طی ۸ سال جنگ تحمیلی، عملیاتهای بی‌نظیری انجام شد که حیرت جهانیان را برانگیخت. یکی از مهمترین و بزرگترین مصداق‌ها، عملیات والفجر ۸ است که همچنان در دانشکده‌های نظامی جهان در حال تدریس است؛ عملیاتی که پیروزی در آن روی کاغذ غیرممکن بود!
در والفجر ۸ چه گذشت؟
عملیات والفجر ۸ در ساعت ۲۲:۱۰ روز ۲۰ بهمن‌ماه سال ۱۳۶۴ برای تسخیر شبه جزیره استراتژیک فاو آغاز شد. فاو به حدی برای صدام ارزشمند بود که در همان ابتدا برای بازپس‌گیری آن، از فردای عملیات شروع به حمله شیمیایی بی‌محابا کرد.
شدت پیچیدگی و سختی این عملیات به حدی بود که بعضی از فرماندهان قَدَر سپاه مثل شهید حسین خرازی و شهید احمد کاظمی دچار ابهام شده بودند.
سردار محتاج؛ فرمانده قرارگاه کربلا در دوران دفاع مقدس در این باره می‌گوید: فرماندهان و طراحان با پیشنهاد آقا محسن برای عملیات در نقطه سرزمینی فاو قانع نشدند اما برخورد بزرگوارانه رضایی بسیار کارساز بود و ایشان تلاش خود را بر این گذاشت که تمام رده های فرماندهی حتی در سطح فرماندهان گردان ها را اقناع کند.
رزمندگان اسلام در این عملیات با عبور از رودخانه اروند که از تلاقی ۲ رودخانه دجله و فرات سرچشمه گرفته و در عرض ۴۰۰ تا ۱۶۰۰ متر متغیر بوده و از جزر و مدهای بسیار شدیدی برخوردار است یکی از شگفت آورترین عملیات های جهان را رقم زدند؛ کاری که به اذعان تمام کارشناسان نظامی جهان غیر ممکن است.
محسن رضایی در این باره اینگونه توضیح می‌دهد: در این عملیات نیروهای ما باید چند جنگ را با هم انجام می دادند. یکی جنگ با طبیعت بود؛ عرض رودخانه اروند در بعضی ساعات به ۱۲۰۰ متر می رسید و بسیار هم مواج بود. هر شش ساعت به شش ساعت جهت رودخانه عوض می شد. خیلی کم پیش می آید روخانه ای جهتش عوض شود.
مشکل دیگر این بود که چون آب مرتب کم و زیاد می شد یک ساحل باتلاقی درست می کرد. بهترین زمان برای حمله مَد بود ولی اگر نمی توانستیم در شش ساعت مَد عملیات کنیم ساحل باتلاقی می شد و قایق های ما دیگر نمی توانستند در ساحل پیاده شوند و عملا ارتباط نیروهایی که جلو بودند با کسانی که در عقبه هستند قطع می شد.
جنگ دوم ما با خود عراقی‌ها بود. حالا ما طبیعت را با همه موانع و سختی هایش کنار زدیم و تازه رسیدیم به خط مقدم دشمن که پر بود از سیم خاردار و مین و...!
چون حدود ۲-۳ کیلومتر عقبه نیروهای ما سواحل و باتلاق بود پل زدن برایمان خیلی سخت بود و ما تا دو ماه بعد از شروع والفجر ۸ نتوانستیم پل درست و حسابی ای در اروند بزنیم. در این مدت ما فقط از طریق قایق تدارک می‌دیدیم و بچه های ما در این وضعیت بعضی هایشان تا عمق ۳۰ کیلومتر در خاک دشمن پیاده روی کرده بودند.
عظمت این عملیات در همان زمان موجب واکنش‌هایی در سطح جهانی شد؛ چنانکه خبرگزاری‌های سرتاسر جهان به آن پرداختند.
خبرگزاری فرانسه در این باره نوشت: امام خمینی تمام قدرت خود را برای جنگ به کار گرفته است.
شبکه دو تلویزیون آلمان اینگونه عملیات والفجر ۸ را تحلیل کرد: تهران به تهدید های خود عمل کرد و جنگ وارد مرحله جدید شد.
حتی حافظ اسد، رییس جمهور وقت سوریه که خود یک فرمانده نظامی و آشنا با اینگونه مسائل بود، بارها از مسئولان کشور درخواست دیدن نقشه عملیات والفجر ۸ و توضیح درباره نحوه انجام آن را داشت.
در نتیجه این عملیات شگفت انگیز و بی‌نظیر شهر بندری و مهّم فاو فتح و ۶۰۰ کیلومتر مربع از خاک ایران آزاد شد.
طی این عملیات طیف وسیعی از نیرو و تجهیزات دشمن منهدم شد، ایران بر اروند رود و شمال خلیج فارس مسلط و امکان تردد کشتی‌ها به بندر امام خمینی فراهم شد.
همچنین دو پایگاه موشکی ساحل به دریا عراق در اختیار ایران قرار گرفت و با انسداد راه عراق به خلیج فارس، ایران با کویت هم‌مرز شد.
این طراحی پیچیده مهندسی رزمی باعث شد عملیات والفجر ۸ در ردیف بزرگترین عملیاتهای سده بیستم قرار گیرد و در دانشگاه های نظامی جهان تدریس شود و علاوه بر نقش مهم در دفاع مقدس، افتخاری برای نیروهای نظامی ایران اسلامی باشد.