به گزارش خبرنگار معارف ایرنا مراسم اختتامیه نخستین کنگره ملی نوحه‌ها و نغمه‌های عاشورایی با معرفی نوحه سرای برتر کشور و تجلیل از محمدرضا طاهری مداح اهل بیت (ع) در برج میلاد برگزار شد.
حجت‌الاسلام محمد قمی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی گفت: حکایت فقط واگویه هنری و حماسی دلدادگی و دلبستگی ما نیست، فقط آیین و مناسک و رسومی که ارزنده و ذیقیمت نیست بلکه ماجرا از حقیقت عالم نشأت می‌گیرد.
وی افزود: تجلی‌هایی مانند نوحه پیوند ما را با این ماجرا که منبع نور است، فراهم می‌کند. دست کم گرفتن نوحه در این مکتب و آیین خطاست.
قمی با بیان اینکه نیاز است ابعاد علمی این کنگره‌ها بیش از پیش جدی گرفته شود، تصریح کرد: بابت کوتاهی‌های تا به حال بوده، عذرخواهی می‌کنم و دست کسانی را که در این قالب ماندگار تلاش می‌کنند، می‌بوسم.
وی افزود: خاطرم هست که کم سن و سال بودیم و از قم خود را به حسینیه پنبه‌چی و بیت الزهرا می‌رساندیم که نوحه و مناجات او نظیر داشت و به حق امروز مجالی شده است که از حاج محمدرضا طاهری تجلیل کنیم. عنوان مهرواره را برای این رویداد می پسندم که باید بین‌المللی شود.
اگر نوحه وجه آسمانی نداشته باشد، ماندنی نمی‌شود
حجت‌الاسلام مجید باباخانی رئیس سازمان هیأت و تشکل‌های دینی گفت: نوحه معنوی‌ترین و فراگیرترین بخش هیأت است. نوحه ماناترین بخش هیأت شده است زیرا رنگ بقا یافته است. نوحه اگر وجه آسمانی نداشته باشد، ماندنی نمی‌شود. اگر نوحه‌های «مکن ای صبح طلوع» و «امشبی را شه دین در حرمش مهمان است» ماندگار شده، به این دلیل بوده که آسمانی بودند.
وی افزود: سازمان هیأت ایجاد شده تا فعالان عرصه هیأت با فراغ بیشتری خدمات خود را ارائه کنند. کار ما فراتسهیل‌گری است. به تمام کنشگران این عرصه می‌گوییم با این که بضاعت کمی داریم اما تلاش می‌کنیم تا کارهای آنان بیش از گذشته اثرگذار باشد.
باباخانی ادامه داد: از سازمان صدا و سیما، شهرداری تهران، سازمان اوقاف و امور خیریه و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌خواهیم تا هرچه بیشتر کنار اهل هیات بایستند و کمک کار آنها باشند.
پژوهشگران به بررسی علمی نوحه و هیأت وارد شوند
میثم مطیعی داور بخش پایان نامه و پژوهش کنگره ملی نوحه گفت: سابقه رثا و سوگ به اندازه تاریخ بشر است. در ادیان مختلف داشتیم و در اسلام هم گریه پیامبر برای مادرشان و عموی خود حضرت حمزه را دارد. در صدر اسلام افرادی را داشتیم که شعر می‌سرودند. به طور مثال شخصی به نام صعصعه بن سوهان داشتیم که شعر می‌سرود.
وی افزود: ما قبل از ورود اسلام به ایران، سوک سیاوشان داریم که در کتاب صحیح بخاری آمده است. صنف مویه گران داشتیم که مانند همین نوحه سرایان بودند. بعد از ورود اسلام مجالس عزاداری برای اهل بیت داریم و با روی کار آمدن آل بویه مجالس نوحه‌خوانی و تعزیه ایجاد شد.
مطیعی گفت: فعالیت شاعران در عرصه دینی داریم که کسایی مرزی اولین شاعر آیینی است. یغما جندقی که در ۱۲۷۶ درگذشت مبدع نوحه‌سرایی نوین است.
