به گزارش خبرنگار ایرنا، در حال حاضر حدود ۲۴۳ هزار تعاونی در کشور وجود دارد که از این تعداد ۱۰۱ هزار تعاونی فعال هستند و سهم تعاونیهای تولیدی از کل تعاونیها، حدود ۵۲ درصد است.
همچنین ۱۷ درصد تعاونیها توزیعی و ۳۱ درصد آنها در بخش خدمات فعالیت دارند.
فعال شدن چهار هزار و ۲۹۳ تعاونی در دولت سیزدهم
میتوان گفت در دولت سیزدهم چهار هزار و ۲۹۳ تعاونی جدید با عضویت ۱۵۲ هزار و ۴۱۷ نفر ایجاد شد که منجر به اشتغال ۱۰۳ هزار و ۵۳۲ نفر شد.
در حال حاضر ۲ هزار و ۵۷۵ تعاونی جدید در قالب تعاونی تولیدی با ایجاد ۴۹ هزار و ۲۹۹ فرصت شغلی و ۹۰۹ مورد تعاونی توزیعی با ایجاد ۴۲ هزار و ۱۹۱ فرصت شغلی تشکیل شده و یک هزار و ۲۳ مورد تعاونی خدماتی با اشتغال ۲۷ هزار و ۷۹۹ مورد در دولت ثبت شده است.
معاون امور تعاون وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی هفته گذشته اشتغالزایی ۱۰۳ هزار نفری در بخش تعاون از ابتدای دولت سیزدهم تاکنون را اتفاقی خوب دانست و گفت: در این دولت نسبت به مدت مشابه گذشته، ثبت تعاونیها ۲.۵ درصد و تعداد شاغلان ۳.۵ درصد افزایش یافته است.
حمایت از بخش تولید مهمترین سیاست دولت
افزایش تعاونیها در بخشهای مختلف تولید، توزیع و خدمات در حالیست که با توجه به شعار سال تعاونیهای تولید نقش مهمی در تحقق شعار سال دارند به گونهای که معاون پشتیبانی، برنامهریزی و تحقیقات اتاق تعاون هم اخیرا در سخنان خود سیاستهای دولت سیزدهم را حمایت از بخش تولید دانست و گفت: سند توسعه تعاون در فروردین ماه امسال به تصویب رسید و ۸۰ احکام اجرایی آن به دستگاهها ابلاغ شده تا سهم تعاونیهای تولیدی در کشور ارتقا یابد.
در این میان ارتقا جایگاه تعاونیهای تولید در بخش کشاورزی نیز از اهمیت بسیاری برخوردار است چراکه اجرایی شدن برنامههای کلان بخش کشاورزی و تحقق نظام بهرهبرداری در گرو برنامهریزیهای مدون و منسجم و تولید پایدار محصولات کشاورزی است که این رویکرد مهم در قالب شرکتهای تعاونی تولید روستایی اجرایی میشود و نقش بسزایی در افزایش بهرهوری و حفاظت از عوامل و منابع پایه در کشاورزی و بالا بردن درآمد کشاورزان دارد.
همکاری و تعاون شاخصه اصلی زندگی روستایی
بسیاری از کارشناسان معتقدند افزایش فعالیت مشارکتی کشاورزان و دامداران در قالب تعاونیهای روستایی و عشایری، جامعترین و مؤثرین راه برای توسعه پایدار روستاها و گامی مهم در تامین امنیت غذایی کشور است.
همکاری گروهی برای انجام امور اجتماعی و اقتصادی از شاخصههای اصلی سبک زندگی روستایی است و آنها از دیرباز تا کنون کارهای خرد و کلان خود، خانواده، طایفه یا روستایشان را با همکاری و "تعاون" انجام دادهاند.
تعاونیها از جمله مهمترین عوامل تحقق توسعه و پیشرفت پایدار روستایی هستند و میتوانند همگام با سیاستهای دولت در بهبود شرایط کار، زندگی، تولید، ارایه خدمات، ارتقای سطح درآمد و ایجاد تعادل اقتصادی و اجتماعی هموطنان روستایی و عشایر مؤثر باشند.
