تهران-ایرنا- در نشست خبری سوگواره عاشورایی «رستخیر عام» که با حضور علی فروزانفر، معاون هنری حوزه هنری و کوروش زارعی، مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری در سالن استاد صفارزاده برگزار شد، جزئیات و ویژه‌برنامه‌های این رویداد تشریح شد.

به گزارش ایرنا از روابط عمومی حوزه هنری، علی فروزانفر در این نشست با اعلام اینکه «رستخیز عام» ادای دین هنرمندانه به حضرت اباعبدالله الحسین (ع) است که امسال از سوی حوزه هنری برنامه‌ریزی شده گفت: بخش‌های مختلف هنری به مدت ۸ روز از ۲۰ تا ۲۷ مردادماه هر روز از ساعت ۱۸ تا ۲۲ در حوزه هنری اجرای برنامه خواهند داشت، یا اینکه آثار تولیدی خود را عرضه می‌کنند و یا در حین برنامه به خلق آثار هنری می‌پردازند.
وی اظهار کرد: طبق برنامه‌ریزی انجام شده، ۴۰ رویداد فرهنگی هنری که مجزا از یکدیگر هستند از بخش‌های آفرینش هنری، هنرهای تجسمی، نمایش، مرکز فرهنگی سلوک، انتشارات سوره مهر، موسیقی، مرکز مهماری اسلامی و دفتر طنز به مخاطبان ارائه خواهد شد.
کوروش زارعی نیز گفت: در سوگواره عاشورایی «رستخیز عام» سعی کرده‌ایم بخش عمده کارها جنبه نمایشی داشته باشد و بتوانیم با برنامه ۴ساعته جلوه‌های بصری و تصویری جذابی را برای تماشاگر ایجاد کنیم.


نمایشگاه ادوات تعزیه
وی تشریح کرد: تماشاگر برنامه «رستخیز عام» در بدو ورود با گالری عالی روبه‌رو می‌شود که نمایشگاهی از ادوات تعزیه از دوره صفویه تاکنون است. آثار این نمایشگاه شامل ادواتی از گروه تعزیه‌خوان خاندان دریایی که از پژوهشگران تعزیه هستند، می‌شود. در حیاط حوزه هنری آیین‌های عاشورایی از استان‌های ایلام، بوشهر، مازندران و هرمزگان ارائه می‌شود و پس از آن تماشاگران به سمت تماشاخانه مهر راهنمایی خواهند شد و بعد رادیو تئاتر را می‌بینند و می‌شنوند. بعد از اذان مغرب نمایش عروسکی «قهرمان کوچک» با موضوع حضرت علی‌اصغر (ع) به کارگردانی افشین ناصری طی ۲۰ شب (تا پیش از اربعین) در تماشاخانه اجرا خواهد شد.

وی با بیان اینکه ورژن عربی نمایش «قهرمان کوچک» در حال حاضر تنظیم شده که در قالب همایش تئاتر مردمی پیاده‌روی اربعین «روایت راهیان» برای کودکان و نوجوانان عرب زبان اجرا می‌شود، اظهار کرد: مجلس تعزیه هرشب با حضور ۶۰ تن از ستارگان تعزیه استان‌های اصفهان، مرکزی، قزوین، تهران، بوشهر و شهرهایی چون تفرش و فراهان که از افراد سرآمد این حوزه هستند و گلچین شده‌اند در رواق شهدا برگزار می‌شود. در این بخش سعی شده در هر مجلس شبیه‌خوانان متفاوتی اجرا داشته باشند و با حذف حشویات به اصل واقعه و روایت پرداخته شود؛ لذا زمان اجرای تعزیه کمتر شده و همین امر آن را جذاب‌تر کرده است.
زارعی با یادآوری اینکه حوزه هنری از جمعه این هفته تا جمعه هفته آینده (۲۰ مرداد تا ۲۷ مردادماه) میزبان مردم، فرهیختگان و هنرمندان خواهد بود گفت: در بحث آیین‌های عاشورایی سعی شده بهترین‌ها را برای اجرا بیاوریم تا جذابیت بصری خوبی همراه با موسیقی سنتی و آیینی هر خطه ایجاد شود. برای مثال از استان هرمزگان آیین ذوالجناح گردانی و حنابندان قاسم، از استان مازندران آیین گهواره گردانی برای حضرت علی‌اصغر (ع) وسنج و دمام به عنوان آیین بوشهر توسط هنرمندان موسیقی، آیینی و نمایشی اجرا می‌شود.
وی افزود: احتمالا آیین‌های عاشورایی را در دو بخش قبل از اذان مغرب و قبل از اجرای تعزیه خواهیم داشت.
علی فروزانفر، معاون هنری حوزه هنری در ادامه این نشست، وجه تسمیه عنوان «رستخیز عام» برای این سوگواره را متبرک شدن این رویداد شعر «باز این چه شورش است که در خلق عالم است/باز این چه نوحه و چه عزا و چه ماتم است» اثر محتشم کاشانی معرفی کرد.
فروزانفر درباره وجه تمایز سوگواره «رستخیز عام» با دیگر برنامه‌های حوزه هنری گفت: مخاطب این اتفاق مردم هستند. درهای حوزه هنری در طول برگزاری «رستخیز عام» باز می‌شود و در محوطه و حول تالارهای ساختمان اندیشه و گالری‌ها و سالن‌های آن برنامه اجرا می‌شود. در این رویداد مواجهه مستقیم هنرمندان و آثار هنری با مخاطب را شاهد هستیم و این اتفاق را فرصتی می‌دانیم برای سنجش میزان اثربخشی هنر آیینی و انقلاب اسلامی و بدنه مردم.

