به گزارش ایرنا، امنیت اجتماعی در حالی یک حق انسانی به شمار می‌رود که این حق برای محافظت در برابر خطرات زندگی و نیازهای اجتماعی لازم و ضروری است بر این اساس سازمان تأمین اجتماعی امنیت درآمد و حفاظت از سلامت را تضمین کرده و در نتیجه به پیشگیری و کاهش فقر کمک می‌کند.
این نهاد، وظیفه خود را از طریق ارائه مزایای نقدی یا غیرنقدی با هدف تأمین دسترسی به خدمات درمانی و همچنین امنیت درآمد در طول چرخه زندگی به افراد پرداخت می‌کند.
خدمات سازمان تأمین اجتماعی در زمان بیماری، بیکاری، آسیب شغلی، زایمان، مسوولیت‌های خانوادگی و همچنین در دوران بازنشستگی و پیری به افراد تعلق می‌یابد.
در این راستا ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی بود که از جمعیت ۳۶ میلیونی نفری ایران، تنها ۲۰ درصد از جمعیت یعنی هفت میلیون ایرانی تحت پوشش بیمه‌های اجتماعی قرار داشتند، اما با تلاش‌ها در ادامه این میزان افزایش چشمگیری به دنبال داشته به‌طوریکه امروزه بیش از ۷۰ درصد از جمعیت کل کشور تحت پوشش بیمه‌های اجتماعی قرار دارند و سازمان تأمین اجتماعی ۵۳ درصد از جمعیت کل را خدمات‌دهی می‌کند.
سیستان و بلوچستان در ارائه خدمات بهداشتی درمانی و رفاهی از این‌حیث مستثنی نبوده به‌گونه‌ای که تعداد بیمه‌شدگان سازمان تأمین اجتماعی در این استان ۸۴۶ هزار نفر معادل ۲۷ درصد مردم است که از این تعداد ۲۳۴ هزار نفر بیمه شده اصلی و ۵۱۸ هزار نفر تبعی هستند و تعداد بازنشستگان و مستمری‌بگیران اصلی و تبعی تحت پوشش سازمان در سیستان و بلوچستان نیز ۹۳ هزار نفر است.
در حوزه خدمات درمانی مجموع هفت بیمارستان و مرکز درمانی تخصصی و عمومی سازمان در سیستان و بلوچستان به طور رایگان به بیمه‌شدگان تأمین اجتماعی در استان خدمت ارائه می‌کنند.
در همین راستا خبرنگار ایرنا بر آن شد تا در گفت‌وگویی اختصاصی به اهم خدمات ارائه شده در بخش بهداشت و درمانی در یکی از این مراکز بپردازد که در این زمینه درمانگاه تخصصی صاحب‌الزمان (عج) یکی از قدیمی‌ترین مراکز درمان سرپایی زاهدان بوده و بیش از ۲ دهه است که در حال ارائه خدمات رایگان به بیمه‌شدگان است.
ارائه بیشترین خدمات درمانی مرکز به حاشیه‌نشینان
مدیر درمانگاه تخصصی صاحب‌الزمان (عج) زاهدان اظهار کرد: این مرکز دارای درمانگاه عمومی با ۲ پزشک عمومی، کلینیک تخصصی با تخصص‌های عفونی و تخصص اطفال به‌صورت روزانه فعال بوده و به‌زودی نیز با راه‌اندازی کلینیک زنان و مامایی و کلینیک داخلی اقدام به خدمت‌رسانی به بیماران به‌ویژه مبتلایان به دیابت می‌کند.
مجتبی جهانتیغ ارائه خدمات آزمایشگاهی، دندانپزشکی، واحد بستری موقت و تزریقات را از دیگر اولویت‌های این درمانگاه عنوان کرد و افزود: این درمانگاه جزو سازمان تأمین اجتماعی است که به بیمه‌شدگان تأمین اجتماعی خدمات رایگان درمانی اعم از ویزیت، دارو، پاراکلینیک و خدمات دندانپزشکی ارائه کرده و برای سایر بیمه‌ها نیز پذیرش طبق تعرفه و امکان صدور نسخه الکترونیک چه سلامت چه نیروهای مسلح امکان‌پذیر است.
