به گزارش خبرنگار ایرنا، تعاون در ایران از سابقه‌ای بسیار طولانی برخوردار است. بسیاری از محققان عقیده دارند که اوضاع خاص جغرافیایی و شرایط کلی حاکم بر مشرق زمین، از جمله ایران، موجب شده است که مردم برای مقابله با مشکلات و غلبه بر طبیعت با یکدیگر متحد شوند و تعاونی‌های سنتی را پایه‌گذاری کنند.
هر چند تعاون با سنت‌های مردم این سرزمین آمیخته شده و همواره با زندگی مردم عجین بوده است، اما آغاز رسمی تعاون در ایران را می‌توان تاریخ تصویب قانون تجارت در سال ۱۳۰۳ شمسی دانست که موادی از آن به بحث در مورد تعاونی‌های تولید و مصرف اختصاص یافته بود و از لحاظ تشکیل و ثبت رسمی تعاونی‌ها، می‌توان سال ۱۳۱۴ را آغاز فعالیت تعاونی های روستایی در ایران اعلام کرد.
طبق بررسی‌ها از لحاظ تشکیل و ثبت رسمی تعاونی‌ها، می‌توان سال ۱۳۱۴ را آغاز فعالیت تعاونی های روستایی در ایران دانست که نخستین شرکت تعاونی روستایی کشور در منطقه داورآباد استان سمنان بر پایه قانون تجارت تاسیس شد تا این استان زادگاه تعاونی‌های روستایی ایران نام بگیرد.طبق بررسی‌ها از لحاظ تشکیل و ثبت رسمی تعاونی‌ها، می‌توان سال ۱۳۱۴ را آغاز فعالیت تعاونی های روستایی در ایران دانست که نخستین شرکت تعاونی روستایی کشور در منطقه داورآباد استان سمنان بر پایه قانون تجارت تاسیس شد تا این استان زادگاه تعاونی‌های روستایی ایران نام بگیرد.
در آن زمان هر کشاورز در این تعاونی مالک ۲۰ سهم ۵۰ ریالی، در مجموع یک ریال بود و از اقدام‌های این شرکت ایجاد فروشگاه تعاونی و اعطای تسهیلات به سهامداران بود.
روستای داورآباد در ۱۵ کیلومتری شرق شهرستان گرمسار و چهار کیلومتری جنوب مرکزی شهرستان آرادان از توابع استان سمنان است.
فروشگاه این شرکت ابتدا در بخشی از انبارهای قدیمی داورآباد مستقر بود. سپس به یکی از مغازه های جنب مسجد قدیم روستا منتقل شد. پس از احداث فروشگاه تعاونی روستایی در مجموعه شرکت سهامی زراعی، فروشگاه به این مکان انتقال یافت.
روستاییان داورآباد، یاتری علیا، هشت آباد، کند قلی خان، کهن آباد، فروان، خلخالیه و شهرک ابوذر در این تعاونی عضویت دارند. شرکت تعاونی روستایی داور آباد تا سال ۱۳۸۷ تعداد یک هزار و ۴۹۷ نفر عضو داشت.
خرید و فروش محصولات کشاورزی، توزیع نهاده های کشاورزی، توزیع بذر و کود شیمیایی و توزیع کالاهای سهمیه ای از مهمترین فعالیت های شرکت تعاونی داور آباد است.
همچنین فروشگاه‌های روستاهای تابعه این تعاونی در روستاهای فروان و کهن آباد دایر است. فروشگاه های نفت واقع در روستاهای کند قلی خان و هشت آباد نیز جزو اموال این شرکت محسوب می‌شوند که هم‌اکنون غیرفعال است.
تعاونی از مجموعه سرمایه‌های خرد تشکیل می‌شود، سرمایه‌های اندکی که به تنهایی نمی‌تواند منجر به یک سرمایه‌گذاری اقتصادی و سودآوری شود، اما تجمیع سرمایه‌ها منجر به سوداوری، اشتغالزایی و رونق تولید می‌شود و گذشتگان نیز این مهم را به خوبی درک کرده بودند.فعالیت اقتصادی در قالب تعاونی در واقع تجلی ضرب المثل «قطره‌قطره جمع گردد، وانگهی دریا شود» است و از آن جایی که در تشکیل تعاونی، چند نفر با اشتراک سرمایه خود دست به فعالیت اقتصادی می‌زنند، نوعی خودنظارتی وجود دارد که تعاونی را از فساد دور نگه می دارد.
فعالیت اقتصادی در قالب تعاونی در واقع تجلی ضرب المثل «قطره‌قطره جمع گردد، وانگهی دریا شود» است و از آن جایی که در تشکیل تعاونی، چند نفر با اشتراک سرمایه خود دست به فعالیت اقتصادی می‌زنند، نوعی خودنظارتی وجود دارد که تعاونی را از فساد دور نگه می دارد و همچنین مطابق ماده ۲۹ قانون بخش تعاون اقتصاد، شرکت‌های تعاونی دارای مجمع عمومی، هیات مدیره و هیات بازرسی هستند که این تشکیلات موجب ایجاد شفافیت مالی و در نتیجه با بهبود معیشت، منجر به فقرزدایی می‌شود.
