به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از جهاد دانشگاهی، انسیه حاجیزاده صفار اظهار داشت: مرکز توسعه فناوری محصولات پیشرفته درمانی رویان با رویکرد ایجاد پلی مطمئن و کارا میان مراحل آزمایشگاهی و پیش بالینی توسعه محصولات مبتنی بر پزشکی بازساختی تا رسیدن به مرحله درمانی و تولید صنعتی محصول در مقیاس بالا از سال ۱۳۹۷ شروع به کار کرد و در حال توسعه چندین محصول در زمینه سلول درمانی، ژندرمانی و مهندسی بافت برای درمان انواع بیماریهای صعبالعلاج است.
دکترای بیوتکنولوژی پزشکی با بیان اینکه مرکز توسعه فناوری محصولات پیشرفته سلولی رویان بر طراحی و انجام مراحل تحقیق و توسعه محصولات مبتنی بر پزشکی بازساختی پیش از ورود محصول مورد نظر به بازار تمرکز کرده است، گفت: این مرکز، زیرساخت قوی علمی برای توسعه محصولات مبتنی بر پزشکی بازساختی پس از انتخاب نوع محصول از میان پروژههای تحقیقاتی دارای شرایط مناسب در پژوهشگاه رویان، ایجاد کرده که مراحل تولید و کنترل کیفیت محصولات سلولی همچنین تضمین کیفیت محصولات مربوطه را طراحی و در فضای استاندارد اجرا میکند.
حاجیزاده با تاکید بر اینکه پس از سه دهه کار پژوهشی در پژوهشگاه رویان در حال حاضر هدف ما رساندن نتایج پژوهشی به بالین بیمار و استفاده برای درمان است، افزود: در راستای فرمایشات مقام معظم رهبری که" تلاش کنید نتیجه علم شما برای مردم کشور ملموس باشد" در تلاشیم تا نتیجه پژوهش محققان ایرانی بهعنوان محصولات پیشرفته درمانی در اختیار بیماران هموطن قرار گیرد.
وی ادامه داد: از آنجا که این دسته از محصولات بر پایه سلول درمانی، ژندرمانی و مهندسی بافت از لحاظ بار مالی محصولات گران قیمتی محسوب میشوند و واردات آنها به دلیل هزینه بالا و مشکلات رعایت زنجیره سرمایی امکانپذیر نیست، در راستای بحث اقتصاد دانشبنیان به تولید این محصولات ورود کردیم تا بار مالی درمان بیماران صعبالعلاج کاهش یابد و همچنین توریسم درمانی برای بیماران کشورهای اطراف را در کشور رونق دهیم.
مدیر گروه علوم سلولی کاربردی پژوهشگاه رویان جهاد دانشگاهی خاطرنشان کرد: در حال حاضر ۱۰ محصول مختلف در حیطه سلول درمانی، ژندرمانی و مهندسی بافت که از زمانهای مختلف فرایند تولید آنها شروع شده و در بهترین شرایط ۶ تا هفت سال تولید هر محصول طول میکشد. در حال حاضر هر کدام در مراحل مختلف (R &D، تولید در فاز GMP، مطالعات حیوانی و کار آزمایی بالینی) قرار دارند و همچنان در دست اجرا هستند.
وی افزود: امید است اولین سری محصولات تا دو سال آینده کارآزمایی را به اتمام برسانند و به بازار تجاری برسند. در برنامه آتی برای محصولات لاین تجاریسازی دیده شده است.
دکترای بیوتکنولوژی پزشکی گفت: در حال حاضر با سازمان غذا و دارو مرتبط هستیم تا بتوانیم امور این محصولات را انجام داده و تأییدیه برای آنها بگیریم. مرحله اول GMP برای مجوز تزریق به بیمار و مرحله بعد پروانه ساخت محصول برای ورود محصولات به بازار درمانی کشور است. همچنین برنامهریزی برای مارکتینگ و بازاریابی این محصولات را داریم تا در آینده با یک ساز و کار مناسب در اختیار بیماران قرار دهیم.
حاجیزاده مشکلات و موانع متعدد در مقابل مسیر صنعتی سازی و تجاریسازی محصولات سلولی را مطرح کرد و افزود: اسپانسر و دغدغه برای به دست آوردن منابع مالی مورد نیاز، مشکلات رگولاتوری مرتبط با سازمان غذا و دارو که با توجه به جدید بودن محصولات در کشور چالشهایی برای این محصولات حلنشده باقی مانده است و مسائل مربوط به سازمانهای قانونگذار یکی از چالشهایی است که سرعت پیشرفت کار را کم میکند که امید داریم با ورود فعالانه سازمان غذا و دارو و معاونت درمان وزارت بهداشت این روند بهبود پیدا کند.
وی ادامه داد: مشکلات تکنیکال و ورود مواد اولیه از خارج کشور و تجهیزاتی که نیاز به پشتیبانی و تعمیرات دارد و به علت نبود نمایندگی انحصاری در ایران معطل میمانند. البته این موانع سرعت پروژهها را کند میکند ولی همواره راهکارهایی به دست میآوریم که بتوانیم این مشکلات را مرتفع کنیم و نگذاریم کار متوقف شود. تعاملات بینالمللی، صادرات محصولات و گمرک برای ترخیص مواد اولیه و تجهیزات و ارسال به کشورهای منطقه نیز از دیگر مشکلات است که با کارهایی که در سطح بینالملل در حال انجام است امید است این شرایط تسهیل شود.
حاجی زاده با تاکید بر اینکه نقاط برجسته جهاددانشگاهی اعتمادی است که به نیروهای تخصصی و جوان خود دارد، بیان کرد: در حال حاضر ۴۵ نفر با میانگین سنی ۳۸ سال در مرکز توسعه فناوری محصولات درمانی رویان مشغول به کار هستند که با دانش بومی، از حیطه پژوهش تلاش خود را آغاز کرده و سپس وارد فضای تولید صنعتی شدهاند و به این سطح از خودباوری رسیدهاند که میتوانند محصولی را از مرحله پژوهش پیش برده و به تولید صنعتی برسانند. موضوع ارزشمند این است که اعتقاد به توانستن در کنار تلاش و پشتکار بالا مشکلات مسیر را مرتفع کرده و افقهای روشنی را در مقابل این عزیزان قرار داده است.
وی در پایان اظهار داشت: جهاد دانشگاهی بهعنوان تجلیگاه علم و دانش و عمل، میتواند جایگاه بسیار شاخص و تاثیرگذاری داشته باشد. همانطور که در زمینههای متفاوتی بهصورت تخصصی وارد شده است و با توجه به اینکه ارزشهای اخلاقی در جهاد دانشگاهی نقش برجستهای دارد با استفاده از نیروهایی که خودباوری دارند و نگاهشان به ظرفیتهای داخلی به جای کمک خارجی است میتواند جایگاهی ویژه برای حل چالشهای تخصصی مجموعههای داخل کشور داشته باشد.