وی تأکید کرد: واحد آزمایشگاه این مرکز نیز همه‌روزه در خدمت مراجعان است و تقریباً بیشتر آزمایش‌ها روتین اعم از بیوشیمی چون قند و چربی و عملکرد کبد و کلیه، خون‌شناسی، هورمونی چون تیروئید، میکروبی و انگلی در این مرکز نمونه‌گیری انجام می‌شود.
این مسوول ادامه داد: این درمانگاه جزو سازمان تأمین اجتماعی است که به بیمه‌شدگان تأمین اجتماعی خدمات رایگان درمانی اعم از ویزیت، دارو، پاراکلینیک یعنی آزمایش و تصویربرداری و خدمات دندانپزشکی ارائه می‌دهد، بنابراین برای بیمه‌شدگان تأمین اجتماعی رایگان بوده و برای سایر بیمه‌ها نیز پذیرش طبق تعرفه و امکان صدور نسخه الکترونیک چه سلامت چه نیروهای مسلح امکان‌پذیر است.
وی با بیان اینکه استقبال از این مرکز باتوجه‌به شرایط اقتصادی و نیز خدمات روزانه این مرکز خوب بوده و در سال گذشته حدود ۸۴ هزار نفر پذیرش شده‌اند، گفت: در چهار ماهه نخست سال نیز بیش از ۱۹ هزار پذیرش در این مرکز انجام شده که از این تعداد بیش از ۲ هزار نفر برای خدمات دندانپزشکی و یک هزار و ۳۰۰ نفر برای آزمایشگاه پذیرش شده و از خدمات مربوطه بهره‌مند شدند.
مدیر درمانگاه تخصصی صاحب‌الزمان (عج) زاهدان با تأکید بر این مطلب که بیشترین خدمات این مرکز به حاشیه‌نشینان ارائه می‌شود، بیان کرد: مجاورت این درمانگاه با مناطقی مانند باباییان،خیابان‌های امام خمینی (ره)، رسالت، طباطبایی، سعدی، خرمشهر و شهید مزاری، مصطفی خمینی و شهید فاضلی باعث شده مردم این مناطق به مرکز مراجعه کنند که امیدواریم با اطلاع‌رسانی بیشتر و بهبود وسایل نقلیه عمومی همشهریان بیشتری بتوانیم خدمت‌رسانی انجام دهیم.
پذیرش بیماران به ۲ صورت حضوری و غیرحضوری
وی ادامه داد: این درمانگاه در شیفت صبح از ساعت هفت و ۱۵ دقیقه تا ساعت ۱۴ و ۳۰ دقیقه فعال است، تمام تلاش ما این است تا شیفت عصر را در درمانگاه راه‌اندازی کنیم.
این مسوول نحوه پذیرش بیماران را به ۲ صورت حضوری و غیرحضوری دانست و گفت: پذیرش حضوری بیشتر برای افراد سالمند و بیماران اورژانسی است، بهترین روش برای پذیرش روش غیرحضوری است که بیمه‌شدگان می‌تواند از منزل از طریق سامانه ussd با شماره‌گیری #۵۴*۱۴۲۰*۴* و آدرس اینترنتی https://rayteb.tamin.ir/sb برای روز و زمان مشخص و پزشک موردنظر خود نوبت اینترنتی بگیرند و در وقت و زمان خود صرفه‌جویی کنند.
وی یکی از مزیت‌های این درمانگاه را زمان انتظار کوتاه نسبت به سایر درمانگاه‌های دولتی و تأمین اجتماعی و ازدحام و صف‌های کوتاه‌تر عنوان و اذعان کرد: رویکرد ما به‌جای توزیع دارو و ویزیت‌های سریع بدون بررسی، طبابت محور است؛ در این مرکز با بررسی ماهانه نسخ تجویز شده در کمیته بررسی نسخ و دادن بازخورد به پزشکان سعی می‌شود نسخ در محدوده منطقی و علمی باقی بماند و از تجویز دارو غیرمنطقی و توقع درمانی پرهیز شود.
