قم-ایرنا- استاد حوزه علمیه قم بابیان اینکه عقل مرتبه‌ای از مراتب نبی مکرم و جهل از مصادیق ابلیس است، گفت: این دو صف‌آرایی در حقیقت تقابل بین بندگی و استکبار در جهان هستی است. 

به گزارش خبرنگار ایرنا، آیت‌الله سید محمدمهدی میرباقری شامگاه شنبه در سخنرانی مراسم عزاداری دهه اول محرم در هیئت ثارالله قم، در ادامه مباحث خود با موضوع خصوصیات دستگاه حق و دستگاه باطل به تشریح برخی دیگر از خصوصیات این دو دستگاه پرداخت و افزود: بر اساس آیات قرآن کریم و روایات اهل‌بیت(ع) ، در همین عالَم اَرض، دوعالم بر محور ائمه حق و ائمه باطل شکل می‌گیرد، که هرکدام از این دوعالم با توجه به امامشان و اجابتی که در عقیب هر دعوت شکل می‌گیرد، دارای خصوصیات مخصوص و منحصر به خود است.

آیت‌الله میرباقری افزود: ائمه حق با اَمر الهی مردم را به سمت خداوند متعال دعوت و هدایت می‌کنند، و مقصد این دعوت هم بهشت است و آنچه ائمه باطل مردم را به‌سوی آن سوق می‌دهند، آتش و دوزخ است.

استاد حوزه علمیه قم در ادامه به تبیین صفاتی که در امت انبیای الهی است پرداخت و افزود: توجه به این نکته ضروری است که بدانیم آن صفاتی که در میان امت حق وجود دارد با آن صفات و روابطی که در امت باطل وجود دارد، کاملاً از هم متمایز است.

عضو مجلس خبرگان رهبری بیان داشت: یکی ازآنجاهایی که به‌تفصیل راجع به این خصوصیات سخن به میان آمده حدیث شریف عقل و جهل است که بزرگان ما، ازجمله امام خمینی(ره) نیز در این باب، رساله‌های تخصصی دارند و مفصلاً به شرح و گفت‌وگو راجع به آن پرداختند.

رییس فرهنگستان علوم اسلامی اظهار داشت، یکی از آن نکته‌های مهمی که در این حدیث زیبا و نورانی باید به آن توجه داشت، این است که طبیعتاً انسان در این عالم از سمت خداوند متعال مأمور به انجام تکالیفی می‌شود و آن چیزی که در میان برای او اهمیت پیدا می‌کند این است که به دنبال انجام این تکالیف و مأموریت‌ها برود و درعین‌حال نیز در هیچ‌یک از این تکالیف مهم الهی ، غفلت از خداوند متعال پیدا نکند.

وی اضافه کرد: این صفت اساسی در انسان، به تعبیر قرآن کریم، «أواب» نامیده شده است. زنبورعسل را نیز اواب می‌گویند، چراکه او بعد از حرکت به سمت شهد گل‌ها و بعد از پایان بهره‌گیری ازگل‌ها به‌سوی مکان اولی خود بازمی‌گردد.

آیت‌الله میرباقری افزود: تفاوت عقل و جهل نیز در این حدیث شریف، همین نکته است، چراکه به عقل فرمان داده شد که پیش بیا و آمد و فرمان داده شد که بازگرد و بازگشت. درحالی‌که به جهل فرمان داده شد که پیش بیا و آمد؛ و دستور داده شد، که بازگرد، اما تخلف کرد و بازنگشت و در همان‌جا ماند. و این شبیه به رفتار برخی از ماست که در دنیا آمده‌ایم و دیگر قصد بازگشت نداریم و غرق دنیا شده‌ایم.

استاد حوزه علمیه قم عنوان کرد: فرق عقل و جهل همین است که عقل به دنبال برنامه الهی است و می‌خواهد که برنامه خداوند متعال را در دنیا وزندگی خود، جاری کند، درحالی‌که جهل، استکبار دارد و نمی‌خواهد در طرح الهی حرکت کند و برای خودش مستقلاً در این عالم طرح و برنامه می‌چیند و درواقع برنامه الهی برای او مهم نیست و لذا خداوند متعال او را لعن کرد و از محیط رحمت خود دور ساخت.

آیت‌الله میرباقری افزود: صفاتی که خداوند متعال به سبب خضوع او به درگاه الهی به آن عنایت کرده است ازجمله ایثار و محبت و لطف و غیره که در حدیث عقل و جهل به‌تفصیل آمده است، همه این صفات، ابزار بندگی است و آن صفاتی که در اختیار جهل قرار داده ازجمله کفر و حرص و حسد و بخل و کبر و ...،همه در جهت مقابله با جنود عقل و این دو صف‌آرایی در حقیقت تقابل بین بندگی و استکبار در عالم است.

رئیس فرهنگستان علوم اسلامی در فرازهای پایانی سخنان خود به حقیقت عقل اشاره کرد و افزود: عقل مرتبه‌ای از مراتب نبی اکرم است و جهل نیز همان وجود ابلیس یا همان رئیس و سرسلسله مستکبرین است و تنها راه نجات و رستگاری علاوه بر تولی تام به ولایت نبی اکرم، طهارت و پاکی از همه جنود جهل و ابلیس در این عالم است.

آیت‌الله میرباقری افزود: اختیار داریم که مملکت وجودی خود را وارد جریان جبهه حق به محوریت نبی اکرم صلوات‌الله‌علیه کنیم و یا همان مسیر استکبار ابلیس را در این عالم پی بگیریم و جان خود را در محیط ولایت ابلیس و طاغوت غرق کنیم.

استاد حوزه علمیه قم در پایان به تبیین این نکته اساسی پرداخت و افزود: کار تمدن غرب نیز همین است که بهانه توسعه در هرجایی که وارد می‌شود، همین صفات رذیله ازجمله حرص و طمع را وارد می‌کند و عالم را وارد وادی استکبار و پیروی از ابلیس می‌کند. همان محیطی را به وجود می‌آورد که اصطلاحاً به آن محیط بازار گفته می‌شود که همه روابطش بر اساس سود حداکثری، منفعت‌طلبی، خودکامگی و استکبار و در مقابل، امت اسلامی، امتی است که روابط آن، زهد، ایثار، محبت، از خود گذشتی و فداکاری است.