به گزارش خبرنگار ایرنا، از زمان برداشت محصول در مزارع تا انتقال آن به محل‌های فروش اعم از بازارچه‌ها و خرده‌فروشی‌های شهر، فرآیندهای مختلفی نظیر انتقال به انبار، بسته‌بندی و حمل‌ونقل شکل می‌گیرد که هر یک از این فرآیندها هزینه‌های خاص خود را دارد.
طرحی برای حذف دلالان بازار میوه و سبزیجات
لذا به منظور حذف واسطه‌ها و عرضه محصولات کشاورزی با قیمت مناسب تدابیر بسیاری اندیشیده شد و در نهایت طرحی به نام از مزرعه تا سفره تعریف و در شهرهای مختلف کشور اجرا شد.
این طرح که توسط وزارت جهاد کشاورزی مطرح شده با هدف کاهش قیمت کالاهای معیشتی مردم و خرید مستقیم در فارس نیز در حال اجراست.
چگونگی اجرای این طرح در فارس
اداره‌کل تعاون روستایی فارس برای نخستین‌بار در دی ماه ۱۴۰۱ با پیشنهاد استاندار و مبادله تفاهم‌نامه‌ای با سازمان ساماندهی مشاغل شهری و فرآورده‌های کشاورزی شهرداری شیراز، اجرای این طرح را آغاز کرد.
استاندار فارس سال گذشته در جلسه عرضه مستقیم کالا، در رابطه با اجرای این طرح گفت که ۱۰۰ فروشگاه و بازارچه در نقاط مختلف استان برای ارایه مستقیم محصولات کشاورزی با عنوان از مزرعه تا سفره از ۱۰ آذرماه راه‌اندازی می‌شود و ۱۰۰ فروشگاه فعال نیز با عنوان فروشگاه‌های امین با این طرح مشارکت خواهند کرد.
به گفته محمدهادی ایمانیه ۵۰ تعاونی مصرف ادارات در این طرح مشارکت می‌کنند و مصوب شده که در این بازارچه‌ها مرغ و برخی محصولات کشاورزی شامل سیب زمینی، پیاز، گوجه فرنگی، خیار، بادمجان، سیب و مرکبات با قیمت مناسب به صورت مستقیم عرضه شود.
۱۲ غرفه برای عرضه مستقیم محصولات
بدین ترتیب اداره‌کل تعاون روستایی با اختصاص غرفه‌هایی برای عرضه مستقیم محصولات کشاورزی در سطح شیراز و بهره‌گیری از ظرفیت شبکه و تولید کنندگان بخش کشاورزی در ماه‌های ابتدایی سال توانست روزانه پنج هزارکیلو انواع صیفی، سبزی و میوه را با کیفیت بالا و قیمت مناسب تأمین و در قالب طرح از مزرعه تا سفره در سطح شهر توزیع کند.
مدیرکل تعاون روستایی فارس در خصوص آخرین وضعیت اجرای این طرح در شهر شیراز گفت: از زمانی که این طرح اجرا شد و ۱۲غرفه وارد مدار عرضه محصولات کشاورزی شدند توانستیم شاهد اتفاقات خوبی در حوزه تنظیم بازار باشیم.
سیدکاظم موسوی در گفت‌وگو با ایرنا افزود: از همان ابتدای اجرای طرح، برای کنترل هوشمند قیمت‌ها سِروِر و نرم‌افزاری تامین و ساماندهی ترازوها در دستورکار قرار گرفت.
پنج میلیارد ریال هزینه‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری
وی ادامه داد: در حال حاضر از اسم و عنوان «مزرعه تا سفره» در جاهای بسیاری استفاده می‌شود اما یکی از مجموعه‌هایی که به صورت منسجم و به عنوان متولی اجرای طرح از مزرعه تا سفره در فارس پای کار آمده، سازمان تعاون روستایی است بنابراین برای آگاه شدن مردم از مکان‌های اجرای این طرح بنرهایی با لگوی خاص در این مکان‌ها و در مقابل غرفه‌های عرضه این محصولات نصب شده است.
مدیرکل تعاون روستایی فارس بیان کرد: به منظور اجرای هر چه بهتر این طرح دوره‌های آموزشی برای فروشندگان با هدف توانمند کردن نیروی انسانی برگزار شد و این در حالیست که اداره‌کل تعاون روستایی باید با سیاستگذاری و استفاده از ظرفیت بخش خصوصی و تعاونی اجرای این طرح را دنبال کند.
