تحلیل هشتگهای ترند شده در توئیتر و دیگر بسترهای مجازی یکی از بهترین روشهای دریافت و تحلیل اخبار و اطلاعات و همچنین کنشهای مدنی و سیاسی در فضای مجازی به شمار میآید که بهویژه در توئیتر از اهمیت خاصی برخوردار است.
گروه دادهکاوی ایرنا قصد دارد به طور ماهانه هشتگهای مهم، پرتکرار و جریانساز شبکههای اجتماعی پرطرفدار در ایران همچون توئیتر، تلگرام و اینستاگرام را واکاوی و نتایج آن را در قالب یک گزارش ارائه کند. در اردیبهشت ماه، نخستین گزارش هشتگهای مهم و پرتکرار منتشر شد و در این نوشته، دومین گزارش از نظر خواهد گذشت. گروه دادهکاوی ایرنا در گزارش حاضر به بررسی کیفی و کمی فعالیت کاربران توئیتر در مردادماه ۱۴۰۲ از طریق تحلیل ابرهشتگهای پرتکرار و توئیتهای پرلایک پرداخته است.
۸ هشتگ برجسته اردیبهشتماه براساس میزان «تکرار» و «تاریخ» به شرح زیر است:
۱. هشتگ ایران: ۴۷۵۰ مرتبه
پرتکرارترین هشتگ توئیتر در این ماه #هشتگ ایران است که به دلیل عمومی بودن از جانب کاربران مختلف با گرایشهای سیاسی متفاوت مورد استفاده قرار گرفته است. این هشتگ همچنان که گفته شد به موضوعات مرتبط با ایران و همچنین علاقهمندی توئیتریها به کشور خود ارتباط داشته که معمولا از جمله هشتگهای پرتکرار توئیترفارسی در ادوار مختلف محسوب میشود.
۲. هشتگ مهسا_امینی ۴۷۰۹ مرتبه
#هشتگ مهسا_امینی به دلیل نزدیک شدن به سالگرد فوت وی و اعتراضات و اغتشاشات سال گذشته از سوی مخالفان و معاندان نظام دومین هشتگ پرتکرار در مرداد ماه شده است.
ابن هشتگ همچنین با شکل دیگر نگارشی از سوی برخی کاربران به عمد یا سهو به کار رفته بود. در توئیتر فارسی به طور عمومی هشتگهای پرتکرار با نگارشهای مختلف منتشر میشوند که گاهی این اتفاق برای به انحراف کشیدن مسیر کمپین مجازی و گاهی نیز از روی اشتباه کاربران صورت میگیرد.
پرلایکترین توئیتهای مربوط به این هشتگ از سوی علی کریمی، پوریا زراعتی، Out Of Context Twiter-e-Farsi و مژی منتشر شده است که علیکریمی بیشترین فعالیت را در ترندکردن این هشتگ داشته است.
۳. هشتگ جاویدشاه: ۴۲۶۴ مرتبه
بهطور کلی، معاندان نظام، طرفداران پهلوی و بهطور خاص، حامیان رضا پهلوی در توئیتر فعالیت زیادی دارند و هشتگ جاویدشاه از جمله هشتگهای پرتکراری است که برای سالمرگ محمدرضا پهلوی در پنجم مرداد، به عنوان سومین هشتگ پرتکرار در این ماه منتشر شده است.
امید خلیلی مجری شبکه من و تو، داریوش کوشکی و کاربری به نام سینا از فعالترین حسابهای کاربری بودند که بیشترین لایک را از دنبالکنندگان خود گرفتند. فعالیت سلطنتطلبان همچنین،در آستانه سالگرد فوت مهسا امینی افزایش یافته است.
۴. هشتگ شاهچراغ: ۳۹۸۷ مرتبه
در مردادماه امسال حادثه تروریستی حمله به حرم حضرت شاهچراغ در شیراز به وقوع پیوست و باعث شهادت تعدادی از هموطنان و زائران این حرم شد. به همین دلیل هشتگ شاهچراغ از سوی کاربران توئیتری چهارمین هشتگ پرتکرار در این ماه شده است.
بررسی ۱۰ کاربر پرلایک این هشتگ نشان میدهد که عمده آنها از براندازان و مخالفان نظام بودند و ادعا کردند که حادثه شاهچراغ ساختگی بوده است. «فریبرز کرمیزند» که شائبه همکاری وی با منافقین نیز در توئیتر مطرح شده، از فعالترین کاربران مشارکتکننده این هشتگ بوده است.
۵. مثل_مصطفی: ۳۹۴۴ مرتبه
در آستانه روز جهانی مسجد و بزرگداشت فعالیتهای شهید صدرزاده کاربران ارزشی فضای مجازی با #هشتگ مثل_مصطفی در توئیتر فعالیت کردند و مقصود این کاربران از این هشتگ، مصطفی صدرزاده از شهدای مدافع حرم بوده است. هشتگ مثل_مصطفی با ۳۹۴۴ مرتبه تکرار پنجمین هشتگ پرتکرار توئیتر در مردادماه شده است.
