اولین روز جهانی عکاسی در ۲۸ مرداد ۸۹ مصادف با ۱۹ آگوست ۲۰۱۰ برگزار شد که یک گالری عکس آنلاین سرپرستی این رویداد را برعهده داشت.
اما شاید از خودتان بپرسید چرا روز جهانی عکاسی را در ۱۹ آگوست جشن می گیرند؟ در این تاریخ و در سال ۱۹۳۹، دولت فرانسه حق امتیاز را برای فرآیند داگرئوتیپ (نخستین روش موفق در ثبت عکس‌های دایمی و استفادهٔ تجاری از عکاسی) خریداری کرد و بعدها لویی داگر (فیزیکدان فرانسوی و مخترع داگرئوتیپ) این فرآیند عکاسی پیشگامانه را توسعه داد، از آن تاریخ تا به امروز به مناسبت نخستین ثبت عکس، این روز به روز عکاسی شهرت دارد.
با گذشت سال‌ها از نخستین عکس ثبت شده و سیر تحول عکاسی در کشورهای مختلف جهان، هنوز هم عکاسی به عنوان هنر ثبت لحظات و خاطرات در جهان از ارزش بالایی برخوردار است، در همه جهان علاقه مندان به هنر معتقدند که عکاسی یک روش زیبا برای گفتن داستان، بیان احساسات و حفظ دنیای اطرافمان است.
خبرگزاری جمهوری اسلامی مرکز قزوین به بهانه روز جهانی عکاسی به سراغ یکی از فعالان این عرصه در استان رفته است، میثم ملکی عکاس و مستندساز خبری در استان قزوین، متولد ۶۸ و برنده جایزه عکس سال آسیا با موضوع کووید ۱۹ بود، این عکاس که فارغ التحصیل رشته عکاسی است از سن ۱۸ سالگی به عکاسی مشغول است.
ایرنا. در ابتدا کمی در مورد خودتان توضیح دهید و اینکه از چه زمانی وارد عرصه عکاسی شدید؟
از سال ۸۶ عکاسی را شروع کردم و در آن زمان با انجمن سینمای جوان کار می‌کردم، در سال ۸۷ شغلم عکاسی شد و وارد مطبوعات و مجلات شدم تا اینکه از سال ۹۲ تا الان به شکل حرفه‌ای و مستمر در حال عکاسی هستم.
ایرنا. عکاسی را در دنیای امروز چگونه می بینید؟
در بین هنرهای مختلف، عکاسی همواره دارای جایگاه ویژه ای بوده و قابل دسترس است، محبوبیت عکاسی باعث شده تا این هنر تقریبا فراگیر شود و این ابزار تقریبا در دست همه افراد یک جامعه دیده شود، علاقه مندی به عکاسی باعث شده تا تقریبا در اطراف خودمان عکاس‌های بیشماری را ببینیم، البته این هم حسن دارد و هم عیب،از این جهت عیب محسوب می‌شود که شاید آثار تولیدی چندان با هنر اصلی عکاسی تطابق نداشته باشد اما از این جهت خوب است که از قالب محدودیت خارج شده و امکانات عکسبرداری به شکل جهان شمول در دسترس همه قرار گرفته است، هرقدر که جلوتر می رویم تعریف عکاس برای جامعه بیشتر هویدا می‌شود و افرادی بیشتری هستند که به ثبت یک عکس خوب اقدام می‌کنند.
ایرنا. آیا به نظر شما وجود شبکه‌های اجتماعی میزان علاقه مندی افراد به عکاسی را افزایش داده است؟
خوب، در ابتدا عکاسی به شکل مکتوب و در قالب کتاب، مجلات و روزنامه نشر پیدا می‌کرد، بعدها و در اوایل دهه ۸۰ وبلاگ های شخصی راه اندازی شدند و به دیده شدن هرچه بیشتر آثار تولیدی عکاسان کمک کردند، رفته رفته با ورود شبکه‌های اجتماعی و از اواخر دهه ۸۰ مثل فیس بوک موضوع عکاسی و به نوعی عکس گرفتن پررنگ تر شد تا اینکه با ورود پیام رسان‌های اجتماعی مثل گوگل پلاس، تلگرام، واتساپ و اینستاگرام ظرفیت انتشار و خروجی عکاسی در جهان افزایش یافت.
مردم بر اساس علایقی که دارند و عکس هایی که می گیرند بیشتر به عکاسی چهره گرایش دارند که خیلی طرفدار دارد؛ بعد از عکاسی چهره طبیعت و مستند در جایگاه‌های بعدی هستند.
ایرنا. بیشتر کدام یک از گرایش‌های عکاسی در بین مردم طرفدار دارد؟
مردم براساس علایقی که دارند و عکس هایی که می گیرند بیشتر به عکاسی چهره گرایش دارند که خیلی طرفدار دارد، بعد از عکاسی چهره طبیعت و مستند در جایگاه‌های بعدی هستند و شاخه‌ای که من بیشتر در آن فعال بودم، یعنی عکاسی خبری کمترین محبوبیت را در نزد عامه مردم دارد.
ایرنا. به نظر شما جای یک جشنواره عکاسی با شاخه‌ها و گرایش‌های متفاوت در سال خالی نیست؟
اگر بخواهیم همه شاخه‌های عکاسی را درون یک جشنواره مشارکت دهیم، امکان پذیر نیست، چون به هرحال عکاسی از شاخه‌ها و گرایش‌های متعددی تشکیل شده که شاید تنها برخی از آنها بین مردن شناخته شده باشد، از طرفی جشنواره ها گسترده هستند و حمایت کننده های مالی متنوعی دارند، با این حال شاید بهترین شیوه این باشد که در سه یا چهار شاخه بتوانیم با تمرکز بالا برروی عکس‌های جاری اظهار نظر و داوری کنیم.