اقتصاد تعاون‌محور همواره اقتصادی پویا است، چرا که اعضای تعاونی برای سودآوری همواره فعالیت‌های خود در زمینه تولید تا عرضه را برنامه‌محور و متقاضی‌محور پیش می‌برند.
به بیان دیگر، بخش تعاون از فرآیندهای تولید گرفته تا توزیع و مصرف، به سبب نظارت همگانی، فعالیت شفافی دارد که در بسترسازی برای رونق تولید و حمایت از مصرف کنندگان نقش‌آفرین است.
به گفته کارشناسان، کمبود نقدینگی و سرمایه در گردش مهمترین مانع راه شکوفایی تعاونی‌ها است و اگر دولت تسهیلات ارزان قیمت برای این بخش را تقویت کند، می‌توان سهم تعاونی را در اقتصاد کشور افزایش داد.برای توسعه تعاونی‌ها باید نگاه فرابخشی و اعتقاد به افزایش سهم تعاونی‌ها در اقتصاد بین مدیران تقویت و در نظام آموزشی مفهوم تعاون و کار گروهی از دوران مدرسه به کودکان آموخته شود؛ در دوران تحصیلات دانشگاهی نیز مفهوم تعاون در ذهن جوانان تحکیم شود.
در کنار آموزش و اطلاع‌رسانی به جامعه برای توسعه تعاونی‌ها باید نگاه فرابخشی و اعتقاد به افزایش سهم تعاونی‌ها در اقتصاد بین مدیران تقویت و در نظام آموزشی مفهوم تعاون و کار گروهی از دوران مدرسه به کودکان آموخته شود؛ در دوران تحصیلات دانشگاهی نیز مفهوم تعاون در ذهن جوانان تحکیم شود تا دانش‌آموختگان با تکیه بر دانش خود و جمع‌آوری سرمایه‌های اندک به اقتصاد کشور و بهبود معیشت خود با اشتغالزایی کمک کنند.
به اعتقاد صاحبنظران، تعاونی و تعاونگری باید از محیط کوچک مانند روستاها، مناطق و اقشار کم‌درآمد شکل بگیرد و هر اقدام و تصمیمی از سوی مدیران بالادستی برای حمایت از آنان اتخاذ شود.
مطابق قانون اساسی فعالیت اقتصادی ایران متشکل از بخش‌های دولتی، خصوصی و تعاونی است که هم‌اکنون بیشترین فعالیت (حدود ۷۵ درصد) را بخش دولتی در اختیار دارد و سهم بخش تعاون در برنامه توسعه ششم باید به ۲۵ درصد می رسید که سهم کنونی با این عدد فاصله زیادی دارد و انتظار می‌رود دولت مردمی آیت‌الله رئیسی نفسی تازه به روح تعاونگری در کشور تزریق کند.
اصل ۴۴ قانون اساسی به صراحت سهم ۲۵ درصد برای تعاونی‌ها در اقتصاد ایران پیش‌بینی کرده است، اما هنوز تحقق این قانون با واقعیت‌ها فاصله دارد.
به گزارش خبرنگار ایرنا، بیش از یکهزار و ۱۸۱ تعاونی فعال با سرمایه گذاری ۲ هزار و ۱۵ میلیارد ریال و اشتغالزایی برای ۱۵ هزار و ۳۵۰ نفر در استان سمنان فعال است.
۲۵ تعاونی با ۷۱۷ عضو و ایجاد ۱۸۳ فرصت شغلی و سرمایه اولیه ۱۴ میلیارد و ۸۰۰ میلیون ریال در رشته‌های مختلف طی یکسال از شهریور سال گذشته تا شهریور امسال در استان سمنان تشکیل شد.
استان سمنان که به «دارالمرحمه» معروف است با مساحت نزدیک به ۹۷ هزار و ۵۰۰ کیلومتر مربع یکی از پهناورترین استان‌های کشور ایران است که با پنج و ۹ دهم درصد مساحت کل کشور، از این نظر هفتمین استان ایران محسوب می‌شود.
این خطه از جانب شمال به استان‌های خراسان شمالی، گلستان و مازندران، از جنوب به استان‌های خراسان جنوبی و اصفهان، از شرق به استان خراسان رضوی و از غرب به استان‌های تهران و قم محدود است؛ بر این پایه و به دلیل موقعیت جغرافیایی همجواری با پایتخت و هفت استان مهم کشور، این استان از اهمیت زیادی برخوردار است.
بر پایه برآورد مرکز آمار ایران در سال ۱۴۰۰، استان سمنان با هشت شهرستان در مجموع ۷۵۷ هزار و ۲۰۰ نفر جمعیت دارد که از این شمار، بیش از ۲۰۰ هزار نفر ساکن مرکز استان هستند.