به گزارش ایرنا نگاه مرد میانسال به خرمن های در حال سوختن است و تن نحیفش را یارای حرکت نیست، در بهتی ناباورانه، سوختن خرمن های گندمش را نظاره می کند و هر از گاهی با صدایی گرفته و خش دار اهالی روستا را به آوردن آب می طلبد.
زن اما آن سو تر همچون مادری که فرزند رشید خود را در حادثه ای شوم از دست داده باشد در حال شیون است و اهالی را به یاری می طلبد و با ناله ای جانکاه می گوید " آو بارن"( آب بیاورید)، اما گویی فراموش کرده که زمین ها دیم هستند و تا چند کیلومتری خبری از آب نیست.
خرمن های گندم یکی پس از دیگری اسیر شعله های داغ و سرکش آتش می شوند و تنها در عرض چند دقیقه تلی از خاکستر سیاه از آن همه خرمن پربار باقی می ماند، تا چشم کار می کند دود است که زبانه می کشد و در پس دودهای نفس گیر، زن کشاورز است که نشسته و خاکسترهای داغ را بر سر می ریزد و از بخت بد خود در سال پرباری محصول گریان است آخر اینجا زمین و کشت و کار، حکم فرزند دارد و گاهی عزیزتر از آن.
بیش از ۸۰۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی در لرستان وجود دارد که توسط ۱۶۰ هزار بهره بردار به کشت انواع محصولات مختلف اختصاص می یابند که سالانه حدود سه میلیون تن محصول غذایی مورد نیاز کشور از این اراضی تامین می شود و این داستان ها امسال تاحدودی بیشتر از قبل برای کشاورزان لرستان مرور شد، پارسال بارندگی خوب بود و خوشه های طلایی گندم، امید مضاعفی در دل کشاورزان کاشته بود تا خرمن های برکت و نعمت را پس از یکسال تلاش برداشت کنند اما در حالیکه سطح بیمه شده اراضی و باغات استان کمتر از ۲۲۰ هزار هکتار است آتش همه این امیدها را به باد داد.
بارندگی های بسیار و با پراکنش مناسب در سال زراعی جاری باعث افزایش پوشش گیاهی مراتع و جنگل ها و پرباری مزارع کشاورزی استان شد به نحوی که کارشناسان با توجه به افزایش بارندگی ها، هشدارهای لازم را در خصوص لزوم به کارگیری اقدامات مناسب جهت جلوگیری از آتش سوزی و ورود خسارت به جنگل ها، مراتع و مزارع دادند.
با این حال با شروع فصل گرما و آغاز برداشت محصولات کشاورزی، آتش سوزی های مکرر در مزارع کشاورزی و همچنین عرصه های منابع طبیعی استان رخ داد که صرف نظر از عمدی یا غیرعمدی بودن علت این آتش سوزی ها، هنوز با شدت و ضعف در مناطق مختلف استان ادامه دارد.
اغلب کشاورزان خسارت دیده استان بنا بر گواه کارشناسان یا تمهیدی در خصوص بیمه اراضی خود بکار نگرفته و یا اگر هم بیمه کرده اند از رقم های ناچیز پرداختی رضایت ندارند و همین امر شاید یکی از دلایل عدم تمایل کشاورزان به استفاده از بیمه باشد چراکه معتقد هستند صندوق بیمه در هنگام پرداخت خسارت، برابر حجم خسارت واقعی عمل نکرده و تنها بخش کوچکی از این خسارات را جبران می کند که در مقابل ضرر هنگفت جوابگو نیست.
۱۷۹ هکتار از اراضی کشاورزی لرستان در آتش سوخت
"رحیم سلیمانی" مدیر بحران و پدافند غیر عامل بخش کشاورزی لرستان در گفت و گو با ایرنا مجموع سطح آتش سوزی جنگل ها و مراتع استان در سال‌جاری را ۶۲۴ هکتار برشمرد و افزود: خسارت وارد شده به این بخش توسط کارشناسان امر، ۲۸ میلیارد تومان برآورد شده است.
وی گفت: همچنین تاکنون به ۱۷۹ هکتار از مزارع کشاورزی استان خسارتی در حدود ۱۷ میلیارد تومان وارد شده که در مجموع میزان خسارات وارد شده به هر ۲ بخش کشاورزی و منابع طبیعی رقمی در حدود ۴۵ میلیارد تومان برآورد می شود.
سلیمانی منشا بسیاری از این آتش سوزی ها را عمدی و عوامل انسانی دانست و ادامه داد: به دلیل عمدی بودن این آتش سوزی ها، در غالب موارد، بیمه ای به کشاورز تعلق نمی گیرد در حالی که خود کشاورز در این امر دخیل نبوده است اما زحمات یکساله خود را برباد رفته می بیند که لازم است با پرداخت تسهیلات ارزان قیمت، حمایت شده و مجددا به چرخه تولید و کشاورزی بازگردد.
