مشهد- ایرنا- برپایی روضه‌های خانگی به عنوان یکی از قدیمی‌ترین شیوه‌های عزاداری در میان مردم مشهد، همواره از اهمیت خاصی برخوردار بوده است و آنانی که ارادت خاصی به اهل بیت پیامبر (ص) و خاندان عصمت و طهارت دارند، بدون شک اصلی‌ترین بانیان و یا مستمعان این مجالس و محافل هستند.

به گزارش خبرنگار ایرنا، خانه سرشار از عشق و محبت است و در واقع آنچه خانه را از مکان های دیگر متمایز می‌کند، آرامشی است که بر این محیط حکم فرماست. انگار خانگی بودن، تبدیل به یک ویژگی شده که استفاده از آن معنای زیبایی همچون یکرنگی، یکدلی و صمیمیت را با خود دارد.

حال اگر یک مفهوم مذهبی همانند روضه و عزای سیدالشهدا را با صفت خانگی بودن درآمیزیم، نتیجه آن یک عزاداری خالص، صمیمی و بی‌ریا می‌شود. محفل هایی که بی نشان و علامت خاص به ساده ترین شکل و با کمترین هزینه در گوشه و کنار شهر تشکیل می شود.

این روزها وقتی در کوچه های شهر قدم بر می داری صدای نوحه و عزاداری از بیشتر نقاط به گوش می رسد و پرچم های سیاه عزای اباعبدالله الحسین (ع) بیشتر از همیشه بر سردر خانه ها خودنمایی می‌کند و این وضعیت حال و هوایی وصف ناشدنی را در شهر ایجاد کرده است.

حال و هوایی ویژه که ماه محرم را برای همه مردم، با هر فکر و سلیقه ای، به دورانی خاص و ماندگار تبدیل کرده است.

شهروندان ولایتمدار مشهدی نیز که امسال همانند سال های گذشته از روزها قبل با نصب پرچم ها و بنرهای سالروز شهادت سرور و سالار شهیدان به استقبال ماه عشق و ایثار رفته اند، با برگزاری مجالس مختلف به ویژه عزاداری خانگی، خالصانه ارادت خویش را به سومین امام شیعیان جهان بیان می کنند.

روضه هایی که به زندگی خیر و برکت می‌بخشد

روضه‌های خانگی سنتی دیرینه با قدمتی پانصد ساله، از جمله مظاهر دلدادگی مردم ایران به اهل بیت پیامبر اسلام(ص) است که به دلیل اجر معنوی، در متون دینی بر برپایی آن تاکیدات فراوانی شده است.

مسوول امور فرهنگی مساجد منطقه ۶ مشهد در خصوص فضیلت برپایی روضه های خانگی به خبرنگار ایرنا گفت: در روایات آمده است پیامبر اکرم صلی‌الله علیه‌وآله و سلم فرموده اند خانه‌ای که در آن قرآن زیاد تلاوت شود، خیر و برکتش زیاد می‌شود و اهل خانه در وسعت قرار می‌گیرند و آن خانه برای اهل آسمان می‌درخشد، همان گونه که ستارگان برای اهل زمین می‌درخشند.

حجت الاسلام محمد بختیاری با بیان اینکه یاد اهل بیت علیه‌السلام هم مصداق یاد خداست، خاطرنشان کرد: امام باقر (ع) نسبت به کسانی که در روز عاشورا نمی‌توانند به زیارت آن حضرت بروند، اینگونه دستور عزاداری داده و فرمودند بر حسین علیه السلام ندبه، عزاداری و گریه کنید و از اهل خانه خود بخواهید که بر مصیبت او بگریند.

وی افزود: این امام بزرگوار در ادامه حدیث فرموده اند که در خانه های خود با اظهار گریه و ناله بر حسین علیه السلام، مراسم عزاداری برپا کنید و یکدیگر را با گریه و تسلیت گویی ملاقات کنید.

