به گزارش خبرنگار ایرنا، دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری ۱۱ اسفند ماه امسال برگزار خواهد شد و این یعنی تکاپویی تازه در سیاست و رسانه کشور. سال انتخاباتی برای جریان‌های سیاسی اصولگرا و اصلاح‌طلب آغاز شده و شوراهای اصولگرایی یکی پس از دیگری نشست‌های خود را برگزار می‌کنند، اصلاح‌طلبان هم جبهه انتخاباتی خود را با انتخاب رئیس و اعضای جدید کمیته‌های آن به راه انداخته‌اند.
اصولگرایان و افق روشن وحدت
شورای ائتلاف نیروهای انقلاب و شورای وحدت دو بال انتخاباتی اصولگرایان از ابتدای سال جاری، نشست‌های انتخاباتی و مشورتی خود را آغاز کرده‌اند و آنچه نشانه‌ها حکایت می‌کنند، اشتراک روی این مهم است که باید در انتخابات آینده با انسجام و وحدت کامل حضور یابند. شورای وحدت اصولگرایان، تشکیلاتی است که آبان سال ۹۹ با محوریت جامعه روحانیت مبارز و حضور احزاب اصولگرا و اقشار اجتماعی، با هدف تقویت هم‌گرایی و هم‌افزایی میان تشکل‌های این جریان در کشور تشکیل شد. شورایی که آیت‌الله «محمدعلی موحدی کرمانی» ریاست آن را بر عهده دارد و حجت الاسلام «مصطفی پورمحمدی» رئیس هیأت عالی آن است و با پیروزی اصلی‌ترین گزینه آن در انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم، یعنی آیت‌الله «سیدابراهیم رئیسی»، به موفقیت دست یافت.
«منوچهر متکی» که عهده‌دار سخنگویی شورای وحدت است؛ ۳۰ خردادماه سال جاری در تشریح تلاش‌های انتخاباتی این شورا از تدوین سیاست های انتخاباتی و ساز و کار ورود دفاتر سراسری به انتخابات ۱۴۰۲ خبر داد. متکی گفت: شورای وحدت با تعیین تشکیلاتی نسبت به معرفی نامزدهای خود برای مجلس دوازدهم در سراسر کشور اقدام خواهد کرد و سیاست های انتخاباتی این شورا و سازوکارهای عملیاتی استان‌ها برای کلید زدن انتخابات ۱۴۰۲ در دست تدوین است.
شورای وحدت به ریش‌سفیدی جامعه روحانیت مبارز تشکیل شده و اعضای آن برای رساندن اصولگرایان به حداکثر وحدت در حال هدف‌گذاری هستند. به همین دلیل است که حجت‌الاسلام «غلامرضا مصباحی‌مقدم» سخنگوی جامعه روحانیت مبارز با اعلام حمایت این تشکل از ایجاد جبهه واحد در میان نیروهای جریان انقلاب در انتخابات آتی گفته است: جامعه روحانیت مبارز مدتی است که گفت‌وگوهای اولیه با اعضای شورای ائتلاف و شورای وحدت اصولگرایان را آغاز کرده است زیرا رقابت دورن جناحی بی‌معناست.
این گفت‌وگوها درحالیست که برخی گمانه‌زنی‌ها از حضور تعدادی از تشکل‌های شورای وحدت در شورای ائتلاف دارد. شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی ۳۱ خرداد ماه سال جاری با محوریت بررسی تحلیل و تبیین شرایط سیاسی و اقتصادی کشور نشستی را برگزار کرد و حضور «محمدرضا باهنر» دبیرکل جامعه اسلامی مهندسین، در این نشست با توجه به نقش آفرینی این تشکل در شورای وحدت اصولگرایان سوال‌برانگیز شد. باهنر در توضیح این ابهام و در همان نشست گفت که با همه شوراها و جبهه‌های درون اصولگرایی همکاری می‌کند و باید از رقابت‌های درون جناحی غیرضرور بپرهیز کرد و خودخواهی و خودمحوری را کنار گذاشت و با انسجام بیشتر باهم کار کرد. وی در نشست شورای وحدت اصولگرایان هم اعلام کرد که به همه ارکان تشکل متبوع خود توصیه می‌کند برای حفظ وحدت در همه شوراها حضور فعال داشته باشند.
«علیرضا خجسته‌پور» معاون جامعه اسلامی مهندسین هم حضور این تشکل در نشست‌های شورای ائتلاف را تأیید و آن را راهی برای انسجام بیشتر عنوان کرده است.
همین گمانه‌زنی‌ها درباره حضور حزب موتلفه در شورای ائتلاف هم وجود داشت که متکی درباره آن یادآور شد که حزب موتلفه از ابتدای تشکیل شورای وحدت عضو موثر آن بوده و به حضور خود ادامه می‌دهد اما مؤتلفه نه در مرکز و نه در استان‌ها عضو شورای ائتلاف نیست.