این استاد دانشگاه گفت: امروز در بین هیأت‌ها مسائل جدید و سوالاتی داریم که در مجالس علمی باید درباره‌اش صحبت شد. نوحه به یک پشتوانه علمی، معارتی و هنری تکیه دارد و دعوت می‌کنم که پژوهشگران در دوره‌های بعدی آثار خود را ارسال کنند.وی تصریح کرد: نظام مسائل هیأت و نوحه‌سرایی باید استخراج شود. بیشتر آثار ارسالی به کنگره مرتبط با نوحه نبود و برخی از آنها ساختار پژوهشی نداشت. برای سال بعد محور و موضوعات پژوهشی اعلام خواهیم کرد. رهبر انقلاب در دیدار با مداحان فرمودند اساتید دانشگاه باید بیایند و نوحه و مداحی را بررسی کنند.
هدیه رهبر انقلاب به محمدرضا طاهری
در این مراسم از محمدرضا طاهری به عنوان پرچم‌دار نغمه‌پردازی نوین برای سه دهه نغمه‌پردازی و خلق نواهای نوآورانه و در عین حال اصیل برای جلسات عزاداری و موالید اهل بیت(ع) تجلیل شد.
سعید حدادیان مداح اهل بیت(ع) گفت: امروز به مناسبت سالروز شهادت امام حسن عسکری(ع) در محضر رهبر انقلاب بودم و هنگامی که حضرت آقا خبردار شدند بناست از حاج محمدرضا طاهری برنامه تجلیل داشته باشیم، ایشان عبای خود را به عنوان هدیه ارسال کردند.
این مداح اهل بیت(ع) اضافه کرد: حاج محمد از شش سالگی رسماً می‌خواند و بیش از پنج دهه نوحه‌خوانی کرده است که جاداشت از او مجزا تجلیل شود نه اینکه در حاشیه یک برنامه باشد.
حدادیان در ادامه دلنوشته‌ای برای حاج محمدرضا طاهری خواند با این مطلع که کار تجلیل از تو برادرم کار ما نیست، کار رفیقان شهیدت است.
تجلیل از برگزیدگان
همچنین از ۲۶ برگزیده به شرح زیر تجلیل شد:
در بخش نوحه سرایان برگزیده سعید پاشازاده و جواد فلاح از تهران، حمید رمی از دزفول و مسعود الفیصلی از آبادان و در بخش کودک و نوجوان محسن رضوانی از تهران، یوسف رحیمی از قم و مصطفی مداح از شهریار معرفی شدند.
برگزیدگان بخش پایان نامه، پژوهش و مقالات را بشری صاحبی از تهران، رضا خورشیدی فر از قم و سیده فرشته حسینی از تهران تشکیل می دهند و برگزیدگان بخش محورها شامل امین سمیعی و سید محمدرضا حسینی از تهران، مجتبی تاجیک از ورامین، میلاد حسنی از تهران، سید محمد حسین آل مجتبی از قم، عباس قانعی از تهران، خسرو جولاقانیان و ابراهیم جولاقانیان از گراش استان فارس بود.
در بخش عربی و آذری عماد الکثیری از شوش دانیال، نوری جابری زاده، حسن فرحانی و قیس فرحانی از خرمشهر، محمد نعمت دوست از مراغه و فاطمه عبودی اصل از حمیدیه و برگزیدگان دبیرخانه کنگره عبارت بودند از محمدمهدی سیار و جعفر رسول زاده متخلص به آشفته.
نشست تخصصی نوحه‌سرایان و نغمه‌پردازان کشور با موضوع بررسی نوحه‌های محرم ۱۴۰۲، قبل از مراسم اختتامیه برگزار شد و در این مراسم حجت الاسلام محمد قمی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی سخنرانی کرد.
نخستین کنگره ملی نوحه‌ها و نغمه‌های عاشورایی به همت سازمان هیات و تشکل‌های دینی در سه بخش اصلی، ویژه و جنبی در سه زبان فارسی، عربی، آذری و گویش‌ها و لهجه‌های بومی ایران برگزار شد و بیش از هزار و ۱۰۰ اثر به دبیرخانه این کنگره رسید.