این مدیر فرهنگی تصریح کرد: دﺭ ﻋﺰﺍﺩﺍﺭﯼ ﻭ ﺯﯾﺎﺭﺕ ﺣﻀﺮﺕ ﺳﯿﺪﺍﻟﺸﻬﺪﺍ علیه‌السلام نباید ﻣﺴﺎﻣﺤﻪ شود، ﺭﻭﺿﻪ ﻫﻔﺘﮕﯽ هرچند با حضور ﺩﻭ یا ﺳﻪ ﻧﻔﺮ ﺑﺎﺷﺪ، ﺍﺳﺒﺎﺏ ﮔﺸﺎﯾﺶ ﺍﻣﻮﺭ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻫﻔﺘﮕﯽ ﻫﻢ ﻧﺸﺪ باید در ﺩﻫﻪ ﺍﻭﻝ ﻣﺤﺮﻡ برگزار شود.

حجت الاسلام بختیاری گفت: روضه‌های خانگی موجب طول عمر و زیاد شدن رزق و روزی صاحب خانه می‌شود که در روایات مختلف به آن اشاره شده است.

۳۵ سال عاشقی...

روضه خانگی از دهه ها قبل، نامش با مجالس بانوان گره خورده است. شاید چون در آن زمان رسم حضور زنان در مساجد و تکایا کمتر بوده است و بانوان با برپایی روضه در خانه، این‌گونه ارادت خود به ائمه اطهار را نشان می‌دادند.

به سراغ بانویی رفتیم که از ۳۵ سال پیش به طور مستمر توفیق برگزاری روضه امام حسین علیه الاسلام را در منزل خود داشته است.

این بانوی معتقد به خبرنگار ایرنا گفت: به لطف پروردگار از سال ۱۳۶۷ تاکنون، هرساله در دهه نخست ماه محرم، مجالس عزاداری امام حسین (ع) را در منزل برپا کرده ام و در هیچ شرایطی افتخار برگزاری آن را از دست نداده ام.

زهره همایونی ادامه داد: در این سالها و با عنایت ویژه سیدالشهدا، توفیق برگزاری روضه خانگی را داشته ام و حتی در دوران کرونا، تلاش کردیم آنرا با حداقل نفرات و رعایت پروتکل های بهداشتی برگزار کرده و توفیق برپایی این جلسات مذهبی را از دست ندهیم.

وی ادامه داد: پیش از آغاز ماه محرم به همراه فرزندانم منزل خویش را غبارروبی می کنیم و با نصب پارچه های مشکی به استقبال این ماه بزرگ می رویم تا حال و هوای یک حسینیه کوچک را در خانه مان زنده کنیم.

در روضه های خانگی مهمان و میزبان یکی هستندهمایونی با بیان اینکه در روضه های خانگی مهمان و میزبان همه در کنار هم هستند، تصریح کرد: در این آیین عزاداری همه همسایگان حضور می‌یابند و در خانه به روی همه باز است. در واقع کسی برای ورود تعارف نمی شود و بهترین مکان و یا دم درب خانه با هم فرقی ندارد بلکه مهم حضور قلبی است که همه با پای دل به آن وارد می شوند.

این بانوی مومن اظهار داشت: معمولا بین ۳۰ تا ۵۰ نفر در هر مراسم روضه حضور یافته و مشغول عزاداری امام حسین (ع) می‌شوند و جز شفاعت و عاقبت بخیری برای خود و دیگران، دعایی ندارند.

روضه های خانگی و افزایش تعاملات اجتماعی

روضه خانگی بر تقویت روابط میان اهالی محل و خانواده بیش از پیش می‌افزاید و مکان بسیار مناسبی برای ترویج بسیاری از هنجارهای اجتماعی مانند آموزش مذهبی، صله رحم و دیگر موارد است.

یک جامعه شناس مذهبی در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: روضه‌های خانگی موجب تقویت روابط میان اهل محل و خانواده می‌شود، در خانه‌های آپارتمانی این روضه‌ها می‌تواند زمینه ساز آشنایی هر چه بیشتر همسایه‌ها با یکدیگر شود.