موسوی به میزان اعتباراتی که تاکنون به اجرای این طرح تخصیص داده شده اشاره کرد و افزود: اجرای این طرح در بلندمدت و یا میان‌مدت به مبالغ بالایی نیاز دارد و در واقع برای افزایش تعداد غرفه‌ها به ۴۰ غرفه و راه‌اندازی محل بارانداز به اعتباری حدود هفت تا هشت میلیارد تومان نیاز است اما با توجه به اینکه قرارداد ۶ماهه منعقد شده این طرح با اعتبار کمتر و تعداد غرفه‌های محدودتری در حال اجراست و تاکنون حدود پنج میلیارد ریال صرف هزینه‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری آن شده است.
کاهش ۳۰ تا ۵۰درصدی قیمت محصولات
وی ادامه داد: در فاز اجرای طرح که از اواخر زمستان آغاز شد با مشکلاتی روبرو شدیم اما با شروع فصل بهار و با تأمین محصولات بیشتر از مزرعه به وضعیت بسیار خوبی رسیدیم.
مدیرکل تعاون روستایی فارس بیان کرد: در حال حاضر سیب زمینی که در یکی از میوه‌فروشی‌های واقع در خیابان معالی‌آباد با قیمت هر کیلو ۲۳۵هزار ریال در بازارچه‌های شهرداری با قیمت ۱۹۶هزار ریال به فروش می‌رسد در غرفه‌های تعاون روستایی با قیمت ۱۴۵هزار ریال به مردم عرضه می‌شود.
موسوی با بیان اینکه بیش از ۳۰درصد کاهش قیمت در اقلام پاگوشتی و پرمصرف غرفه‌ها در مقایسه با دیگر فروشگاه‌های عرضه محصولات کشاورزی وجود دارد، گفت: با راه‌اندازی این غرفه‌ها قیمت میوه‌های پاگوشتی و پُرمصرف ۳۰ تا ۳۵درصد و گاهی تا ۴۸ درصد کاهش یافته است، سایر میوه‌جات هم تا ۵۰درصد با کاهش قیمت مواجه شده‌اند.
کاهش قیمت ۷۸ محصول
وی استقبال مردم از این غرفه‌ها را بسیار خوب ارزیابی کرد و افزود: تمرکز این طرح بر اقلام پُرمصرف خانوار مانند گوجه‌فرنگی، بادمجان، کدو، خیارسبز و سیب‌زمینی است اما تمام تلاش خود را برای عرضه سایر محصولات با قیمت مناسب نیز بکار گرفته‌ایم.
مدیرکل تعاون روستایی فارس یادآور شد: در این غرفه‌ها ۷۸ محصول تعریف شده که قیمت این محصولات در حال حاضر قفل شده و فروشندگان نمی‌توانند قیمت آنها را افزایش دهند، البته شهروندان هم باید پرینت قیمت را از فروشندگان دریافت کنند.
موسوی با اشاره به اینکه در این غرفه‌ها برچسب قیمت بر روی محصولات نصب شده است، گفت: این غرفه‌ها نقش تنظیم‌کننده قیمت‌ها در بازار را دارند، همان گونه که گفتم با اجرای این طرح شاخصه تفاوت قیمت ایجاد و این شاخصه باعث شده بسیاری از فروشگاه‌ها و میوه‌فروشی‌ها به دلیل رقابت قیمت محصولات خود را کاهش دهند.
تعدیل قیمت محصولات در فروشگاه‌ها
به گفته او پایش‌ها و تعدیل قیمت محصولات در برخی فروشگاه‌ها نشان می‌دهد که اهداف این طرح در حال محقق شدن است.
مدیرکل تعاون روستایی فارس به کیفیت بالای محصولات عرضه شده در این غرفه‌ها اشاره کرد و گفت: در این طرح کیفیت فدای قیمت نشده است و محصولات با کیفیت مطلوبی در این غرفه‌ها عرضه می‌شوند.
موسوی افزود: البته ممکن است با تفاوت قیمت هر محصول در یک فروشگاه با قیمت آن در فروشگاه دیگر روبرو شویم و دلیل این تفاوت قیمت این است که قیمت هر محصول با توجه به چگونگی تامین شدن بذر و کیفیت آن محصول تعیین می‌شود؛ بدون شک رقم صنعتی محصول با کیفیت پایین‌تر با رقمی که مخصوص بازار است و از کیفیت بهتری برخوردار است قابل مقایسه نیست.
افزایش عرضه محصولات از روزی یک تُن به هفت تا هشت تُن در روز
وی ادامه داد: عرضه و فروش محصولات از روزی یک تُن در غرفه‌ها آغاز شده و در حال حاضر به روزی هفت تا هشت تُن در این غرفه‌ها رسیده است.
