مژگان رضازاده روز یکشنبه در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا افزود: این طرح یکی از طرح هایی است که به صورت بین المللی در حال اجرا بوده و بسیاری از کشورها که مانند ایران درگیر موضوع پیری جمعیت هستند، در این زمینه برنامه ریزی کرده‌اند.
وی، حمل و نقل، اماکن عمومی، مسکن، مشارکت اجتماعی، منزلت، مشارکت مدنی و اشتغال، ارتباطات و اطلاعات، حمایت اجتماعی و خدمات سلامت را هشت محور مورد توجه در طرح شهر دوستدار سلامت عنوان کرد و گفت: محورهای مختلفی برای شهر دوستدار سالمند وجود دارد که در دستور کار شورای ملی سالمندی قرار گرفته است.
یکسان بودن حقوق شهروندی سالمندان با افراد عادی در شهرهای دوستدار سالمند
رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور ادامه داد: محیط دوستدار سالمند، فراهم سازی امکاناتی است که در سراسر کشور شهرهای مناسب زندگی سالمندان را داشته باشیم. شهر دوستدار سالمندان شهری است که در آن سالمندان و افراد عادی به یک اندازه از حقوق شهروندی برخوردار هستند.
رضازاده افزود: استانداردهای و طراحی های شهری در موضوعاتی مانند مناسب سازی در شهر دوستدار سالمند به گونه ای رعایت شده که فرصت های مناسبی برای سلامت، مشارکت و ایمنی سالمند فراهم بیاورد به طوریکه سالمند پویایی داشته باشیم که حتی با افزایش سن، کیفیت زندگی، مناسب باشد.
وی ادامه داد: محیط دوستدار سالمند براساس استانداردهای سازمان جهانی بهداشت هشت محور دارد که این محورها شامل حمل و نقل است یعنی هر فردی در هر زمانی به هر مکانی به راحتی بتواند تردد کند. موضوع دوم محیط های باز و اماکن عمومی هستند و توجه به ساختار آنها بابت اینکه فرد بتواند به راحتی در ساختار اجتماعی زندگی راحتی داشته باشد.
توجه به افزایش سواد رسانه ای جمعیت مسن در شهر دوستدار سالمند
رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور گفت: محور سوم شهر دوستدار سالمند، مسکن است؛ یعنی فرد در منزل و محل خود بماند و با خاطری آسوده زندگی راحتی داشته باشد. محور بعدی مشارکت اجتماعی است، اینکه فرد بتواند در دوره سالمندی هم در جامعه و کارکردهای جامعه مشارکت اجتماعی پویایی داشته باشد.
رضازاده اضافه کرد: موضوع بعدی منزلت و مشارکت در امور اجتماعی است به آن معنا که منزلت فرد و احترام بین نسلی رعایت شود و فرد بتواند به طور مناسبی با حفظ حرمت در جامعه حضور داشته باشد. محور ششم مشارکت مدنی و اشتغال است. با توجه به اینکه سالمندان به ویژه سالمندان جوان علاقه دارند پویایی داشته باشند و بتوانند با شغل حضور در جامعه داشته باشند توجه خاصی به تداوم یادگیری و توسعه فعالیت های اجتماعی آنان شده است.
وی ادامه داد: در محور ارتباطات و اطلاعات مدنظر است اینکه آموزش های مناسب این افراد داده شود تا بتوانند به شکل مناسبی از رسانه ها و فضای مجازی استفاده کنند و سواد رسانه‌ای آنها افزایش پیدا کند. مورد آخر حمایت اجتماعی و خدمات سلامت است که افراد بتوانند زندگی سالم تر و طولانی تر و فعالی را تجربه کنند.
افزودن یک محور از سوی ایران به محورهای جهانی شهر دوستدار سالمند
رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور گفت: علاوه بر این هشت محور در کشورمان تلاش کردیم محور دیگری را به این محورها اضافه کنیم و بومی سازی کنیم که گردشگری و تورهای مسافرتی سالمندان است که امید است بتوانیم به استانداردهای جهانی، استانداردی را اضافه کنیم.
افزایش سهم کمی جمعیت سالمند، تغییرات عمده ای مانند پدیده سالمندی، سالمندان منزوی، بحران صندوق های بازنشستگی و گسترش روز افزون نیاز به خدمات اجتماعی، مناسب سازی و خدمات روز سالمندان را به همراه دارد. رضازاده با اشاره به اینکه در حال حاضر موضوع محیط دوستدار سالمند در شهر اصفهان در حال اجرا است، افزود: استانداردهای لازم و مطالعات پژوهشی در شهر اصفهان توسط اساتید و متخصصان دانشگاه هنر اصفهان انجام شده است. الگوی بومی سازی شده محیط دوستدار سالمند طراحی شده و براساس آن دستورالعمل الگوی بومی کشور را تدوین کردیم که امید است به زودی در جلسه شورای ملی سالمندی مقدمات آن فراهم شود که به صورت رسمی در سایر استان ها بتوانیم اجرا کنیم.