بررسی فعالان پرلایک این هشتگ از حضور حداکثری کاربران حامی نظام در حمایت از این هشتگ حکایت دارد، کاربرانی که با چهرههای مذهبی و بعضا پروفایل حاج قاسم سلیمانی در این بازه تولیدمحتوا کردهاند.
۶. سالگرد_مهسا: ۲۷۹۶ مرتبه
با نزدیک شدن به اولین سالگرد فوت مهسا امینی در شهریورماه ۱۴۰۱، کاربران مخالف نظام، معترضان و براندازان با هشتگ سالگرد_مهسا به فراخوانها و فعالیتهای خود در توئیتر ادامه دادند و این هشتگ با ۲۷،۹۶ مرتبه تکرار، ششمین هشتگ پرتکرار در مردادماه شده است.
«آرش همپای، Out Of Context Twiter-e-Farsi و پامکین» فعالترین کاربران پرلایک این هشتگ بودند که محتواهای متنوعی در تحریک به اعتراض و دعوت به حضور کاربران در ۲۴ و ۲۵ شهریورماه منتشر کردند.
به نظر میرسد توئیتریهای مخالف نظام سعی دارند این هشتگ را در کنار هشتگ مهسا امینی در روزهای منتهی به سالگرد مهسا به شدت پرتکرار و ترند کنند.
۷. حب_الحسین_یجمعنا: ۲۵۶۸
این هشتگ همزمان با ایام محرم و صفر و پیادهروی اربعین در توئیتر فارسی منتشر شده است و به حمایت و اتحاد کاربران مذهبی از مکتب و مسلک امام سوم شیعیان اختصاص دارد. توئیتریهای مذهبی همزمان با شروع محرم در ۲۸ تیرماه این هشتگ را باردیگر آغاز کردند و به نظر میرسد تا روز اربعین به اوج خود برسد.
عمده مضامین این هشتگ فرهنگی و مذهبی و برخی نیز سیاسی و در پاسخ به کاربران معترض و براندازی که درباره اربعین و امام حسین (ع) شائبه و شبهه ایجاد کردهاند، منتشر شده است.
۸. زن_زندگی_آزادی: ۱۶۰۰ مرتبه
در سال گذشته با فوت مهسا امینی و بوجود آمدن موج اعتراضات و اغتشاشات در ایران، شعار زن زندگی آزادی به عنوان شعار اصلی مخالفان نظام در جامعه، فضای مجازی و توئیتر مطرح شد و درمردادماه با نزدیک شدن به سالگرد مهسا امینی هشتگ زن_زندگی_آزادی با ۱۶۰۰ مرتبه تکرار هشتمین هشتگ پرتکرار در توئیتر شده است.
منتشرکنندگان اصلی این هشتگ همان طیف انتشاردهنده هشتگ مهسا امینی و سالگرد مهسا هستند چنانکه بررسی ۱۰ توئیت پرلایک این هشتگ از حضور چهرههایی چون علی کریمی، شاهین نجفی، مهدی یراحی، حسن یراحی و محمدحسین آجورلو جکایت دارد.
پرلایکترین توئیتهای مردادماه کداماند؟
۱. «ووریا غفوری» با ۳۷ هزار و ۵۰۰ لایک، پرلایکترین کاربر توئیترفارسی بوده که توانسته بیشترین رضایت کاربران این بستر را بدست آورد. این فوتبالیست که اکنون فعالیت فوتبالی ندارد، با انتشار تصویر خود در حال ورزش جمله کنایی را منتشر کرده است:« هیچ سلاحی حریف مغزهای مسلح نیست.»
ووریا غفوری در جریان ناآرامیهای سال گذشته نیز جزو سلبریتیهای توئیتریها بود و به نظر میرسد در سالگرد مهسا امینی نیز مورد توجه کاربران مخالف نظام در توئیتر و برخی چهرههای پشت پرده براندازی نظام باشد.
۲. رضا پهلوی به عنوان دومین چهره پرلایک توئیتر فارسی در مردادماه با ۳۲۹۰۰ لایک به شمار میآید. رضا پهلوی در ۲۷ جولای معادل ۵ مرداد توئیتی را در مدح پدر و پدربزرگش منتشر کرد توسط شماری از کاربران مخالف نظام مورد حمایت قرار گرفت.
به نظر میرسد رضا پهلوی همچنان سمپاتترین چهره اپوزیسیون در خارج ایران محسوب میشود که در فضای مجازی بهخصوص توئیتر فارسی نیز از محبوبیت واقعی و بهرهگیری از بدافزاها و رباتها برای برجستهشدن خود استفاده کرده است.