دیدار با دارنده ۵ جایزه توپ طلا و سوپر استار در عرصه فوتبال جذابیتهای خاص خود را دارد؛ زیرا این اتفاق شاید دیگر تکرار نشود. البته این هجوم و ازدحام برای سوپر استاری چون رونالدو طبیعی است و ورودش به هر جایی موجب این شلوغی، ذوقزدگی و شوق دیدار میشود.
اشتیاق دیدار، مختص به رونالدو نیست و این اتفاق برای همه افراد بسیار مشهور رخ میدهد. میزان ازدحام جمعیت با درجه شهرت ستارهها رابطه مستقیم دارد. هرچه معروفتر و محبوبتر، شوق دیدار بیشتر. هرجا سلبریتی دیده شود شماری از مردم هم به همراه دارد.
اما چرا برخی افراد میخواهند به سلبریتیها نزدیک شوند؟ بودن در کنار آنها چه سودی دارد؟
خواندن در مورد افراد مشهور، تماشای آنها در تلویزیون، یا دنبالکردن آنها در اینستاگرام و دیگر شبکههای اجتماعی، باعث میشود احساس کنیم در شکوه آنها شرکت میکنیم. ما احساس نزدیکی به آنها میکنیم، گویی آنها دوستان ما هستند و این حس خوبی به ما میدهد. ما آنها را گاهی تحسین و گاهی هم پرستش میکنیم، زیرا آنها را مهم، قدرتمند یا مشهور میدانیم و دلمان میخواهد از زندگیشان بدانیم. این افراد با حضورشان در رسانهها ظاهر میشوند؛ به ما این امکان را میدهند نگاهی به زندگی آنها داشته باشیم. هر چیزی را که بهتر، بزرگتر، ثروتمندتر، شناختهشده یا قدرتمند به نظر میرسد برای برخی مردم خاصتر میشود و گاهی تاجایی پیش میرود که آن را بت میکنند. برخی وقتی طرفدار دو آتشه افراد مشهور و محبوب میشوند، احساس میکنند با آنها معاشرت میکنند و بخشی از زندگی آنها هستند.
این حس پرستش و بتسازی تا کجا پیش میرود و تا چه میزان در زندگی طرفدارانشان تاثیر میگذارد؟ وقتی احساس میکنید با سلبریتیها زندگی میکنید و عضوی از آنها هستید سبک زندگی آنها الگوی شما میشود و این آغاز تقلید است؛ تقلید از بتهای خود. تقلید از سبک لباسهای آنها، استفاده از همان عطری که آنها استفاده میکنند یا تلاش دارند مانند آنها رفتار کنند. این عملکرد به آنها احساس نزدیکی به بتهای خود را میدهد و در شهرت و شکوه آنها شرکت میکنند.
اما این موارد فقط بخشی از ارضای روح و روان آنهاست. حال اگر روزی برسد که بتوانند افراد محبوب خود را ببینند آن لذت را از خود دریغ خواهند کرد یا برای کسی که مدتها و یا شاید سالها اسطوره و محبوبشان بود تلاش میکنند تا شاید برای لحظاتی آن را ببیند؟
رسانهها نقش مهمی در غرقکردن افراد، بهویژه نوجوانان، با تصاویر، تائیدها و مشاهدات افراد مشهور دارند. علاوه بر این، پدیده رفتارِ پرستشِ سلبریتی نیز میتواند در اشتیاق دیدن آنها نقش داشته باشددیدار با ستارهها؛ از شیفتگی و تحسین تا تجربه به یاد ماندنی و حس اعتبار
در بیشتر موارد، برخی از عموم به دلایل مختلف مشتاق دیدن افراد مشهور در مکانهای عمومی هستند. یکی از دلایل آن، شیفتگی و تحسینی است که افراد نسبت به افراد مشهور دارند و با رفتارهایی مانند نزدیکشدن به آنها برای گرفتن امضا یا عکس، ابراز تعارف، یا مشاهده ساده از راه دور ظاهر میشوند.
از طرفی رسانهها نقش مهمی در غرقکردن افراد، بهویژه نوجوانان، با تصاویر، تائیدها و مشاهدات افراد مشهور دارند. علاوه بر این، پدیده رفتار پرستش سلبریتی نیز میتواند در اشتیاق دیدن آنها نقش داشته باشد. بسیاری از طرفداران در حد پرستش، سلبریتی را دوست دارند که در این حالت از عملکرد روانی و رفاه ضعیف این افراد ناشی میشود. گویی خود کمتربینی باعث میشود تا به شخصی تا این حد ابراز علاقه کنند و بیشتر آنهایی که به هر قیمتی میخواهند سلبریتیها را ببینند از ضعف در اعتماد بنفس رنج میبرند.