مدیرکل تعاون روستایی فارس بیان کرد: همچنین با منتشر کردن اطلاعیه‌ای با هدف عرضه مستقیم محصولات توسط کشاورزان و در نظر گرفتن فضای مناسبی برای حضور کشاورزان به عنوان فروشنده در مکان‌های تعیین شده در حال حاضر شاهد حضور این قشر زحمتکش و عرضه محصولات مختلف توسط آنها در این غرفه‌ها هستیم.
موسوی عنوان کرد: با راه‌اندازی این غرفه‌ها فاصله بین تولیدکننده و مصرف کننده کاهش یافته و تلاش خوبی برای حذف حلقه‌های واسط و زائد از تولید تا مصرف شکل گرفته است.
پراکندگی غرفه‌ها از شهرک گلستان تا جنوبی‌ترین مناطق شهر
وی افزود: آدرس غرفه‌ها در سایت اداره‌کل تعاون روستایی بارگذاری شده است و مردم با مراجعه به این غرفه‌ها می‌توانند از محصولات با قیمت مناسب بهره ببرند.
مدیرکل تعاون روستایی فارس ادامه داد: این غرفه‌ها از پراکندگی لازم برخوردار هستند و از شهرک گلستان تا جنوبی‌ترین مناطق شهر شیراز را پوشش می‌دهند.
به گفته موسوی برای مدیریت این طرح و عرضه مستقیم محصولات کشاورزی یک شرکت تعاونی بازرگانی بخش کشاورزی تشکیل شده و یک شبکه تعاونی از مجموعه اتحادیه‌های فارس شکل گرفته است.
وی افزود: در حال حاضر شهرداری از ۸۵ غرفه در مناطق مختلف شهر بهره می‌برد که حدود ۱۲ غرفه به این طرح اختصاص داده شده است.
قضاوت ناعادلانه به دلیل عدم آشنایی با ارقام میوه‌جات و محصولات کشاورزی
مدیرکل تعاون روستایی فارس با اشاره به اینکه عدم آشنایی با ارقام میوه‌جات و محصولات کشاورزی موجب قضاوت ناعادلانه می‌شود، گفت: ارقام محصولات حتی توسط برخی کارشناسان هم قابل تشخیص نیست و به همین دلیل برخی ناآگاهانه نسبت به قیمت بالای یک محصول بدون در نظر گرفتن کیفیت آن اعتراض می‌کنند.
پیشنهادات برای اجرای بهتر طرح
وی به بیان پیشنهادات و راهکارهایی برای اجرای هر چه بهتر این طرح پرداخت و افزود: برای ادامه یافتن طرح باید تعداد غرفه‌ها در شهر افزایش یابد و این غرفه‌ها پراکندگی بیشتری داشته باشند؛ همچنین نیاز است تکمیل امکانات و تجهیزات در دستور کار قرار بگیرد.
موسوی تاکید کرد: مهم نیست متولی این طرح چه نهاد یا سازمانی باشد مهم این است که این طرح به خوبی اجرا شود.
وی پیشنهاد داد: سازمان ساماندهی مشاغل و میادین شهرداری شیراز این ظرفیت را دارد که تعداد غرفه‌های بیشتری در اختیار این طرح قرار بدهد، از سایر دستگاه‌های اجرایی نیز انتظار داریم فضاهایی که در اختیار دارند را به این طرح اختصاص دهند و سیستم نظارت خود را برای رسیدن به اهداف مورد نظر تقویت کنند تا در نهایت این طرح بتواند به بلوغ خود برسد.
مدیرکل تعاون روستایی استان فارس گفت: جا دارد از استاندار که دغدغه بسیاری برای اجرای این طرح داشتند و مدیرکل هماهنگی امور اقتصادی استانداری که همکاری و حمایت خوبی برای پیشبرد اهداف این طرح انجام داده‌اند، تشکر ویژه‌ای داشته باشم و امیدواریم بتوانیم این طرح را با قدرت بیشتری پیش ببریم.
طرح «از مزرعه تا سفره»؛ حلقه نهایی تکمیل زنجیره تولید در حوزه کشاورزی
بدون شک اجرای طرح «از مزرعه تا سفره» حلقه نهایی تکمیل زنجیره تولید در حوزه کشاورزی است. این در حالیست که یکی از مهمترین رسالت‌های تعاون روستایی، تکمیل زنجیره ارزش افزوده محصولات کشاورزی بشمار می‌رود که این مهم با ترسیم برنامه‌های بلند مدت در بخش بازرگانی، تولید و صنایع تبدیلی محقق می‌شود.