مهدی کشتهگر روز جمعه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: سیستان که روزگاری نه چندان دور نگین درخشان شرق کشور بود این روزها روزگار خوشی را سپری نمیکند.
وی تصریح کرد: خشکسالیهای پیاپی و بدعهدی همسایه شرقی در رهاسازی حقابه؛ تندیس درخشان این سرزمین اساطیری کهن را کمرنگتر از همیشه کرده است.
این کارشناس با بیان اینکه بیآبی به سبب ارتباط مستقیم با وضعیت اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی منطقه، معضلات بسیاری را برای ساکنان این دیار رقم زده است، گفت: در این سالها به وضوح مشاهده شده که نمی توان به اندک آب جاری شده سالهای قبل در رودخانه هیرمند دلخوش بود و از تدبیر فوری برای تامین آب نیز متاسفانه خبری نیست، از طرفی پروژه سنگین مانند انتقال آب از دریای عمان در کوتاه مدت نمیتواند علاجی بر برآبی منطقه باشد.
وی با اشاره پیشنهاد بارورسازی ابرها به صورت راهکاری کوتاه مدت، تصریح کرد: این پیشنهاد به سبب ورود حجم آبی موقت در آن سال ها به نحوی به صورت جدی در دستور کار مسوولان مربوطه قرار نگرفت و متاسفانه در برخی حوزه ها با موانعی نیز همراه بود.
کشته گر اذعان کرد: آنچه امروز در خبرها می شنویم که کشورهایی چون امارات و چین سرمایه گذاری گسترده ای را در حوزه بارورسازی ابرها انجام داده اند و به دنبال استفاده از این تکنولوژی برای جبران کمبود منابع آبی شان هستند خود نشان از اهمیت این موضوع و به نتیجه رسیدن آن است.
وی با بیان اینکه طبق آمار سازمان جهانی هواشناسی در حال حاضر ۵۰ کشور در حال اجرای طرح بارورسازی ابرها هستند، تصریح کرد: روسیه و آمریکا جزو پیشگامان این فناوری محسوب میشوند، ضمن اینکه امارات با سرمایه گذاری میلیون دلاری از فناوری نانو برای بارورسازی ابرها استفاده می کند و با ایجاد تراکم در ابرها "تا حدودی" در این زمینه موفق بوده است.
معاون پژوهشی جهاد دانشگاهی سیستان و بلوچستان با اشاره به اینکه یکی از گزاره های مهم در روش بارورسازی ابرها هزینه های مربوط به آن است، گفت: در صورت انجام این کار آسیبی جز برای محیط زیست متوجه کسی نخواهد داشت، با این وجود چرا با وضعیت فعلی منابع آبی منطقه سیستان حاضر به هزینه های میلیاردی پروژه های مطالعاتی هستیم اما برای روش معقول تری چون بارورسازی ابرها هزینه و یا حتی پیگیری خاصی انجام نمی شود.
وی اظهار کرد: بر اساس داده های منتشر شده در روش بارورسازی ابرها با استفاده فناوری نانو بین ۳۰ تا ۳۵درصد افزایش بارندگی را شاهد خواهیم بود که هر یک میلیمتر افزایش بارندگی اتفاق بزرگی بوده و می تواند به بهبود شرایط کمک کند.
کشته گر بیان کرد: اگر این بارش ها اگر به دلایل مختلف از جمله اشتباه محاسباتی و وزش باد در دیگر نقاط نیز رخ بدهد اتفاق ناخوشایند و یا باعث هدر رفته هزینه ها نمی شود چرا که می تواند احتمال جاری شدن سیلاب را در بستر رودخانه هیرمند افزایش دهد.
وی با اشاره به اینکه معمولا بارورسازی ابرها به ۲ روش انجام می شود، تاکید کرد: یک روش استفاده از هواپیما و هلیکوپتر جهت ارتفاع گرفتن تا بالای ابرها و انجام بارورسازی است و روش دیگر اینکه از پایین به روش ژنراتور و توپخانههای ابری کار بارورسازی ابرها صورت میگیرد.
معاون پژوهشی جهاد دانشگاهی سیستان و بلوچستان تصریح کرد: با توجه به اینکه در خبرها آمده در منطقه غرب و شمال غرب نیز علاوه بر یزد مرکز بارورسازی ابرها در حال راه اندازی هست ضروریست مسوولان مربوطه پیگیری کرده تا در این استان با هدف پوشش شرق و جنوب شرق کشور مرکز بارورسازی ابرها راه اندازی شود.
وی با اشاره به اینکه شناخت علمی در خصوص شناسایی ابر بارانزا یکی از عوامل مهم اثر بخشی این طرح است، تاکید کرد: این روش باید بر اساس آگاهی و بررسی و شناخت دقیق از سامانههای جوی و مبتنی بر نتایج و سنجشهای فنی و علمی انجام پذیرد زیرا نمیتوان در تمام سامانههای ابری اینکار را انجام داد و نیاز است ابرهای باران زا شناسایی و عملیات بارورسازی پس از مطالعه دقیق صورت پذیرد.
کشته گر گفت: به هر روی استفاده از تمام امکانات بشری برای بهبود شرایط آبی منطقه سیستان که به سبب خشک شدن چاه نیمهها شاید برای چند ماه یا چند هفته بیشتر ذخیره آبی نداشته باشد امری اجتناب ناپذیر و البته حیاتی بوده، و انتظار می رود مسوولان با تشکیل قرارگاه ملی نسبت به بررسی همه احتمالات و روش ها اقدام کنند.