با توجه به نقش مهم کشاورزان در تامین امنیت غذایی کشور، باید مشکلات کشاورزان خسارت دیده در آتش سوزی های اخیر مورد توجه قرار گیرد و ضمن تقویت تعهدات بیمه ای، با پرداخت تسهیلات ارزان قیمت، یاری شوند.
با وقوع آتش سوزی های مکرر در مزارع کشاورزی گندم و جو لرستان، این سوال مطرح می شود آیا صندوق بیمه توانسته است در سال های گذشته با پرداخت خسارات واقعی به کشاورزان، انگیزه های لازم را نسبت به استمرار بیمه اراضی دلگرم نماید؟
عادلانه نبودن رقم های پرداختی بیمه در مقابل حجم خسارات
"کامران ساروقی" عضو هیات رییسه اتاق کشاورزی ایران و رییس سازمان نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی لرستان در این باره به ایرنا می گوید: بیمه خسارات بخش کشاورزی که شامل آتش سوزی هم می شود سقف تعهدات خود را در آتش سوزی ها بین چهار تا پنج میلیون تومان در هر هکتار قرار داده است و به طور کامل و برابر خسارات وارده به کشاورزان عمل نمی کند که این امر اجحافی در حق کشاورز خسارت دیده است چرا که با وجود خسارت ۱۰۰ درصدی تنها شاهد جبران بخش بسیار اندکی از هزینه کرد کشاورز خسارت دیده هستیم.
وی با تاکید بر اینکه در حالت خوش بینانه صندوق بیمه باید حداقل ۵۰ درصد خسارت هزینه کردهای کشاورز را در مراحل کاشت، داشت و برداشت پرداخت نماید عنوان کرد: متاسفانه این یک نقص است چراکه بخش مهمی از تامین امنیت غذایی کشور بر عهده کشاورز می باشد و باید انگیزه لازم را برای شروع دوباره کشاورزی و تولید داشته باشد.
ضرورت اختصاص رقمی از بودجه استان ها برای جبران خسارات کشاورزان
ساروقی معتقد است باید بخشی از بودجه سالانه استان ها برای چنین مواردی اختصاص یابد چرا که در اکثر موارد، کشاورز در بروز خسارت وارد شده دخالتی نداشته و روا نیست که حمایت های جدی از وی صورت نگیرد.
عضو هیات رییسه اتاق کشاورزی ایران منشا بخشی از آتش سوزی ها را عمدی دانست و گفت: گاهی در چنین مواردی، اراضی کشاورزی واقع در حریم اراضی مرتعی و جنگلی مورد خسارت واقع می شوند که پیشنهاد می شود کشاورزان برای جلوگیری از چنین خسارات ناخواسته، هنگام برداشت محصول سرعت عمل داشته و نسبت به برداشت محصولات خود در کمترین زمان ممکن اقدام نمایند.
ساروقی با تاکید بر لزوم مرمت جاده های بین مزارع و پاکسازی علف های هرز حاشیه مزارع برای جلوگیری از سرایت آتش سوزی به سایر اراضی تصریح کرد: با توجه به ورود خسارات جدی آتش سوزی در سال زراعی جاری، انتظار می رود وزارت جهاد کشاورزی با پرداخت تسهیلات چهار درصدی به کشاورزان خسارت دیده، حمایت های لازم را از قشر تامین کننده امنیت غذایی کشور داشته باشد.
وی تاکید کرد: بیمه آتش سوزی هم باید جزو بیمه های پایه محسوب شود اما متاسفانه تعهدات بیمه برای کشاورز ناچیز است و سیستم بیمه باید روال تعهدات خود را تغییر دهد.
بی رقیب بودن صندوق بیمه، عاملی در عدم کیفیت بخشی خدمات
به گفته عضو هیات رییسه اتاق کشاورزی ایران یکی از دلایل عدم کیفیت خدمات صندوق بیمه به کشاورزان، بی رقیب بودن این صندوق است چراکه بیمه ای که به تنهایی یکه تازی می کند طبیعتا نمی تواند کیفیت مناسبی را در تعهدات خود اعمال نماید بنابراین لازم است صندوق های دیگری هم در این بخش فعال شوند تا کیفیت خدمات دهی بیمه به کشاورزان افزایش یابد.
ساروقی با اشاره به فعال شدن سامانه ماهواره ای برای تعیین میزان خسارات وارد شده به اراضی کشاورزی، گفت: این سامانه به تازگی راه اندازی شده و لرستان به عنوان پایلوت اجرای آن انتخاب شده است اما متاسفانه این سیستم دقیق نبوده و در بسیاری از موارد حجم خسارات وارد شده را با درصد خطای بالا، بسیار کمتر از حجم واقعی برآورد می کند که اجحافی در حق کشاورزان است بنابراین به نظر می رسد اجرای آن در استان باید متوقف شود و از برآورد کارشناسان برای ارزیابی خسارات وارده استفاده شود تا کشاورزان متضرر بیش از این با مشکل مواجه نشوند.