ابوالفضل ظهره‌وند در گفت و گو با خبرنگار سیاست خارجی ایرنا در خصوص دستاوردهای دستگاه دیپلماسی دولت سیزدهم در دو سال گذشته و تمجید رهبر معظم انقلاب از عملکرد وزارت امور خارجه و دولت سیزدهم،گفت: مهمترین تفاوت میان سیاست خارجی دولت سیزدهم با دولت‌های یازدهم و دوازدهم، نوع نگاه و جهت‌گیری کلی است که دولت سیزدهم به مسئله روابط خارجی داشته و دارد.
وی افزود: دولت قبلی، دولت کاملا بی‌اعتنا به ملاحظات امنیت ملی، مستقل از روابط شرق و غرب و به‌ویژه غرب بود در حالی که دولت آیت‌الله رئیسی سیاست خارجی درونزا را محور قرار داد تا استقلال راهبردی کشور در منطقه و محیط پیرامونی دنبال شود.
این کارشناس مسائل بین‌الملل بیان کرد: اولویت دولت سیزدهم روابط با کشورهای اسلامی، روابط با دولت‌های آسیایی، آفریقایی و آمریکای لاتین است زیرا آنچه که در تجربه چند دهه سیاست خارجی دیدیم، این بود که کانون اصلی تهدیدات علیه کشور، همواره آمریکا و متحدان اروپایی واشنگتن بوده و هستند و کماکان هم همان مسیر را می‌روند.
تجربه شکست برجام
ظهره‌وند عنوان کرد: تجربه شکست خورده دولت‌های اصلاح‌طلب خود یک آموزه مهم بود که سبب شد دولت سیزدهم با توجه به تجربه دوره شکست خورده این دولت‌ها به ویژه در مسئله برجام و اعتمادسازی و تنش‌زدایی به سمتی برود که کارشناسان وزارت خارجه همواره نسبت به آن توصیه داشته و دارند و آن هم گسترش روابط با کشورهای همسایه و کشورهایی است که با ایران در تهدیدها و فرصت‌ها همراستا هستند.
این دیپلمات پیشین کشورمان خاطر نشان کرد: آن چیزی که دولت سیزدهم در سیاست خارجی خود تلاش کرده رعایت کند، واقعیت‌های میدانی است که جهت‌گیری و نتیجه سیاست خارجی را روشن می‌کند.
ظهره‌وند اضافه کرد: به عبارت دیگر تعارضی که دولت قبل میان میدان و سیاست خارجی داشت، دولت سیزدهم ندارد و بزرگترین دستاورد آن نیز امروز کاملا روشن است.
وی ادامه داد: در سایه این دیپلماسی دولت‌های مطرح آسیایی و بین‌المللی چون روسیه، چین، هند متقاعد شدند که نگاه دولت سیزدهم با رویکرد آنها سازگاری بایسته‌ای دارد که حاصل این رویکرد، پذیرش تقاضای ایران برای پیوستن به شانگهای بود.
وی در مورد موضوع پیوستن ایران به مجموعه بریکس گفت: عضویت در این گروه نیز برای کشورمان یک دستاورد به شمار می رود و موفقیت سیاست خارجی دولت سیزدهم را نشان می دهد.
بهبود روابط ایران با روسیه و چین در دولت سیزدهم
سفیر سابق ایران در ایتالیا و افغانستان به همکاری‌های میان ایران با روسیه و چین در عرصه‌های مختلف اشاره و عنوان کرد: آورده این همکاری‌ها برای ما این بود که روس‌ها که همواره نگاه بدبینانه‌ای به ارتباط با دولت‌های قبلی داشتند، با رویکرد مثبت‌تری به موضوع نگاه کردند و حاصل آن هم توفیقاتی بود که آنها در عرصه جنگ در اوکراین داشتند.
ظهره‌وند ادامه داد: بنابراین مجموعه این نگاه و رویکرد سبب شد که ایران در کنار روسیه و چین به شکل‌گیری معادله و روابط چند جانبه در محیط بین‌الملل کمک می‌کند.
وی افزود: دولت سیزدهم در شکل‌گیری چندگانه‌گرایی نقش موثری داشت که الان این روند با قدرت و سرعت به نفع کشورهای جنوبی و کشورهای آسیایی، آفریقایی و آمریکای لاتین جلو می‌رود.
کارشناس مسائل بین‌الملل بیان کرد: متقابلا هم می‌بینیم که امروز آمریکا و متحدانش در فشار و تنگنا قرار گرفته‌اند و اذعان دارند که صحنه نبرد اوکراین را واگذار کرده‌اند و در حال واگذاری صحنه‌های دیگر نیز هستند.
آمریکا مایوس از سیاست تحریم
ظهره‌وند خاطرنشان کرد: این امر خود یک دستاورد برای دولت سیزدهم است که آمریکایی‌ها از سیاست تحریمی علیه ایران مأیوس شوند که مبادله زندانیان ایرانی با جاسوسانی که در ایران در اختیار ما بود در کنار آزادسازی ۷ میلیارد دلار که حالا تبدیل به ۶ میلیارد دلار شد همین مساله را نشان می‌دهد.
وی یادآور شد: به‌هرحال این یک دستاورد بود و آنها ناگزیر شدند که سیاست تحریمی را حداقل در این بخش متوقف کنند و اجازه دهند که این مسیر دنبال شود و اکنون هم کماکان امیدوارند که آیا بتوانند در دیگر حوزه‌ها هم با دولت سیزدهم به توافق برسند که باید در این زمینه بسیار هوشیار بود.
سفیر سابق ایران در افغانستان و ایتالیا ادامه داد: در مجموع بزرگترین دستاورد دولت سیزدهم در سیاست خارجی محورهای یاد شده و همچنین روابط با عربستان بود که البته باید نقش چین را در آن در نظر گرفت.
ظهره‌وند تصریح کرد:در عین حال اینها فرصت‌هایی است که برای ما فراهم شده و حالا لازم است که ما این فرصت‌ها را تبدیل به ظرفیت‌های جدید در حوزه مسائل امنیت ملی کشور کنیم، یعنی باید سطح ظرفیت‌های داخلی‌مان را ارتقا دهیم و صرفا در حدی که این گشایش‌ها اتفاق افتاده متوقف نمانیم.
وی عنوان کرد: در مجموع باید گفت که مهمترین عامل در حصول این دستاوردها، همان جهت‌گیری و رویکرد انقلابی و توجه به ارزش‌ها و هنجارهای انقلاب در دولت سیزدهم است، خودباوری و اتکا به ظرفیت‌های داخلی و تلاش برای اینکه اقتصاد را به مسائلی مثل برجام و سیاست‌های تحریمی غرب گره نزند.
این کارشناس مسائل بین‌الملل اظهار کرد: اینها به نظر من دستاورد بسیار با ارزش در دوره ۲ ساله آیت‌الله رئیسی است که باید به خوبی مدیریت و عملیاتی شوند تا بتوانیم خروجی ملموس این دستاوردها را در ارتقای سطح رفاه و بهبود اوضاع اقتصادی کشور شاهد باشیم.