محمد هادی ایمانیه، در شانزدهمین نشست ستاد احیای تالاب‌های فارس با محوریت احیای این دو تالاب بختگان و پریشان افزود: خشکی این دو تالاب اثر ناخوشایندی بر سلامت مردم و جوامع ساکن پیرامون این دو تالاب دارد و ایجاد ریزگردهای ناشی از خشک شدن این دو تالاب سلامت مردم را تهدید می کند و لذا احیای آنها با حساسیت دنبال می شود.
وی ادامه داد: ضرورت دارد که این مهم به شکل جدی از سوی محیط زیست، آب منطقه ای و جهاد کشاورزی که مسوولیت مستقیم در احیای این دو تالاب دارند دنبال شود.
او اظهار کرد: در حوضه آبریز این دو تالاب آبیاری تحت فشار ترویج می شود، چاه های غیر مجاز پلمب می شوند، اصلاح الگوی کشت ترویج می شود و آبخیزداری در جوار این دو تالاب هم شتاب می گیرد.
وی گفت: از جمله برنامه های پیشنهاد شده برای احیای این تالاب ها می توان به شتاب بخشی به انتقال آب از سد نرگسی به تالاب پریشان اشاره کرد که این کار انجام خواهد شد اما در عین حال تاکید شده که به ازای استفاده ای که کشاورزان از این آب می برند، چاه‌های غیر مجاز حاشیه این تالاب بسته شوند.
خشک شدن بختگان و پریشان تهدیدی برای ساکنان حاشیه این ۲ تالاب
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان فارس نیز ضمن تقدیر از حمایت های استاندار فارس و اقدامات سازمان های مسوول در جهت تالاب های بختگان و پریشان گفت: این ۲ تالاب هم اینک کاملا خشک هستند و آبی ندارند و این معضل بزرگی است که می تواند برای ساکنان جوامع محلی و روستاهای حاشیه آنها ایجاد مشکل کند.
افزود: بر اساس مطالعات انجام شده تالاب پریشان ١۵ متر افت آب دارد و ١٢٠٠ چاه در اطراف این تالاب حفر شده که ٣٠ درصد آن غیر مجاز است که این مسایل در کاهش تراز آب تالاب پریشان بسیار موثر است.
او اظهار کرد: در حاشیه بختگان هم ٢٠ هزار چاه وجود دارد که ٣٠ درصد آن غیر مجاز است و همین برداشت های غیرمجاز باعث خشکی تالاب ها شده و تالاب های خشک بستری برای ایجاد ریز گردهای مخرب است و سلامت شهروندان را تهدید می کند.
وی ادامه داد: هفت شهرستان در همسایگی تالاب بختگان قرار دارند که خشکی این تالاب این شهرستان ها را در معرض ریزگردها قرار می دهد.
تکالیف وزارت نیرو برای احیای بختگان و پریشان
مدیر عامل آب منطقه ای فارس نیز با اشاره به وظایف تکلیف شده برای احیای این ۲ تالاب گفت: وزارت نیرو ۲ تکلیف برای نصب کنتور هوشمند و پر کردن چاه‌های غیر مجاز در دستور دارد.
سیاوش بدری افزود: برای نصب کنتورها اقدامات مناسبی انجام شده و دو تفاهم نامه با شرکت صاایران و آستان قدس رضوی برای نصب کنتورهای هوشمند منعقد شده و کار تولید و نصب کنتورها به خوبی پیش می رود و امسال پیشرفت کار نیز بهتر بوده و نگرانی بابت نصب کنتور وجود ندارد.
وی ادامه داد: پر کردن چاه ها یک فرایند بین دستگاهی است و فرمانداران، دستگاه قضایی و انتظامی نیز پای کار هستند و ما مکلف به پر کردن چاه های غیر مجاز هستیم، نظارت ها خوب بوده و برای پر کردن چاه های غیر مجاز باید همکاری بین دستگاهی بیشتر شود.
او اظهار کرد: نظارت بر برداشت بی رویه چاه های مجاز هم تحت کنترل است و با ابزارهایی که وجود دارد به صورت لحظه ای و تجمعی اضافه برداشت این چاه ها هم پایش می شود.
بدری گفت: یک برنامه پنج ساله تصویب شده که در این برنامه چاه های مجاز به کنتور هوشمند مجهز می‌شوند، یک و نیم سال از این برنامه سپری شده و پیشرفت کار مطلوب بوده است.
لزوم استفاده از ابزارهای ساختارمند برای احیای تالاب ها
رییس سازمان جهاد کشاورزی فارس نیز بر لزوم به کارگیری ابزارهای ساختارمند برای احیای تالاب‌ها تاکید کرد و گفت: ١٠ شهرستان استان در حوضه آبریز ۲ تالاب پریشان و بختگان قرار دارند و حدود ۴٠٠ هزار هکتار اراضی کشاورزی در حوضه آبریز این ۲ تالاب شناسایی شده است.
مجتبی دهقان پور، یکی از راهکارهای احیای تالاب ها را رعایت الگوی کشت دانست و ادامه داد: الگوی کشت تدوین شده و باید کشاورزان آن را اجرا کنند، قانون باید بر رعایت الگوی کشت نظارت کند، بازدارندگی الگوی کشت هنوز جای کار دارد و باید با دقت نظر بیشتری این الگو رعایت شود.
وی افزود: برای حفاظت از منابع آبی حوضه بختگان و تالاب پریشان با اقدامات ساختاری و احداث سامانه های نوین آبیاری سعی در پایش مصرف آب کشاورزی بوده و برای کاهش مصرف آب و افزایش بهره وری نیز اقدامات مناسبی انجام شده که از جمله این اقدامات افزایش مشارکت و فرهنگ سازی و ارتباط با سایر ذینفعان است.
رییس سازمان جهاد کشاورزی فارس، مشارکت جوامع محلی برای حفاظت از تالاب را مناسب دانست و گفت: تقویت معیشت جوامع محلی نیز دیده شده و از صندوق خرد حمایت از زنان روستایی به عنوان یکی از پایه‌های معیشت روستایی استفاده کردیم و با تقویت مشاغل سعی در کاهش فشار بر بخش کشاورزی داشته ایم و همچنین مشاغلی که وابستگی کمتری به تالاب ها دارد نیز تقویت شده اند.
دهقان پور افزود: توسعه کشت کم آب بر و گیاهان دارویی هم دیده شده، کشت گلرنگ و آنغوزه بسیار ترویج یافته و مورد استقبال نیز قرار گرفته است و همچنین روش های کشت هم تغییر کرده و تکنیک های آبیاری مدرن را ترویج داده ایم.