شورای ائتلاف نیروهای انقلاب یا همان «شانا»، تشکلی است که در چندین انتخابات گذشته توانست وحدتی قابل قبول میان اصولگرایان ایجاد کند و از این رو در انتخابات آتی مجلس هم از ارکان تصمیم‌گیر و تأثیرگذار خواهد بود. «امیرابراهیم رسولی» سخنگوی شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی در تشریح برنامه‌های این شورا، با اشاره به تدوین مدل انتخاباتی شانا در کارگروه چهارنفره، تصریح کرده که گرچه شورای ائتلاف تابع اصول است اما معطل کسی هم نمی‌ماند. رسولی از بازبودن درهای این تشکل به روی همه افرادی که انقلاب اسلامی و نظام را قبول دارند، سخن گفت، به شرطی که این افراد بیایند، دور میز بنشینند، صحبت کنند و قواعد کار تشکیلاتی را بپذیرند. به گفته رسولی شورای ائتلاف چند ماهی است که کارگروه نظارت بر عملکرد نمایندگان مجلس تشکیل و تاکنون کارنامه ۲۱۰ نفر از اعضای قوه مقننه را مورد ارزیابی قرار داده است.
«غلامعلی حدادعادل» رئیس شورای ائتلاف نیروهای انقلاب، هم ۳۱ خرداد در نشستی بر انتخاب افراد کارآمد برای مجلس آینده تأکید کرده است. در حال حاضر مهمترین پرسش در جبهه اصولگرایان این است که اولاً کدام حزب و تشکل در کدام یک از دو شورای فعال عضویت فعال خواهد داشت و دوماً کدام یک از دو شورای وحدت و ائتلاف نقش محوری را در انتخابات آینده بازی خواهد کرد.
در این میان، شاخص تأثیرگذار دیگر، جبهه پایداری خواهد بود که به گفته «مجید متقی‌فر» سخنگوی خود، از مدت‌ها پیش موضوع انتخابات را در دستور کار قرار داده و کمیته انتخابات را فعال کرده است تا با رصد فضای سیاسی کشور و برگزاری جلسات تحلیل و بررسی، بایسته‌های انتخابات مطابق با افق های مرسوم رهبر معظم انقلاب را پیگیری کند. به نظر می‌رسد این جریان سیاسی هم مانند شورای وحدت و ائتلاف در پی انجسام‌بخشی حداکثری در جبهه اصولگرایان است.
پیش از این و در اردیبهشت ماه سال جاری، «صادق محصولی» دبیرکل جبهه پایداری گفته بود برای رسیدن به یک لیست واحد همیشه در تلاش هستیم که در صورت امکان با گروه‌ها و جریان‌های انقلابی به حداکثر اشتراکات ممکن برسیم. وی همچنین در تشریح مسیرهای رسیدن به این اشتراک، گام‌های چهارگانه‌ای را ذکر کرده و گفته است: «در گام اول این نکته مطرح است که نیروهای انقلابی همدیگر را تخریب نکنند و در گام دوم شاخص‌های لازم برای پیشنهاد و اولویت نامزدها به‌طور دقیق بررسی و مشخص شود و ملاک‌ها و اصول کاملاً شفاف و واضح تبیین گردد. در گام سوم مبتنی بر شاخص‌های ذکرشده باید مشترکات لیست‌ها را شناسایی کرد و در گام چهارم در صورت امکان توافق، لیست نهایی به‌صورت یک لیست واحد و مشترک بین جریان‌ها و نیروهای انقلابی ارائه شود».
اصلاحات و پرسش همیشگی نحوه مشارکت
فعالیت انتخاباتی جریان سیاسی اصلاح‌طلب هم آغاز شده و این را تعیین تکلیف نهاد انتخاباتی آنها نشان می‌دهد. چهارم تیرماه جبهه اصلاحات به عنوان مهمترین نهاد سامان‌دهی به فعالیت‌های انتخاباتی اصلاح‌طلبان، رئیس خود را شناخت. «آذر منصوری» دبیرکل حزب اتحاد ملت با ۳۱ رای از آرای ۴۱ عضو حاضر به این مقام انتخاب شد. با این همه اما ریاست او بر جبهه اصلاحات با اما و اگرهایی هم روبروست و تأیید آن از سوی کمیسیون ماده ۱۰ احزاب همچنان مبهم است. در جلسه ۲۵ تیرماه، این جبهه اعضا هیأت‌رئیسه وکمیته‌های ۵ گانه خود را شناخت. همچنین «محسن آرمین» به عنوان نایب رئیس اول، «طاهره نقی‌ئی» به عنوان نایب رئیس دوم و «جواد امام» به عنوان سخنگوی جبهه انتخاب شدند. منصوری در حالی ریاست جبهه اصلاحات را بر عهده گرفته است که پیش از این و در جریان انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم، این جبهه به ریاست «بهزاد نبوی» فعالیت کرد.
