به گزارش روز سه شنبه گروه علم و آموزش ایرنا از تارنمای ساینس دیلی (sciencedaily)، سلول‌های ایمنی بیش از حد فعال اغلب موجب آسیب به ریه به ویژه در بیماری‌هایی مانند کرونا می شوند.
محققان آلمانی یک ترکیب حاوی آر ان ای را برای اسپری ریه تولید کردند که فعالیت این سلول‌ها را که ماکروفاژ نامیده می‌شوند، کُند می‌کند. در این فناوری، یک مکانیسم جدید حمل و نقل مبتنی بر قند در رساندن دارو به هدف خود مؤثر است.
این گروه تحقیقاتی به سرپرستی استفان انگلهارت استاد رشته داروسازی و سم‌شناسی دانشگاه صنعتی مونیخ، یک ماده فعال مبتنی برآر ان ای به نام RCS-۲۱ را برای جلوگیری از التهاب شدید ریه و فیبروز، یعنی زخم بافت ریه در عفونت‌هایی نظیر کرونا توسعه دادند.
در سلول، RCS-۲۱ فعالیت مولکول microRNA ۲۱ را متوقف می‌کند. این اسید نوکلئیک که انگلهارد و تیمش برای مدت طولانی روی آن تحقیق کرده‌اند، یکی از محرک‌های فعالیت بیش از حد ماکروفاژها در عفونت‌های شدید ریه است.
محققان در مقاله‌ای که در نشریه Nature Communications منتشر کردند، توضیح دادند که چگونه ماده فعال RCS-۲۱ از طریق استنشاق به هدف خود می‌رسد. برای انجام این کار، آنها از ویژگی خاص ماکروفاژها استفاده کردند. این سلول‌های پاک‌کننده به تعداد زیاد در ریه سالم نیز وجود دارند، در آنجا وظیفه نابودی باکتری‌ها و هاگ‌های قارچی را در سریع‌ترین زمان ممکن انجام می‌دهند. ماکروفاژها اهداف خود را در میان موارد دیگر براساس مولکول‌های قند پیچیده روی سطح مهاجمان شناسایی می‌کنند.
استفان انگلهارت از محققان این دستاورد گفت: ما در آنالیزهای تک سلولی مشخص کردیم که گیرنده‌های قند مربوطه، از یک سو، در میان رایج‌ترین گیرنده‌های ماکروفاژها هستند. از سوی دیگر، این گیرنده‌ها به یک معنا ویژگی منحصر به فرد ماکروفاژها هستند، آنها به ندرت در جای دیگر وجود داشته باشند.
وی افزود: بنابراین محققان، ماده فعال خود را با یک مولکول قند یا به طور دقیق تر با تریمانوز، همراه کردند. این رویکرد تاکنون تنها با مواد فعال شیمیایی کمتر پیچیده دنبال شده است. مطالعات روی موش‌ها نتایج جالبی را به همراه داشت.
کریستینا بک دیپاک رامانجام هم از دیگر محققان این شرکت استارتاپ آلمانی اظهار داشت: زمانی که این دارو به صورت اسپری تجویز شد، ماکروفاژها به طور قابل توجهی بهتر از حالت بدون مولکول‌های قند، ماده فعال را جذب کردند. در مقابل، سایر انواع سلول‌ها حتی به طور کامل این مولکول‌ها را حذف می‌کنند.
در آزمایش روی موش‌ها، RCS-۲۱ اطمینان حاصل کرد که microRNA ۲۱ در مقایسه با حیوانات کنترل بیش از نصف کاهش یافته است. فیبروز و التهاب نیز پس از درمان به طور قابل توجهی کاهش یافت. افزایش فعالیت microRNA-۲۱ نیز با درمان با RCS-۲۱ در نمونه‌های بافت ریه انسان آلوده به ویروس کرونا در آزمایشگاه متوقف شد.
مطالعات برای اثبات ایمنی دارو در حال حاضر در حال انجام است، اولین آزمایشات بالینی روی انسان برای سال ۲۰۲۴ هدف گذاری شده است. مسوولیت این بخش از پروژه بر عهده شرکت نوپای RNATICS است که از شرکت های زایشی دانشگاه صنعتی مونیخ (اسپین‌اف) است.
در سال ۲۰۲۱ این استارتاپ حدود هفت میلیون یورو بودجه از وزارت آموزش و تحقیقات فدرال آلمان (BMBF) برای حمایت از توسعه دارو دریافت کرد.