تشریح برنامه‌های سوگواره «رستخیز عام»

علی فروزانفر با بیان اینکه «رستخیز عام» فرصتی برای سنجش میزان اثربخشی هنر متعهد، آئینی و هنر انقلاب اسلامی و بدنه مردم است، درباره بخش‌های این سوگواره اعلام کرد: محفل رندان تشنه لب را در شنبه ۲۳ مرداد ماه در تالار سوره داریم. کنسرت «روایت وداع» روز شنبه و سه شنبه ۲۱.۲۴ مرداد در سالن سوره ساعت ۲۰ اجرا می‌شود که ارکستر ۳۰ نفره است که به روایت خوانی می‌پردازد.

در این برنامه وداع‌های مختلف شهدای عاشورا وداع سیدالشهدا، حضرت عباس، حضرت علی اکبر، حضرت قاسم تبدیل به تصنیف شده است که همراه ارکستر سمفونیک اجرا می‌شود.

وی ادامه داد: نمایش «علیا مخدره» کاری عاشورایی از گروه هنر مقدس که تمام عوامل نمایش بانوان هستند، از ۲۶ مرداد به مدت ۷ شب در سالن سوره از ساعت ۲۰ مختص بانوان اجرا می‌شود. محفل ادبی «گنجشک و جبرئیل» که شعرخوانی شعرای بزرگ آئینی کشورمان است به دبیری ادبی آقای علی داوودی و دبیری اجرایی محمود حبیبی کسبی برگزار خواهد شد. شعرای آئینی ما از جمله اساتید یوسفعلی میرشکاک، ناصر فیض، علیرضا قزوه، سعید بیابانکی و بسیاری از شعرای بنام به شعرخوانی خواهند پرداخت. اجرای آئین‌های عاشورایی از چهار استان کشور توسط چهار گروه از ۲۰ تا ۲۷ مرداد برگزار می‌شود و هر گروه ۲ شب اجرا خواهند داشت. آواها و نواهای عاشورایی نیز هرشب اجرا می‌شود که در جریان آن یک خواننده به همراه نوازندگی، قطعات عاشورایی را اجرا خواهد کرد.

وی ادامه داد: سینما محرم که محصولات سینمایی حوزه هنری در حوزه عاشورا است و شامل آثار کوتاه و اکران کلیپ‌ها و تیزرهای عاشورایی می‌شود نیز از ویژه برنامه‌های این رویداد است. همچنین در این سوگواره کارگاه هنر و معماری اسلامی را خواهیم داشت که هنرمندان در قالب آن که در ایوان آئینه برگزار می‌شود به تولید آثار هنری با موضوع قیام سیدالشهدا می‌پردازند.

فروزانفر افزود: نمایشگاه آثار تصویرسازی شده از کتاب «طوفان بکا» از آثار تولیدی مرکز معماری اسلامی است که در بخشی از رواق آئینه برگزار خواهد شد. همچنین ۳۰ اثر از نقاشی‌های عاشورایی آثار گنجینه حوزه هنری خارج و در نمایشگاه گالری خانه به نمایش گذاشته می‌شود. در این بخش آثار قهوه‌خانه‌ای و عاشورایی اساتیدی چون حسن اسماعیل‌زاده، کاظم چلیپا، مرتضی اسدی، مصطفی گودرزی و حسین خسروجردی در این نمایشگاه در معرض دید قرار خواهد گرفت.

وی اعلام کرد: همزمان با برگزاری بخش‌های مختلف سوگواره «رستخیز عام» هنرمندان مرکز هنرهای تجسمی نیز به خلق اثر در حوزه خط، نقاشی، خط نقاشی و تذهیب خواهند پرداخت.

