به گزارش ایرنا، مراسم شبیه‌خوانی در روز عاشورا به دو نوع ثابت و سیار به اجرا در می‌آید، در عزاداری‌های عاشورا گروه‌های شبیه‌خوانی سیار در حالی که در نقش‌های خود بر اسب نشسته‌اند با عبور از خیابان‌های شهر صحنه‌های کربلا را روایت می‌کنند.
در برخی از شهرها و روستاها نیز میدانی بزرگ به عنوان نمادی از میدان جنگ مهیا شده و یاران و اهل بیت امام حسین (ع) در یک گوشه و لشکریان عمر سعد در گوشه‌ای دیگر نشسته و به ترتیب با ورود اصحاب امام به کارزار حماسه کربلا و در نهایت با شهادت امام حسین (ع) و آتش زدن خیمه‌ها، مراسم شبیه‌خوانی به سرانجام می‌رسد.
آیین شبیه‌خوانی روز عاشورا همه ساله در بیشتر روستاها و محلات شهرهای استان اردبیل به اجرا در می‌آید و هر محله بر اساس سبک و سیاق مخصوص خود، این آیین مذهبی را با همت و همکاری جوانان محله اجرا می‌کند.
این آیین که در استان اردبیل سابقه دیرینه دارد، همه ساله با تمرین گروه‌های نمایشی شبیه خوانی، چند روز مانده به روز عاشورا شروع شده و در روز عاشورا واقعه کربلا به صورت نمادین شبیه‌خوانی می‌شود.
شبیه‌خوانان استان اردبیل که همه ساله روایتی نمادین از واقعه روز عاشورا را اجرا می‌کنند، امسال نیز در هوایی تابستانی و در اجتماع دلدادگان اهل بیت (ع) جلوه‌های ایثار کاروان وفا و ایثار کربلا را روایت کردند.
در آیین شبیه‌خوانی روز عاشورا گروه یاران امام حسین (ع) با لباس سبز و گاهی آبی رنگ و گروه سپاهیان لشگر یزید ملعون نیز با لباس سرخ رنگ و با تزیین‌های کلاه و زره مخصوص به خود وارد میدان نمایش می‌شوند.
در این آیین نمایشی افرادی که نقش امام حسین (ع) و حضرت زینب (س) را اجرا می‌کنند، برای پرهیز از هر گونه شبیه‌سازی چهره با آن بزرگواران، نقاب بر صورت می‌کشند.
همچنین در این آیین نمایشی، شبیه‌خوانان احوالات و وقایع مربوط به هر کدام از شخصیت‌های برجسته واقعه کربلا از جمله حضرت امام حسین (ع)، حضرت امام سجاد (ع)، حضرت زینب (س)، حضرت قاسم، حضرت ابوالفضل، حضرت رقیه، حضرت علی‌اصغر، حضرت علی اکبر و حر ابن یزید ریاحی و نیز شخصیت سپاهیان یزید از جمله شمر، ابن زیاد و عمر سعد با دیالوگ و متن نمایشی مخصوص این آیین را که از سال‌های گذشته به یادگار مانده است، اجرا کردند.
اغلب دیالوگ‌ها در این آیین نمایشی رجزگونه و موزون است و گاهی در حین اجرای نمایش، برخی از احوالات واقعه کربلا نیز به هنگام شهادت نمادین هر کدام از این شخصیت‌ها به صورت نوحه توسط مداحان محل اجرا می‌شود.
کارگردانی و میدان‌داری این آیین نمایشی که از صبحگاه روز عاشورا شروع می‌شود، بر اساس رسم دیرینه با مدیریت چند تن از ریش‌سفیدان و پیشکسوتان عزاداری امام حسین (ع) انجام می‌شود. بازیگران این آیین نمایش مذهبی نیز اغلب از میان جوانان و افراد خوشنام و خوش صدای محله انتخاب می‌شوند.
همچنین در این آیین نمایشی برای تداعی واقعه کربلا، یاران امام حسین (ع) برای نشان دادن شکوه و عظمت مقام خود با اسب وارد میدان نمایش می‌شوند و لحظات شهادت آنها نیز با از اسب افتادن فرا می‌رسد.
صحنه‌های وداع یاران امام حسین (ع) و نیز صحنه‌های نمادین شهادت هر کدام از آنها اوج این آیین نمایشی است و این اوج را می‌توان به خوبی از اشک‌های بر گونه نشسته حاضران مشاهده کرد.
آیین شبیه‌خوانی واقعه عاشورا در استان اردبیل که سعی می‌شود همزمان با ساعت اذان ظهر به اتمام برسد، با شهادت امام حسین (ع) و نیز با آتش زدن خیمه‌های برپا شده در میدان نمایش به پایان می‌رسد.
عزاداری ماه محرم در اردبیل بعد از شهادت امام حسین (ع) به اتمام نمی‌رسد و درست بعد شبیه‌خوانی و صبح روز بعد از شهادت سفره‌های نذری و احسان در اغلب مساجد و هیات‌های مذهبی شهرها و روستاهای این استان برای عزاداران حسینی و مهمانان گسترده می‌شود.
علاوه بر احسان و نذری و توزیع غذا در روز عاشوار، در برخی مساجد نیز با کمک مردم خیر محله، در شب عاشورا حلوای سنتی پخته و صبح روز بعد یا در سفره‌های سحر مزاری و یا خانه به خانه نسبت به پخش و احسان آن اقدام می‌کنند.
بیشترین تمرکز عزاداری دسته‌ها در روز سوم شهادت امام حسین (ع) است که به صورت گسترده‌تر در معابر و خیابان‌ها حضور یافته و عزاداری می‌کنند.
در چهلم ماه محرم نیز در برخی از شهرها و روستاهای استان اردبیل مراسم شبیه‌خوانی برگزار شده و بعد از عزاداری هم احسان و نذری بین عزاداران حسینی توزیع می‌شود.
مراسم عزاداری در استان اردبیل از سابقه دیرینه تاریخی برخوردار بوده و نام‌گذاری اردبیل به شهر حسینی به واسطه این غنای تاریخی و فرهنگی است.