افزایش جمعیت ۹ میلیونی سالمندان به ۳۰ میلیون نفر طی سال های آتی
رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور خاطرنشان کرد: جمعیت جهان به ویژه در کشورهای در حال توسعه به سمت سالمندی پیش می رود و وضعیت سالمندی در ایران از این قاعده مستثنی نیست و شیب جمعیتی ما از نظر تولد و زاد و ولد به شکل زیادی در حال تغییرات است به طوریکه وضعیت سالمندی کشور ما از پنج درصد در سال ۱۳۵۵ به حدود ۱۰ و نیم درصد یعنی نزدیک به ۹ میلیون نفر افزایش پیدا کرده است.
رضازاده تصریح کرد: البته این وضعیت در سال های رشد بیشتری خواهد داشت و پیش بینی می شود که این میزان به ۲۰ درصد در سال ۱۴۲۱ و ۳۳ درصد در سال ۱۴۳۵ برسد یعنی تقریبا بیش از ۳۰ میلیون نفر جمعیت سالمند خواهیم داشت که نشان دهنده منحصربه فرد ترین شتاب و افزایش جمعیت سالمندی در مقایسه با سایر کشورهای جهان است.
وی اظهار داشت: این افزایش سهم کمی جمعیت سالمند، تغییرات عمده ای مانند پدیده سالمندی، سالمندان منزوی، بحران صندوق های بازنشستگی و گسترش روز افزون نیاز به خدمات اجتماعی، مناسب سازی و خدمات روز سالمندان را به همراه دارد.
نیاز به سیاست گذاری در حیطه سالمندی
رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور گفت: ما نیاز داریم که سیاست گذاری های کوتاه مدت و درازمدتی را در حیطه برنامه ریزی صحیح برای ایجاد زیرساخت ها و مدل های بومی برای مواجهه با موضوع سالمندی داشته باشیم. به طوریکه بتوانیم همه ابعاد محیطی، رفاهی، اجتماعی، اقتصادی، سلامت و خدمات مرتبط با زندگی سالمندان را پوشش دهیم.
رضازاده افزود: البته در کشور ما هم طی ۲۰ سال گذشته اقداماتی صورت گرفته از جمله اینکه استقرار دبیرخانه شورای عالی سالمندی به دبیری سازمان بهزیستی کشور و ریاست وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و همچنین ۱۶ عضوی که در کنار وزارت رفاه و سازمان بهزیستی سیاست های کلان را در جهت تحقق سلامت اجتماعی جامعه سالمندی برنامه ریزی می کنند.
وی ادامه داد: طرح های مختلفی از جمله توجه به موضوع فرهنگ اکرام سالمندان، تقویت زیرساخت های بهداشتی غربالگری سالمندی، برنامه های آموزش های مراقبتی، برنامه های خودمراقبتی سالمندان و برنامه ریزی در جهت مناسب سازی شهری با هدف زندگی راحت تری برای جامعه سالمند و معلول، در دست انجام است.
روز شمار هفته سالمند
رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور گفت: پیرو هفته سالمند با نظر دستگاه های عضو طی جلساتی که برگزار شده عناوین روزشمار هفته سالمند تدوین شده است.
رضازاده افزود: شنبه هشتم مهر روز «مردمی‌سازی و تقویت سمن‌های حوزه سالمندی»، یکشنبه نهم مهر روز «حمایت‌های اجتماعی، اقتصادی و تکریم سالمندان»، دوشنبه دهم مهر روز «آموزش و توانمندسازی سالمندان»، سه‌شنبه یازدهم مهر روز «سیاستگذاری، راهبری و همکاری بین بخشی در امور سالمندان»، چهارشنبه دوازدهم مهر روز «رسانه، آگاهی‌بخشی، مطالبه گری، فرهنگ و گفتمان سازی»، پنجشنبه سیزدهم مهر روز «دسترسی عادلانه به خدمات» و جمعه چهاردهم مهر روز «مشارکت سالمندان در خانواده و جامعه» تعیین و اعلام شده است.
فعالیت ۷۰ بنیاد فرزانگان در کشور
رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور گفت: شورای ملی سالمندی با هدف توانمندسازی سالمندان در راستای داشتن سالمندانی پویا در جامعه و خروج سالمندان از انزوا و انفعال اقدامات دیگری نیز انجام داده است. از جمله آنکه تاسیس بنیادهای فرزانگان یکی از کارهای مهمی است که در این حیطه انجام شده است.
رضازاده افزود: بنیادهای فرزانگان بنیادهایی هستند که با هدف توانمندسازی سالمندان و به کمک خود این افراد به ویژه سالمندان نخبه تشکیل می شود و با هدف حضور موثر این افراد در جامعه طراحی شده است که این بنیادها موسسات مردم نهاد فعالی هستند و کاملا به صورت داوطلبانه خدماتی را به سالمندان در سطوح ملی و شهرستان و منطقه ای ارائه می دهند.
وی خاطرنشان کرد: بنیادهای فرزانگان می توانند یکی از مهمترین بازوهای اجرایی برای هموار کردن موضوعات سالمندی باشند. تلاش می کنیم با کمک شورای ملی سالمندی بتوانیم برنامه های جدیدی متناسب با دغدغه سالمندان طراحی کنیم. در حال حاضر در سطح کشور ۷۰ بنیاد فرزانگان فعال است.