فروزانفر با اشاره به برگزاری نمایشگاه آثار عاشورایی و غرفه انتشارات سوره مهر دراین سوگواره تاکید کرد: نمایش آثار محرمی و عاشورایی مرکز هنری رسانه‌ای سلوک را که متولی تولید و توزیع و نشریه سوره است، در رویداد سوگواره «رستخیز عام» خواهیم داشت.

وی ادامه داد: ما در این سوگواره، استودیو عکس عاشورایی کودک را برگزار می‌کنیم به همراه ارایه مجموعه آثار «سوگواره عاشورایی ده» که مربوط به مجموعه باشگاه ادبی بانوی فرهنگ است و داستانک‌های کوتاه عاشورایی که در سال‌های مختلف تولید شده را شامل می‌شود و همچنین اعلام فراخوان «سوگوراه عاشورایی ده» را نیز خواهیم داشت.

فروزانفر نمایش عکس پیاده‌روی اربعین حمید وکیلی را به عنوان یکی از برنامه‌های سوگواره «رستخیز عام» برشمرد و در ادامه گفت: غرفه استعدادیابی هنری در مکتب مهر و مرکز آموزش و همچنین نمایشگاه پرچم و کتیبه موکب‌ها از دیگر بخش‌های این سوگواره خواهند بود.

وی افزود: تلاشمان این است که این نمایشگاه مقدمه‌ای برای ترویج و آماده‌سازی افکار و روحیه زوار اربعین امسال باشد. سعی داریم هماهنگی‌های اولیه با اداره گذرنامه انجام دهیم که تمدید گذرنامه برای علاقه‌مندان به پیاده‌روی امسال تسهیل در سوگواره «رستخیز عام» تسهیل شود.

فروزانفر تاکید کرد: رویداد رستخیز عام یک ادای دین هنرمندانه اصحاب هنر به آستان سیدالشهدا است و هنرمندان انقلابی یک‌بار دیگر عرض ارادت خودشان را به حماسه عاشورا و سیدالشهدا به زبان هنر ابراز می‌کنند و امیدواریم که مورد قبول حضرت واقع شود و در مقام اجرا هم به نحوه احسن وآبرومند اجرا کنیم.

در بخش پرسش و پاسخ این نشست خبری کوروش زارعی مدیر مرکزهنرهای نمایشی حوزه هنری درباره اجراها در اربعین حسینی اعلام کرد: امسال در فضاهای مختلفی مثل عمود ۱۱۲۰ در کربلا اجرا خواهیم داشت. تجربه خوب همکاری سال گذشته با گروه حشد الشعبی باعث شد تا امسال هم با این گروه و عتبه حسینی سه روز اجرا در کربلا داشته باشیم. همچنین طبق برنامه‌ریزی قرار است دو روز اجرا در نجف و ۴ روز اجرا در مسیر پیاده‌روین اربعین خواهیم داشت.

امسال حجم اعزام کمتر است

وی با اعلام اینکه هفته آینده فراخوان همایش تئاتر مردمی پیاده‌روی اربعین «روایت راهیان» منتشر خواهد شد گفت: امسال با توجه به گرمای هوا سعی می‌کنیم حجم اعزام هنرمندان کمتر باشد و شاید حدود صد نفر را با خود همراه کنیم. در این انتخاب هنرمندانی که اجرای باکیفیت‌تری دارند را در اولویت قرار می‌دهیم.

زارعی با اشاره به اینکه در خصوص اعزام هنرمندان صحبت‌هایی هم با اداره گذرنامه انجام شده که در دست پیگیری است، درباره راه‌اندازی موزه دائمی تعزیه گفت: از انتهای دوره مدیریت قبلی حوزه هنری، در حوزه هنری سلسله جلساتی با اصحاب تعزیه، پیشکسوتان و دانشگاهیان برگزار کردیم و در نهایت به تاسیس بنیاد تعزیه رسیدیم. ما اساسنامه‌ای نوشتیم و هیات امنا را مشخص کردیم و قرار بود سازمان اوقاف و میراث فرهنگی مکانی را در اختیار ما قرار دهد. البته چند بار فضاهایی هم معرفی شد اما با توجه به قدیمی بودن بنا نیاز به بازسازی چند میلیاردی داشت. بر همین اساس ما در این بحث روی مکان مشکل داریم و اگر اوقاف، میراث فرهنگی، سازمان فرهنگی هنری شهرداری یا شهرداری ساختمانی خوبی معرفی کنند مکانی دائمی برای اجرای تعزیه را پایه‌ریزی می‌کنیم.