با توجه به این که خودروهای فرسوده زیادی با سن بالا در کشور وجود دارد، در سال ۱۳۹۶ قانون هوای پاک اسقاط خودروهای فرسوده در دستور کار قرار گرفت. در این قانون عمر مفیدی برای خودروها تعریف شده است و اگر عمر آن‌ها بیش‌تر باشد، باید از رده خارج شوند. این قانون در سال ۱۴۰۰ نیز اصلاح شده و برای خودروها مرز فرسودگی تعیین شد. طبق اصلاحیه قانون هوای پاک اسقاط خودروهای فرسوده، این نوع خودروها باید دفعات بیش‌تری را به مراکز معاینه فنی مراجعه و گواهی سلامت کسب کنند. در واقع دیگر صرفا سن خودرو ملاک فرسودگی نیست و عوامل زیادی وجود دارد که با معاینه فنی مشخص می‌شود. اگر خودرویی دو نوبت پشت سر هم در آزمون معاینه فنی رد شود و نتواند گواهی را دریافت کند، فرسوده تلقی می‌شود. منظور از مرز فرسودگی، این است که برای مثال خودروهای شخصی با بیش از 15 سال سن، باید سالی دو بار به مراکز معاینه فنی مراجعه کنند و بیش‌تر مورد بررسی قرار می‌گیرند. مرز فرسودگی برای هر خودرو متفاوت بوده و برای مثال تاکسی‌ها، خودروهای عمومی و گازسوز، باید بیش‌تر به مراکز معاینه فنی مراجعه کنند. اگر مالک خودروی دیزلی فرسوده، پالایشگر دوده استاندارد را حداقل یک سال قبل از رسیدن به مرز سن فرسودگی برای خودرو خود نصب کند، می‌تواند دو سال دیگر به مرز سن فرسودگی خودرو بیافزاید. رانندگان تاکسی نیز می‌توانند کاتالیست استاندارد و سیستم اگزوز خودرو خود را تعویض کنند، تا دو سال بیش‌تر برای اسقاط وقت داشته باشند.
بسیاری از خودروها و موتورسیکلت‌های فرسوده، دودزا هستند و تاثیر فراوانی بر آلودگی هوا و چهره شهر می‌گذارند. طبق قانون، اگر پلیس راهنمایی و رانندگی چنین خودرویی را رویت کند، باید آن را متوقف کرده و اعمال قانون کند. تمامی تخلفات مربوط به گواهی معاینه فنی، دودزایی و ... با استعلام خلافی خودرو و موتورسیکلت در باما قابل مشاهده و پرداخت است. همان طور که اشاره شد، این روزها نقش گواهی معاینه فنی خودرو و موتورسیکلت بسیار پررنگ‌تر از قبل بوده و عامل اصلی تشخیص فرسودگی وسایل نقلیه محسوب می‌شود.
اگر مالک خودروی فرسوده بخواهد خودروی خود را به مراکز اسقاط ببرد، ابتدا باید با مراجعه به سامانه اینترنتی، درخواست خود را ثبت کند. قبلا به چنین خودروهایی، وام اسقاط تعلق می‌گرفت تا مالک بتواند خودروی فرسوده خود را تعویض کند. مبلغ این وام در شهرهای مختلف متفاوت بود و برای مثال ساکنین شهرهای بزرگ در سال 1400 می‌توانستند بین 50 تا 70 میلیون تومان وام دریافت کنند. البته در حال حاضر مالک این خودروها تنها می‌توانند در طرح‌های فروش یکپارچه خودروسازان شرکت کنند.
برای ثبت نام مدارکی مانند VIN خودرو، برگ سبز (سند قطعی یا وکالتی)، مدارک احراز هویت مالک خودرو فرسوده، مشخصات دقیق خودرو و شماره حساب جام ملت به نام شخص مالک احتیاج است.
تمامی خودروسازان در حال حاضر موظف شده‌اند تا حداقل 20 درصد از ظرفیت طرح‌های فروش خود را به متقاضیان طرح خودروهای فرسوده اختصاص دهند و در نزدیک‌ترین تاریخ ممکن تحویل مشتریان شود.
در صورتی که مالک خودرو فرسوده مایل باشد در این طرح‌ها شرکت کند، باید پس از ثبت‌نام، خودروی خود را اسقاط کرده و گواهی اسقاط را به خودروساز ارائه دهد. این گواهی به نام همان شرکت مدنظر صادر می‌شود. در مراکز اسقاط، خودروی فرسوده وزن شده و قیمت‌گذاری می‌شود. وقتی قیمت خودرو فرسوده تعیین شد، 20 درصد کل مبلغ به مرکز اسقاط اختصاص می‌یابد و مابقی برای مالک خودرو است. برخی از افراد تنها متقاضی اسقاط بوده و برای دریافت خودروی جدید اقدام نمی‌کنند. در این حالت نیز 80 درصد قیمت خودرو اسقاطی خود را می‌توانند دریافت کنند.
هنگام تحویل خودروی فرسوده به مراکز اسقاط، باید مدارکی را ارائه داد. این مدارک شامل کارت خودرو، برگ سبز خودرو (سند قطعی و یا وکالتی)، رسید پرداخت عوارض شهرداری، رسید پرداخت مالیات خودرو (این مورد برای خودروهای اسقاطی با پلاک عمومی و قرمز است)، رسید پرداخت خلافی خودرو و کپی شناسنامه و کارت ملی مالک خودرو فرسوده است.
مالک خودروی فرسوده و متقاضی اسقاط خودرو، هیچ نگرانی‌ای در رابطه با تخفیف بیمه خود ندارد، زیرا می‌توان این تخفیف و امتیاز را به خودرو جدید انتقال داد.
*** محتوای این مطلب تبلیغاتی است و ایرنا مسئولیتی درباره آن ندارد.