به گفته وی؛ در این مرکز سعی بر آن است این مساله به مزیت درمانگاه تبدیل شود و پزشکان این مرکز به ویزیت‌های طولانی‌تر و گرفتن شرح‌حال مفصل‌تر و معاینه و بررسی سوابق پزشکی و دارویی تاحدامکان تشویق شوند و تا حدودی ویزیت‌های سریع را کاهش دهند.
ارتقای سواد سلامت بیماران با ارائه آموزش و آگاهی‌بخشی
جهانتیغ ارتقای سواد سلامت بیماران را یکی از ارکان این درمانگاه هنگام مراجعه بیماران مطرح کرد و افزود: چالش اصلی سلامت جامعه امروز بیماری‌های مزمن هستند؛ بیماری‌های چون فشارخون و دیابت که به صورت پیش‌رونده و در طول سال‌ها به دلیل مزمن بودن باعث آسیب به بدن و ارگان‌های حیاتی و افت کیفیت زندگی روزمره و اجتماعی و اقتصادی و تحمیل هزینه‌های هنگفت برای درمان به خانواده‌ها و دولت می‌شوند.
وی تأکید کرد: بیماری‌های مزمن به‌ویژه دیابت در شهر زاهدان متأسفانه به دلیل فشارهای معیشتی و اقتصادی و روانی، فقر سواد سلامت و رژیم غذایی، مصرف زیاد آرد صنعتی و نان سفید، قندهای صنعتی مثل نوشابه و فقر زیرساخت‌های شهری و اجتماعی و ورزشی، محدودیت‌های فیزیکی برای تحرک در محلات و شایع است.
وی با بیان اینکه افزایش سفره‌خانه‌ها و ارائه قلیان در این مراکز یا مصرف دخانیات منجر به بروز بیماری‌های ریوی و سرطانی می‌شود، بیان کرد: از این‌حیث نقش سواد سلامت و رسانه‌ها، گروه‌های مرجع و سیاست‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مهم است تا مانع بروز چنین بیماری‌های مزمنی شوند.
پیشگیری مقدم بر درمان
مدیر درمانگاه تخصصی صاحب‌الزمان (عج) زاهدان در این بخش از سخنان خود اظهار کرد: هر قدر بتوانیم در امر پیشگیری سرمایه‌گذاری، توجه و تمرکز داشته باشیم امر سلامت جامعه بهتر و کم‌هزینه‌تر تحقق می‌یابد، چالش اصلی سلامت جامعه امروز بیماری‌های مزمن هستند؛ بیماری‌های چون فشارخون و دیابت که به‌صورت پیش‌رونده و در طول سال‌ها به دلیل مزمن بودن باعث آسیب به بدن و ارگان‌های حیاتی و افت کیفیت زندگی روزمره و اجتماعی و اقتصادی و تحمیل هزینه‌های هنگفت برای درمان به خانواده‌ها و دولت می‌شوند.
وی تأکید کرد: متأسفانه مصرف سیگار به‌ویژه قلیان که معادل ۱۰۰ نخ سیگار است و در میان جوانان و برخی خانواده‌ها و به‌صورت رسمی در سفره‌ها خانه‌های زاهدان به‌وفور در دسترس بوده و جزئی از تفریحات برخی خانواده‌ها شده یا مصرف تریاک که باعث بیماری‌های مزمن تنفسی می‌شود و نیز زمینه‌ساز بروز برخی سرطان‌ها چون سرطان ریه است و همچنین مصرف مخدرهای سنتی در منطقه چون "نسوار و پان" که باعث بروز سرطان‌های مخاط دهان می‌شود که در این راستا نقش سواد سلامت و رسانه‌ها و برای اصلاح عادات فردی و خانوادگی بسیار پررنگ است.
