گروه جامعه ایرنا - هنوز هم کیوسک‌های مطبوعاتی را با نام «دکه» می‌شناسیم؛ دکه مطبوعاتی، باجه روزنامه‌فروشی یا کیوسک روزنامه‌فروشی که قرار است محلی برای توزیع جراید و مطبوعات محلی، ملی یا بین‌المللی باشند اما این روزها و با تغییر فضای مطبوعاتی از چاپی به آنلاین و نسخه‌های الکترونیک، کیوسک‌ها فعالیت خود را ادامه داده‌اند و حتی با گذاشتن قفسه اجناس خود در خارج از کیوسک سد معبر هم ایجاد کرده‌اند؛ شورای اسلامی شهر تهران در آخرین جلسه خود لایحه «تعیین اجاره بهاء کیوسک‌های عرضه گل و مطبوعات در سطح شهرتهران در سال ۱۴۰۲» را تصویب کرد.
بر اساس مصوبه شورا، کیوسک‌ها در سه سطح درجه یک، دو و سه درجه‌بندی شد و درجه یک با مبلغ ۱۵ میلیون ریال، درجه دو به میزان ۱۰میلیون ریال، درجه سه با رقم پنج میلیون تومان که تهران دارای ۳۱۶ کیوسک درجه یک، ۵۸۲ کیوسک درجه ۲ و ۳۷۳ کیوسک درجه سه است.
آقای صابونی که در فلکه دوم صادقیه کیوسک دارد، درباره فعالیت در این کیوسک‌ها به خبرنگار ایرنا گفت: برای فروش اقلامی که در مغازه داریم، مجوز دریافت کرده‌ایم و شهرداری هم برای فروش اقلام برای ما مزاحمتی ایجاد نکرده است.
روزگاری کیوسک‌ها فقط مخصوص فروش روزنامه بودند اما این روزها برای روزنامه مشتری نداریم و بسته‌های روزنامه را برای اسباب‌کشی به مشتریان می‌فروشیم اما درآمد ما از فروش تنقلات، آبمیوه، آب و سیگار خوب است و راضی هستیم.
وی می‌گوید در همین فضای دو متری چند خانواده نان می خورند؛ شهرداری تهران هم تاکنون برای ما آزاری نداشته است.
اما آقای دیانی که در خیابان شهید مطهری کیوسک دارد؛ کیوسک‌داری شغل دوم اوست و از یک کارگر بدون بیمه و مزایا برای پاسخگویی به مشتریان استفاده می‌کند؛ او می‌گوید شهرداری هر روز برای اینکه کالاهای خود را خارج از کیوسک قرار می‌دهند به آنها ایراد می‌گیرد؛ او می‌گوید بیشترین فروش را از آبمیوه، آب، کیک و تنقلات دارد؛ در موبایل خود دیده است که قرار است کیوسک ها ساماندهی شوند و از این موضوع خوشحال است و می‌گوید شاید بتوانیم سایر اجناس سوپرمارکتی را هم بعد از ساماندهی بفروشیم. به گفته آقای دیانی، کیوسک‌های مطبوعاتی دیگر مطبوعات ندارند و تنها به فروش تنقلات و آجیل محدود شده‌اند.
مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران درباره کیوسک‌های مطبوعاتی و ساماندهی آنها در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: سه سال است که کیوسک‌های مطبوعاتی تهران قرارداد ندارند و مشکلاتی راجع به این کیوسک‌ها شناسایی شده که در حال رفع آنها هستیم؛ یکی از مشکلات اساسی کیوسک‌ها مشکلات قرارداد آنها و نرخ اجاره بود که با مصوبه شورای شهر برای سه سال این امر تعیین تکلیف شد و قراردادهای آنها به روز می‌شود.
سعید بیگی افزود: نظارت بر کیوسک‌ها در دوره قبل رها شده بود و ساعت فعالیت و رویه آنها مشخص نبود اما اکنون به صورت روزانه کارکنان ادارات ساماندهی در مناطق شهرداری تهران و شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل در طول روز و شب بازدیدهایی را انجام می‌دهند.
