به گزارش ایرنا از وزارت نیرو، علیرضا الماسوندی افزود: وزارت نیرو متولی انجام مطالعات در خصوص مدیریت جامع سیلاب محسوب می‌شود و قرار است کارگروهی تشکیل شود تا ضمن تأمین بودجه، مطالعات لازم در حوضه‌های خطرپذیر آغاز شود.
وی درباره روند صعودی تغییر اقلیم در سطح جهان، ادامه داد: تحلیل‌های صورت‌گرفته در ۴۰ سال اخیر بر اساس مدل‌های جهانی، شدت تغییرات دما در ایران و کشورهای واقع در خاورمیانه را بیشتر کرده و پیش‌بینی شده در ۲۰ سال آینده دمای هوا بین سه تا چهار درجه بیش از حد نرمال افزایش یابد.
الماسوندی خاطرنشان کرد: این شرایط علاوه بر اینکه بر رژیم بارش‌ها مؤثر خواهد بود، موجب می‌شود فرکانس‌های جوی به سیلاب تبدیل شوند و در ادامه با تداوم روند جریان‌های خشکسالی همراه می‌شود.
معاون تلفیق و امور تنظیم‌گری شرکت مادرتخصصی مدیریت منابع آب ایران گفت: حتی در اروپا، با وجود بارش‌های معمولی و با فرکانس‌های بالاتری از نظر زمانی، در مواقعی بارش‌هایی با شدت بالاتر در ایام تابستان سال گذشته رخ داد و موجب شد شاهد وقوع سیلاب باشیم، هم‌اکنون نیز در ایتالیا، فرانسه و هندوستان این شرایط حاکم است.
وقوع سیلاب و ظهور خشکسالی در ادامه سناریوی تغییرات اقلیمی
وی موضوع سیلاب و خشکسالی را یکی از مباحث مهم تغییرات اقلیمی برشمرد و خاطرنشان ساخت: وقوع سیلاب در نقاط مختلف کشور در سال‌های اخیر تشدید شده است، برای مثال سیلاب‌هایی در سال ۱۳۹۵ در حوضه دز و در سال ۱۳۹۸ به‌صورت فراگیر در حوضه‌های مختلف اعم از لرستان، گلستان و خوزستان رخ داد و مشکلات عدیده‌ای را برای معیشت و زندگی مردم، دام‌ها، مزارع و غیره به وجود آورد.
الماسوندی ادامه داد: کشورهای توسعه‌یافته از سال ۱۹۸۰ به سمت مدیریت جامع سیلاب رفتند؛ در این عرصه مطالعات کاملی در حوزه سازه‌ای و غیرسازه‌ای انجام و بر اساس مدل‌های تغییرات اقلیمی نوعی مدیریت تعریف شد. بر اساس این مدل مدیریتی، پیش‌بینی‌های لازم پیش از وقوع سیلاب صورت گرفت و در ادامه اقداماتی در حین و پس از سیلاب انجام شد تا کم‌ترین خسارت را به بار آورد.
اهمیت راه‌اندازی سیستم‌های برخط هشدار سیل
معاون تلفیق و امور تنظیم‌گری شرکت مادرتخصصی مدیریت منابع آب ایران با تأکید بر اهمیت راه‌اندازی سیستم‌های هشدار سیل به‌صورت آنلاین و برخط، خاطرنشان کرد: باید احتمالات وقوع سیل و شدت آن پیش از وقوع پیش‌بینی و مردم مطلع شوند و البته در کنار آن چاره‌اندیشی‌های لازم از جمله درنظرگرفتن محل‌هایی امن برای انتقال مردم صورت گیرد.
وی درباره آماده‌سازی شرح خدمات مطالعات مدیریت جامع سیلاب بر اساس استانداردهای تعریف شده، گفت: از دو سال گذشته بر اساس ماده ۴ قانون بحران، وزارت نیرو مکلف شده است که مطالعات مربوطه را در این باره صورت دهد و قرار شد بودجه لازم برای انجام مطالعات حوضه‌های پرخطر تأمین شود. در صورت تأمین بودجه ظرف مدت یک سال این مطالعات به سرانجام می‌رسد.
این مقام مسئول با بیان اینکه با وجود روند روبه‌رشد تغییرات اقلیمی مسئله سیلاب در ایران تشدید خواهد شد، گفت: براین‌اساس باید با نگرش فرصت به این موضوع توجه کرد به‌طوری‌که منابع حاصل از سیلاب، مهار، تله‌اندازی و ذخیره شود و در سال‌های خشکسالی مورداستفاده قرار گیرد؛ برای مثال در سال ۱۳۹۸ حدود ۲۰ میلیارد مترمکعب حجم سیلاب تخلیه شد، این سیلاب درعین‌حال خسارت‌های زیادی را وارد کرد، درحالی‌که دو سال بعد از آن با خشکسالی مواجه بودیم؛ اگر این حجم از سیلاب مدیریت می‌شد می‌توانستیم در سال‌های خشکسالی بهره کافی از آن ببریم.
معاون تلفیق و امور تنظیم‌گری شرکت مادرتخصصی مدیریت منابع آب ایران گفت: امروز بسیاری از کشورهای جهان بر اساس مدل تعریف شده در حال پیشبرد این مهم هستند و در این راستا ایران به‌صورت موضعی اقدام‌هایی را آغاز کرده است.
الماسوندی خاطرنشان کرد: انجام مطالعات و پیشبرد اقدام‌ها در حوزه مدیریت سیلاب موضوعی فرابخشی است و علاوه بر وزارت نیرو، دستگاه‌های دیگری چون سازمان حفاظت محیط‌زیست، وزارت راه و شهرسازی، وزارت کشور و غیره در حوزه شهری و غیرشهری در این باره مسئولیت دارند.
وی گفت: در چنین شرایطی برای جذب سرمایه‌گذاری برای ساخت کارخانه و غیره ضروری به نظر می‌رسد در مناطق پرجمعیت کشور که شرایط آب، سیل، خاک با هم عجین شده مطالعات جامع سیل انجام و اقدام‌های سازه‌ای صورت گیرد.
اگر سد دز و کرخه نبود شهر اهواز در سیل ۱۳۹۸ به میزان ۶ متر زیر آب می‌رفت
این مقام مسئول به تأثیر نقش سدسازی در نقاط مختلف کشور در مدیریت منابع حاصل از سیلاب اشاره کرد و گفت: می‌توان به تأثیر مثبت احداث سد چم شیر اشاره کرد. همچنین اگر سد دز و کرخه نبود بر اساس مدلی که تهیه شد اهواز در سال ۱۳۹۸ به میزان ۶ متر زیر آب می‌رفت.
وی گفت: در سال ۱۳۹۵ در سد دز به میزان ۷.۸ میلیارد مترمکعب تخلیه سیلاب صورت گرفت که حجم آن بیشتر از ذخیره سد کرخه بود، این تخلیه علاوه بر اینکه موجب ازدست‌دادن آب بود، سبب ورود خسارت به اراضی، دام، کشت و غیره شد.
معاون تلفیق و امور تنظیم‌گری شرکت مادرتخصصی مدیریت منابع آب ایران درباره میزان تأثیر انجام مدل مدیریت جامع سیلاب در حفظ منابع آبی کشور گفت: در صورت تحقق این امر حدود ۷۵ تا ۸۰ درصد منابع آبی کشور حفظ می‌شود و امکان استفاده از این منابع در مواقع خشکسالی کشور وجود خواهد داشت.