«ابوالفضل ظهرهوند» در گفتوگو با خبرنگار سیاست خارجی ایرنا با اشاره به مهمترین دستاوردهای سیاست خارجی دولت سیزدهم که در سخنان امروز رهبر معظم انقلاب در دیدار رئیسجمهور و اعضای هیأت دولت مورد تجلیل قرار گرفت، اظهارداشت: مهمترین تفاوت میان سیاست خارجی دولت سیزدهم با دولتهای یازدهم و دوازدهم، نوع نگاه و جهتگیری کلی دولت در حوزه روابط خارجی است.
وی افزود: دولت قبلی، دولت کاملاً بیاعتنا به ملاحظات امنیت ملی، مستقل از روابط شرق و غرب و بهویژه غرب بود، در حالی که دولت آیتالله رئیسی موضوع را نخست درونزا نگاه میکند و سیاست خارجی آن نیز در امتداد چنین رویکردی در محیط داخلی یعنی رعایت استقلال استراتژیکی کشور و محیط پیرامونی است.
سفیر پیشین ایران در افغانستان بیان کرد: اولویت دولت سیزدهم روابط با همسایگان و کشورهای اسلامی و ارتباط نزدیک و مؤثر با دولتهای آسیایی، آفریقایی و آمریکای لاتین است؛ زیرا آنچه در تجربه چند دهه سیاست خارجی دیدیم این بود که کانون اصلی تهدیدات علیه کشور، همواره آمریکا و متحدان اروپایی واشنگتن بوده و هستند و کماکان هم همان مسیر را میروند.
ظهرهوند ادامه داد: موضوع دوم اینکه تجربه شکستخورده دولتهای اصلاحطلب نیز خود یک آموزه مهم بود که سبب شد دولت سیزدهم با توجه به تجربه دوره شکستخورده این دولتها به ویژه در مسأله برجام و اعتمادسازی و تنشزدایی به سمتی برود که کارشناسان وزارت خارجه همواره نسبت به آن توصیه داشته و دارند و آنهم گسترش روابط با کشورهای همسایه و کشورهاییست که با ما به نوعی همراستایی در تهدید و فرصت دارند.
سفیر پیشین ایران در ایتالیا گفت: نکته بعدی اینکه آنچه عملاً دولت سیزدهم سعی در رعایت آن داشته، واقعیتهای میدانی است که جهتگیری و نتیجه سیاست خارجی را روشن میکند.
ظهرهوند توضیح داد: به عبارت دیگر تعارضی که دولت قبل میان میدان و سیاست خارجی داشت، دولت سیزدهم ندارد و بزرگترین دستاورد همین مواضع روشن آن بود که دولتهای مطرح آسیایی و بینالمللی مثل روسیه، چین، هند و گروه بریکس متقاعد شدند که نگاه دولت سیزدهم با رویکرد آنها سازگاری بایستهای دارد و به همین خاطر میبینیم که حاصل این رویکرد، پذیرش تقاضای ایران برای پیوستن به توافقنامه شانگهای بود که یک موفقیت بسیار مهم است.
وی در خصوص موضوع پیوستن ایران به بریکس گفت: بسیاری از کشورها خواهان عضویت در بریکس هستند و ایران با توجه به ظرفیتهایی که دارد و با تلاش دولت در عرصه سیاست خارجی توانست در نخستین روزهای ماه جاری در ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی به ۶ کشوری بپیوندد که گروه اقتصادهای نوظهور را تشکیل میدهند و اینهم دستاورد دیگری برای ما بهشمار میرود.
ظهرهوند همچنین به همکاریهای میان ایران با روسیه و چین در عرصههای مختلف از جمله همکاریها در موضوعات دفاعی و نظامی و رهاورد این همکاریها برای ایران اشاره و عنوان کرد: آورده این همکاریها برای ما این بود که روسها که همواره نگاه بدبینانهای به ارتباط با دولتهای قبلی داشتند، با رویکرد مثبتتری به موضوع نگاه کردند و حاصل آنهم توفیقاتی بود که آنها در عرصه جنگ در اوکراین داشتند.
سفیر پیشین ایران در افغانستان ادامه داد: مجموعه این نگاه و رویکرد سبب شد که ایران در کنار روسیه و چین به شکلگیری معادله و روابط چندجانبه در محیط بین الملل کمک میکند.
وی افزود: دولت سیزدهم در شکلگیری چندجانبهگرایی نقش مؤثری داشت که این روند با قدرت و سرعت به نفع کشورهای جنوبی و کشورهای آسیایی، آفریقایی و آمریکای لاتین پیش میرود؛ متقابلاً میبینیم که امروز آمریکا و متحدانش در فشار و تنگنا قرار گرفتهاند و اذعان دارند که صحنه نبرد اوکراین را واگذار کردهاند و در حال واگذاری صحنههای دیگر نیز هستند.
ظهرهوند عنوان کرد: این امر خود یک دستاورد برای دولت سیزدهم است به این منظور که آمریکاییها از سیاست تحریمی علیه ایران مأیوس شوند که مبادله زندانیان ایرانی با جاسوسانی که در ایران در اختیار ما بودند در کنار آزادسازی ۷ میلیارد دلار که حالا تبدیل به ۶ میلیارد دلار شد.
وی بیان داشت: بههرحال این یک دستاورد بود و آنها ناگزیر شدند که سیاست تحریمی را حداقل در این بخش متوقف کنند و اجازه دهند که این مسیر دنبال شود و اکنون هم کماکان امیدوارند که آیا بتوانند در دیگر حوزهها هم با دولت سیزدهم به توافق برسند که باید در این زمینه بسیار هوشیار بود.
سفیر پیشین ایران در افغانستان از احیای روابط با عربستان پس از 7 سال وقفه بهعنوان یکی دیگر از دستاوردهای بزرگ دولت سیزدهم در سیاست خارجی یاد کرد و با قدردانی از نقش چین در این زمینه، خاطرنشان کرد: این موارد فرصتهاییست که برای ما فراهم شده و لازم است این فرصتها را تبدیل به ظرفیتهای جدید در حوزه مسائل امنیت ملی کنیم و برای تحقق این مهم باید سطح ظرفیتهای داخلیمان را ارتقا دهیم و صرفاً در حدی که این گشایشها اتفاق افتاده متوقف نمانیم.