فعالیت کیوسک‌ها در شب ممنوع است
مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران با بیان اینکه فعالیت کیوسک‌ها در طول شب ممنوع است، گفت: شهروندان و رسانه‌ها در صورت مشاهده تخلف و باز بودن شبانه کیوسک‌ها، این موضوع را اعلام کنند.
کارکرد کیوسک‌ها به‌روز شود
وی سد معبر کیوسک‌ها را یکی از مشکلات سطح شهر تهران عنوان کرد و گفت: نوع فعالیت کیوسک‌ها موضوعی در حال بررسی است و با توجه به اینکه روزنامه‌های کاغذی کمتر منتشر می‌شوند، برخی کیوسک‌ها گاهی روزانه ۱۰یا پنج نسخه روزنامه چاپی برای آنها فرستاده می‌شود، در حال رایزنی با اتحادیه هستیم که کارکرد کیوسک‌ها به‌روز شود.
بیگی ادامه داد: بدنه بسیاری از کیوسک‌ها که پوسیده بود و با نمای شهری همخوانی نداشت، تعویض شده است و بر اساس مصوبه شورای اسلامی شهر تهران، قراردادها تا پایان امسال بسته می‌شود.
مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران درباره آمار این کیوسک‌ها گفت: یکهزار و ۲۷۵ کیوسک مطبوعاتی در تهران فعال است و در بودجه امسال هم بالغ بر ۱۵ میلیارد تومان درآمد از محل آنها برای شهرداری تهران در نظر گرفته شده است اما باید بدانیم که شهرداری فقط مالک زمین کیوسک است و بدنه متعلق به کیوسک‌دار است.
نخستین کیوسک متعلق به چه سالی است؟
بیگی درباره نخستین کیوسک‌ها در تهران نیز گفت: نخستین کیوسک‌ها در شهر تهران مربوط به سال ۱۳۱۰ است و اتحادیه‌ای به نام اتحادیه کیوسک‌داران فعالیت دارد.
مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران، تاکید کرد که در سال‌های گذشته برای جانمایی کیوسک‌ها دقت لازم انجام نشده و مشکلاتی پیش آمده است؛ برای نمونه در مقابل مدارس، بانک‌ها و اماکنی که حساسیت وجود دارد، جانمایی شده که شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران در تلاش است تا محل استقرا آنها را بررسی و مشکلاتی از این دست را رفع کند.
بیگی ادامه داد: در مورد طراحی بدنه کیوسک هم با سازمان زیباسازی تفاهم‌نامه منعقد شده است که بر اساس مطالعاتی که در شهرداری تهران انجام شد، بدنه این کیوسک‌ها با کارکرد به روز و همخوان با سیما و منظر شهری طراحی و تا ۲ ماه آینده کیوسک‌ها تعویض شود.
وی در پاسخ به اینکه برخی انتقادها نسبت به کارکرد کیوسک‌ها وجود دارد، گفت: کیوسک‌ها اتحادیه دارند و در شورای عالی نظارت بر اصناف چهار رسته تنقلات، کتاب، صنایع دستی و گل را مجوز گرفتند و بسیاری از اقداماتی که انجام می‌دهند، دارای مجوز و قانونی است.
بیگی با بیان اینکه اطراف کیوسک‌ها نباید چیزی باشد اما گاهی در اطراف کیوسک سماور گذاشته می‌شوو یا اجناس خارج از بدنه قرار می‌گیرد از تلاش برای رفع این مشکلات خبر داد و گفت: حتی دخانیات و سیگار نباید داخل گیشه کیوسک قرار داشته باشد زیرا ترغیب کننده است و با نابسامانی‌های اطراف کیوسک هم حتما برخورد می‌کنیم.
وی تصریح کرد: البته بسیاری از فعالیت‌های کیوسک ها قانونی است اما در حال رایزنی با اتحادیه هستیم که فعالیت آنها ساماندهی شود و کیوسکی که قرار است نیازهای لحظه‌ای شهروندان را رفع کند، تبدیل به سوپرمارکت و بقالی نشود.