به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، یکی از زیباترین عناصر معماری ایرانی اسلامی موجود در حرم مطهر علوی، محراب زرین فام مسجد جامع الراس (بالا سر) حرم عتیق بود که با گذشت قرن‌ها، قطعاتی زیادی از این اثر فاخر تخریب و مفقود شده بود.
این محراب به دست خاندان ابی طاهر از مشهورترین خانواده‌های هنرمند و استادکاران ایرانی در قرن هفتم و هشتم هجری شمسی در کاشان ساخته شده است.
خاندان ابی طاهر محراب‌های زیادی را برای بقاع متبرکه مانند حرم امام رضا (ع) ساخته‌اند که برخی از آن‌ها امروز زینت بخش موزه‌های ایران و جهان است. برخی از مورخان ساخت مسجد جامع الراس را به رضیه سلطان بیگم دختر شاه سلطان حسین صفوی که همسر نادرشاه بود، نسبت می‌دهند.
مسجد جامع الرس یا مسجد ایلخانی در اقدامات عمرانی سال‌های اخیر و در سال ۲۰۰۵ میلادی تخریب و با ادغام فضاهای غربی حرم، شبستان جدید و بزرگی ساخته شد. در شبستان جدید برای حفظ موقعیت مکانی محراب قدیمی محراب جدیدی از سنگ سفید ساخته و در همان مکان نصب شد.
برهمین اساس ستاد توسعه و بازسازی عتبات عالیات که احیاء، مرمت و بازسازی آثار هنری ایران در اعتاب مقدسه را از رسالت‌های خود می‌داند، با رایزنی با مسئولان عراقی برای مرمت این اثر فاخر وارد شد.
در این ارتباط علیرضا بهرمان از اعضای کارگروه حفظ و مرمت آثار تاریخی ستاد توسعه و بازسازی عتبات عالیات با بیان اینکه محراب زرین فام مربوط به دوره ایلخانی است گفت: با حمایت ستاد توسعه و بازسازی عتبات عالیات، پروژه مرمت محراب زرین فام حرم مطهر امام علی (ع) در نجف اشرف اجرا شد.
این استاد دانشگاه افزود: برای انجام پروژه مرمت، مطالعات تاریخی وسیعی صورت گرفت و توانستیم بر اساس مطالعات تطبیقی، شمایل اصلی محراب را استخراج و براساس آن قسمت‌های مفقود شده را طراحی کنیم.
بهرمان گفت: با توجه به اینکه تکنیک‌های ساخت این محراب‌ها در اثر گذر قرن‌ها، فراموش شده است از اصول علمی روز برای مرمت این اثر استفاده شد.
محراب زرین فام پس از بازسازی و مرمت، در حضور کارشناسان معتبر بین المللی و سازمان یونسکو رونمایی شد و با کسب اجازه از آیت الله سیستانی قرار است به موزه حرم مطهر علوی واقع در صحن و شبستان حضرت زهرا (س) منتقل شود.