ایرنا. به نظر شما با وجود مشکلاتی که عکاسان به آن اذعان دارند، آیا هنوز هم عکاسی اثرگذار و پرطرفدار است؟
ببینید من اعتقاد دارم مشکلات صنف هنر همیشه وجود داشته و هست، از چند دهه قبل هم که نگاه کنید همیشه اقتصاد هنر سخت بوده و برخی از مشکلات به خاطر قوانینی است که باید ترمیم می شده است، بنابراین ما در مشکلات صنف عکاسی شاهد یک انتقال بین نسلی هستیم، یکسری مشکلات شخصی نیز در عکاسی وجود دارد که شاید فرد باید با خودش کنار بیاید، اما در کل با همه این موارد عکاسی به خود شخص بستگی دارد و باید آن را توسط شخص عکاس ارزیابی کرد.
اگر بخواهم موضوع را به گونه‌ای دیگر باز کنم، عکاسی یک هنر انفرادی است که برای هر شخصی منحصر به فرد است، یک عکس خوب هنوز هم حرفی برای گفتن باقی نمی گذارد و تمام محدودیت ها را به کنار می‌زند، من معتقدم یک عکس خوب هنوز در بالاترین شکل از یک اثر هنری قرار دارد و می تواند خود مشکل گشا و راهگشا باشد.
بارها برای من اثبات شده که عکسی گرفتم و شاید یک نشریه یا روزنامه آن را کار نکرده است، اما عکس خوب همیشه موفق است و جایگاه خودش را دارد، بنابراین اول به خودم تلنگر می زنم که گرفتن یک عکس خوب تلاش و نگاه عمیق می خواهد و در کنار همه موارد می تواند به یک اثر موفق تبدیل شود.
ایرنا. بهترین سن برای ورود به عکاسی کدام است؟
از ۱۵ سالگی به بالا بهتر می توان عکاسی را درک کرد، برخی از واژگان ما تخصصی است و شخص باید معانی را بداند و لااقل با برخی از اصطلاحات و عناوین عکاسی آشنا باشد.
ایرنا. خیلی‌ها معتقدند که تلفن همراه دارد جای دوربین های عکاسی را می گیرد، آیا این موضوع را قبول دارید؟
موبایل ها پیشرفت چشمگیری در حوزه عکاسی خواهند داشت و مرز دوربین و موبایل روز به روز نزدیک‌تر می شود.
تلفن همراه دارای جایگاه منحصر به فردی دارد و قابل حمل بوده و برای همه و در همه زمان‌ها قابل استفاده است، البته تا جایی که مشکلی از نظر نور محیطی نداشته باشیم؛ اما اگر بخواهیم بحث فنی را مورد توجه قرار دهیم هنوز تلفن همراه ها در نور کم از نظر کیفی به پای دوربین‌ها نمی رسند، البته من اعتقاد دارم این اشتیاق همه جانبه برای عکاسی حتی با تلفن همراه نیز قابل تحسین است و می تواند شروع خوبی برای ثبت لحظات در موقعیت‌های متنوع باشد.
به باور من در آینده بدون شک تلفن های همراه پیشرفت چشمگیری در حوزه عکاسی خواهند داشت و مرز دوربین و تلفن همراه روز به روز نزدیک‌تر می شود، چراکه تلفن همراه ها از کیفیت خوبی برخوردارند و در عین قابلیت های متنوع، قابل دفاع بوده و می توانند در زمینه عکاسی رقابت کنند.
اما اگر از من بپرسید چه چیزی یک عکس را نمونه می کند در پاسخ خواهم گفت "نگاه"، "دید و ترکیب بندی" و "حس خوب عکاس" که واقعا در هیچ ابزاری قابل پیدا شدن نیست.
ایرنا. بهترین عکسی که تا حالا گرفتید کدام بوده است؟
نمی توان گفت کدام عکس بهتر بوده است، من همیشه سعی کردم عکس‌های خوبی بگیرم و تقریبا تمام فریم های خودم را دوست دارم، تقریبا مثل این می ماند که پدر و مادر یک خانواده بخواهند بگویند کدام فرزندشان را بیشتر دوست دارند؛ کسی که برای گرفتن عکس‌های خودش حس خوبی داشته باشد، همه آنها را دوست دارد.
کلام آخر:
شاید به جرات بتوان گفت که عکاسی در سال های گذشته به عنوان یک آرزو و رویای دست نیافتنی برای برخی افراد به حساب می آمد تا جایی که در انتخاب رشته دانشگاهی که بسیاری رشته های پرزرق و برقی را برای خود انتخاب می کنند، بودند و هستند که در پی این رشته می روند آن هم علای رغم مخالفت والدین و اطرافیانشان.
با این حال، افرادی که به دنبال این شغل، یعنی عکاسی می روند شاید انتظار درآمد چندانی را برای آن متصور نیستند اما عکاسان دوران جذابی را برای خود رقم می زنند و از آنجایی که همیشه در سفر هستند و افراد مختلف و طبیعت بکر را مشاهده می کنند، با وجود همه خطرهای موجود در این رشته هنری، هر روز تجربیات منحصر به فردی را برای خود رقم می زنند و همین سفرها باعث می شود گاها تصاویر خارق العاده ای را ثبت و ضبط کنند.