این مسوول ادامه داد: سیاست‌های اجتماعی و اقتصادی نیز می‌تواند باعث زمینه‌سازی شیوع بیماری‌های مزمن شود؛ مثلاً قراردادهای موقت با تحمیل ناامنی شغلی باعث واردکردن استرس و اضطراب به فرد و خانواده کارگر می‌شود یا تأخیر در پرداخت حقوق کارگران که در بین پاکبانان زحمت‌کش شایع است و باعث تحمیل استرس شدید به فرد و خانواده این افراد و شیوع بیماری‌های اعصاب و روان علاوه بر بیماری‌های مزمن دیگر می‌شود و یا تورم قیمت‌ها و انبوه مسائل دیگر اقتصادی، اجتماعی و امنیتی باعث تحمیل استرس و سرکوب سیستم ایمنی و افزایش ریسک بیماری و کاهش طول عمر می‌شود، بنابراین توجه جدی و عالمانه مسوولان و سیاست‌گذاران اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، امنیتی و رسانه‌ای را علاوه بر مسوولان حوزه سلامت را می‌طلبد، به‌ویژه که مردم زاهدان و سیستان و بلوچستان از موضوعاتی نظیر محرومیت‌ها و فشارهای مختلف اجتماعی و اقتصادی رنج می‌برند.
وی خاطرنشان کرد: بنابراین مساله پیشگیری از بیماری‌های مزمن یک کلان مساله اجتماعی است که نهادها باید با مطالعه و بررسی و آگاهی به ابعاد و شبکه علل تقسیم کار کنند تا شیوع آنها کاهش پیدا کند، اما در حوزه درمان و پزشکی سازمان تأمین اجتماعی و مدیریت درمان سیستان و بلوچستان امکانات و مداخلاتی را جهت شناسایی بیماری مزمن قبل از بروز یا تشدید بیماری برای بیمه‌شدگان فراهم آورده است.
به گفته جهانتیغ؛ در حوزه غربالگری نیز دیابت و فشارخون به‌عنوان ۲ بیماری بسیار مهم با عوارض جدی و بالقوه کشنده در این مرکز غربالگری می‌شوند، همچنین تاحدامکان بیماران دچار چاقی، کبد چرب، دیابت و فشارخون مراجعه‌کننده، برای اصلاح رژیم غذایی تشویق و به آنها رژیم‌های کتوژنیک جهت کاهش وزن به زبان ساده آموزش داده می‌شود، افزون بر آن از طریق پرونده‌های الکترونیک سابقه پزشکی آنها بررسی و در صورت عدم آزمایش و بررسی به غربالگری و آزمایشگاه ارجاع داده می‌شوند.
انجام عمل کولونوسکوپی برای رفاه حال بیماران
مدیر درمانگاه تخصصی صاحب‌الزمان (عج) زاهدان اظهار کرد: بیماری بسیار مهم دیگری که در این مرکز با همت اداره طب سالمندی و پیشگیری از بیماری‌های مزمن مدیریت درمان استان امکان غربالگری آن در درمانگاه "صاحب‌الزمان (عج) " زاهدان به ابتدای امسال فراهم شده، غربالگری سرطان روده بزرگ است، سرطان کولون سرطانی است که با تشخیص زودهنگام با تست fit و انجام کولونوسکوپی می‌تواند از پیشرفت آن جلوگیری کرد و به‌راحتی حتی در حین کولونوسکوپی آن را توده پیش بدخیم را درمان کرد و بیمار از خطر سرطان روده نجات پیدا می‌کند.
وی انجام ۲ خدمت فلورایدتراپی و وارنیش فلوراید در حوزه دندانپزشکی ویژه کودکان را از دیگر خدمات این درمانگاه اعلام کرد و افزود: ادامه داد: در حوزه بیماری‌های دندان متأسفانه این مشکلات بسیار شایع است و متأسفانه به دلیل هزینه‌های هنگفت و پوشش کم بیمه‌ها به یک رنج دایمی و شایع در خانواده‌ها تبدیل شده است که علاوه بر ارائه این دو خدمت از شهروندان تقاضا داریم برای پیشگیری از پوسیدگی دندان به توصیه‌های بهداشتی دهان و دندان اهمیت دهند.
جهانتیغ گفت: یکی از معضلات بیماران در دسترسی به این مرکز، عدم ناوگان حمل‌ونقل عمومی کافی است که باعث تضییع حقوق شهروندی و تحمیل هزینه‌های رفت‌وآمد برای آنان شده که رفع این مطالبه مردمی همت والای متولیان امر را برای ارائه خدمات مطلوب‌تر به شهروندان می‌طلبد.