وقتی مردم عادی در مکانهای عمومی با افراد مشهور روبرو میشوند، واکنشهای آنها بسته به هنجارهای فرهنگی، سلائق شخصی و نوع برخورد میتواند متفاوت باشد. عمل دیدن شخص مشهور میتواند نتایج مختلفی داشته باشد. برای برخی از افراد، این میتواند یک تجربه هیجانانگیز و به یاد ماندنی باشد. رویاروییهای طرفداران، که فعالانه بازیگران را تعقیب و تعمدی آنها را جستوجو میکنند، میتواند یک تنش تعاملی منحصر به فرد ایجاد کند.
این برخوردها به طرفداران اجازه میدهد خود را از افراد مشهور متمایز کرده و با افراد مشهور مورد علاقه خود ارتباط برقرار کنند. تجربه دیدن یک سلبریتی همچنین میتواند به احساس هیجان، شادی و احساس اعتبار برای طرفدارانی منجر شود که آنها را بت میکنند.
با این حال، تأثیر دیدن یک سلبریتی بسته به فرد و زمینه متفاوت است. حتی نوع کشور نیز در میزان این واکنشها متفاوت است. به طور مثال در آمریکا به اندازهای سلبریتیها در جامعه، سیاست و بنیان خانوادهها تاثیر گذاشتهاند که بعضی افراد و پاپاراتزیها در کمین این افراد میمانند تا بلکه بتوانند عکسی بگیرند یا آنان را ببینند و منتشر کنند.
نتایج این دیدارها و رویاروییها چیست؟
پس از مواجهه حضوری با افراد مشهور، ممکن است افراد آثار مختلفی را در زندگی خود تجربه کنند. یکی از نتایج بالقوه، افزایش کمکهای بشردوستانه است. تحقیقات نشان داده حمایت افراد مشهور و ارتباط آنها با سازمانها میتواند احساسات را برانگیخته و بر برداشتهای عمومی و کمکهای مالی به اهداف خیریه تأثیر بگذارد.
این نشان میدهد مشاهده شخص مشهور ممکن است افراد را ترغیب کند تا بیشتر در فعالیتهای خیریه مشارکت کنند و در اهدافی که به آنها اهمیت میدهند کمک کنند. بسیاری از سلبریتیها یا فوتبالیستهای مشهور با همین رفتارهای اخلاقی و خیّر توانستهاند بخشی از مردم را به سمت خود سوق دهند و الگوی رفتاری در این زمینه باشند.
از طرفی، دیدن چهرههای مشهور میتواند بر حافظه و شناخت تأثیر بگذارد. این یعنی مواجهه شخصی با یک سلبریتی ممکن است یک خاطره و ارتباط ماندگار با آن فرد ایجاد کند، که میتواند بر شیوه درک و یادآوری افراد از آنها تأثیر بگذارد و میتواند در کشف و توسعه هویت نقش داشته باشد.
برخی از مردم با تاثیر از الگوهای خود توانستهاند به استعدادها و توانمندیهای خود پی ببرند و یا تلاش کنند با نزدیکشدن به الگوهای خود، روزی همانند آنها مشهور شوند. در این مورد نمونههای زیادی در ورزش و هنر در سراسر دنیا شاهد بودهایم؛ مانند «کیلیان امپاپه» که ابتدا زیدان و بعد رونالدو الگوی او بودند و حالا او از بهترین فوتبالیستهای دنیاست؛ یا «لئوناردو دیکاپریو» که «تام هنکس» الگوی او بود.
در آمریکا به اندازهای سلبریتیها در جامعه، سیاست و بنیان خانوادهها تاثیر گذاشتهاند که برخی افراد و پاپاراتزیها در کمین این افراد میمانند تا بلکه بتوانند عکسی بگیرند یا آنان را ببینند و منتشر کننداما چالشی که سلبریتیها و طرفدارانشان مواجهاند به شیوه این رویاروییها مربوط است که بیشتر با ازدحام جمعیت و بروز مشکلات زیاد همچون ترافیک، آسیبزدن به اماکن و حتی مشکلات امنیتی مواجه میشوند؛ مانند بروز مشکلاتی که در ایران در دیدار با رونالدو اتفاق افتاد و یا عکاسانی که در آمریکا حریم خصوصی و آرامش سلبریتیها را با مشکل مواجه کردهاند. کنترل این شرایط بسته به بسترسازی فرهنگی دارد.