این نهاد تصمیم‌گیر انتخاباتی در جریان اصلاحات در حالی فعالیت خود را آغاز کرده است که نحوه مشارکت اصلاح‌طلبان در انتخابات مجلس دوازدهم همچنان با اما و اگرهایی روبروست. گاهی سخن از عدم مشارکت فعال و هدفمند است و گاهی تیترها از آرایش جدید برای حضور موثر در انتخابات سخن می‌گویند.
حجت‌الاسلام و المسلمین «رسول منتجب‌نیا» دبیرکل حزب جمهوریت ایران اسلامی تصریح می‌کند که «اهل تحریم انتخابات نبوده و نیستیم» و حضور فعال اصلاح‌طلبان در انتخابات مشروط به تصمیم مسئولان است. نحوه مشارکت در انتخابات یکی از مهمترین چالش‌های انتخاباتی اصلاحات خواهد بود از آنجایی که برخی از گروه‌های این جریان مشارکت فعال در انتخابات را منوط به پروسه تأیید صلاحیت‌ها خواهند کرد اما شمار دیگری از این گروه‌ها، برای حضور هدفمند در این دوره از انتخابات، در پی شرط و شروط نیستند. برخی مشارکت خود را در گرو اصلاح شیوه‌های مرسوم در انتخابات اعلام کرده‌اند اما بخش دیگری از حضور حداکثری با ژنرال‌های اصلاح‌طلب در انتخابات خبر می‌دهند. ماه‌های آینده برای اصلاح‌طلبان دوره زمانی مهمی خواهد بود و آنها باید همزمان با گرم‌تر شدن تنور انتخابات تکلیف خود را با این رویداد سیاسی به صورت مشخص روشن کنند.
میزان مشارکت و اهمیت آن در سال انتخاباتی
انتخابات در نظام جمهوری اسلامی از همان ابتدا، مفهومی مهم و برگزاری سالم و باشکوه آن از اولویت‌های اساسی همه ارکان نظام به ویژه رهبر معظم انقلاب بوده است. گاهی این اهمیت در برهه‌های خاص زمانی و تاریخی دو چندان می‌شده و مورد توجه داخلی و خارجی قرار می‌گرفته است. اساساً انتخابات در ایران، در چهار دهه گذشته یکی از رویدادهای کانونی مورد توجه جهانی هم در سطح مسئولان و هم رسانه‌ها بوده و میزان مشارکت ایرانیان تیتر اول خبرهای این گروه‌ها. به دلیل همین اهمیت‌هاست که رهبر معظم انقلاب در دیدار نوروزی خود با کارگزاران نظام در نیمه فروردین با تأکید بر اهمیت این دوره از انتخابات، گفتند: انتخابات می‌تواند مظهر قدرت ملی باشد و اگر درست برگزار نشود ضعف کشور و ملت و مسئولان را نشان می‌دهد که هر چه ضعیف شویم تهاجم و فشار دشمنان بیشتر می‌شود بنابراین باید قوی شویم که یکی از ابزارهای مهم قدرت، انتخابات است. ایشان در همین زمینه افزودند: مسئولان مرتبط، راهبرد «مشارکت، امنیت، سلامت و رقابت انتخابات» را از هم اکنون مشخص کنند تا انتخاباتی خوب، سالم و با مشارکت بالا داشته باشیم.
مهمترین موضوع مورد تأکید در سخنان چهره‌های سیاسی در یک ماه گذشته هم همین «مشارکت حداکثری» مردم در انتخابات بود. حجت‌الاسلام پورمحمدی با اشاره به اهمیت این موضوع تصریح کرد: امروز مشارکت و رقابت انتخاباتی نیاز و ضرورت جامعه برای انسجام و اقتدار کشور است که هم تاریخ و هم فرمایشات امام علی (ع) و هم رهنمودهای رهبر معظم انقلاب بر این نیاز تأکید دارند. رسولی هم افزایش مشارکت را حتی از بُرد و باخت گروه‌های سیاسی نیز مهم‌تر دانست.
حجت‌الاسلام مصباحی‌مقدم بحث سطح مشارکت مردم را مهمترین دغدغه برشمرد و گفت: مشارکت عمومی برای نظام سیاسی جمهوری اسلامی همواره یک مسأله راهبردی و حیاتی بوده و هست چون یک نظام مردم سالار است. حداد عادل هم موضوع مشارکت را در اولویت دانسته و گفته است: باید کاری کنیم که انتخابات پایان امسال با مشارکت قابل قبولی ان‌شاءالله انجام بشود و در آنجایی که عملکردها مناسب نبود، نمایندگانی بهتر از نمایندگان فعلی و نمایندگانی مومن و انقلابی تر وارد مجلس دوازدهم بشوند.
انتخابات مجلس دوازدهم و خبرگان رهبری در پایان امسال، آغاز دوباره‌ای برای تحکیم اعتماد و همراهی مردم با نظام جمهوری اسلامی است و این مهم در برهه‌ای که بسیار برای نابودی این اعتماد در تکاپو بودند اهمیت ویژه می‌یابد.