محمدصادق معتمدیان روز شنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه پرونده دریاچه ارومیه یک پرونده چند وجهی بوده و هم در حوزه مدیریت مصارف و منابع آب، کشاورزی و محیط زیست باید فعالیتهایی برای احیای آن صورت گیرد، افزود: وضعیت فعلی دریاچه به دوره ۶۰ ساله و کاهش بارندگی و افزایش مصرف آب در حوضه آبریز بر میگردد.
وی با تاکید بر اینکه وضعیت فعلی حاصل عوامل متعددی است، اضافه کرد: مشکلات اقلیمی در دنیا و تغییرات جوی در همه دنیا بویژه کشورمان و مناطق مختلف طی سالهای اخیر بوده بطوریکه امسال بی سابقه ترین شرایط را تجربه کردیم و بخاطر شرایط خاص گرما، حتی ۲ روز در کشور تعطیلی داشتیم، باید توجه داشته باشیم هر یک درجه افزایش گرما ۱۳ میلیارد مترمکعب افزایش مصرف آب را در کشور موجب میشود.
معتمدیان ادامه داد: زمانی آب دریاچه کاسهای بوده ولی الان به صورت یک سطح است؛ بیش از ۲ میلیارد مترمکعب میزان تبخیر دریاچه ارومیه است ضمن اینکه در حوضه دریاچه ارومیه نسبت به ۵۴ سال گذشته، ۱۱ درصد کاهش بارش را داشتیم و تغییر نوع بارشها از برف به باران را نیز شاهد بودیم و ۱۰ درصد حجم برف کاهش یافته است.
دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه با بیان اینکه ارتفاع برف در حوضه دریاچه ارومیه از ۷۷.۵ سانتی متر سال گذشته به متوسط ۳۴ سانتی متر در سال جاری رسیده است، اظهار کرد: این برفها منتهی به ۱۳ رودخانه اصلی میشود که تامین کننده آب دریاچه ارومیه هستند و در کنار آن باید توجه داشته باشیم که از نظر آب معادل برف نیز کاهش ۶۰ درصدی را در سال جاری شاهد بودیم.
معتمدیان توسعه بخش کشاورزی در دهههای گذشته را نیز یادآوری کرد و گفت: توسعه باغات و تبدیل اراضی دیمی به آبی با توجه به سهم ۹۰ درصدی بخش کشاورزی در مصارف آبی حوضه دریاچه ارومیه در مصرف آب بسیار قابل توجه بوده است.
وی با بیان اینکه در سالها و دهههای گذشته توسعه کاشت محصولات پرآب بر در آذربایجان غربی و حوضه دریاچه ارومیه تمهید شده بود، افزود: میزان تولید سیب فقط در آذربایجان غربی در همین امسال به یک میلیون و ۳۵۰ هزار تُن رسید و با این رقم، ۳۳ درصد سیب درختی کشور فقط در یک استان تولید میشود ضمن اینکه ۳۰ درصد از آب مصرفی در استان ما صرف کاشت یونجه است و چغندرقند هم با مصرف بالا هنوز در منطقه کشت میشود.
معتمدیان با اشاره به اینکه با تاکید رییس جمهور هر اقدامی در احیای دریاچه ارومیه با توجه ویژه به مسایل معیشتی باید صورت گیرد، تاکید کرد: در حال حاضر ۱۱۵ هزار حلقه چاه در منطقه داریم که ۷۵ هزار حلقه آن غیرمجاز است که مسدودسازی آنها مشکل ساز خواهد بود.
دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه یادآور شد: یکی از مصوبات مهم کارگروه مربوطه، ایجاد اشتغال و معیشت جایگزین است که امیدواریم اتفاقات خوبی در این زمینه بیافتد.
معتمدیان اجرایی کردن سیاست و برنامههای اجرایی ۲۶ گانه مصوبات کارگروه احیای دریاچه ارومیه را از برنامههای مهم احیای دریاچه عنوان کرد و ادامه داد: تغییر الگوی کشت، کاهش مصرف آب در اراضی، مکانیزه کردن آبیاری، توسعه کشت گلخانهای از جمله مواردی است که باید در این خصوص تمهید شود.
وی گفت: مهمترین سیاستها اینکه بتوانیم اقدامات سخت افزاری را به اتمام برسانیم؛ منابعی که داریم هزینه کرده و موانع پیش روی احیای دریاچه ارومیه را مرتفع کنیم که در این راستا انتقال آب از کانی سیب را اسفند ماه افتتاح کردیم؛ فاز دوم این طرح هم تا دهه فجر امسال به اتمام خواهد رسید و علاوه بر آن، تصفیه خانه فاضلاب ارومیه و خط انتقال به سمت دریاچه را به اتمام رسانده و افتتاح کردیم.
وی ابا اشاره به اینکه هر سه ماه یک بار که وعده دادهایم، طرح افتتاحی در حوزه احیای دریاچه ارومیه داریم، افزود: سد چپرآباد را هفته دولت افتتاح خواهیم کرد ضمن اینکه سرعت اتمام پروژههای نیمه تمام در این بخش را با توجه ویژه دولت شاهد هستیم بطوریکه سال گذشته ۱۰ هزار میلیارد ریال تخصیص داده شد و امسال هم ۲۳ هزار میلیارد ریال مصوب شده که تخصیص داده میشود.
دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه اضافه کرد: فاز دوم ما برنامه های نرم افزاری است که کار سنگینی است؛ یکی از اولویتهای ما در این حوزه مردمی سازی است چراکه باید بتوانیم با مردم گفت و گو کنیم و مشارکت بدهیم.
معتمدیان گفت: با ملاحظات دولت سیزدهم در تامین معیشت مردم، شغل و اقتصاد منطقه، امیدوار هستیم با مشارکت مردم منابع آبی خود را در مصارف بخش کشاورزی مدیریت کنیم و ۲ مقطع تثبیت در سقف ۶ میلیارد مترمکعب و احیای دریاچه ارومیه در سقف ۱۴ میلیارد مترمکعب را به اتمام برسانیم.
وی با بیان اینکه هدف ما این است که اطلاعات دقیق مستند و شفاف به مردم بدهیم و صادقانه برخورد کنیم، ادامه داد: باید توجه داشت که هم تثبیت و هم احیا نیازمند زمان است ولی با توجه به بارشهای بالاتر از نرمال در نیمه دوم پاییر امسال در منطقه و تکمیل زیرساختها، ورودیهای آب به دریاچه به طور قطع افزایش مییابد.
معتمدیان اظهار کرد: میزان آب ورودی به دریاچه ارومیه باید ۳.۱ میلیارد مترمکعب باشد تا طی برنامه پنجساله به تثبیت برسیم.