مجتبی عباسی روز دوشنبه به مناسبت زادروز ابوریحان بیرونی، مصادف با روز مردم شناسی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: وضعیت امروز استان قزوین و حتی کشور به دلیل شرایط گذار از جامعه سنتی به مدرن آسیب‌های فراوانی برای فرهنگ ما به همراه داشته است.
وی به موضوع جهانی شدن و ورود فرهنگ از کشورهای مختلف اشاره کرد و یادآور شد: متاسفانه بیشتر خرده فرهنگ‌های ما در حال از بین رفتن بوده و نسل جوان ما بدون توجه به این موارد در حال از دست دادن یک فرهنگ و تاریخ چندهزار ساله هستند.
عباسی به آسیب فضای مجازی در بخش فرهنگ اشاره کرد و ادامه داد: امروز سطح اطلاعات عمومی جامعه نسبت به فرهنگ‌ها در حال کاهش است و وجود اینترنت و فضای مجازی سبب شده تا میزان تعلق خاطر به فرهنگ‌های بومی و مختص به اقلیم استان قزوین کاهش یابد.
این کارشناس با اشاره به آفت بزرگ از بین رفتن تعلق خاطر فرهنگی، تصریح کرد: پژوهشگران ما باید به این موارد توجه کرده و از زوال فرهنگ و خرده فرهنگ ها جلوگیری کنند، چرا که اهمیت از بین رفتن فرهنگ مثل از بین رفتن پوشش گیاهی و اقلیم طبیعی است و می تواند بعدها آثار نامطلوبی از خود برجای بگذارد.
زوال تدریجی زبان تاتی و غذاهای سنتی در استان قزوین
عباسی در خصوص اهمیت زبان و گویش‌های مختلف در استان قزوین نیز اظهار کرد: بیشترین گویش و لهجه در زبان تاتی مختص استان قزوین است، در همین شهرستان‌های بویین زهرا و تاکستان و حتی بخش هایی از رودبار الموت انواع گویش‌های تاتی وجود دارد، اما به علت توجه نکردن به این زبان ما شاهد از بین رفتن لجه‌های مختلف این زبان هستیم، به نوعی این زبان در حال یکی شدن در لهجه است.
کارشناس مردم شناسی ادامه داد: اگرچه ثبت کردن یک زبان و یا گویش کار بسیار خوبی است اما در کنار آن بایستی سازمان و دستگاه‌ها مختلف نیز پای کارآمده و در حفظ، احیا و نگهداری آن تلاش کنند.
وی سپس بر عمومی شدن فرهنگ‌ها اشاره کرد و یادآور شد: با از بین رفتن بافت تاریخی و عناصر فرهنگی ما شاهد عمومی شدن فرهنگ در حوزه‌های مختلف هستیم، مثلا غذاهای بومی قزوین در حال فراموشی است و تقریبا همه مردم به سمت غذاهای عمومی روی آورده‌اند.
عباسی اضافه کرد: اگرچه "قیمه نثار" قزوین در منوی استان‌های دیگر نیز یافت می‌شود اما اصالت خود را از دست داده و همانند گذشته کیفیت لازم به خود را ندارد، ما نیز موافقیم که شهرت یک غذای سنتی در سطح ملی کار بسیار بزرگی است اما این موارد کافی نیست.
نابودی فرهنگ‌ها، افتخاری برای ما باقی نمی‌گذارد
کارشناس مسوول مردم شناسی در خصوص راهکارهای مقابله با زوال تدریجی فرهنگ در استان قزوین گفت: این مشکل را باید همه دستگاه‌ها درک کنند، رسانه ها و پژوهشگرها باید به میدان بیایند و موضوع باید در سطح سازمان های غیرمرتبط نیز مطرح شود.
به گفته عباسی، همه باید چاره اندیشی کنند و هم تصمیم گیرنده باشند زیرا این مشکل کوچکی نیست و همه دستگاه‌ها باید در این میدان به هم کمک کنند.
وی خاطرنشان کرد: تصور کنید تیم فوتبالی داشته باشید که بازیکنان آن هیچکدام قزوینی نباشند، یا مثلا تیم کشتی استان فاقد یک کشتی گیر بومی باشد، در آن صورت آیا این برای ما مباهاتی وجود می آورد یا اصلا می‌توانیم به آن افتخار کنیم؟ وقتی عناصر فرهنگی و بومی از بین بروند، افتخارات نیز از ما گرفته می‌شود.
عباسی یادآور شد: استان قزوین از نظر علوم مردم شناسی دارای جایگاه ممتازی است و به لحاظ دارا بودن اقوام مختلف و همچنین اقلیم متنوع باید مورد توجه ویژه قرار بگیرد.