به گزارش روز چهارشنبه ایرنا، از آغاز جنگ اوکراین در پنجم اسفند ۱۴۰۰ (۲۴ فوریه ۲۰۲۲)، جمهوری اسلامی در ادامه سیاست ضدجنگ خود بارها به‌طور رسمی اعلام کرده است که نه از جنگ حمایت می‌کند و نه از هیچ‌یک از طرف‌های درگیر آن. با اینحال دستگاه دیپلماسی ایران نسبت به این درگیری و آرایش گسترده کشورهای جهان در پشت سر دو طرف آن یعنی روسیه و اوکراین، بی‌تفاوت نماند و تلاش کرد تا از مسیر دیپلماتیک و حتی انتقال پیام‌های دو طرف درگیر، راهی برای پایان دادن به آن بجوید.
با این وجود، جمهوری اسلامی بارها به همکاری با روسیه در این جنگ متهم شده است. گاه این اتهام از سوی سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) که برنامه‌های جاه‌طلبانه‌اش عامل اصلی بروز بحران و درگیری نظامی در منطقه بود، مطرح شده و گاه کی‌یف انگشت این اتهام را به سمت ایران گرفته تا بتواند کمک‌های غربی بیشتری را از آنِ خود کند. برخی رسانه‌های غربی نیز با اهداف مشخص به نوبه خود در این مدت کوشیده‌اند تا تنور این اتهامات را گرم نگه دارند.
جمهوری اسلامی ایران که خود یکی از قربانیان جنگ و تهاجم نظامی است و هنوز خاطره روشنی از هشت سال دفاع مقدس در برابر دشمنی دارد که از همراهی و حمایت همه کشورهای غربی برخوردار بود، همواره موضعی ضدجنگ را در سیاست خارجی خود در پیش گرفته است. این بار، رئیس جمهوری ایران در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل این موضع را تکرار کرد.
آیت الله سید ابراهیم رئیسی در سخنرانی خود گفت: در قضیه جنگ اوکراین و روسیه نیز مایلم بار دیگر بر موضع جمهوری اسلامی ایران در ردّ جنگ به عنوان راه حلی برای هرگونه مخاصمه تاکید کنم. ما جنگ در اروپا را به نفع هیچ طرف اروپایی نمی دانیم. رد کردن هر طرح آتش بس در جنگ اوکراین از سوی آمریکایی ها نشان می دهد که آمریکا برای تضعیف اروپا برنامه بلندمدت دارد.
وی تاکید کرد: ما از هر ابتکاری برای پایان جنگ و آغاز روند سیاسی حمایت می کنیم و آمادگی خود را برای نقش آفرینی سازنده در این عرصه اعلام می کنیم.
رئیس جمهوری ایران همچنین در نشستی با مدیران رسانه‌های آمریکا بر این موضع روشن و همیشگی تاکید کرد.
آیت الله رئیسی در پاسخ به مدیران رسانه‌های «ام. بی. سی نیوز» و «واشنگتن‌پست» گفت: با جنگ اوکراین مخالفیم، ارتباط ایران و روسیه در حوزه های سیاسی ، اقتصادی و تجاری و دفاعی قبل از جنگ‌اوکراین، برقرار بوده است.
رئیس جمهوری اسلامی در مورد اتهاماتی که به ایران در مورد ارسال پهپاد به مسکو برای بکارگیری در جنگ اوکراین، مطرح می‌شود، گفت: درخصوص ادعای ارسال پهپاد به روسیه بارها اعلام کردیم اگر سندی دارید، ارائه دهید.
وی ادامه داد: در همین راستا در کشور عمان جلسه ای برگزار شد و قرار شد اوکراین اسناد خود را ارائه دهد ولی نتوانستند برای ادعای خود مبنی بر تحویل پهپاد به روسیه در زمان جنگ اسنادی ارائه دهند. بازهم اعلام می‌کنم اگر سندی دارید ارائه دهید تا بررسی شود.
آیت الله رئیسی همچنین تاکید کرد که ارتباط و همکاری ایران و روسیه در حوزه سلاح به پیش از درگیری با اوکراین مربوط می‌شود.
این در حالیست که کشورهای غربی آشکارا با ارسال سلاح به اوکراین و کمک‌های بی‌سابقه‌ای که گاه صدای مردم و برخی مسئولان در این کشورها را درآورده است، دورنمای دستیابی به صلح را هر روز مبهم‌تر و دست‌نیافتنی‌تر می‌کنند.
رئیس جمهوری تصریح کرد: آمریکا در عوض ارسال سلاح های متعدد در موضع پایان جنگ قرار بگیرد. چرا سود خود را در ادامه جنگ و فروش سلاح به اوکراین می بینند؟ تمام کسانی که از جنگ‌اوکراین ناراحتند می توانند تلاش جمعی خود را برای پایان جنگ بکار گیرند.
آیت الله رئیسی در این نشست همچنین آمادگی جمهوری اسلامی را برای میانجی‌گری میان روسیه و اوکراین برای خاتمه دادن به جنگ اعلام کرد.
پیش از این، حسین امیرعبدالهیان وزیر امور خارجه کشورمان در کنفرانس خبری پانزدهمین کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و آفریقای جنوبی در اوایل مردادماه با تأکید بر اینکه هیچ سند معتبری مبنی بر کاربرد پهپادهای ایرانی در جنگ علیه اوکراین ارائه نشده است، گفت: در جنگ اوکراین کنار هیچ یک از طرفین برای تداوم جنگ نبوده و نیستیم.
وی بار دیگر اتهام کاربرد پهپادهای ایرانی در جنگ علیه اوکراین را بی‌اساس و نادرست توصیف کرده و گفته بود: در این زمینه بارها با همتای اوکراینی خود گفت وگو و حتی توافق کردیم و نظامیان دو کشور دیداری را با یکدیگر داشته باشند، هدف ما از این دیدار به دست آوردن اسناد ادعایی اوکراین و برخی کشورهای غربی برای کاربرد پهپاد ایرانی در اوکراین بود.
امیرعبداللهیان همچنین به گفت‌وگوهای ۹ ماه پیش هیأت های اوکراینی و ایرانی در سطح نظامی اشاره کرد که در آن هیچ مدرک معتبری از طرف اوکراینی ها ارائه نشد.
وی گفته بود: ما از طرف اوکراینی خواستیم اسناد معتبر خود را در این رابطه ارائه دهند. ضمن اینکه مقامات روسیه به ما اطمینان دادند که در چارچوب همکاری‌های دفاعی موجود و قدیمی بین تهران و مسکو هیچ گاه از تجهیزات ایرانی علیه جنگ اوکراین استفاده نکرده و نخواهند کرد.
تاکنون دستگاه دیپلماسی ایران در هر فرصتی بر موضع بی‌طرفی ایران در جنگ اوکراین تاکید و نیز بارها اعلام کرده است که تداوم درگیری چه در اوکراین و چه در هر نقطه دیگری از جهان و منطقه راه‌حل نیست و تنها وضعیت را پیچیده می‌کند.