در زمینههای فرهنگی خاص، ممکن است مراسم یا انتظارهای خاصی در ارتباط با مواجهه با افراد مشهور وجود داشته باشد. برای مثال، در هلند، ملاقات و احوالپرسی با افراد مشهوری مانند «مارکو بورساتو» خواننده هلندی، به عنوان شکلی از نزدیکی تشریفاتی انجام میشود.. این رویدادها این فرصت را برای طرفداران فراهم میکند که به طور مختصر با افراد مشهور تعامل داشته باشند که در بیشتر موارد به افزایش احساسات و ابراز هیجان منجر میشود. یا در کرهجنوبی با ایجاد تونل از میان هواداران باندهای موسیقی معروف کرهای عبور کرده و با ارتش طرفداران خود دیدار میکنند.
علاوه بر این، رسانهها نقش مهمی در شکلگیری برداشتها و واکنشهای عمومی نسبت به افراد مشهور دارند. جنجالها و رسواییهای سلبریتیها میتوانند بر شیوه درک و واکنش مردم عادی نسبت به افراد مشهور در مکانهای عمومی تأثیر بگذارند. همچنین مسئولیتهای اجتماعی افراد مشهور نیز میتواند بر شناخت و واکنشهای عمومی تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، در چین، رفتار سلبریتیهای سینمایی به دقت مشاهده میشود و اقدامات آنها در زمینههایی مانند قانونمندی، حرفهای بودن، اخلاق خانوادگی، اخلاق عمومی و خیریه میتواند افکار عمومی و واکنشها را نسبت به آنها شکل دهد. آنگونه که در مواجهه با آنان، مردم شبیه آنها برخورد میکنند و یا شوق و انزجارشان را با توجه به دادههای آماری رسانه - مثبت یا منفی- بروز میدهند.
با سلبریتیها ماورایی برخورد نکنیم
خوب میدانیم افراد مشهور مانند همه افراد، عادی هستند. آنها مثل بقیه میخورند، مینوشند، میخوابند، فکر و احساس میکنند و بسیاری از مردم دنیا به اندازه آنها ثروتمند، باهوش یا موفق هستند، و شاید حتی بیشتر. تنها تفاوت در شهرت است که آنها معروفند و باقی نه و این موضوع هیچ فردی را کوچکتر و کماهمیتتر نمیکند. مردم زرق و برقشان را و در زندگی آنها جذابیت میبینید اما آیا واقعاً در زندگی روزمره آنها وجود دارد؟
بیشتر آنها احساسات، افکار و خواستههایی مشابه باقی دارند. آنها مشکلات و نگرانیهای خود را دارند و گاهی زندگی واقعی آنها ممکن است به آن زیبایی که در تلویزیون میبینیم به نظر نرسد. آنها فراز و نشیبها، ترسها و لحظات شاد، موفقیت و شکست خود را دارند؛ مانند افراد معمولی. اگر به این نکات توجه شود هرگز اینگونه به آبوآتش زدن برای دیدن سلبریتیها اتفاق نمیافتد.
منابع:
https://www.abc.net.au/news/۲۰۰۹-۰۷-۰۷/record-crowd-welcomes-ronaldo-to-real/۱۳۴۳۹۲۶
https://www.successconsciousness.com/blog/happiness-fun/why-we-idolize-and-admire
https://doi.org/۱۰.۱۰۰۷/s۱۲۱۴۴-۰۱۶-۹۴۹۷-۰
https://doi.org/۱۰.۱۵۲۵/si.۲۰۰۱.۲۴.۱.۲۵
https://doi.org/۱۰.۱۰۰۲/mar.۲۰۵۷۱
https://doi.org/۱۰.۳۰۵۸۷/umgeshic.v۱i۲.۵۱۱۴
https://doi.org/۱۰.۱۱۰۸/jpbm-۱۰-۲۰۱۸-۲۰۶۴. https://doi.org/۱۰.۱۰۰۷/s۱۲۱۴۴-۰۱۶-۹۴۹۷-۰