به گزارش امروز (دوشنبه) ایرنا، قرارداد کریدور غلات دریای سیاه که بین ترکیه، روسیه، اوکراین و سازمان ملل امضا شده، امروز به پایان می رسد و شواهد نشان می دهد که تلاش ترکیه برای تمدید آن به جایی نرسیده و روسیه راضی به تمدید مجدد نیست.
بنا به گزارش ان. تی. وی، قرارداد کریدور غلات به منظور کاهش تأثیر جنگ روسیه و اوکراین بر قیمت جهانی مواد غذایی و به خصوث تامین غلات مورد نیاز تعدادی از کشورهای وارد کننده با ابتکار ترکیه و با همکاری سازمان ملل متحد، روسیه و اوکراین یک سال پیش در استانبول (۲۲ ژوئیه ۲۰۲۲ ـ ۳۱ تیرماه ۱۴۰۱) امضا شد.
این قرارداد ابتدا برای اجرا در مدت ۶ ماه امضا شده و در سه دوره متوالی دو ماهه تمدید شد که مهلت تمدید دو ماهه سوم این قرارداد امروز به پایان می رسد.
دولت ترکیه طی دو ماه اخیر برای تمدید مجدد این قرارداد تلاش کرد ولی به علت ناخرسندی روسیه از اجرای مفاد مورد نظر مسکو، تمدید آن در هاله ای از ابهام قرار گرفته و دولت روسیه تمایلی برای تمدید قرارداد ندارد.
بنا به اعلام ان. تی. وی، جیک سالیوان مشاور امنیت ملی آمریکا چند روز پیش به مسکو اعلام کرده بود که اگر روسیه از توافق کریدور غلات دریای سیاه خارج شود، هزینه دیپلماتیک برای مسکو بسیار زیاد و سنگین خواهد بود.
بنا به این گزارش، وزارت امور خارجه روسیه اوایل ماه جاری میلادی در بیانیه ای اعلام کرد: از ۲۶۲ هزار تن کود تولید روسیه که قرار بود در قالب قرارداد انتقال غلات از سپتامبر ۲۰۲۲ به کشورهای نیازمند ارسال شود، تنها دو محموله ارسال شده و بخشی از قرارداد که به نفع روسیه بوده، اجرا نشده است.
بنا به اعلام شبکه ان. تی. وی، با تلاش کشورهای غربی در تحریم روسیه حتی در مورد مواد غذایی و کود، روسیه اعلام کرده است که در این شرایط، دلیلی برای ادامه اجرای قرارداد انتقال غلات وجود ندارد.
سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه یک هفته پیش در بیانیه‌ای اعلام کرد که بخشی از توافق کریدور غلات دریای سیاه در مورد کشورش با وجود تمام تلاش‌های سازمان ملل اجرا نشده و بخش مربوط به اوکراین از توافق به یک پروژه تجاری تبدیل شده است.
بنا به اعلام ان. تی. وی، لاوروف اعلام کرده است که کمتر از سه درصد از کل حجم غلات صادر شده از بنادر اوکراین در قالب قرارداد کریدور به فقیرترین کشورهای فهرست سازمان جهانی خواربار رسیده و این قرارداد از هدف خود دور شده است.
این رسانه همچنین اعلام کرد: تاکنون بیش از ۳۲ میلیون تن غلات در قالب قرارداد انتقال غلات دریای سیاه از کشور اوکراین به بازارهای جهانی تحویل داده شده است.
به گزارش ایرنا، پس از آغاز درگیری نظامی بین روسیه و اوکراین و توقف صادرات غلات اوکراین و کمبود برخی محصولات غلات در بازارها جهانی به خصوص بروز مشکل در تامین امنیت غذایی در برخی نقاط جهان، تابستان سال گذشته با ابتکار ترکیه یک «مرکز هماهنگی مشترک» با مشارکت سازمان ملل با هدف انتقال ایمن غلات تولید اوکراین در استانبول ایجاد شد.
این توافق که در نتیجه تلاش‌ها برای جلوگیری از بحران غذایی در سراسر جهان حاصل شد، شامل خروج کشتی‌ها از بنادر اوکراین و نیز ارسال غلات به بنادر دیگر توسط کشتی‌های تحت کنترل این مرکز فعال در ترکیه بوده و تاکنون به اجرا درآمده است.
۴۰ درصد غلات عبوری از این کریدور به اروپا، ۳۰ درصد به آسیا، ۱۳ درصد به ترکیه، ۱۲ درصد به آفریقا و پنج درصد هم به غرب آسیا منتقل می شود.
مسکو پیشتر اعلام کرده بود که تنها در صورتی با تمدید این معاهده موافقت خواهد کرد که محدودیت‌های مربوط به صادرات محصولات این کشور نیز برداشته شود.
مقام‌های روسیه می‌گویند که هرچند غرب از صادرات این کشور از طریق دریای سیاه به طور مستقیم جلوگیری نمی‌کند ولی تحریم‌های مربوط به بیمه و مسائل مالی پرداختی، موجب کُند شدن صادرات کود و غلات روسیه شده است.
بنا به اعلام مقامات ترکیه تاکنون بالغ بر ۳۲ میلیون تن غلات از طریق این کریدور به مقصد کشورهای مختلف منتقل شده ولی به رغم تاکید روسیه، صادرات فرآورده‌های غذایی و کودهای شیمیایی فدراسیون روسیه به بازارهای بین‌المللی در قالب قرارداد فعالیت این کریدور عملیاتی نشده است.