ظاهرا جنگ اوکراین که آمریکا در راس پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) مدیریت آنرا در شرق اروپا به عهده دارد به قدری در این کشور ویرانی به بار آورده است که حتی اتحادیه اروپا نیز حاضر به پذیرش این کشور در جمع خانواده خود نیست.
شواهد حاکی است رهبران اتحادیه اروپا مدت ها است جز دادن شعارهای سیاسی برای حمایت از این کشور بحران زده اروپایی حاضر نیستند اقدامی برای نجات آن و به ویژه الحاق آن به این اتحادیه سیاسی و اقتصادی صورت دهند، از بیم آنکه مبادا مجبور شوند در این شرایط تورمی ناشی از ادامه فرسایسی این جنگ مرگبار هزینه های بعدی آنرا به شهروندان این اتحادیه تحمیل کنند.
آنها که تا همین مرحله اغلب هزینه های مادی و معنوی میزبانی مهاجران جنگی اوکراین را به عهده دارند، به رغم آنکه پیشتر پذیرش عضویت این کشور در اتحادیه را در ۲۳ ژوئن ۲۰۲۲ (۲ تیر ۱۴۰۱) در اجلاس سران اتحادیه در بروکسل تصویب کرده بودند، اما رسمیت بخشیدن به این عضویت را برای این اتحادیه حداقل در مقطع کنونی بسیار خطرناک ارزیابی می کنند، شاید از بیم آنکه مبادا جنگ اوکراین با روسیه به یک جنگ فراگیرتر اتحادیه اروپا با روسیه منجر شود.
گفتنی است، ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین پیشتر در ۲۸ فوریه ۲۰۲۲ (۹ اسفند ۱۴۰۰) یعنی چهار ماه بعد از آغاز جنگ کشورش با روسیه به صورت نمادین درخواست پیوستن کشورش به اتحادیه اروپا را امضا کرده بود.
مجله آمریکایی "فارین پالیسی" روز گذشته در گزارشی در این خصوص نوشت:"کشورهای اروپایی عواملی از جمله سطح بسیار پایین اقتصادی، آسیب های فراوان در جنگ با روسیه، فساد سیستماتیک اداری-سیاسی در اوکراین و نبود حزب سیاسی یکپارچه و دارای برنامه در اوکراین را از علت های اصلی ممکن نبودن عضویت اوکراین در اتحادیه اروپا می دانند."
"ایلکه تویگور" و "ماکس برمن" تحلیلگران این مجله معتقدند که بلعیدن اوکراین جنگ زده، کشوری با این وسعت، جمعیت، درآمد کم و محتاج بازسازی شدید و تامین مالی، نیازمند اصلاحات اساسی در نهادها، سیاست ها و فرآیندهای بودجه در خود اتحادیه اروپا است."
حتی برخی دیگر از تحلیلگران معتقدند اگر اوکراین وارد اتحادیه اروپا شود بعید نیست کشورهای اروپای شرقی عضو این اتحادیه را وارد بحران های بی پایان اقتصادی خود کند و درنتیجه قدرت اقتصادی اتحادیه ای که تا سال گذشته می رفت جایگاه رقابتی خود را در مناسبات بین المللی به ویژه در رقابت شرق و غرب (چین و آمریکا و حتی قدرت های نوظهور اقتصادی (بریکس) پیدا کند، به تدریج به قهقرا برود.
در واقع دو موضوع مرتبط با اوکراین از جمله جنگ و هزینه های جاری این جنگ ویرانگر و همچنین هزینه های بازسازی بعدی این کشور (که البته اگر بتوان با مدیریت فعلی جنگ توسط آمریکا صلحی را برای آن متصور بود) موجب شد اعضای اصلی اتحادیه اروپا رغبت چندانی برای الحاق این کشور اروپایی به خاک اتحادیه نداشته باشند تا جایی که طبق گزارش های برخی منابع حتی تاکنون بارها درگیری هایی نیز در بین اعضای این اتحادیه بر سر توزیع بودجه این جنگ درگرفته است.
به همین دلیل خبرگزاری اسپوتنیک روسیه نیز که کشورش مستقیم درگیر این جنگ است، روز گذشته با اشاره به اختلاف اروپایی ها برای پذیرش اوکراین در اتحادهی در گزارشی مدعی شد که لفاظی های سیاستمداران اروپایی در باره عضویت اوکراین در اتحادیه اروپا هیچ گونه مطابقتی با اقدامات آنها ندارد.
تحولات اخیر در سطح اتحادیه و در واقع در بلوک غرب هم نشان داد که هنوز امیدی به پیوستن اوکراین به اتحادیه اروپا وجود ندارد چرا که اعضای این اتحادیه در نشست چهارشنبه گذشته ناتو در ویلنیوس لیتوانی نیز هیچ اقدامی برای حمایت از اوکراین صورت ندادند و صرفا به صدرو یک بیانیه برای دعوت از اوکراین برای پیوستن به ایتحادیه در صورت تحقق چند شرط بسنده کردند. این درحالی بود که اعضای ناتو حداقل مستقیما و بدون تعارف پیوستن اوکراین به ناتو را رد کردند.
همین کشورهای اروپایی به رغم شعارهایی که در نشست فوریه (بهمن ماه) گذشته خود در بروکسل داده بودند و به ظاهر از پیوستن اوکراین به اتحادیه استقبال کرده بودند و حتی "چالرز میشل" رئیس شورای اتحادیه در یک پیام توئیتری خطاب به زلنسکی نوشته بود "به خانه خود و به اتحادهی اروپا خوش آمدید"، این بار حاضر نشدند حتی با زلنسکی و همسرش عکس یادگاری بگیرند.
