مخالفان دولت ترکیه برای موافقت با عضویت سوئد در ناتو شده است که بنا به ادعای مقامات آنکارا هم‌اکنون در این کشور ساکن هستند.
ینس استولتنبرگ دبیرکل ناتو به همراه مقامات کشور آمریکا در چند ماه اخیر منتقد جدی موضع اردوغان در خصوص ممانعت از پیوستن سوئد به ناتو بوده‌اند.