در حال حاضر تعاونیهای تخصصی دامداران، مرغداران، گاوداران، گوسفندداران، گندم کاران، پنبهکاران، ذرتکاران، باغداران، نخل کاران، زیتونکاران، گلخانهداران، شیلات و آبزیان، بهرهبرداری و احیا جنگل، زنبورداران، مرتعداران، کمباینداران، مکانیزاسیون، گل و گیاه، زعفرانکاران، سیبزمینیکاران، پستهکاران، چایکاران و نوغانداران نیز در روستاهای سراسر کشور فعال هستند که بیش از یک میلیون و ۱۲۸ هزار و ۵۳۰ نفر در آنها فعالیت میکنند.
یک هزار و ۵۶۲ شرکت تعاون تولید روستایی فعال در کشور
تعاون روستاییها در هر استان تعداد زیادی شرکت تحت پوشش خود دارند که این شرکتها در عمق روستاها و هر کجا که عرصه کشاورزی در پهنه جغرافیای کشور وجود داشته باشد فعالیت میکنند.
در حال حاضر حدود یک هزار و ۵۶۲ شرکت تعاون تولید روستایی، ۲۱ شرکت سهامی زراعی فعال و ۱۰ کشت و صنعت با سطح زیر کشت افزون بر یک میلیون هکتار در شبکه تعاون روستایی فعال هستند.
همچنین مجموعه ۲۸۸ واحد مکانیزاسیون فعال در الگوهای نظام بهرهبرداری کشور وجود دارد و سال گذشته ۱۱۳ هزار و ۵۳۴ هکتار کشاورزی قراردادی در سطح کشور اجرایی شده است.
با این حال سرپرست سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران معتقد است توسعه زیرساختهای شبکه تعاون روستایی زمینه بسیار مناسبی را برای اجرای سیاستهای وزارت جهاد کشاورزی و اجرای برنامه جهش تولید در دیمزارها و افزایش بهرهوری و حافظت از منابع پایه در کشاورزی فراهم میکند.
غلامرضا هادربادی بر این باور است که پراکنش مناسب شرکتهای تعاونی تولید روستایی تا دورافتادهترین مناطق کشور نقش بسزایی اجرای سیاستها و برنامههای وزارت جهاد کشاورزی بهویژه طرح جهش تولید در دیمزارها در سراسر کشور دارد.
نقش تعاونیها در تولید ناخالص ملی
محور اقتصادی فارس نیز بخش کشاورزی است که نقش اساسی در تولید ، اشتغال و امنیت غذایی کشور دارد؛ این استان پهناور سهم عمدهای از تولید ناخالص ملی را به خود اختصاص داده که بدون شک تعاونیها نقش مهمی در تحقق این امر داشتهاند.
استاندار فارس هم نقش تعاونیها در تولید ناخالص ملی را پررنگ و مهم میداند و اعتقاد دارد که باید بررسیهای جامع و کاملی انجام شود تا درصد تولید ناخالص ملی استان، توسط تعاونیها مشخص شود.
محمدهادی ایمانیه همچنین خواستار ارایه حجم سرمایهگذاری تعاونیها در سال ۱۴۰۲ در استان شد و گفت: تعاونیها باید نقش و سهم خود را در تحقق شعار سال یعنی رشد تولید و مهار تورم ایفا کنند.
۱۷۰ شرکت تعاونی تولید فعال در فارس با ۶۰هزار عضو
مدیرعامل اتحادیه تعاونیهای تولید فارس نیز که معتقد است تعاونیها بیشترین سهم را در اشتغالزایی و تولید ناخالص ملی دارند، پرداختن به بحث الگوهای نظام بهرهبرداری از منابع آب و خاک را از مهمترین برنامههای این اتحادیه دانست.
بهنام عسکری گفت: ۱۷۰ شرکت تعاونی تولید در استان مشغول به فعالیت هستند که ۶۰ هزار عضو کشاورز دارند؛ بیش از ۳۰۰ هزار هکتار اراضی در استان هم تحت پوشش این شرکتهاست.
وی با بیان اینکه آب و خاک در حوزه کشاورزی از اهمیت بسیاری برخوردار است، افزود: در سنوات گذشته در حوزه خاک اقدامات قابل توجهی صورت گرفته است و تلاشهای بسیاری برای یکپارچهسازی و هندسهسازی مزارع و تجهیز و نوسازی اراضی از قبیل احداث جادههای بین مزارع، کانالها و پوشش انواع لولههای انتقال آب انجام شده است.