فقدان سلسله مراتب و ساختار نظام بخش از ویژگی های روضه های خانگی است

حجت الاسلام علیرضا نودهی خاطرنشان کرد: مجالس روضه، خود می تواند محمل بسیار مناسبی برای صله رحم با اقوام و آشنایان باشد. در این مجالس از سلسله مراتب و نیز ساختار سازمانی برای نظام‌بخشی مراسم خبری نیست که همین موضوع سبب می‌شود که افراد شرکت کننده با همدلی و صفای دل بیشتری مشارکت کرده و کارها را به سرانجام برسانند.

وی ادامه داد: یکی از محاسن برگزاری روضه‌های خانگی، ایجاد ارتباط صمیمانه بین مومنان و روحانیت است. در این مجالس مردم می‌توانند مسائل دینی و سوالات شرعی خود را با روحانی مراسم در میان گذاشته و به صورت مستقیم پاسخ سوالات خود را دریافت کنند.

این جامعه شناس مذهبی بیان کرد: در روضه‌های خانگی فرزندانمان از کودکی می‌آموزند که چگونه با اهل بیت ‌علیه السلام ارتباط برقرار کنند و به صورت غیرمستقیم مسائل دینی به آنها آموزش داده می شود.

حجت الاسلام نودهی ادامه داد: همچنین در خانه‌هایی که مراسم روضه برگزار می‌شود، با کمک کردن کودکان به برگزاری مراسم و پذیرایی از مهمانان، روحیه اجتماعی و مسوولیت پذیری در آنها تقویت می‌شود.

وی اضافه کرد: مجالس و آیین روضه های خانگی گاهی با یک پذیرایی چایی با تعداد افرادی کمتر از ۱۰ نفر برگزار شود که بانی آن با برگزاری یک مراسم بی تکلف، دین خود را به اهل بیت علیه الاسلام ادا می‌کند.

حسینیه ای به وسعت یک شهر

شهرداری مشهد با همت جوانان خوش ذوق و با هدف حمایت از تشکل های فرهنگی، به منظور اجرای طرح ها و ایده های خلاقانه با هزینه مقرون به صرفه، نمایشگاهی ایجاد کرده است تا افرادی که تصمیم به برپایی مراسم های کوچک و خانگی در زمینه ترویج فرهنگ حسینی دارند، اقلام مورد نیاز خود را از این مکان تهیه کنند.

معاون فرهنگی و هنری سازمان فرهنگی و اجتماعی شهرداری مشهد در این خصوص گفت: نمایشگاه "حسینیه ای به وسعت یک شهر" برای عرضه محصولات فرهنگی ویژه تشکل ها و مجموعه های مردمی برای دهه اول محرم برپا شده است.

سجاد اسماعیل زاده ادامه داد: امسال مانند ۲ سال گذشته شهرداری بانی برگزاری این نمایشگاه نیست و تنها برگزاری آن را، که به همت مردم و هیات ها برپا شده، تسهیل کرده است.

وی در زمینه تسهیل‌گری برگزاری مراسم های عزاداری بیان کرد: نمایشگاه حسینیه ای به وسعت یک شهر برای فضاآرایی مورد نیاز هیات ها و مردم برپا شده است و در آن برخی اقلام مورد نیاز برای پذیرایی در موکب ها با تخفیف ارائه می شود.

وی برگزاری این نمایشگاه را با همکاری شورای هیآت مذهبی و امور مساجد دانست و افزود: هیات ها و تکایایی که از سوی این ۲ نهاد معرفی شوند، از تخفیف ویژه تری برخوردار می شوند و البته همه شهروندان می توانند از این نمایشگاه خرید کرده و از تخفیفات آن بهره مند شوند.

اسماعیل زاده با اشاره به فعالیت سامانه سما برای ساماندهی مشارکت های مردمی، ادامه داد: تشکل های مردمی می توانند در این سامانه ثبت نام کرده و اقلام مورد نیاز برای برپایی روضه های خانگی را تهیه کنند.