برخی منابع مطلع اروپایی که خواسته بودند نامشان فاش نشود چندی پیش به خبرگزاری رویترز گفته بودند که این کشورهای اروپایی به رغم این مانورهای سیاسی، ۷ شرط را برای پیوستن اوکراین به جمع خود اعلام کردند که ظاهرا کی یف فقط دوشرط از این ۷ شرط را توانسته است محقق سازد و این یعنی اوکراین نمی تواند عضوی از این اتحادیه باشد و حداقل تا زمانی که جنگ در آن ادامه دارد.
در واقع حرف آخر را برای اینکه مشخص شود آیا می‌توان با اوکراین مذاکرات عضویت را آغاز کرد، سران ۲۷ کشور عضو اتحادیه می زنند. به همین دلیل تحلیلگران معتقدند تا زمانی که این ۲۷ رهبر نتوانند به اجماعی در این زمینه دست یابند، عضویت کامل اوکراین همچنان در ابهام قرار خواهد داشت، به ویژه اینکه هیچ صلحی را نیز نمی توان برای این جنگ تصور کرد.
تاکنون میانجی گری ها از سوی کشورهای آمریکای لاتین، آفریقا و کشورهای آسیایی نیز برای پایان دادن به این جنگ فرسایشی به دلیل انشقاقی که در میان این ۲۷ عضو اتحادیه اروپا و به ویژه با هدایت و اختلاف افکنی آمریکا در میان آنها وجود دارد، هم به راحتی به جایی نرسیده است.
بطور نمونه اعضای پنج قدرت نوظهور اقتصادی جهان (بریکس) دو هفته قبل "سریل رامافوسا" رئیس جمهوری آفریقای جنوبی را به نمایندگی از خود و حتی کل کشورهای اتحادیه آفریقا برای میانجیگیری این جنگ به مسکو و کی یف فرستاده بودند اما به رغم موافقت روسیه با شروط اصلی صلح، کشورهای غربی این شروط را برنتافتند.
ظاهرا در نشستی که دیروز و پریروز میان سران کشورها و دولت های اتحادیه اروپا و جامعه کشورهای امریکای لاتین و کارائیب (CELAC) در بروکسل برای اتخاذ یک موضع مشترک در مورد اوکراین برگزار شده بود، اروپایی نتوانستند در مورد فرمولبندی مشترک برای تهیه یک سند نهایی به توافق برسند.
خبرگزاری آمریکایی بلومبرگ روز دوشنبه در گزارشی با استناد به پیش نویس بیانیه این نشست، یافتن یک راه حل فوری پایان جنگ برای اروپایی ها را غیر ممکن خواند در حالی که کشورهای امریکای لاتین، به نوبه خود، ترجیح می دهند «نگرانی» خود را در مورد درگیری ابراز کنند و تلاش های خود را برای دستیابی به یک راه حل فوری ادامه دهند.
تحلیلگران معتقدند تا زمانی که جنگ در اوکراین ادامه دارد و اراده قوی هم برای پایان دادن به این جنگ وجود نداشته باشد نمی توان آینده ای برای پیوستن اوکراین به اتحادیه اروپا متصور بود، چون نشانه های این بی میلی اروپایی ها همچنان در بیانات مقامات این اتحادیه آشکار است.
"کلمنت بون" وزیر حمل و نقل فرانسه در 25 ژوئن در گفت وگو با شبکه تلویزیونی LCI کشورش گفته بود که "ورود کشوری با ۴۰ میلیون نفر جمعیت و یک قدرت بزرگ کشاورزی به اتحادیه اروپا، بدیهی است که یک شوک برای بودجه این اتحادهی خواهد بود.
او همچنین به لزوم سرمایه گذاری اعضای اتحادیه اروپا در بازسازی اوکراین پس از پایان جنگ در صورت ورود این کشور به اتحادیه اشاره و تأکید کرد که برای اتحادیه اروپا مهم است که مسیر ژئوپلیتیک انتخابی خود را حفظ کند و روی تغییر ساختار آن کار کند تا از امکان کشورهایی چون اوکراین که مایل به پیوستن به آن هستند اطمینان حاصل شود".
پیشتر در همان روز، "آنتونیو تاجانی" معاون وزیر خارجه ایتالیا نیز در اظهاراتی برای پیوستن اوکراین به اتحادیه تشکیک ایجاد کرده بود و حتی "یان لیپاوسکی" وزیر امور خارجه چک نیز در ۲۲ ژوئن صراحتا اعلام کرد که هیچ راه میانبری برای پیوستن اوکراین به اتحادیه اروپا وجود ندارد."
سخن آخر اینکه کارشناسان سیاسی و اقتصادی هیچ امیدی برای پیوستن کشور اروپایی اوکراین جنگ زده و هنوز در حال جنگ به اتحادیه ای که برای موفقیت در رقابت های جهانی نیزا به آرامش دارد، تصور نمی کنند، چون تصمیم سازان اصلی اتحادهی اروپا امروز اوکراین را عضوی معیوب و نیازمند به خون رسانی بیشتر از بدنه خود فرض می کنند که در صورت پیوند زدن به آن بدنه اتحادیه موجب ضعف کلی این اتحادهی خواهد شد.