اجرای طرح نهضتی تسطیح اراضی در ۶۰ هکتار از اراضی فارس
وی اضافه کرد: چند سال پیش طرحی با عنوان طرح «یحیی یک» به طرح نهضتی تسطیح اراضی به صورت علمی و مهندسی و به شکل تسطیح لیزری توسط تعاونی تولید در فارس صورت گرفت که با اجرای این طرح اقدامات قابل توجهی در زمینه تسطیح دقیق اراضی کشاورزی انجام و عملیات تسطیح در بیش از ۶۰هزار هکتار از اراضی استان اجرا شد.
مدیرعامل اتحادیه تعاونیهای تولید فارس با بیان به در بحث مسایل، حفظ و بهرهبرداری از منابع آب نیز توسعه و ترویج روشهای نوین آبیاری از عمدهترین فعالیتهای اتحادیه در این بخش به شمار میرود، گفت: مدیریت مشارکتی منابع آب نیز در جهت بهرهبرداری توأمان آب و خاک انجام میشود؛ امسال مقرر شده بحث مدیریت تحویل حجمی آب در اراضی پایاب سد آب که به عهده سازمان آب بوده به تعاونیهای تولید سپرده شده است و امیدواریم بتوانیم از این کار سربلند بیرون بیاییم.
نقش مهم تعاونیهای تولید در احیای تالابها
عسکری افزود: در حوزه محیط زیست نیز تعاونیها نقش مثبت و مؤثری در بحث احیای تالابها دارند و خدمات بیمه روستایی و عشایر که در حوزه خدمات اجتماعی تعاونیها جای میگیرد توسط تعاونیهای تولید به خوبی دنبال میشود.
وی بر اهمیت تولید غذای سالم و حفظ امنیت غذایی تأکید کرد و یادآور شد: یکی از مواردی که تأکید دولت و نیاز ملت است بحث امنیت غذایی و تولید غذای سالم است که چندین سال است تولید محصول سالم و گواهی شده در چندین شرکت تعاونی تولید در استان فارس در حال انجام است و گواهیهای استاندارد و سلامت محصول هم برای محصولات تولیدی اخذ شده است.
تولید، تأمین و توزیع انواع بذور
مدیرعامل اتحادیه تعاونیهای تولید فارس با اعتقاد به اینکه تولید، تأمین و توزیع انواع بذور به عنوان سنگ زیربنای تولید در شرکتهای تعاونی تولید استان انجام میشود، گفت: بحث تولید بذور با تأکید بر بذر گندم و سیبزمینی صورت میگیرد و سالانه دهها هزارتُن بذر در استان فارس توزیع میشود.
به گفته عسکری، توسعه مشارکتهای مردمی در تصمیمگیریها و اجرا در سطح روستا بسیار حائز اهمیت است و تعاونیهای روستایی به عنوان یک تشکل محوری مردم نهاد در این زمینه در روستاها فعالیت دارند.
ضرورت افزایش ضریب مکانیزاسیون کشاورزی در روستا
مدیرعامل اتحادیه تعاونیهای تولید فارس، بر ضرورت افزایش ضریب مکانیزاسیون کشاورزی در روستا و مدیریت یکپارچه مکانیزاسیون تأکید کرد و گفت: در حال حاضر تمام تلاش خود را برای همکاری با صنایع غذایی در سطح کشور و پیشبرد اهداف در بحث کشاورزی قراردادی و تولید محصول با هدف بازار صنایع بکار گرفتهایم و گامهای محکمی در این مسیر برداشته شده است.
ضرورت افزایش سهم ۱۱درصدی تولید ناخالص ملی با بهرهگیری از ظرفیت تعاونیهای تولید
در حال حاضر سهم کشاورزی در تولید ناخالص ملی حدود ۱۱ درصد است که هفت تا ۹درصد تولید ناخالص داخلی هم در اختیار تعاونیهاست.
بدون شک در وضعیت فعلی میزان سرمایهگذاری و سهم ۱۱ درصدی کشاورزی در تولید ناخالص ملی نسبت به حجم اقتصاد کشور بسیار اندک است.
این در حالیست که عملکرد در واحد سطح برخی استانها در کشاورزی با میانگین جهانی برابری میکند و این نشان میدهد اگر برنامهریزی منسجمترین انجام شود کشور میتواند به میزان استاندارد روز دنیا برسد.