به گزارش روز یکشنبه ایرنا از نشریه پولیتیکو، تحولاتی از جمله مهاجرت، مشکلات اقتصادی و جنگ اوکراین جایگاه برخی از احزاب در اروپا را بهبود بخشیده و نگرانی از تغییر اساسی به سمت راست افراطی در چشم انداز سیاسی اروپا را افزایش داده است. جورجیا ملونی از حزب برادران ایتالیا در حال حاضر در ایتالیا در قدرت است درحالیکه در نظرسنجیهای جدید حزب راست افراطی فرانسه موسوم به «اجماع ملی» تنها ۱ درصد با تبدیل شدن به حزب اول این کشور فاصله دارد.
موفقترین احزاب راست افراطی اروپا در هلند، اتریش یا منطقه اسکاندیناوی یک تاریخ دیرینه از موفقیت انتخاباتی پس از یک دوره اختلافهای داخلی داشتند. با اینحال اینبار یک اختلاف اساسی در همین رابطه وجود دارد و اینکه آلمان در میانه این طوفان است.
برای فنلاند یا بلژیک با وجود حزب جدایی طلب فلاندری «فلمس بلانگ» که در نظرسنجیها پیشتاز است، حرکت به سمت ریل راست افراطی یک مساله است اما پیش از آنکه این امر در آلمان محقق شود، زمان آن است که نقشه راه فرار از این موقعیت کشیده شود.
بر اساس نظرسنجی پولیتیکو، طی یک سال گذشته حمایت از حزب ضد مهاجر و طرفدار روسیه «آلترناتیو برای آلمان» تقریبا با رشد دو برابری با ثبت یک رکورد به بیش از ۲۰ درصد رسیده است.
این حزب اکنون در رتبه دوم است و تنها ۵ درصد با حزب راست- میانه دموکرات مسیحی فاصله دارد. در تابستان نیز آلترناتیو برای آلمان جای حزب سوسیال دموکرات اولاف شولتس صدراعظم آلمان را در رتبه بندیها گرفت.
عمده محبوبیت اخیر این حزب میتواند مرتبط به اختلاف دائمی و بینظمی در ائتلاف شولتس با سبزها و دموکرات آزاد باشد. اعضای ائتلاف حاکم آلمان از زمان روی کار آمدن در اواخر سال ۲۰۲۱، همواره بر سر مسائلی مانند سیاست اقلیمی و یارانههای رفاه کودکان اختلاف نظر داشتند.
اما مهاجرت عامل اصلی موفقیت آلترناتیو برای آلمان است؛ مسالهای که احزاب راست افراطی در سراسر اروپا دغدغه آن را دارند.
افزایش قابل توجه در مهاجرت غیرقانونی با خیزش آلترناتیو برای آلمان همراه شده است و نگرانیهایی را در میان بسیاری در این کشور به وجود آورده که طبقه حاکم به طور کامل کنترل مرزهای آلمان را از دست داده است. پلیس آلمان حدود ۴۳ هزار مهاجر که قصد ورود غیرقانونی به این کشور را داشتند، دستگیر کرده است. این تعداد در مقایسه با سال گذشته ۵۰ درصد افزایش یافته است.
در این میان همچنین آلمان افزایش جرایم خشونت آمیز را شاهد بوده که بیش از ۲۰ درصد نسبت به سال گذشته بیشتر شده است. بسیاری از آلمانیها یک رابطه بین افزایش سطح جرایم با مهاجرت قائل هستند.
درحالیکه این باور همواره در حزب آلترناتیو برای آلمان وجود داشته، مسالهای که شرایط فعلی را متفاومت میکند اقتصاد آلمان است که به باور اقتصاددانها میتواند بخش صنعتی آلمان را به سمت یک سراشیبی ببرد.
یک توضیح برای اینکه چرا حزب آلترناتیو برای آلمان هرگز نتوانست راه احزاب مشابه در سایر نقاط اروپا را پیش بگیرد این است که برغم جذابیت تبلیغ بومیگرایانه آن، اقتصاد آلمان در سالهای اخیر بسیار انعطافپذیر بوده است. به عبارت دیگر، در حالی که بسیاری از رای دهندگان سیاست مهاجرتی آنگلا مرکل، صدراعظم سابق را دوست نداشتند، اما همچنان وضع خوبی داشتند و به آلترناتیو برای آلمان گرایش پیدا نکردند. اما اکنون، رکود اقتصادی برلین برای اولین بار از زمان تاسیس این حزب افراطی در سال ۲۰۱۳، این پویایی را تهدید میکند.
مساله قابل توجه در مورد افزایش جایگاه آلترناتیو برای آلمان این است که این حزب فاقد عنصر اصلی یعنی یک رهبر کاریزماتیک است که بیشتر احزاب راست افراطی را به سوی موفقیت سوق میدهد. در واقع، میتوان استدلال کرد که حزب اصلاً رهبر ندارد، حتی کسی که در حد ملونی یا مارین لوپن رهبر حزب اجتماع ملی فرانسه باشد.
آلیس وایدل و تینو چروپالا دو نفر در راس حزب آلترناتیو برای آلمان بیشتر به عنوان مدیر عمل میکنند تا پرچمدار آن و همچنین آنها جایگاه سیاسی بالایی هم در این کشور ندارند.
این ضعف در تشکیلات سیاسی آلمان این هراس را ایجاد کرده است که یکی از افراطیترین چهرههای حزب یعنی بیورن هوکه رهبر این حزب در ایالت تورینگن به عنوان شخصیت غالب ظاهر شود.
برخلاف بسیاری از رهبران محبوب مانند ویکتور اوربان در مجارستان یا هاینس کریستیان اشتراخه سیاستمدار راستگرای اتریش که در سالهای اخیر در اروپا به قدرت رسیدند، هوکه به لحاظ سیاسی فرصت طلب نیست.
دیدگاههای هوکه یادآور نگاههای فاشیستی در دهه ۱۹۳۰ درباره نژاد و مهاجرت است. یک دادستان آلمان در هسه ماه گذشته تشخیص داد که تظاهرات کنندگان حق داشتند هوکه را نازی خطاب کنند. این اظهارات به دنبال حکمی در سال ۲۰۱۹ از سوی یک دادگاه آلمانی مطرح شد، مبنی بر اینکه در یک اعتراض سازمانیافته هوکه میتواند بهعنوان «فاشیست» تلقی شود.
هوکه در کنگره اخیر حزب آلترناتیو برای آلمان موفق شد یکی از نزدیکان خود را در صدر فهرست نامزدهای حزب برای انتخابات پارلمانی سال آینده اروپا قرار دهد. همان روز وی در پیامی اعلام کرد: اتحادیه اروپا باید بمیرد برای اینکه یک اروپای واقعی زندگی کند.
برای درک اینکه حزب آلترناتیو برای آلمان به کدام سو میرود نگاهی به جنوب این کشور یعنی اتریش کمک کننده است. در این کشور حزب راست افراطی آزادی که در دهه ۱۹۵۰ توسط نازیها شکل گرفت و به عنوان مدلی برای آلترناتیو برای آلمان بود، در نظرسنجیها از نوامبر سال گذشته پیشتاز بوده است و احتمال پیروزیاش در انتخابات سراسری سال آینده وجود دارد.
این مساله بسیار قابل توجه است، نه تنها برای اینکه پلتفورم حزب آزادی بازتاب دهنده آلترناتیو برای آلمان است بلکه به این خاطر که در تابستان امسال حزب اتریشی دقیقا جایی بود که آلمانیها در نظرسنجی قرار داشتند.